Ολα τα κόμματα του ευρωμονόδρομου επικαλούνται κατά καιρούς τη λεγόμενη «αρχή της επικουρικότητας» της ΕΕ, για να στηρίξουν την άποψη ότι τάχα η Παιδεία και η χάραξη της εκπαιδευτικής πολιτικής, είναι στην ευθύνη του κάθε κράτους - μέλους. Ειδικά ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ, παρουσιάζει την «επικουρικότητα» ως μια δυνατότητα για την εκάστοτε κυβέρνηση να... αντιστέκεται σε κατευθύνσεις της ΕΕ και με αυτό του τον ισχυρισμό, ουσιαστικά, αθωώνει την ίδια την ΕΕ και την εκπαιδευτική της πολιτική (στην οποία εξάλλου και συναινεί).

Η άποψη ότι η ΕΕ δεν μπορεί να ασκήσει πολιτική για την εκπαίδευση που να υποχρεώνει τα κράτη - μέλη, είναι επί της ουσίας ψευδής και αποπροσανατολιστική. Καταρχήν ήδη από τη Συνθήκη του Μάαστριχτ αλλά και τη Συνθήκη του Αμστερνταμ (όπου τα ίδια άρθρα μπαίνουν σε άλλη αρίθμηση και δεν αλλάζουν καθόλου) γίνεται λόγος για ενιαίους στόχους και κοινά επιδιωκόμενα αποτελέσματα με δυνατότητα διαφοροποιήσεων στην υλοποίησή τους. Συγκεκριμένα στο άρθρο 189 της Συνθήκης, ξεκαθαρίζεται ότι οι κανονισμοί, οι οδηγίες έχουν γενική ισχύ και δεσμευτικό χαρακτήρα. Δηλαδή, οι κατευθύνσεις είναι κοινές, το αποτέλεσμα είναι κοινό για όλα τα κράτη, αλλά το πώς, με ποια μέσα θα υλοποιηθούν οι ευρωκατευθύνσεις αφήνεται εν μέρει στην αρμοδιότητα των εθνικών αρχών. Αρα, όποιος υπερασπίζεται την αρχή της επικουρικότητας αποδέχεται στην πραγματικότητα την κοινή γραμμή, τη στρατηγική της ΕΕ στην εκπαίδευση και... διαπραγματεύεται τα μέσα εφαρμογής της.

Παραπέρα, η άποψη ότι η ΕΕ έχει κοινή πολιτική για την κατάρτιση και τη διά βίου μάθηση, αλλά όχι για την εκπαίδευση είναι αποπροσανατολιστική. Καταρχήν, όλα τα τελευταία κείμενα της ΕΕ δεν ξεχωρίζουν την εκπαίδευση από την κατάρτιση και τη διά βίου μάθηση. Ακόμα και η διαδικασία της Μπολόνια, η οποία ξεκίνησε εκτός ΕΕ, έχει ενσωματωθεί στην ευρωενωσιακή πολιτική και μάλιστα τα κείμενα της Μπολόνια εμπεριέχουν την «αγωνία» για σύνδεση ακόμα και της ανώτατης εκπαίδευσης με το σύστημα των πρόσκαιρων ψευτοκαταρτίσεων. Μόνο το γεγονός ότι σε πολλά ντοκουμέντα της ΕΕ διαβάζουμε ότι «Πρέπει να αναπτυχθούν γέφυρες ανάμεσα στη γενική εκπαίδευση, την Επαγγελματική Κατάρτιση και την ανώτατη εκπαίδευση, να αναπτυχθούν ατομικά μονοπάτια εκπαίδευσης», αποδεικνύει ότι η ΕΕ δε χωρίζει με σινικά τείχη τις διάφορες βαθμίδες και χώρους.

Τέλος, με αφορμή το ζήτημα της επικουρικότητας και της λειτουργίας των ΚΕΣ, αναφέρουμε ότι ακόμα και η περίφημη αρχή της επικουρικότητας δεν έχει καμία εφαρμογή στις εκπαιδευτικές υπηρεσίες που παρέχονται μέσω συμφωνιών δικαιόχρησης και ταυτόχρονα η αρχή αυτή, σε συνδυασμό με άλλα άρθρα της Συνθήκης της ΕΚ, είναι κενό γράμμα. Ολα τα αρμόδια όργανα της ΕΕ έχουν ξεκαθαρίσει ότι στην περίπτωση των επιχειρήσεων που παρέχουν εκπαιδευτικές υπηρεσίες με συμφωνίες δικαιόχρησης ισχύει αποκλειστικά το νομικό πλαίσιο του κράτους καταγωγής, του κράτους στο οποίο έχει την έδρα του το εκπαιδευτικό ίδρυμα που χορηγεί τον τίτλο σπουδών. Καμιά αρμοδιότητα σε ζητήματα παροχής διδασκαλίας και εκπαίδευσης δεν έχει το κράτος υποδοχής, παρά μόνο να εξετάσει την ύπαρξη και τη γνησιότητα της συμφωνίας.