Είναι χρέος του κινηματογράφου να στρέψει το βλέμμα του στα κοινωνικά προβλήματα και στον άνθρωπο ενταγμένο μέσα σε έναν κοινωνικό χώρο. Μια τέτοια ταινία είναι οι «Κλειστοί Δρόμοι» του Σταύρου Ιωάννου, η οποία συμμετείχε στο ελληνικό τμήμα του 41ου ΦεστιβάλΚινηματογράφου Θεσσαλονίκης, αποσπώντας τιμητική μνεία, αλλά και στο 51ο ΦεστιβάλΒερολίνου. H ταινία, που προβλήθηκε τη Δευτέρα σε Αβάν Πρεμιέρ, επιχειρεί να ψηλαφίσει με ντοκιμαντερίστικη διάθεση τη μη εμπορεύσιμη (και, άρα, αθέατη), πλευρά ενός λαού, των Κούρδων, που αναγνωρίζεται και τιμάται από τον δικό μας κόσμο μόνο όταν αποφασίζει να πεθάνει ηρωικά, τροφή για μεγαλόστομους λυρισμούς στα άδεια δελτία ειδήσεων, ενός λαού που η τύχη του δοκιμάζεται στους «κλειστούς δρόμους», οι οποίοι τον περιβάλλουν και που με οδηγό την απόγνωση φωτίζει τους δικούς του δρόμους προς την ελπίδα. Πρόκειται πραγματικά για μια κατάθεση ψυχής του Σταύρου Ιωάννου, ο οποίος είναι παραγωγός και σκηνοθέτης παραπάνω από 80 ντοκιμαντέρ για την ελληνική τηλεόραση. Σαν ανεξάρτητος σκηνοθέτης παραγωγός έχει γυρίσει 15 ντοκιμαντέρ και έχει τιμηθεί με έξι βραβεία σε ελληνικά και διεθνή φεστιβάλ. Οι «Κλειστοί δρόμοι» έχουν όλα τα προτερήματα ενός καλού ντοκιμαντέρ και πολλά προτερήματα μιας δραματουργικά προσεγμένης ταινίας, με πλοκή, δράση, συναίσθημα, συγκίνηση.

O τρόπος που μπορεί κάποιος να δει το κουρδικό ζήτημα είναι πολιτικός, κοινωνιολογικός ή ιστορικός. Στην περίπτωση του Σταύρου Ιωάννου η προσέγγιση είναι κυρίως ανθρώπινη και σε δεύτερο επίπεδο περνούν οι παραπάνω αναλύσεις. Μια ταινία που μπορούν να νιώσουν οι κατατρεγμένοι, όλοι οι πρόσφυγες απανταχού της Γης και όσοι δεν έχουν πατρίδα, αλλά ακόμη κι αυτοί που τους πονά η πατρίδα τους. O σκηνοθέτης δούλεψε στην πλατεία Κουμουνδούρου, που λειτουργεί τελικά σαν πατρίδα για τους ανθρώπους αυτούς, οι οποίοι περνούν από την Ελλάδα για να πάνε σε κάποια άλλη ευρωπαϊκή χώρα, για τους Κούρδους που έρχονται χωρίς χαρτιά, χωρίς αποδεικτικά στοιχεία ταυτότητας και έχουν μόνο ανάγκες. Υποτάσσονται στις ανάγκες επιβίωσής τους, υποτάσσουν τα όνειρα και τα οράματά τους στην πρωταρχική ανάγκη που είναι η ίδια τους η ζωή. Το να ζήσουν είναι πάνω από όλα. Και το όνειρο της Ευρώπης, όμοιο με το «Αμερικάνικο όνειρο», μια φλούδα ελπίδα. Η ελευθερία τους «έγκλειστο» όνειρο στη φυλακή της πραγματικότητας. Η απόδραση και πολυπόθητη ελευθερία και αυτοδιάθεση θα επιτευχθεί μέσα από ένα φινάλε αυτοπυρπόλησης. Το μήνυμα που μεταφέρουν εν ονόματι της πατρίδας τους και του λαού τους σε όλο τον κόσμο.

O ίδιος ο Σταύρος Ιωάννου λέει πως η αφορμή, η πρόκληση για να κάνει την ταινία του ήταν οι ίδιοι οι ηθοποιοί του, άνθρωποι που μαζεύονται στην πλατεία Κουμουνδούρου και αντιμετωπίζουν με δυσπιστία και επιφύλαξη καθένα που θα τους πλησιάσει. Οι τέσσερις Κούρδοι λαθρομετανάστες που παίζουν στην ταινία βρίσκονται σήμερα στη Γερμανία, την Ολλανδία και την Ιταλία.

• Σενάριο: Σταύρος Ιωάννου, Αφροδίτη Παυλάκου.
• Φωτογραφία: Διαμαντής Παπαδόπουλος.
• Μοντάζ: Βαγγέλης Χριστουλάκης.
• Ηχος: Νίκος Χαραλαμπίδης.
• Σκηνικά: Θάνος Μπεγνής.
• Μουσική: Βαγγέλης Κατσούλας.
• Ηθοποιοί: Χουσεΐν Αμπντουλάχ, Φαλάχ Χασάν, Αχμέτ Γκουλί, Ζιρέκ Μιζουρί.
• 35mm Εγχρωμο 98'

Η ταινία θα βγει επίσημα στους κινηματογράφους Αθήνας και Θεσσαλονίκης από τις 23 του Φλεβάρη. Μαζί προβάλλεται και η μικρού μήκους βραβευμένη ταινία του Γιάννη Λεοντάρη«Το τραγούδι των πορτοκαλιών».