Κυριακή 10 Ιούλη 2011
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 7
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΙΚΙΛΗΣ ΥΛΗΣ - ΕΠΙΣΤΗΜΗ
Και ικανοί θαλασσοπόροι οι αρχαίοι Αιγύπτιοι

Τα ξύλινα υπολείμματα των αρχαίων αιγυπτιακών πλοίων συντηρούνται και φυλάσσονται μέσα στις σπηλιές, στις οποίες ανακαλύφθηκαν
Τα ξύλινα υπολείμματα των αρχαίων αιγυπτιακών πλοίων συντηρούνται και φυλάσσονται μέσα στις σπηλιές, στις οποίες ανακαλύφθηκαν
Οι εικόνες που είναι χαραγμένες στον τοίχο του αρχαίου αιγυπτιακού ναού στο Ντέιρ ελ Μπάχρι περιγράφουν μια σημαντική θαλασσινή περιπέτεια. Ενας στόλος εμπορικών πλοίων, που μετέφεραν εξωτικά φυτά, ζώα και πολύτιμες αρωματικές ρητίνες, ταξιδεύει ανάμεσα σε μεγάλα κύματα ξεκινώντας από μια μυστηριώδη περιοχή που ονομάζεται Πουντ ή «Γη του Θεού». Η εικονογράφηση παραγγέλθηκε από την Χατσεπσούτ, την πιο γνωστή γυναίκα φαραώ, που κυβέρνησε την αρχαία Αίγυπτο επί δύο δεκαετίες, τον 15ο αιώνα π.Χ. Την εποχή εκείνη, ο πληθυσμός της Αιγύπτου ήταν 2 εκατομμύρια άνθρωποι και αποτελούσε μια από τις μεγαλύτερες αυτοκρατορίες του αρχαίου κόσμου.

Η ακριβής σημασία των λεπτομερών ανάγλυφων διαίρεσε τους αιγυπτιολόγους από τότε που ανακαλύφθηκαν, στα μέσα του 19ου αιώνα. Ορισμένοι θεωρούσαν ότι το Πουντ ήταν στην ενδοχώρα και όχι σε παραθαλάσσια περιοχή, ή ότι ήταν ένα ανύπαρκτο, φανταστικό μέρος. Ωστόσο, μια σειρά από αξιόλογες αρχαιολογικές ανακαλύψεις, που έγιναν πρόσφατα σε μια έρημη λωρίδα στην ακτή της Ερυθράς Θάλασσας, έδωσαν οριστική και αμετάκλητη απάντηση στο ζήτημα, αποδεικνύοντας ότι οι αρχαίοι Αιγύπτιοι δεν ήταν μόνο ικανοί κατασκευαστές πυραμίδων, αλλά και ποντοπόρων πλοίων.

Αρχαιολόγοι από την Ιταλία, τις ΗΠΑ και την Αίγυπτο ανέσκαψαν μια αποξηραμένη λιμνοθάλασσα, γνωστή ως Μέρσα Γκαβάσις, αποκαλύπτοντας ίχνη ενός αρχαίου λιμανιού, που κάποτε ήταν αφετηρία μεγάλων ταξιδιών στην ανοιχτή θάλασσα, όπως εκείνο της Χατσεπσούτ. Μερικά από τα πιο αδιαμφισβήτητα ευρήματα είναι κρυμμένα πίσω από μια ατσάλινη πόρτα σε κοντινό λόφο, 215 μέτρα ψηλότερα από την ακτή της Ερυθράς Θάλασσας. Εκεί, σε μια τεχνητή σπηλιά βάθους 22 μέτρων, βρίσκεται μια καλαμένια ψάθα ηλικίας 3.800 ετών, μαδέρια και πλήθος υπολειμμάτων από αρχαία αιγυπτιακά πλοία. Στο πίσω μέρος υπάρχει πόρτα προς μια δεύτερη σπηλιά, με ό,τι έχει απομείνει από κουλούρες καραβόσκοινου, φτιαγμένου από πάπυρο, που πιθανότατα προερχόταν από την κοιλάδα του Νείλου. Οι αρχαιολόγοι βρήκαν τις κουλούρες να είναι στοιβαγμένες με επαγγελματικό τρόπο, όπως τις άφησαν οι αρχαίοι ναυτικοί την τελευταία φορά που αποθήκευσαν υλικά στις κατασκευασμένες σπηλιές.

Κουλούρες καραβόσκοινου από πάπυρο, ηλικίας 3.500 ετών, βρέθηκαν στοιβαγμένες από τους αρχαίους Αιγύπτιους ναυτικούς σε τεχνητές σπηλιές κοντά στη Μέρσα Γκαβάσις
Κουλούρες καραβόσκοινου από πάπυρο, ηλικίας 3.500 ετών, βρέθηκαν στοιβαγμένες από τους αρχαίους Αιγύπτιους ναυτικούς σε τεχνητές σπηλιές κοντά στη Μέρσα Γκαβάσις
Αλλες έξι σπηλιές ανακαλύφθηκαν στη Μέρσα Γκαβάσις, προσθέτοντας κι άλλα υπολείμματα των αρχαιότερων πλοίων που έχει αποκαλύψει η αρχαιολογική σκαπάνη. Στις σπηλιές αυτές, που έχουν το τυπικό μέγεθος των καταλυμάτων των αρχαίων Αιγύπτιων εργατών των πυραμίδων, το πάτωμα ήταν καλυμμένο με πριονίδια και διάσπαρτα σπασμένα κεραμικά, κύπελλα, πιάτα, καλούπια για ψωμί, αλλά και κόκαλα από ψάρια. Εκτός από τις οχτώ σπηλιές, βρέθηκαν και πέντε ράμπες κατασκευασμένες με πλίθρες, που ίσως χρησιμοποιούνταν για την επισκευή των πλοίων, καθώς και ένα πέτρινο καταφύγιο που χρησιμοποιούνταν ως μαγειρείο και αποθήκη.

Τα ευρήματα στη Μέρσα Γκαβάσις προσφέρουν αποδείξεις για τις ναυτικές επιδόσεις των αρχαίων Αιγυπτίων, αλλά και σημαντικές ενδείξεις για την τοποθεσία που βρισκόταν το Πουντ. Μερικές εκατοντάδες μέτρα μακριά από τους λόφους, βρέθηκαν ερείπια βωμών που είχαν χτίσει οι ναυτικοί στη βόρεια είσοδο του λιμανιού. Σε ορισμένες πέτρες υπάρχουν επιγραφές με αναφορές σε αποστολές στο Πουντ, που βρισκόταν ίσως 3.500 χιλιόμετρα νοτιότερα στην Αφρική.

Η ανάγκη για θαλάσσια μεταφορά των προϊόντων από το Πουντ φαίνεται να προέκυψε όταν διακόπηκε η δυνατότητα χερσαίας μεταφοράς, μάλλον εξαιτίας κάποιας εχθρικής δύναμης, που εμφανίστηκε κατά μήκος της διαδρομής. Ετσι οι αρχαίοι Αιγύπτιοι, για να ικανοποιήσουν τις ανάγκες των φαραώ, του ιερατείου και των υπόλοιπων της άρχουσας τάξης της εποχής, αναγκάζονταν να μεταφέρουν τόννους ξύλου από το Λίβανο, να κατασκευάζουν τα πλοία στην Κένα στον Ανω Νείλο, να τα αποσυναρμολογούν για να τα μεταφέρουν, μαζί με όλα τα απαραίτητα εφόδια του ταξιδιού, μέσα από 160 χιλιόμετρα ερήμου και να τα ξανασυναρμολογούν στη Μέρσα Γκαβάσις. Σύμφωνα με επιγραφή του 1950 π.Χ., για μια τέτοια αποστολή δούλεψαν 3.200 εργάτες. Είναι φυσικό που μέσα σε 400 χρόνια έγιναν μόνο 20 αποστολές, περίπου μία κάθε δύο δεκαετίες. Μετά φαίνεται να έπαψαν οι λόγοι που έκαναν αναγκαίο αυτόν τον τρόπο επικοινωνίας με τις νοτιότερες ακτές της Αφρικής και οι ναυτικοί αποθήκευσαν τα υλικά για το ενδεχόμενο νέων ταξιδιών, που, όμως, δεν έγιναν ποτέ.


Ανάγλυφη παράσταση μεγάλου αιγυπτιακού πλοίου, στο ναό της Χατσεπσούτ, στο Λούξορ. Τα ευρήματα στη Μέρσα Γκαβάσις ταιριάζουν με το σχέδιο αυτό
Ανάγλυφη παράσταση μεγάλου αιγυπτιακού πλοίου, στο ναό της Χατσεπσούτ, στο Λούξορ. Τα ευρήματα στη Μέρσα Γκαβάσις ταιριάζουν με το σχέδιο αυτό

Ευρήματα της αρχαίας αιγυπτιακής ναυτικής παράδοσης βρήκαν οι αρχαιολόγοι σε αρκετές σπηλιές - κατοικίες εργατών, στους λόφους γύρω από τη Μέρσα Γκαβάσις
Ευρήματα της αρχαίας αιγυπτιακής ναυτικής παράδοσης βρήκαν οι αρχαιολόγοι σε αρκετές σπηλιές - κατοικίες εργατών, στους λόφους γύρω από τη Μέρσα Γκαβάσις

Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: «Discover»

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Συνεχίστηκαν και χτες οι έρευνες (2023-12-01 00:00:00.0)
Κοινά γυμνάσια με την Αίγυπτο στη Μαύρη Θάλασσα (2020-10-21 00:00:00.0)
Ποια συμφέροντα υπηρετούν τα πλοία και τα στρατεύματα στη Μαύρη Θάλασσα και την Ανατ. Μεσόγειο; (2019-04-27 00:00:00.0)
Τουρκική αρμάδα στο Ιόνιο (2010-06-23 00:00:00.0)
Εν πλω με τσακισμένα δάχτυλα (2002-10-01 00:00:00.0)
Αρχαιολογικός πλούτος στην Αλεξάνδρεια (2001-01-13 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ