Ποιος είναι ο ρόλος του δασκάλου; Ποιος είναι ο ρόλος του καλλιτέχνη, της ίδιας της τέχνης; Από πού αντλεί την έμπνευσή του ένας καλλιτέχνης, σε ποιον απευθύνεται; Με ποια μέτρα και σταθμά κρίνεται ένα έργο τέχνης;

Το περιστατικό αντικομμουνιστικής επίθεσης που δέχτηκε φοιτητής της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών από καθηγητή του, επειδή «τόλμησε» να απεικονίσει ένα νέο φοιτητή και εργαζόμενο να διαβάζει τον «Ριζοσπάστη», στέκεται αφορμή για να ανοίξει μια συζήτηση για όλα τα παραπάνω ζητήματα. Πυροδοτεί την τοποθέτηση καλλιτεχνών, εικαστικών, καλλιτεχνών - δασκάλων γιατί είναι μεγάλο το κεφάλαιο που ανοίγει, δεν περιορίζεται στον έναν ή τον άλλο εκπαιδευτικό που, εκμεταλλευόμενος την εξουσία που του παρέχει η θέση του, ασκεί πίεση στους νέους προκειμένου να δεχτούν τη δική του άποψη. Αλλωστε, μόλις τις τελευταίες δέκα μέρες, έργα του Πικάσο χαρακτηρίζονται από «ιθύνοντες» εκπαιδευτικούς «άσεμνα» και απαγορεύουν την επίσκεψη μαθητών στη σχετική έκθεση. Πριν λίγες μέρες, άλλοι «ιθύνοντες» της εκπαίδευσης απαγορεύουν την παρακολούθηση του έργου του Τ. Γουίλιαμς «Λεωφορείον ο πόθος». Τα περιστατικά σκοταδιστικής παρέμβασης στην εκπαίδευση πληθαίνουν...

Στο πλαίσιο αυτό, ανοίγει η συζήτηση για τη σχέση δασκάλου και μαθητή. Μια σχέση συνεχώς ανατροφοδοτούμενη και από τις δυο πλευρές. Με το δάσκαλο να έχει ρόλο όχι αυθεντίας, όχι επιβολής, αλλά παραίνεσης για να ανακαλύψει ο μαθητής περισσότερα, να κάνει βήματα μπροστά. Η αξία του δασκάλου μετριέται στο πόσα βήματα πιο μπροστά από αυτόν θα κάνουν οι μαθητές του, πόσο καλύτεροι από εκείνον θα γίνουν. Οχι αν θα γίνουν σαν κι εκείνον. Αλλά αν θα αναπτύξουν τη δική τους προσωπικότητα, τη δική τους σκέψη και κρίση, τη δική τους κλίση, επιστήμη και τέχνη.

Στη σημερινή συγκυρία, με τα αντιδημοκρατικά μέτρα να πολλαπλασιάζονται και να απλώνουν τα πλοκάμια τους για να πνίξουν κάθε δικαίωμα έκφρασης, αγώνα, διεκδίκησης, ονείρων, τέτοια περιστατικά αποκτούν ιδιαίτερη σημασία. Γιατί δεν προκύπτουν από παρθενογένεση. Υποκινούνται και υποθάλπονται από μια βάρβαρη πολιτική, από το εκμεταλλευτικό σύστημα, που θέλοντας να διασφαλίσει τη βιωσιμότητά του επιτίθεται βίαια στο λαό και τη νεολαία. Με συκοφάντηση του πραγματικά νέου και πρωτοπόρου. Με λογοκρισία και ποινικοποίηση της αγωνιστικής φωνής. Οπως καίγανε τα προοδευτικά βιβλία... Οπως λογοκρίνανε τα επαναστατικά τραγούδια... Οπως δέχονταν στα πανεπιστήμια φοιτητές ανάλογα με τα πιστοποιητικά κοινωνικών φρονημάτων...

Το πραγματικά νέο και πρωτοπόρο το φοβούνται πάντα οι πιο οπισθοδρομικές φωνές. Και το παρουσιάζουν ως παλιό και ξεπερασμένο, για να αυτοπροβληθούν ως προοδευτικοί. Μα είναι οι πράξεις και η στάση που αποκαλύπτουν αν πράγματι κανείς είναι προοδευτικός ή όχι. Αλλωστε είναι σαφής η τοποθέτηση: «Αντικομμουνισμός ίσον σκοτάδι».

Αναδεικνύεται έντονα το καθήκον του δασκάλου να αντιστέκεται, να λειτουργεί ως παράδειγμα στους μαθητές, οι οποίοι μεγαλώνουν σε έναν κόσμο χειρότερο. Με τα δικαιώματά τους να βάλλονται, με τη σκέψη τους να στρέφεται σε κανάλια ιλουστρασιόν παρακμής και στιλιζαρισμένης υποταγμένης στάσης ζωής.

Με αφορμή το περιστατικό στην ΑΣΚΤ, τη γνώμη τους εκφράζουν οι: Εύα Μελά, ζωγράφος, πρόεδρος του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας και βουλευτής του ΚΚΕ, Χαράλαμπος Δαραδήμος, γλύπτης και πρόεδρος του Οργανισμού Διαχείρισης Εργων Εικαστικών Τεχνών και Εφαρμογών τους (ΟΣΔΕΕΤΕ), Βαγγέλης Δημητρέας, ζωγράφος και καθηγητής στο Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Γιώργης Βαρλάμος, ζωγράφος - χαράκτης, Κώστας Ρόθος, γλύπτης και καθηγητής στο ΤΕΙ Αθήνας, Κυριάκος Ρόκος, γλύπτης και καθηγητής στο ΤΕΙ Αθήνας.