Ξαναδιαβάσαμε το βιβλίο του Δημήτρη Ι. Τσιμπουκίδη «Αρχαία Ελληνική Ιστορική Σκέψη» των εκδόσεων «ΕΝΤΟΣ», ένα έργο που - από τις πρώτες σελίδες - προκαλεί έντονο ενδιαφέρον και αποδεικνύει ότι μια επιστημονική εργασία μπορεί να είναι ένα εξαιρετικά περιπετειώδες ανάγνωσμα! Ο συγγραφέας συνθέτει ολοζώντανο τον πίνακα της αρχαίας Ελλάδας και άλλων χωρών της τότε εποχής, αναλύει τον επιστημονικό αγώνα πασίγνωστων και λιγότερο γνωστών ιστορικών, εξετάζει - ερμηνεύει την άνοδο και την πτώση κρατών και προσωπικοτήτων, τις εξελίξεις, το μεγαλείο, τα πάθη και τα λάθη των πολιτών, των υπηκόων και των ηγετών του τότε γνωστού κόσμου! Από την αυγή της ιστοριογραφικής περιπέτειας (6ος π.Χ. αι.), μέχρι το 2ο μ.Χ. αι., εποχή που συνέγραψε το περίφημο έργο του «Ελλάδος Περιήγησις» ο Παυσανίας, ο περιηγητής της αρχαιότητας!

Πρώτοι στην κονίστρα της προσπάθειας εμφανίστηκαν οι λογογράφοι, που στήριξαν τις πληροφορίες τους σε επικά ποιήματα, τα οποία μετέδιδαν από γενιά σε γενιά διάφορους μύθους και θρύλους. Γνωστός είναι ο Εκαταίος ο Μιλήσιος (περίπου 546-480 π.Χ.), ο οποίος μπορεί να θεωρηθεί ιδρυτής της αρχαίας ιστοριογραφίας και της επιστημονικής γεωγραφίας! Μεγάλος εκπρόσωπος της ιστορικής σκέψης είναι ο Ηρόδοτος, ο πατέρας της Ιστορίας, όπως τον ονόμασε ο Ρωμαίος Κικέρωνας! Το κύριο θέμα των Ιστοριών του Ηρόδοτου είναι οι πόλεμοι μεταξύ Ελλήνων και Περσών κατά τον 5ο π.Χ. αιώνα. Γύρω από αυτόν τον πυρήνα σημειώνονται άπειρες ιστορικές, εθνογραφικές και γεωγραφικές παρεκβάσεις που κάνουν την ανάγνωση πολύ ενδιαφέρουσα! Συνεχιστής ετούτης της πνευματικής περιπέτειας είναι ο Αθηναίος Θουκυδίδης, συγγραφέας του μέγιστου επιτεύγματος της αρχαίας ιστοριογραφίας! Η «Θουκυδίδου Ξυγγραφή» είναι ύψιστο μάθημα ιστορίας, πολιτικής, φιλοσοφίας, σοφιστικής και ανθρωπογνωσίας! Ενα έργο αιώνια σύγχρονο, κτήμα ες αεί, όπως ο ίδιος ο συγγραφέας του αναφέρει. Στη διάρκεια των επόμενων αιώνων (4ος π.Χ. - 2ος μ.Χ.) διαπρέπουν διάφοροι ιστορικοί, όπως ο Αθηναίος Ξενοφώντας, ο Μεγαλοπολίτης Πολύβιος, ο Σικελιώτης Διόδωρος, ο βιογράφος Πλούταρχος από τη Βοιωτία, ο Αππιανός από την Αλεξάνδρεια, ο Αρριανός από τη Βιθυνία. Ο Παυσανίας, από το Σίπυλο της Μαγνησίας, μας κληροδότησε το πολύ γνωστό έργο του «Ελλάδος Περιήγησις», το οποίο είναι πολύτιμη πηγή για τη μελέτη της ιστορίας της Τέχνης, της θρησκειολογίας, της μυθολογίας, της αρχαιολογίας! Πρόκειται για ένα έργο που διαβάζεται και σήμερα με μεγάλο ενδιαφέρον! Εξαιρετικά σημαντικό είναι ότι ο ίδιος ο Παυσανίας είδε με τα μάτια του το θησαυρό της ελληνικής τέχνης και ίσως γι' αυτό «συνέχεται από βαθιά αγάπη για τα καλλιτεχνικά έργα της Αρχαιότητας», όπως σημειώνει ο συγγραφέας του βιβλίου Δ.Ι.Τ. Σε καιρούς «παράξενους», σαν το δικό μας, που διάφοροι τυχαίοι και τυχάρπαστοι εμπορεύονται παντός είδους φύκια για μεταξωτές κορδέλες σε «πολυτελές» περιτύλιγμα, βιβλία σαν και τούτο είναι όχι μόνο καλόδεχτα! Τα θεωρούμε απολύτως απαραίτητα!