Γρηγοριάδης Κώστας

Συνεχίζουμε και σήμερα με το τρίτο και τελευταίο μέρος των πράσινων διακηρύξεων του ΠΑΣΟΚ, όπου κανείς μπορεί να βρει πλήθος εύπεπτων και διασκεδαστικών ζαρζαβατικών, εδώδιμων και εξωτικών. Χωρίς τη στοιχειώδη πολιτική συνέπεια, κάτι για το οποίο έχουν δείγματα γραφής μιας εικοσαετούς διακυβέρνησης, ρίχνουν στο χαρτί ό,τι τους κατέβει, με την πεποίθηση ότι κανείς δε θα τα διαβάσει και, τέλος πάντων, κανείς δε θα τους πάρει στα σοβαρά. Αυτό, δα, έλειπε. Ψήφους στα θολά προσπαθούν να αλιεύσουν και να δώσουν την εντύπωση ότι έχουν λύσεις για όλα. Που, όμως, δεν τις είδαμε τα προηγούμενα χρόνια. Είτε λόγω... μυωπίας, είτε επειδή ως «αναχρονιστές και δογματικοί» δεν μπορούμε να αντιληφθούμε το όραμά τους για τη χώρα...

Στις γενικές κατευθύνσεις για μια βιώσιμη ανάπτυξη υπάρχει κεφάλαιο που επιγράφεται: Για μια κοινωνία περιβαλλοντικά ευαίσθητη. Στεκόμαστε σε δυο σημεία: Πρώτον «συνεργαστήκαμε με τις μη κυβερνητικές οργανώσεις...». Η οκταετία του τ. καταλληλότερου ήταν όντως η περίοδος των παχέων αγελάδων για τις λεγόμενες και αμφιλεγόμενες ΜΚΟ. Απίθανες ομάδες ατόμων με υψηλές διασυνδέσεις, κυρίως στο ΥΠΕΞ και το ΥΠΕΧΩΔΕ, έστησαν ΜΚΟ και εκταμίευσαν εκατοντάδες εκατομμύρια για προγράμματα που ποτέ δεν υλοποιήθηκαν και κυρίως ποτέ δεν υπήρξε ο παραμικρός έλεγχος για το τι ακριβώς προσέφεραν. Μερίδα του Τύπου κατά καιρούς έθιξε το ζήτημα και η ΝΔ είχε υποσχεθεί προεκλογικά ότι θα διερευνήσει την υπόθεση. Οπως με το Χρηματιστήριο, τους εξοπλισμούς και τη διασπάθιση των ευρωπαϊκών πόρων, το έκανε (και αυτό) ...γαργάρα σε μιαν επίδειξη μεγαλοσύνης! Ομως, αν οι λαμογιές είναι μια φορά σκάνδαλο, η συγκάλυψή τους είναι δύο. Φυσικά, για τη δράση (και τη χρηματοδότηση) των ΜΚΟ, κυρίως, σε αποστολές του εξωτερικού οι εντολές λαμβάνονται πέραν των Αθηνών, οπότε ποιος και τι να αποκαλύψει; Δεύτερον, «δουλέψαμε μαζί με την αυτοδιοίκηση για την αντιμετώπιση περιβαλλοντικών προβλημάτων...». Πού ακριβώς και μας διαφεύγει, συναγωνιστές; Εδώ για το πρόβλημα των απορριμμάτων του Λεκανοπεδίου και πράξατε το απόλυτο τίποτα. Τι άλλο δουλέψατε εκτός από τους ψηφοφόρους σας;

Η κατασκευή των μεγάλων έργων αναφέρεται ως άλλο ένα από τα επιτεύγματά τους που συνδέονται άκουσον άκουσον με τη χωροταξική πολιτική και το περιβάλλον. Τα μεγάλα έργα, και μάλιστα με τον τρόπο και τους χώρους που έγιναν, μόνο φιλικά προς το περιβάλλον δεν ήταν. Φιλικά ναι, αλλά προς συγκεκριμένους εργολάβους - κατασκευαστές που πλούτισαν εις υγείαν των κορόιδων πολιτών. Στα έργα αυτά αναφέρεται η Εγνατία, που ποτέ δεν τέλειωσε και όταν τελειώσει, θα ...τελειώσει και το αρχαίο θέατρο της Δωδώνης. Αλλά μιλά και για τους σιδηροδρόμους. Γέλια, που λέει κι ένας γελοίος του «σιναφιού» μας, όταν παίρνει (λέμε τώρα) συνεντεύξεις. Παρίσι - Στρασβούργο ο σιδηρόδρομος κάνει μια ώρα. Αθήνα - Θεσσαλονίκη ξεκινάμε από τις πέντε ώρες και βλέπουμε. Οι συγκρίσεις δικές σας. (Σ.σ. Οι αναφορές του συγκεκριμένου κειμένου προέρχονται από την ιστοσελίδα του ΠΑΣΟΚ, που ναι μεν δεν είναι στη νέα διακήρυξη, αλλά αποτελούν τον «απολογισμό» τους και που εξακολουθούν να ισχύουν, αφού ποτέ δεν αποσύρθηκαν. Και το «πολύ ωραίον», που θα έγραφε και ο μακαρίτης Μποστ,«αντιλαμβανόμαστε τη σχέση μεταξύ οικονομίας, κοινωνίας και περιβάλλοντος ως μια δυναμική σχέση αλληλεξάρτησης και συμπληρωματικότητας». Κλασικό παράδειγμα το πάρκο Ελευθερίας και η καταστροφή του από το Μέγαρο του Λαμπρακιστάν).

Στον απολογισμό της τετραετίας, το ΠΑΣΟΚ αναφέρεται στην «ορθολογική διαχείριση των στερεών αποβλήτων», την «ολοκληρωμένη περιβαλλοντική προστασία των υδάτινων πόρων», την «προστασία, διατήρηση και ανάδειξη του φυσικού περιβάλλοντος», την «αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης», τη «βελτίωση της ποιότητας ζωής στις πόλεις», την «προώθηση μέτρων για την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών» και την «οργάνωση του χώρου των οικισμών και της υπαίθρου». Ναι, όλα αυτά λένε πως έκαναν. Διαβάζοντάς τα, μας έρχεται στο νου το λογοτεχνικό έργο του Κάλεμπαχ«Οικοτοπία», όπου περιγράφεται μια φανταστική χώρα που στηρίζεται πάνω στις βασικές αρχές της οικολογίας. Ισως, μάλιστα, αυτά που λέει το ΠΑΣΟΚ να είναι και πιο προωθημένα. Τι να πρωτοπεί κανείς και τι να σχολιάσει; Η ατμοσφαιρική ρύπανση όχι μόνο δε μειώθηκε, αλλά έγινε πιο επικίνδυνη και αγκάλιασε πλέον κι άλλες πόλεις της χώρας. Η κατασπατάληση των υδάτινων πόρων συνεχίζεται. Το φυσικό περιβάλλον καταστρέφεται υπέρ των κερδών. Οι οικισμοί της επαρχίας στην πλειοψηφία τους αποτελούν ένα απέραντο κιτς. Οσο για τις κλιματικές αλλαγές, οι ρύποι της χώρας μας έχουν ξεπεράσει τα όρια που είχαν τεθεί. Αλλά είπαμε. Στην πολιτική του άσπρου - μαύρου είναι άπαιχτοι οι «σοσιαλιστές». Είτε ως εκσυγχρονιστές, είτε ως συμμετοχικοδημοκρατικοί.

Και καλά στα παραπάνω, που κανείς μπορεί να τα προσπερνά με σχετική ευκολία. Να μιλούν και για κατάργηση των χωματερών (νόμιμων και παράνομων) που βρίσκονται σ' όλη την Ελλάδα; Ελεος. Και για ανακύκλωση; Πού την είδαν, πέρα από τα διαφημιστικά σποτάκια; Στον πάτο της Ευρώπης ερχόμαστε. Ακόμα και κάποια υποτυπώδη προγράμματα που γίνονταν στα σχολεία ξεχάστηκαν, αφού τα υλικά που συγκεντρώνονταν δεν είχαν πού να τα πάνε. Και η πλειοψηφία των δήμων τη θυμάται μόνο προεκλογικά. Οσο για τους βιολογικούς καθαρισμούς, είναι αλήθεια ότι έγιναν αρκετοί. Αλλά αλήθεια είναι επίσης ότι οι περισσότεροι δε λειτουργούν, επειδή δεν υπάρχει το κατάλληλο προσωπικό, είτε υπολειτουργούν. Το έχουμε ξαναγράψει και θα το επαναλαμβάνουμε. Το ζήτημα των απορριμμάτων μπορεί να επιλυθεί. Λύσεις υπάρχουν, αρκεί να δοθεί η πρέπουσα σημασία και τα ανάλογα κονδύλια. Αλλά προτιμώνται από τους γαλαζοπράσινους δημάρχους και νομάρχες οι πλατείες, τα κάγκελα και τα φεστιβάλ με τα σκυλοπόπ ως την πολιτιστική προσφορά της αυτοδιοίκησης στο λαό.

Είναι βέβαιο ότι η στροφή σε πράσινες δράσεις μπορεί να αποτελέσει μια πλευρά της απορρόφησης της ανεργίας κυρίως σε νέους επιστήμονες. Να το επικαλείται, όμως, το ΠΑΣΟΚ δε δικαιούται. Υπάρχουν δυο πανεπιστημιακές σχολές περιβαλλοντολόγων στη χώρα με δικαιώματα που ακόμα δεν έχουν θεσμοθετηθεί. Πέρα από αυτό, ενώ ορθά προβλέφτηκε η πρόσληψή τους στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση για να δοθεί μια ποιοτική διάσταση στα Προγράμματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης που σήμερα γίνονται από τον καθένα, χωρίς την παραμικρή εμπειρία και με ελάχιστες γνώσεις, οι συγκεκριμένοι επιστήμονες αποκλείονται από τους διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ για άγνωστους λόγους, κάτι το οποίο έχουμε θίξει στο παρελθόν, χωρίς να ιδρώσει το αυτί κανενός. Το ενδιαφέρον, όμως, βρίσκεται στον απολογισμό της Ελληνικής Προεδρίας. Αντιγράφουμε «επίτευξη πολιτικής συμφωνίας σχετικά με την οδηγία για την περιβαλλοντική ευθύνη... Αρχή ο ρυπαίνων πληρώνει», «προώθηση σε διεθνές επίπεδο της εφαρμογής του Πρωτοκόλλου του Κιότο», «προώθηση της προστασίας και της παρακολούθησης των δασών», «προώθηση ρυθμίσεων για τη δυνατότητα συμμετοχής των πολιτών στην κατάρτιση περιβαλλοντικών σχεδίων και προγραμμάτων». Για το Κιότο, τα είπαμε. Για την αρχή ο ρυπαίνων πληρώνει (και κάνει ό,τι γουστάρει), τα έχουμε αναλύσει ενδελεχώς. Την προστασία και την παρακολούθηση των δασών πού την είδαν; Ρωτήστε τους κι αν βρείτε απάντηση, γράψτε μας να τη μάθουμε. Οσο για τη συμμετοχή των πολιτών στον περιβαλλοντικό σχεδιασμό, ας εκληφθεί ως ένα ακόμα ανέκδοτο των ΠΑΣΟΚων με συσκευασία Βρυξελλών.