Στη Δανία, μπαίνουμε από αύριο στην 7η βδομάδα απεργίας των εργαζομένων στον τομέα της Υγείας και της Κοινωνικής Πρόνοιας.

Οι μαζικότατες αυτές απεργίες ξεκίνησαν στα μέσα του Απρίλη, με την αφορμή τις διαπραγματεύσεις μεταξύ των εργοδοτών που δεν είναι άλλοι από τους Δήμους και τις Περιφέρειες και των αρμόδιων ομοσπονδιών για τη νέα τριετή Συλλογική Σύμβαση του κλάδου.

Το αγωνιστικό κλίμα των εργαζομένων και οι προθέσεις τους να αγωνιστούν για πιο διευρυμένες διεκδικήσεις από αυτές που πρότειναν οι εργατοπατέρες του εργοδοτικού συνδικαλισμού που δυστυχώς έχουν την πλειοψηφία στο συνδικαλιστικό κίνημα, είχαν εκδηλωθεί εδώ και αρκετό καιρό. Στην καθημερινότητα οι εργαζόμενοι αντιμετωπίζουν τις οδυνηρές συνέπειες των προηγούμενων συμβάσεων που είχαν σαν αποτέλεσμα να δεχτούν μηδαμινές αυξήσεις, με παράλληλη μείωση των κοινωνικών παροχών από την εφαρμογή των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων που οδηγούνται στο να μην μπορούν πια να τα βγάλουν πέρα, με το κύμα των αυξήσεων των τιμών όλων των καταναλωτικών αγαθών και ιδιαίτερα αυτών βασικής ανάγκης, όπως η κατοικία, τα τρόφιμα, οι μεταφορές και η ενέργεια.

Μετά τις μεταρρυθμίσεις στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και την εφαρμογή σχεδίου ανάλογου του «Καποδίστρια Β'» που προωθείται στην Ελλάδα, σύμφωνα με τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, οι διευρυμένοι Δήμοι και οι Περιφέρειες στις οποίες χωρίστηκε η χώρα όπως εξυπηρετούσε καλύτερα τα μελλοντικά σχέδια του μεγάλου κεφαλαίου, έχουν αναλάβει αυξημένες εξουσιοδοτήσεις και αρμοδιότητες για τη διαχείριση των κοινωνικών παροχών, χωρίς την εξασφάλιση ανάλογης οικονομικής βοήθειας από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Ενα μεγάλο μέρος, δηλαδή, των κρατικών υποχρεώσεων μεταφέρθηκε μέσω της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στις πλάτες των πολιτών και παράλληλα ο κρατικός προϋπολογισμός μείωσε τα έξοδά του και απόκτησε μεγαλύτερη ευχέρεια να διοχετεύει τεράστια ποσά στο ιδιωτικό κεφάλαιο είτε με φοροαπαλλαγές, είτε με διεκπεραίωση έργων υποδομής που εξυπηρετούν τα συμφέροντά του.

Αφού μια σειρά Δήμων συγχωνεύτηκαν σε νέους και μεγαλύτερους, μειώθηκε πολύ το προσωπικό ιδιαίτερα στο διοικητικό τομέα, προσλήφθηκαν πολλοί συμβασιούχοι με μειωμένα δικαιώματα, εφαρμόστηκαν τα ελαστικά ωράρια, προχώρησαν οι συμπράξεις με τον ιδιωτικό τομέα, απλοποιήθηκαν τα κριτήρια εξειδίκευσης προσωπικού, με οδυνηρά αποτελέσματα στην εξυπηρέτηση των πολιτών.

Γενικά, μέσα σε ενάμιση χρόνο από την εφαρμογή του ανάλογου «Καποδίστρια Β'», έχουμε οδυνηρά αποτελέσματα στον τομέα της Υγείας (ουρές στα νοσοκομεία, έλλειψη προσωπικού, κλείσιμο κέντρων πρώτης βοήθειας, μεγάλες λίστες αναμονής για επεμβάσεις κλπ.) και στις διάφορες κοινωνικές υπηρεσίες (ελλιπής βοήθεια ηλικιωμένων, ελλείψεις στις υπηρεσίες πρόληψης και ελέγχων, μείωση των ωρών λειτουργίας παιδικών σταθμών και κέντρων νεότητας και άθλια συντήρηση των σχολικών και γενικά δημοτικών κτιρίων).

Σε πρόσφατη σφυγμομέτρηση, μεταξύ διοικητικών στελεχών σε Δήμους και Περιφέρειες σχετικά με την εφαρμογή αυτών των αλλαγών εδώ και ενάμιση χρόνο, τα αποτελέσματα μιλάνε μόνα τους.

• Το 63% των στελεχών ισχυρίζονται ότι υπάρχει κατακόρυφη μείωση του επιπέδου των υπηρεσιών και τους κάνει να ντρέπονται, ενώ μόνο 10% βλέπουν με θετικό μάτι τα αποτελέσματα. Και όπως συμπεραίνεται από την έρευνα, τα προβλήματα δεν οφείλονται στις δυσκολίες προσαρμογής των εργαζομένων στο καινούργιο σύστημα, αλλά στην πολιτική των περικοπών και κύρια στην έλλειψη προσωπικού.
• Η συνένωση πολλών Δήμων σε μεγαλύτερους δεν έφερε την «απελευθέρωση των αναμενόμενων δυνατοτήτων», με αποτέλεσμα να ανατεθούν οι κοινωνικές παροχές σε υποβαθμισμένες υπηρεσίες και να προκαλούν την αγανάκτηση των πολιτών που τα βάζουν στο τέλος με τους εργαζόμενους. Και ακόμα δεν πιάσαμε πάτο, συνεχίζει η έρευνα. Ολο και περισσότερες αρμοδιότητες μεταφέρονται στους Δήμους χωρίς την ανάλογη χρηματοδότηση. Ετσι τα ισοζύγια των Δήμων παρουσιάζουν τεράστια ελλείμματα που θα πληρώνουν οι πολίτες με αύξηση της φορολογίας και χωρίς καμιά απολαβή.

Οι εργαζόμενοι, λοιπόν, στους Δήμους από το φθινόπωρο του 2006 είχαν αρχίσει τις αυθόρμητες αντιδράσεις και τις κινητοποιήσεις. Ο πρωθυπουργός τους αποκάλεσε ταραξίες και οι εργατοπατέρες της ηγεσίας του συνδικαλιστικού κινήματος ανέλαβαν τη βρώμικη δουλειά.

Στη Δανία υπάρχει ένα μεγάλο ζήτημα, ότι παρ' όλο που το ποσοστό συμμετοχής των εργαζομένων στα σωματεία είναι πολύ μεγάλο, το σύστημα λειτουργίας όλου του συνδικαλιστικού κινήματος είναι πολύ αντιδημοκρατικό για να έχουν το πάνω χέρι και την απόλυτη εξουσία στις αποφάσεις οι σοσιαλδημοκράτες εργατοπατέρες του εργοδοτικού συνδικαλισμού. Ετσι, εδώ και ενάμιση χρόνο προσπαθούν και το 'χουν σε μεγάλο βαθμό πετύχει να συγκρατήσουν το εύρος των διεκδικήσεων στα όρια που ταιριάζουν στην κυρίαρχη πολιτική. Να αποσπάσουν την προσοχή από την καρδιά του πολιτικού προβλήματος και να κατηγορούν για όλα τη νεοφιλελεύθερη πολιτική της δεξιάς κυβέρνησης.

Εδώ βοήθησαν όσο μπορούσαν και οι σοσιαλδημοκράτες με τους ρεφορμιστές (τα δυο αδελφά κόμματα του ΣΥΝασπισμού) προσπαθώντας να πείσουν τον κόσμο ότι η λύση είναι μια νέα κυβέρνηση της κεντροαριστεράς.

Με τη βοήθεια των ΜΜΕ προσπάθησαν να υποβιβάσουν τη σημασία των κινητοποιήσεων και να μεταθέσουν το όλο θέμα μέχρι τον περασμένο Απρίλη που είχαν προγραμματιστεί οι διαπραγματεύσεις για τις συλλογικές συμβάσεις.

Η πρόταση από εργοδότες και εργατοπατέρες ήταν για 12,8 % στα επόμενα 3 χρόνια. Δηλαδή, ακριβώς στα ίδια πλαίσια που υπογράφτηκαν πρόσφατα και οι συλλογικές συμβάσεις στην Ελλάδα.

Μια σειρά ομοσπονδιών άλλων κλάδων, υπέγραψαν τέτοιες συμβάσεις, αλλά η συγκεκριμένη ομοσπονδία των εργαζόμενων στον τομέα της Υγείας και της Κοινωνικής Πρόνοιας, αναγκάστηκε κάτω από την πίεση των μελών να μη συμφωνήσει και να κηρύξει απεργία, προτείνοντας βασικά τρία αιτήματα. Περισσότερες θέσεις εργασίας, αισθητές αυξήσεις και μισθολογική εξίσωση για άντρες και γυναίκες (οι μισθοί των γυναικών είναι σήμερα 10% έως 15% χαμηλότεροι).

Επειδή η Υγεία και η Κοινωνική Πρόνοια είναι ευαίσθητοι τομείς και αφορούν όλο το λαό, από την πρώτη μέρα οι απεργοί κέρδισαν την κοινή γνώμη. Ενώ η κινητοποίηση έχει άμεσες συνέπειες για πολύ κόσμο (αναβολές χειρουργικών επεμβάσεων, κλείσιμο παιδικών σταθμών, ελλιπής βοήθεια στο σπίτι των ηλικιωμένων), σύμφωνα με γκάλοπ πάνω από το 70% του πληθυσμού συμπαραστέκεται στους απεργούς, θεωρώντας δίκαια τα αιτήματά τους και θεωρεί την κυβέρνηση υπεύθυνη για αυτήν την κατάσταση.

Οι Δήμοι απείλησαν με λοκ άουτ αλλά έκαναν πίσω στην αποφασιστικότητα των εργαζομένων, που καθημερινά είναι στους δρόμους και διαδηλώνουν στις περισσότερες πόλεις της Δανίας.

Τα κόμματα της αντιπολίτευσης και ιδιαίτερα οι σοσιαλδημοκράτες προσπάθησαν να τους πείσουν για... το καλό της κοινωνίας να σταματήσουν τις απεργίες, χωρίς βέβαια να τους προσφέρουν και κάτι.

Η ηγεσία της Γενικής Συνομοσπονδίας δεν τους συμπαραστάθηκε και μάλιστα βγήκαν πρόεδροι από άλλες ομοσπονδίες και κατήγγειλαν την απεργία, ευχόμενοι να αποτύχει.

Τελικά, στην τρίτη βδομάδα οι εκπρόσωποι της κεντρικής ένωσης των Δήμων και η ηγεσία της ομοσπονδίας κατέληξαν σε μια συμφωνία ανάγκης που προτείνει αυξήσεις ύψους 15% στα επόμενα τρία χρόνια, και πρότειναν στους εργαζόμενους να την αποδεχτούν. Να σημειωθεί εδώ ότι μόνο στα τρόφιμα οι αυξήσεις από την αρχή του έτους έχουν φτάσει το 7,7%.

Στην ψηφοφορία που έγινε και τα αποτελέσματα της οποίας ανακοινώθηκαν στις 10 Μάη, 67% των εργαζομένων ψήφισαν κατά της αποδοχής της νέας εξευτελιστικής συμφωνίας και αποφάσισαν συνέχιση της απεργίας. Ηδη τις τελευταίες δύο βδομάδες μπήκαν στην απεργία άλλοι 16.000 παιδαγωγοί.

Είναι καταφανές από τα παραπάνω ότι στη συνείδηση μεγάλου μέρους των εργαζομένων και των λαϊκών στρωμάτων έχει ωριμάσει, μέσα από τα καθημερινά τους προβλήματα, η αναγκαιότητα της πάλης. Φαίνεται από την αγωνιστική τους διάθεση καθημερινά στους δρόμους, από τις αμέτρητες πρωτοβουλίες και τις δημιουργικές μορφές πάλης...

Ακόμη δεν ξέρουμε πόσο θα τραβήξει αυτή η απεργία, πάντως η εμπειρία θα είναι μεγάλη.

Θα βγουν σοβαρά και χειροπιαστά συμπεράσματα, που μπορούν να αξιοποιηθούν από το ταξικό κίνημα.

Παρ' όλο που ο εργοδοτικός συνδικαλισμός έχει ακόμη το πάνω χέρι, έφαγε ένα μεγάλο χαστούκι. Ξεσκεπάστηκε ο ρόλος του στα μάτια των εργαζομένων, όπως ξεσκεπάζεται και καθημερινά ο ρόλος των οπορτουνιστών, που όπως συνηθίζουν έμειναν στα λόγια τα μεγάλα. Την ώρα της κρίσης τάχθηκαν με το κεφάλαιο. Στο φούντωμα του αγώνα τούς έπιασε η... ευαισθησία για τις εργαζόμενες μητέρες «που δεν έχουν πού να αφήσουν τα παιδιά τους» και τους ασθενείς «που περιμένουν στα νοσοκομεία» και προτείνουν... κοινωνικούς διαλόγους.

Στις ταξικές δυνάμεις έστω κι αν είναι ακόμη λίγες παρουσιάζεται μια μεγάλη πρόκληση για να βγουν στην αντεπίθεση για την αλλαγή του συσχετισμού δύναμης, που είναι και απαραίτητος όρος για την ανάπτυξη της πάλης και τον ταξικό προσανατολισμό του κινήματος στη γραμμή της αντιπαράθεσης με το κεφάλαιο και τα κόμματα που το εκπροσωπούν, για την προώθηση των κοινωνικών συμμαχιών, ώστε να οργανωθούν σύντομα περισσότερες και μαζικότερες απεργίες και να διατυπωθούν συνολικές προτάσεις στόχων πάλης για την ικανοποίηση των σύγχρονων αναγκών, που αφορούν τους όλους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα.