Κυριακή 17 Ιούνη 2007
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 24
ΔΙΕΘΝΗ
ΡΩΣΙΑ - ΗΠΑ
Ενας καυγάς σε ξένον «αχυρώνα»

Η θέση στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα, οι αγωγοί και τα κεφάλαια είναι οι βασικές έγνοιες του Πούτιν και της καπιταλιστικής Ρωσίας, γι' αυτό και οι κατά καιρούς ...λεονταρισμοί

Το δίκτυο της «Γκαζπρόμ» με τους αγωγούς που διασχίζουν το ρωσικό έδαφος και βγαίνουν στις γειτονικές χώρες, Ουκρανία, Λευκορωσία, Καζαχστάν κλπ.

Gazprom.com

Το δίκτυο της «Γκαζπρόμ» με τους αγωγούς που διασχίζουν το ρωσικό έδαφος και βγαίνουν στις γειτονικές χώρες, Ουκρανία, Λευκορωσία, Καζαχστάν κλπ.
Ο Ιούνης αποδείχτηκε μήνας νέας έντασης στις σχέσεις των ΗΠΑ και της Ρωσίας. Η συνάντηση των 8 ισχυρότερων ιμπεριαλιστικών χωρών στη Γερμανία έδειξε ότι ενώ όλοι τους στηρίζουν με κάθε πρόσφορο τρόπο το σάπιο εκμεταλλευτικό σύστημα του καπιταλισμού, την ίδια ώρα συγκρούονται για το μοίρασμα της «λείας» τους. Στο επίκεντρο αυτή τη φορά βρέθηκε πιο έντονα η αντιπαράθεση ΗΠΑ και Ρωσίας. Η τελευταία, επωφελούμενη από τη σαφή άνοδο της οικονομικής της ισχύος τα τελευταία χρόνια, αρνείται να δεχτεί το ρόλο της μεγάλης «ενεργειακής αγελάδας», που της επιφυλάσσουν ΗΠΑ και ΕΕ και απαιτεί έναν σαφώς καλύτερο ρόλο στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα.

Σημεία αιχμής

Βασικά σημεία αντιπαράθεσης αυτής της σύγκρουσης, που εκτυλίχτηκε τον Ιούνη, ήταν τα ζητήματα της «αντιπυραυλικής ασπίδας», που οι ΗΠΑ θέλουν να εγκαταστήσουν σε Τσεχία και Πολωνία, αλλά και το ζήτημα του Κοσσόβου, που εγκυμονεί τον κίνδυνο να ανοίξει τον «ασκό του Αιόλου» στις αλλαγές των συνόρων. Μια εξέλιξη δηλαδή ιδιαίτερα επώδυνη και αιματηρή για τους λαούς.

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης του G8 στη Γερμανία, ο Ρώσος Πρόεδρος Β. Πούτιν φρόντισε να στήσει μια καλά σχεδιασμένη «τρικλοποδιά» στον Πρόεδρο των ΗΠΑ, Τζ. Μπους, θέλοντας να τον περάσει από έναν ιδιόμορφο «ανιχνευτή αλήθειας». Του πρότεινε, λοιπόν, εφόσον τόσο πολύ φοβάται το Ιράν και τους πυραύλους των άλλων δυνάμεων του «άξονα του κακού» (κι όπως ισχυρίζεται γι' αυτό θέλει να εγκαταστήσει την «αντιπυραυλική ασπίδα» στην Ευρώπη κι όχι γιατί στοχεύει τη Ρωσία), να την εγκαταστήσει στη ρωσική βάση στο Αζερμπαϊτζάν και από κοινού ΗΠΑ και Ρωσία να ελέγχουν το όλο σύστημα αυτής της «ασπίδας».

Ο μεγάλος φυσικός πλούτος της πρώην ΕΣΣΔ, που σήμερα βρίσκεται στα χέρια της πλουτοκρατίας, είναι το ατού της σημερινής καπιταλιστικής Ρωσίας

Associated Press

Ο μεγάλος φυσικός πλούτος της πρώην ΕΣΣΔ, που σήμερα βρίσκεται στα χέρια της πλουτοκρατίας, είναι το ατού της σημερινής καπιταλιστικής Ρωσίας
Βεβαίως, ο Τζ. Μπους, αφού ευχαρίστησε τον Ρώσο ομόλογό του, αρνήθηκε να δεχτεί, προφασιζόμενος ότι θέλει να το σκεφτεί και ξεκίνησε μια περιοδεία - «επιθεώρηση» της Βαλκανικής. Από την Αλβανία, όπου άφησε και το ρολόι του για ενθύμιο στον αλβανικό λαό, εξάγγειλε πως κάποια στιγμή θα πρέπει να τελειώνουμε με το Κόσσοβο και πως οι ΗΠΑ δεν είναι μακριά από την αναγνώριση της «ανεξαρτησίας» της μεγαλύτερης ΝΑΤΟικής βάσης των Βαλκανίων, δηλαδή του Κοσσόβου.

Ομως κι ο Β. Πούτιν δεν περίμενε με «σταυρωμένα χέρια» και συνάντησε στην Αγία Πετρούπολη (όπως αποκαλείται στην καπιταλιστική Ρωσία το Λένινγκραντ) τον Σέρβο πρωθυπουργό, Β. Κοστούνιτσα, για να διακηρύξουν πως τα αμερικανικά σχέδια στο Κόσσοβο δε θα περάσουν!

Το πραγματικό «μήλο της Εριδος»

Η αντιπαράθεση από μια πρώτη ματιά μπορεί πράγματι να ξεγελάσει, αφού διαφαίνεται η Ρωσία να «αντιστέκεται» τόσο στα «ψυχροπολεμικά», όσο και στα «θερμοπολεμικά» σχέδια των ΗΠΑ. Μάλιστα, ο Β. Πούτιν θυμήθηκε πριν πάει στη σύνοδο του G8 ακόμη και τον ...«αμερικανικό ιμπεριαλισμό». Τα πράγματα όμως «μπαίνουν στη θέση τους», αν κάποιος μελετήσει καλύτερα τις δηλώσεις Πούτιν σε διάφορα ΜΜΕ. Απαντώντας π.χ. σε ερώτηση ξένου δημοσιογράφου («Wall street journal») σχετικά με την εμπλοκή του ρωσικού κράτους στην οικονομία και την αγορά, σημείωσε πως: «Σε αντίθεση π.χ. με τις χώρες του ΟΠΕΚ ο δικός μας τομέας πετρελαϊκής ενέργειας έχει πλήρως ιδιωτικοποιηθεί. Υπάρχουν μόνον 2 επιχειρήσεις με κρατική συμμετοχή. Και μάλιστα στην "Γκαζπρόμ", στην οποία το 49% είναι κρατικό, σύμφωνα με τους υπολογισμούς μας πάνω από το 20% διαθέτουν ξένοι μέτοχοι (...). Ολες οι υπόλοιπες είναι ιδιωτικές εταιρείες και πολλές από αυτές με τη συμμετοχή του ξένου κεφαλαίου. Η ΒΡ για την οποία ρώτησε νωρίτερα ο συνάδελφός σας από τους "TIMES" αυξάνει τα αποθέματά της χάρη, κυρίως, στη Ρωσία και η ρωσική κυβέρνηση προχωρά σε κάτι τέτοιο και κάθε χρόνο αυξάνει τα αποθέματα της ΒΡ, αυξάνοντας έτσι την κεφαλαιοποίησή της, ακόμη κι αν αυτή δεν έχει προχωρήσει στην εκμετάλλευση αυτών των κοιτασμάτων. Από αυτήν την άποψη η Ρωσία είναι ήδη τμήμα της παγκόσμιας οικονομίας. Κι είναι απλώς βλακεία να γίνονται από κάποιους διακρίσεις απέναντι σ' αυτό το τμήμα και να το φοβούνται, να μην το αφήνουν κάπου να μπει. Είμαστε ήδη τμήμα εξ ορισμού».

Το μεγαλύτερο πλωτό ραντάρ των ΗΠΑ (Sea-Based X-Band Radar - SBX), που μεταφέρθηκε στη Βερίγγειο θάλασσα, κοντά στη ρωσική χερσόνησο της Καμτσάτκας, ως στοιχείο της αντιπυραυλικής «ομπρέλας» των ΗΠΑ, είναι απειλή για τη Ρωσία και άλλες χώρες της περιοχής
Το μεγαλύτερο πλωτό ραντάρ των ΗΠΑ (Sea-Based X-Band Radar - SBX), που μεταφέρθηκε στη Βερίγγειο θάλασσα, κοντά στη ρωσική χερσόνησο της Καμτσάτκας, ως στοιχείο της αντιπυραυλικής «ομπρέλας» των ΗΠΑ, είναι απειλή για τη Ρωσία και άλλες χώρες της περιοχής
Να, ποιος είναι, λοιπόν, ο πραγματικός «πόνος» του κ. Πούτιν, που ως γνήσιος «συλλογικός εκπρόσωπος» του ρωσικού κεφαλαίου δυσανασχετεί με το γεγονός πως ενώ στη Ρωσία αφήνεται ως ένα βαθμό να εισέλθει το ξένο κεφάλαιο, κάτι αντίστοιχο δε γίνεται, τουλάχιστον στον ίδιο βαθμό, με τη διείσδυση του ρωσικού κεφαλαίου σε σημαντικούς τομείς άλλων καπιταλιστικών χωρών. «Οι εταιρείες μας έρχονται σε σας με βάση τους όρους της αγοράς, δεν έρχονται να σας πάρουν κάτι, αλλά να επενδύσουν, θα έπρεπε να χαίρεστε», είπε σε άλλο σημείο στην ίδια συνέντευξη ο Β. Πούτιν, παραπονούμενος γιατί δεν αφήνουν το ρωσικό κεφάλαιο να διεισδύσει στο αεροναυπηγικό ευρωπαϊκό μονοπώλιο EADC.

Ανάλογα παράπονα διατύπωσε ο Ρώσος Πρόεδρος και λίγα εικοσιτετράωρα αργότερα σχετικά με τον ΠΟΕ, όπου ακόμη εκκρεμεί η ένταξη της Ρωσίας, αλλά και για άλλους ιμπεριαλιστικούς οικονομικούς οργανισμούς, όπως είναι το ΔΝΤ και η ΠΤ. Η αντίθεσή του δεν ήταν «επί της αρχής», δηλαδή για λόγους αρχής, αλλά για τους «στημένους κανόνες» που ισχύουν και που στη δεδομένη φάση λειτουργούν σε βάρος του ρωσικού καπιταλιστικού «δικέφαλου αετού», που οι παγκόσμιοι ανταγωνιστές του τον θέλουν αρκετά ...«ξεπουπουλιασμένο», κατά την ενσωμάτωσή του σ' αυτές τις ενώσεις. Κάτι που δε μοιάζει να χαροποιεί το Κρεμλίνο.

Στην αντιπαράθεση αυτή ο Β. Πούτιν έχει κάνει σαφές ότι θα χρησιμοποιήσει όλα τα «όπλα» που διαθέτει και δε θα ανεχθεί παραπέρα συρρίκνωση της θέσης της Ρωσίας και υποβιβασμό της, όπως επιδιώκουν οι ΗΠΑ με την εγκατάσταση της «αντιπυραυλικής ασπίδας» στην Ευρώπη. Και η αλήθεια είναι ότι το σημερινό Κρεμλίνο έχει «κληρονομήσει» από την ΕΣΣΔ σοβαρά «όπλα», όχι μόνο τα πυρηνικά ή την ανάλογη τεχνογνωσία (που βέβαια είναι από μόνα τους πολύ σημαντικά «εργαλεία»), αλλά και τους φυσικούς πόρους και σημαντικά δίκτυα αγωγών γι' αυτούς. Η πρόσφατη συμφωνία της Ρωσίας με το Καζαχστάν και το Τουρκμενιστάν, που ενίσχυσε αυτά τα ενεργειακά «όπλα» της, όξυνε ακόμη περισσότερο την αντιπαράθεση με ΗΠΑ και ΕΕ.

Καπιταλιστική ανάπτυξη

Η θέση στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα, οι αγωγοί και τα κεφάλαια είναι, λοιπόν, το βασικό μέλημα του Κρεμλίνου και όχι οι πιθανές αιματοχυσίες που μπορεί να προκύψουν από την αλλαγή των συνόρων με την «ανεξαρτητοποίηση» του Κοσσόβου.

Το 2007 η οικονομική ανάπτυξη της Ρωσίας θα είναι της τάξης του 6,7%, ενώ τα αποθέματα χρυσού της από 12 δισ. δολάρια που ήταν το 1999 έφτασαν το 2006 τα 315 δισ. Αν τα πρώτα χρόνια της καπιταλιστικής παλινόρθωσης παρατηρούνταν μια παράνομη διαφυγή κεφαλαίων από τη χώρα της τάξης των 15 δισ. δολαρίων ετησίως, φέτος το 2007 οι ιδιωτικές επενδύσεις αναμένεται να φτάσουν τα 70 δισ. δολάρια, κάτι που θα αποτελέσει νέο ρεκόρ για τη χώρα. Ο Α΄ αντιπρόεδρος της ρωσικής κυβέρνησης Σ. Ιβανόφ παρουσίασε υπολογισμούς σύμφωνα με τους οποίους το 2020 η Ρωσία θα είναι μεταξύ της πρώτης πεντάδας των χωρών στην παγκόσμια κατάταξη του ΑΕΠ και ως «κινητήρες» αυτής της καπιταλιστικής ανάπτυξης κήρυξε όχι πλέον τον τομέα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, αλλά αυτούς της πυρηνικής ενέργειας, της αεροναυπηγικής, της ναυπηγίας, της παραγωγής πυραύλων και διαστημοπλοίων, των νέων τεχνολογιών. Βασικός «αποδέκτης» αυτής της ανάπτυξης δεν είναι άλλος από τη ρωσική ολιγαρχία του πλούτου, που μέσα σε 16 χρόνια από την παλινόρθωση του καπιταλισμού είδε την περιουσία της να εκτινάσσεται σε παγκόσμια επίπεδα, στις λίστες των πλουσιότερων ανθρώπων του κόσμου.

Κι είναι κάτι παραπάνω από φανερό πως για να επιτύχουν τους νέους στόχους της αύξησης των κερδών τους, οι Ρώσοι «ολιγάρχες» είναι έτοιμοι να «ξεπουλήσουν» τον οποιονδήποτε και να ξεχάσουν πανεύκολα τις φανφάρες περί ρωσικής στήριξης των χωρών της ...«Ορθοδοξίας», που ακούσαμε τελευταίως με την ευκαιρία και της επίσκεψης του Ελληνα Προέδρου, Κ. Παπούλια, στη Μόσχα.

Αυτή, η ταξική φύση του σημερινού Κρεμλίνου είναι που κάνει και την ποιοτική διαφορά της σημερινής Ρωσίας από τη Σοβιετική Ενωση και που κατηγορηματικά αποκλείει το να παίξει η Ρωσία το «αντίπαλο δέος», που έπαιζε στο παρελθόν η ΕΣΣΔ και το σοσιαλιστικό σύστημα στην Ευρώπη, απέναντι στις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ.

«Αντίπαλο δέος» μόνο η λαϊκή πάλη

Βεβαίως, την ίδια ώρα, πότε οι ανταγωνισμοί και πότε οι συμβιβασμοί της σημερινής Ρωσίας με τις ΗΠΑ και την ΕΕ, θα είναι στην «ημερήσια διάταξη» και σε αυτές τις εξελίξεις, που μπορεί να οδηγήσουν ακόμη και σε μεγάλες αιματοχυσίες, θα εμπλακούν, αναπόφευκτα, και άλλες χώρες.

Σ' αυτές τις συνθήκες το μόνο «αντίπαλο δέος» μπορούν να το συγκροτήσουν μόνον οι λαοί με τη δική τους αντίσταση στα κάθε είδους ιμπεριαλιστικά σχέδια. Ηδη το δρόμο έδειξαν με Κοινή Δήλωσή τους 35 Κομμουνιστικά και Εργατικά Κόμματα, που τάχθηκαν ενάντια στην αμερικανική «αντιπυραυλική ασπίδα» και τις νέες στρατιωτικές βάσεις τους στην Ευρώπη.

Κόσσοβο και Ρωσία

Ορισμένοι θεωρούν πως βασικά οι θέσεις της Ρωσίας για το Κόσσοβο πηγάζουν από το γεγονός ότι η ίδια η Ρωσία είναι μια Ομοσπονδία, που στο πρόσφατο παρελθόν της αντιμετώπισε σοβαρά αποσχιστικά προβλήματα και μια τεράστια αιματοχυσία στην Τσετσενία. Αλλωστε, είναι γνωστές οι «εκτιμήσεις» του Αμερικανού Μπ. Μπζεζίνσκι για την προοπτική διαμελισμού της Ρωσίας σε κάμποσα κράτη. Αν και αυτή η εκτίμηση δεν έχει χάσει τη σημασία της, είναι φανερό πως σήμερα το Κρεμλίνο, πότε με την εξαγορά των τοπικών «ελίτ» και πότε με την ισχύ των όπλων, κατάφερε να ξεπεράσει τις φυγόκεντρες τάσεις. Την ίδια ώρα αυτές έχουν ενισχυθεί σε μια σειρά γειτονικές με τη Ρωσία χώρες, όπως η Γεωργία (που αντιμετωπίζει πρόβλημα με την Αμπχαζία και τη Νότια Οσετία), όπως και η Μολδαβία με την Υπερδνειστερία. Και οι 3 αυτές περιοχές έχουν κηρύξει την «ανεξαρτησία» τους και έχουν δηλώσει τη θέλησή τους να ενταχθούν στη σύνθεση της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Εάν περάσουν τα ευρω-αμερικανικά σχέδια στο Κόσσοβο, η κατάσταση γύρω από αυτές τις περιοχές θα γίνει ακόμη πιο επικίνδυνη, ενώ μπορεί να προκύψουν και νέα προβλήματα και σε άλλες χώρες, όπως π.χ. αυτό της στρατηγικής περιοχής της Κριμαίας, που έχει βασικά ρωσικό πληθυσμό και μέχρι το 1954 ήταν και έδαφος σοβιετικής Ρωσίας, πριν περάσει στη σύνθεση της σοβιετικής Ουκρανίας.

Κανείς λοιπόν δεν πρέπει να προεξοφλεί πως ο «χαμένος» μιας πιθανής «ανεξαρτητοποίησης» του Κοσσόβου θα είναι η Ρωσία...

«Καυτές» καλοκαιρινές εξελίξεις

Τα παραπάνω θα βρεθούν στο επίκεντρο και νέων συνομιλιών που θα έχει ο Β. Πούτιν με τον Τζ. Μπους στις 1-2 Ιούλη, στις ΗΠΑ, όπου θα κάνουν μια ακόμη προσπάθεια «γεφύρωσης» των αποστάσεων που τους χωρίζουν.

Ενάμιση μήνα αργότερα, στις 16 Αυγούστου, θα συνέλθει στο Μπισκέκ, πρωτεύουσα του Κιργκιστάν, η 7η σύνοδος κορυφής των χωρών της Οργάνωσης Συνεργασίας της Σαγκάης (ΟΣΣ).

Ηδη η κινεζική εφημερίδα «Ζεμίν Ζιμπάο» ξεκαθάρισε (στις 13/6) πως η θέση της Κίνας είναι ότι η εγκατάσταση της αμερικανικής «αντιπυραυλικής ασπίδας» τόσο στην Ευρώπη, όσο και στον Ειρηνικό Ωκεανό «είναι μόνο στα λόγια αμυντική και στην πράξη μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο για αμυντικούς, όσο και για επιθετικούς σκοπούς (...) αποτελεί έναν από τους νέους τρόπους των ΗΠΑ να ενισχύσουν τις θέσεις τους μετά το τέλος του ψυχρού πολέμου. Είναι δε ολοφάνερο πως έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την εποχή και δεν αντιστοιχεί στο πνεύμα της (...). Δε βοηθά στην εξασφάλιση της ασφάλειας και σταθερότητας, ούτε στο πνεύμα της αμοιβαίας εμπιστοσύνης και συνεργασίας μεταξύ των μεγάλων χωρών».

Να, γιατί το καλοκαίρι αναμένεται να έχει αρκετές και «καυτές» εξελίξεις γύρω από τα ζητήματα στα οποία εξελίσσεται η αντιπαράθεση των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων.


Του
Ελισαίου ΒΑΓΕΝΑ*
*Ο Ε. Βαγενάς είναι μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ