Κυριακή 2 Σεπτέμβρη 2007
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 24
ΔΙΕΘΝΗ
ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΚΟΥΣΝΕΡ ΣΤΟ ΙΡΑΚ
Η γαλλική διπλωματία επανέρχεται...

Με δυναμικό, πλην γενικόλογα προσεκτικό, τρόπο, το γαλλικό κεφάλαιο προσπαθεί να επανακτήσει μεγαλύτερο ρόλο στον ενδοϊμπεριαλιστικό ανταγωνισμό

Τα παιδιά του καταυλισμού της Νατζάφ, στο Νότιο Ιράκ, βρίσκουν τον τρόπο για να απαλύνουν τις συνέπειες της κατοχής, που έκανε το λαό πρόσφυγα στην ίδια του τη χώρα

Associated Press

Τα παιδιά του καταυλισμού της Νατζάφ, στο Νότιο Ιράκ, βρίσκουν τον τρόπο για να απαλύνουν τις συνέπειες της κατοχής, που έκανε το λαό πρόσφυγα στην ίδια του τη χώρα
Το Ιράκ επισκέφτηκε για τρεις ημέρες, στα μέσα της προηγούμενης εβδομάδας, ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών. Ο Μπερνάρ Κουσνέρ υπήρξε ο πρώτος Γάλλος κυβερνητικός ανώτερος αξιωματούχος που επισκέπτεται τη Βαγδάτη μετά το 1988 (!), οπότε ο τότε υπουργός Εξωτερικών, Ρολάν Ντιμά, είχε συναντηθεί με τον Σαντάμ Χουσεΐν. Τότε, που όλες οι χώρες της Δύσης είχαν καλές σχέσεις με τον, μετέπειτα αποκαλούμενο από αυτές, «αιμοσταγή δικτάτορα». Το Παρίσι, έστω και υπογείως, διατήρησε τις επαφές του με το καθεστώς Χουσεΐν, τουλάχιστον σε επίπεδο πετρελαϊκών εταιρειών, μέχρι και την ημέρα της εισβολής των «προθύμων» (ΗΠΑ και σύμμαχοι), το Μάρτη του 2003.

Με δεδηλωμένες τις αντιρρήσεις της στην εισβολή, η γαλλική ηγεσία, έκτοτε, «πήρε αποστάσεις» από την επιβληθείσα κατοχή. Τη νομιμοποίησε, φυσικά, με την ψήφο της στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, όπου η παρουσία των αμερικανικών και συμμαχικών στρατευμάτων βαφτίστηκε «πολυεθνική» δύναμη που, υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, στοχεύει στη σταθερότητα και ανοικοδόμηση της κατεχόμενης χώρας. Επίσης, προσφέρθηκε να διαγράψει, ως μέλος της οικονομικής Λέσχης του Παρισιού, ιρακινό χρέος ύψους μέχρι και 5,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων, προκειμένου να «συνεισφέρει» στην ανάκαμψη της χώρας.

Ο επικεφαλής της γαλλικής διπλωματίας, υπουργός Εξωτερικών Μπερνάρ Κουσνέρ, με τον Πρόεδρο του κατεχόμενου Ιράκ Ζαλάλ Ταλαμπανί

Associated Press

Ο επικεφαλής της γαλλικής διπλωματίας, υπουργός Εξωτερικών Μπερνάρ Κουσνέρ, με τον Πρόεδρο του κατεχόμενου Ιράκ Ζαλάλ Ταλαμπανί
Πέραν, όμως, μιας προσπάθειας να διατηρήσει εαυτόν εντός μιας ενδεχόμενης διαδικασίας διανομής του πλούτου της κατεχόμενης χώρας, το Παρίσι δεν είχε, μέχρι πρότινος, εκφράσει καμία δυναμικότερη διεκδίκηση. Η επίσκεψη Κουσνέρ στη Βαγδάτη σαφώς αλλάζει τα δεδομένα.

Οι σχέσεις με το Λευκό Οίκο και η επίσημη εκδοχή

Κατά μία εκτίμηση το ταξίδι πραγματοποιήθηκε μετά από συνεννόηση με το Λευκό Οίκο, για να διαμορφωθεί μια εικόνα «ενότητας» ως προς τους στόχους της εισβολής στο Ιράκ, τόσο διεθνώς όσο και εντός των ΗΠΑ σε μια περίοδο που η γκρίνια για το μέλλον της κατοχής κλιμακώνεται. Με βάση το ίδιο σκεπτικό, η γαλλική διπλωματία επιθυμούσε μια κίνηση «έμπρακτης απόδειξης» της πρόθεσης για βελτίωση των σχέσεων Ουάσινγκτον - Παρισιού, πρόθεση που διατυπώθηκε προεκλογικά από τον Σαρκοζί.

Ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, όπως αναμενόταν βέβαια, διέψευσε κατηγορηματικά τα περί συνεννόησης. Η διάψευσή του, με βάση ορισμένα στοιχεία, αλλά και με γνώμονα την εξωτερική πολιτική που φαίνεται να προσπαθεί να χαράξει ο Σαρκοζί, δεν απέχει, απαραίτητα, πολύ από την πραγματικότητα. Επιπλέον, το μικρό διπλωματικό επεισόδιο που σημειώθηκε, μετά την αποχώρησή του, όταν εμφανίστηκε να δηλώνει ότι «πρέπει να παραιτηθεί ο πρωθυπουργός Μάλικι», για να ζητήσει συγνώμη, ορισμένες ώρες αργότερα, οδήγησε πολλούς στο συμπέρασμα ότι η Ουάσιγκτον προσπάθησε, διά του Μάλικι, να υποσκάψει τις γαλλικές προσπάθειες επανεμφάνισης στη χώρα.

Από πρόσφατη αντικατοχική διαδήλωση στη συνοικία της Βαγδάτης Σαντρ Σίτι

Associated Press

Από πρόσφατη αντικατοχική διαδήλωση στη συνοικία της Βαγδάτης Σαντρ Σίτι
Ο Κουσνέρ δήλωνε ότι πήγε στο Ιράκ «για να ακούσει όλες τις πλευρές» και όχι για να προτείνει. Συναντήθηκε, όντως, με αξιωματούχους, κυβερνητικούς και κομματικούς, από όλες τις εθνοτικές και θρησκευτικές κοινότητες. Ουσιαστικά, αυτό που επανέλαβε, εντονότερα, ήταν διαπιστώσεις και της προηγούμενης γαλλικής Προεδρίας: ότι το ζήτημα του Ιράκ δεν έχει στρατιωτική λύση, ότι οι ΗΠΑ δεν μπορούν να δώσουν μόνες τους την όποια λύση και ότι θα βοηθήσει ιδιαιτέρως ένας ενεργότερος ρόλος του ΟΗΕ ή και της ΕΕ στις εξελίξεις, υπό την αιγίδα των οποίων και η Γαλλία είναι έτοιμη «να παράσχει κάθε δυνατή βοήθεια».

Ο Κουσνέρ, μάλιστα, με έναν εξαιρετικά ενδιαφέροντα διπλωματικό ελιγμό υπερσκέλισε την «υπενθύμιση» του Ιρακινού ομολόγου του ότι πριν την εισβολή ο ίδιος (ο Κουσνέρ) ήταν από τις ελάχιστες προσωπικότητες στη Γαλλία που είχαν ταχθεί υπέρ μιας «ανθρωπιστικής επέμβασης» στο Ιράκ για την ανατροπή του Σαντάμ Χουσεΐν. Υπεραμύνθηκε της άποψής του όσο και της στάσης της τότε γαλλικής κυβέρνησης (με την οποία είχε έρθει σε ρήξη), υποστηρίζοντας ότι «ουδέποτε είχε στο μυαλό του αυτό που έγινε τελικά» για να καταλήξει ότι «οι ΗΠΑ έκαναν το ένα λάθος πάνω στο άλλο και απλώς, σήμερα, θα πρέπει κανείς να αφήσει το παρελθόν και να ασχοληθεί με το παρόν και το μέλλον»...

Οι αμερικάνικες και άλλες ιμπεριαλιστικές κατοχικές δυνάμεις συναντούν όλο και περισσότερα προβλήματα

Associated Press

Οι αμερικάνικες και άλλες ιμπεριαλιστικές κατοχικές δυνάμεις συναντούν όλο και περισσότερα προβλήματα
Και συμπλήρωσε ότι: «Αυτό δε σημαίνει ότι οι τότε διαφωνίες ήταν λανθασμένες»! Το θέμα μοιάζει να διευθετήθηκε οριστικά στην ομιλία για τους άξονες της εξωτερικής πολιτικής της Γαλλίας, του προέδρου Σαρκοζί, μετά από μερικές ημέρες, ότι επανέλαβε πως «η εισβολή ήταν και είναι πάντα λανθασμένη για το Παρίσι».

Οι δηλώσεις Κουσνέρ, πάντως, ερμηνεύτηκαν από πολλούς ως ανοιχτή παραδοχή ότι οι γαλλικές αντιρρήσεις δεν είχαν ως κίνητρο το πραγματικά ανθρωπιστικό ενδιαφέρον αλλά τις, ορθές όπως αποδείχτηκε, ανησυχίες για τη διασφάλιση των γαλλικών συμφερόντων στο Ιράκ και τις ενστάσεις ως προς την αποτελεσματικότητα του τρόπου επέμβασης που επέλεξε η Ουάσιγκτον.

Οι διαρροές...

Το Παρίσι επιμένει ότι η επίσκεψη Κουσνέρ είχε απλώς χαρακτήρα έκφρασης αλληλεγγύης και ενδιαφέροντος. Αν και ουδεμία σχετική νύξη έγινε, σύμφωνα με εκτιμήσεις και διαρροές, οι επαφές Κουσνέρ είχαν ως στόχο να διερευνηθούν τα περιθώρια ενεργότερης ανάμειξης της γαλλικής διπλωματίας στο Ιράκ. Ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών φέρεται να πρότεινε τη διενέργεια μιας συνόδου «συμφιλίωσης» μεταξύ των κοινοτήτων κατά τον τρόπο που τη διοργάνωσε για το Λίβανο. Την πρόταση απέρριψε ο Πρόεδρος Ταλαμπανί υποστηρίζοντας ότι «οι διάφορες κοινότητες μιλούν μεταξύ τους, παρά τα προβλήματα και δε χρειαζόμαστε πεδίο ανταλλαγής απόψεων», για να διαψεύσει, λίγο αργότερα, το γαλλικό υπουργείο Εξωτερικών ότι διατυπώθηκε ποτέ τέτοια ιδέα.

Αναλυτές εκτιμούν ότι ο Κουσνέρ αποπειράθηκε να διερευνήσει ορισμένες προοπτικές, όπως το να αναλάβει η γαλλική διπλωματία μια ενεργή διαμεσολάβηση στο διάλογο μεταξύ των κοινοτήτων ή ακόμη, στη συνέχεια, να αναλάβει το Παρίσι, διά μέσου μιας δυναμικότερης ανάμειξης του ΟΗΕ ή της ΕΕ, την εκπαίδευση ιρακινών αστυνομικών. Κατά ορισμένες πληροφορίες, γαλλικές κατασκευαστικές εταιρείες έχουν εκφράσει ενδιαφέρον για την ιρακινή ανοικοδόμηση, ενώ μόλις προσφάτως διέρρευσε ότι ο γαλλικός ενεργειακός κολοσσός «Total SA» υπέγραψε συμφωνία με την, αμερικανικών κεφαλαίων, ανταγωνίστρια «Chevron Corp» για συνεκμετάλλευση των πετρελαϊκών κοιτασμάτων του Ματζνούν, των τέταρτων, σε αποθέματα, στο Ιράκ. Η συμφωνία δεν ανακοινώνεται όσο το ιρακινό Κοινοβούλιο δεν καταφέρνει να συμφωνήσει οριστικά στο νομοσχέδιο διανομής των πετρελαϊκών εσόδων μεταξύ των κοινοτήτων της χώρας.

Τίποτε δεν επιβεβαιώθηκε επισήμως, φυσικά. Γι' αυτό και εκπρόσωποι άλλων κυβερνήσεων της ΕΕ, όπως και η προεδρεύουσα Πορτογαλία, εξέφρασαν ικανοποίηση για το «ενδιαφέρον και τη διάθεση προσφοράς» του Παρισιού υπογραμμίζοντας, όμως, ότι «δεν μπορούν να σχολιάσουν προτάσεις που δεν έχουν διατυπωθεί».

...και οι εκτιμήσεις

Εντούτοις, υπάρχουν ορισμένα ξεκάθαρα σημεία. Είναι σαφές ότι η Γαλλία, όπως και οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες, δεν προτίθεται να αποστείλει στρατεύματα στο Ιράκ, όπως διακαώς επιδιώκει η Ουάσιγκτον, βλέποντας τους «πρόθυμους» να φυλλορροούν και την κατάσταση να επιδεινώνεται. Επίσης, αν και πολλοί είδαν στο ταξίδι Κουσνέρ μια «χειρονομία καλής θέλησης» από το Παρίσι προς την Ουάσιγκτον, στην κατεύθυνση της διευκόλυνσης μιας απεμπλοκής της δεύτερης από τη δυσχερέστατη κατάσταση, δε φαίνεται τα πράγματα να είναι ακριβώς έτσι.

Οπως τόνιζαν αναλυτές, «το να αναλάβει η Γαλλία κάποιο ρόλο στο πλευρό της Ουάσιγκτον, σημαίνει ότι θα πρέπει η Ουάσιγκτον να έχει ξεκαθαρίσει το ρόλο της στο Ιράκ, και μέχρι στιγμής δε φαίνεται να το καταφέρνει». Επιπλέον, όσο... καλές και να είναι οι προθέσεις Σαρκοζί προς το Λευκό Οίκο, είναι τουλάχιστον αφέλεια να πιστέψει κανείς ότι θα περιθωριοποιήσει τα συμφέροντα του γαλλικού κεφαλαίου που τον έφερε στο Μέγαρο των Ηλυσίων Πεδίων για να εξυπηρετήσει μια «καλή συμμαχία» με την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, εκτός και αν αυτή, προσωρινά έστω, προβλέπει «σύμπλευση συμφερόντων και εκατέρωθεν κέρδη» μέχρι την επόμενη ενδο-ιμπεριαλιστική τριβή.

Η γραμμή, που προς το παρόν, φαίνεται να ακολουθεί το Παρίσι μοιάζει να είναι πολύ απλή: ενεργότερη διπλωματική παρουσία σε διάφορα σημεία του κόσμου (ας μην ξεχνάμε τις παρεμβάσεις Σαρκοζί στο ζήτημα της αιχμάλωτης από τους FARC στην Κολομβία, Μπετανκούρ, στην απελευθέρωση των Βούλγαρων υγειονομικών από τη Λιβύη, στο Τσαντ, στο Λίβανο). Αυτό δε συνεπάγεται ότι η γαλλική διπλωματία κομίζει συγκεκριμένες προτάσεις, ούτε, ακόμη ότι έχει τη δυνατότητα, στην παρούσα φάση, να τις προωθήσει...

Εντούτοις, καταγράφει την παρουσία της ως μια ξεχωριστή «φωνή» σε φλέγοντα σημεία του πλανήτη (και ιδιαιτέρως προσοδοφόρα ενεργειακά και γεωστρατηγικά, εντελώς... τυχαία), έτσι ώστε να υπάρχουν οι προϋποθέσεις για προνομιακότερες σχέσεις και συμφωνίες αμέσως μόλις το τοπίο ξεκαθαρίσει. Γι' αυτό άλλωστε, και η ευρωπαϊκή «ικανοποίηση» για τη γαλλική πρωτοβουλία, συνοδεύτηκε από επιφυλακτικότητα, αφού είναι σαφές ότι σηματοδοτεί ένα νέο γύρο ενδο-ιμπεριαλιστικής αντιπαράθεσης για τον έλεγχο του πλούτου του Ιράκ αλλά και την αξιοποίηση της γεωγραφικής του θέσης.

Οπως έγινε γνωστό, κύκλοι του γαλλικού υπουργείου εξωτερικών εκτιμούν, ασχέτως των διαψεύσεων Αμερικανών και Ιρακινών, ότι στην κατεχόμενη χώρα βρίσκεται σε εξέλιξη μια αιματηρή εμφύλια σύγκρουση και ότι η Γαλλία θα πρέπει να τοποθετηθεί ξεκάθαρα και ανοιχτά στο πλευρό του νικητή, όταν αυτή τελειώσει, αφήνοντας τις συνέπειες του μακελειού να βαρύνουν όσους ενεπλάκησαν.Η νέα θέση της γαλλικής αστικής τάξης, που τήρησε αποστάσεις από την εισβολή, αποτυπώνεται αρκετά ξεκάθαρα στις αντιδράσεις του γαλλικού Τύπου στην επίσκεψη Κουσνέρ: από τη δεξιά «Φιγκαρό» που υποστήριζε ότι «η Γαλλία χρωστούσε στον εαυτό της μια τέτοια ενέργεια, καθώς δεν μπορείς να μένεις στο περιθώριο επειδή είχες δίκιο και να θέλεις, μετά από τέσσερα χρόνια, να έχεις ρόλο στη διεθνή σκηνή» μέχρι την «κεντροαριστερή» «Λε Μοντ» που επισήμαινε ότι «ήρθε ο καιρός να σταματήσουμε να κάνουμε διαλέξεις στους Αμερικανούς για τα λάθη που έκαναν και να συμβάλλουμε στη λύση τους»... με το αζημίωτο εννοείται...


Ελένη ΜΑΥΡΟΥΛΗ


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ