Associated Press

Τανκ του στρατού της ΠΓΔΜ στην περιοχή του Κουμάνοβο

Το πλαίσιο ενός μελλοντικού «πολιτικού διαλόγου» μεταξύ της κυβέρνησης των Σκοπίων και των «πολιτικών ηγετών των Αλβανών» της ΠΓΔΜ κατέγραψε χτες ο επικεφαλής της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Αμυνας Χαβιέ Σολάνα, κατά τη διάρκεια ομιλίας του στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων του Κοινοβουλίου. Ο Σολάνα επανέλαβε τη θέση του για «ακόμη και σήμερα» έναρξη πολιτικών διαπραγματεύσεων στα Σκόπια, με στόχο τη βελτίωση της θέσης της αλβανικής μειονότητας στην ΠΓΔΜ, πρότεινε να προωθηθούν οι αλλαγές στο Σύνταγμα της χώρας κατά τα αιτήματα της αλβανικής μειονότητας και να παραστούν οι Αλβανοί ηγέτες των Σκοπίων στην προγραμματισμένη για τις 9 Απρίλη τελετή υπογραφής της νέας «Συμφωνίας Σταθερότητας και Σύνδεσης» της ΠΓΔΜ με την ΕΕ, ώστε να δοθεί ένα ηχηρό μήνυμα αλληλεγγύης και ενότητας...

Το ίδιο 24ωρο, ο στρατός και οι ειδικές δυνάμεις της αστυνομίας της ΠΓΔΜ προχωρούσαν στο τελικό στάδιο αντεπίθεσης σε βάρος και των τελευταίων - όπως διαφαίνεται...- θέσεων των Αλβανών αυτονομιστών, βομβαρδίζοντας χωριά όπως το Γκράτσανε, Λίπκοβο, Μπρεστ, Μάλινο Μάλα και Γκόσιντσε...

Και οι Αλβανοί αυτονομιστές; Ο Σόκολι, διοικητής του λεγόμενου Απελευθερωτικού Στρατού, μιλώντας χτες στο πρακτορείο «Ασοσιέιτεντ Πρες», εξέφρασε την «οργή» του για το γεγονός πως οι κυβερνητικές δυνάμεις της ΠΓΔΜ συνεχίζουν τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στο βορρά της χώρας, «αν και οι αντάρτες έχουν κηρύξει εδώ και μέρες μονομερή εκεχειρία»... Ο Σόκολι δεν παρέλειψε να προειδοποιήσει πως οι Αλβανοί αντάρτες έχουν λάβει «νέες θέσεις εντός και εκτός του Τέτοβο και είναι έτοιμοι να δώσουν μάχη σε περιοχές που ήδη ελέγχουν»...

«Σ' όλες τις συναντήσεις μου με τους Μακεδόνες ηγέτες... επισήμανα πως μετά τη σταθεροποίηση της στρατιωτικής κατάστασης ήρθε η ώρα να συγκεντρωθούμε στην πολιτική ατζέντα. Η κατάσταση παραμένει επικίνδυνη... Οι Αλβανοί ηγέτες είναι σε νευρική κατάσταση... Είναι αβέβαιο πώς θα αντιδράσουν στη στρατιωτική επίθεση...». Κάπως έτσι άρχισε χτες την ομιλία του στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων του Ευρωκοινοβουλίου ο Χαβιέ Σολάνα (επικεφαλής της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Αμυνας). Ο Σολάνα πήγε και παραπέρα... προτείνοντας άμεση έναρξη «ακόμη και σήμερα ενός πολιτικού διαλόγου στα Σκόπια με τη συμμετοχή των ντόπιων Αλβανών πολιτικών ηγετών», με στόχο «τη με πολιτικά και όχι με στρατιωτικά μέσα επίλυση των ανησυχιών» που εκφράζει η αλβανική μειονότητα...

Οπως είπε, «θα πρέπει να εμφανιστεί στον αλβανικό πληθυσμό πως υπάρχει μια πραγματική ευκαιρία προώθησης των συμφερόντων της κοινότητάς τους». Γι' αυτό και πρότεινε την επίσπευση των «αλλαγών στο Σύνταγμα της Μακεδονίας ώστε να συμπεριλαμβάνονται περισσότερα δικαιώματα για την αλβανική κοινότητα», αλλά και την πρόσκληση των Αλβανών ηγετών της ΠΓΔΜ στην προγραμματισμένη για τις 9 του Απρίλη υπογραφή της Συμφωνίας Σύνδεσης και Σταθεροποίησης μεταξύ των Σκοπίων και της ΕΕ, «για να εμφανιστεί η αλληλεγγύη και η ενότητα της ηγεσίας της χώρας». Οσον αφορά όμως στο θέμα της υπογραφής της συμφωνίας «Σταθερότητας και Σύνδεσης με την ΕΕ», ο Σολάνα φέρεται να υπαινίχθηκε (σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο) πως ίσως αλλάξει η ημερομηνία υπογραφής, καθώς η προοπτική αυτή «δε θα μπορέσει να υλοποιηθεί, παρά μόνον εάν όλα τα μέρη απόσχουν από τη βία και δεσμευτούν να επιλύσουν τα πολιτικά τους προβλήματα μέσω του διαλόγου».

Ο Σολάνα ολοκλήρωσε την ενημέρωση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, λέγοντας πως την ερχόμενη βδομάδα θα επιστρέψει στην περιοχή «για περισσότερες συζητήσεις» και όπως φαίνεται... νέες πιέσεις προς την ηγεσία των Σκοπίων.

Επικριτικό σχόλιο για τις απραγματοποίητες, ως επί το πλείστον, υποσχέσεις της Δύσης για οικονομική βοήθεια προς την ΠΓΔΜ, έκανε χτες ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας, Σεργκάν Κερίμ, πριν τη συνάντησή του με την Αυστριακή ομόλογό του Μπενίτα Φερέρο - Βάλντερ στη Βιέννη.

Ο Κερίμ επέκρινε τη Δύση για «καθυστερήσεις και δισταγμούς στη χορήγηση βοήθειας», με σκοπό την ανόρθωση της οικονομίας της χώρας του, η οποία δοκιμάζεται ιδιαίτερα από την πραγματοποίηση των ΝΑΤΟικών βομβαρδισμών κατά της ΟΔ Γιουγκοσλαβίας το 1999 και του παρεπόμενου μαζικού κύματος Κοσσοβάρων προσφύγων στο έδαφος την ΠΓΔΜ... Οπως είπε, οι ανεκπλήρωτες υποσχέσεις ή τα καθυστερημένα μέτρα οικονομικής βοήθειας «αποτελούν πραγματικά ντροπή για τη Δύση. Ο προϋπολογισμός μας κατέρρευσε, η οικονομία μας επίσης και οι επενδυτές είναι διστακτικοί»...

Στο μεταξύ, μία άλλη ενδιαφέρουσα εξέλιξη σημειώθηκε στο Δημοκρατικό Κόμμα Αλβανών του Αρμπέν Τζαφέρι. Σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο της ΠΓΔΜ και το πρακτορείο «Κόσοβα Νιους», ο Χισνί Σακίρι, κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του «Δημοκρατικού Κόμματος Αλβανών», ανακοίνωσε χτες πως θα ενταχθεί στον αυτονομιστικό «Απελευθερωτικό Στρατό», γιατί «οι μακεδονικές δυνάμεις ασφαλείας κατέφυγαν στη βία σε βάρος του αλβανικού πληθυσμού»...Δεν έγινε άμεσα γνωστό εάν αυτή η δήλωση Σακίρι σημαίνει παράλληλα και την αποχώρησή του από το «Δημοκρατικό Κόμμα Αλβανών»....

Από τις 07.00 το πρωί χτες ο στρατός και οι ειδικές αστυνομικές δυνάμεις της ΠΓΔΜ - με τη συνοδεία αρμάτων μάχης και στρατιωτικά ελικόπτερα - σφυροκοπούσαν με πυρά βαρέως πυροβολικού μία σειρά από χωριά που θεωρούνταν ως τα τελευταία προπύργια των Αλβανών αυτονομιστών. Το χωριό Γκρατσάνε βομβαρδίστηκε σφόδρα, αφού προηγουμένως εκκενώθηκε. Το ίδιο και τα χωριά Λίπκοβο, Μπρεστ, Μάλινο Μάλο, Γκόσιντσε...

Αργότερα, οι δυνάμεις ασφαλείας της ΠΓΔΜ ανακοίνωσαν πως εντόπισαν δύο μεγάλα κρησφύγετα γεμάτα οπλισμό στα χωριά Λάβτσε και Σέλτσε. Σύμφωνα με όσα ανακοινώθηκαν, ορισμένα από τα όπλα, τα οποία προφανώς εγκαταλείφθηκαν από Αλβανούς αντάρτες που υποχώρησαν μετά την έναρξη των εκκαθαριστικών επιχειρήσεων των τακτικών δυνάμεων, είναι «σύγχρονα και τελειοποιημένα».

Ο Νικόλα Ντιμιτρόφ, σύμβουλος ασφαλείας του Προέδρου της ΠΓΔΜ Μπόρις Τραϊκόφσκι, αναφέρθηκε στην πραγματοποίηση της χτεσινής επιχείρησης των κυβερνητικών δυνάμεων, κάνοντας λόγο για «δράση στο τελικό στάδιο» και προειδοποίησε σιβυλλικά για την υπαρκτή απειλή «μιας τρομοκρατίας στα αστικά κέντρα»...

Την ίδια ώρα και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Αντόνιο Μιλοσόφσκι δήλωνε χαρακτηριστικά: «Αυτή είναι η τελική μας επιχείρηση για την εγκαθίδρυση ελέγχου σε μία έκταση γης... Θέλουμε να δημιουργήσουμε προϋποθέσεις για τη συνέχιση του πολιτικού διαλόγου»...

Αντίθετα, στο άλλο άκρο κυμάνθηκαν οι δηλώσεις του Σόκολι, διοικητή του λεγόμενου Απελευθερωτικού Στρατού των Αλβανών αυτονομιστών που δρουν στην ΠΓΔΜ...

Εκφράζοντας την αγανάκτησή του για το γεγονός πως «οι κυβερνητικές μακεδονικές δυνάμεις συνεχίζουν τις επιθέσεις παρά την προσφορά των ανταρτών για κήρυξη εκεχειρίας», δεν παρέλειψε να καταφερθεί κατά των ξένων αξιωματούχων, που επισκέφθηκαν την ΠΓΔΜ τις τελευταίες μέρες, για το γεγονός πως αποκλείουν τους αυτονομιστές από το μελλοντικό τραπέζι διαλόγου για την επίλυση της κρίσης. Ετσι, ο Σόκολι αρκέστηκε στην ακόλουθη προειδοποίηση: «Κηρύξαμε εκεχειρία, αλλά οι Μακεδόνες μας προκαλούν... Είμαστε έτοιμοι να πολεμήσουμε στις περιοχές που ελέγχουμε». Ποιες είναι οι περιοχές αυτές; Κατά τον Σόκολι, οι Αλβανοί αυτονομιστές αντάρτες έχουν τις τελευταίες μέρες καταλάβει «νέες θέσεις» εντός και εκτός της πόλης του Τέτοβο... Επιπλέον «έχουν ενισχύσει αριθμητικά τις δυνάμεις τους με την προσφορά περισσότερων εθελοντών»... Ο Σόκολι δεν αναφέρθηκε πάντως στο ενδεχόμενο εξαπόλυσης επιθέσεων και στο κέντρο των Σκοπίων...

Στο Κοσσυφοπέδιο, πάντως, η ΚΦΟΡ προφασιζόταν πως κάνει ό,τι μπορεί για να σφραγίσει τα σύνορα της επαρχίας με την ΠΓΔΜ και να αναχαιτίσει το πήγαινε - έλα των Αλβανών αυτονομιστών. Ο Ρίτσαρντ Χέφερ, μιλώντας χτες ως εκπρόσωπος της ΚΦΟΡ, για να αποδείξει τον παραπάνω ισχυρισμό, ανακοίνωσε τα εξής: Τον περασμένο μήνα στρατιώτες της πολυεθνικής δύναμης στάλθηκαν στα σύνορα και κατέσχεσαν πέντε αυτόματα όπλα, κάπου 10.000 γύρους πυρομαχικών πυροβολικού, πέντε αντι-αρματικά όπλα, κάπου 100 γύρους πυρομαχικών αυτόματων πυροβόλων και τουλάχιστον 60 νάρκες. Επιπλέον, συνέλαβαν κάπου 200 Αλβανούς ένοπλους και ύποπτους για εξτρεμιστική δράση που πηγαινοέρχονταν στο Κοσσυφοπέδιο από και προς την ΠΓΔΜ. Βέβαια, ο Χέφερ δεν είπε πως τα παραπάνω «κατορθώματα» της ΚΦΟΡ δεν αποτελούν παρά σταγονίδιο μπροστά στη δράση και τις ενισχυμένες δυνάμεις των Αλβανών αυτονομιστών....

Ο ίδιος πάντως έπλεξε το εγκώμιο «της αποφασιστικής δράσης της ΚΦΟΡ κατά των Αλβανών εξτρεμιστών», λέγοντας πως ενισχύσεις της πολυεθνικής δύναμης έχουν σταλεί στα σύνορα με την ΠΓΔΜ και προχωρούν σε «επιθετικές επιχειρήσεις έρευνας και σφραγίσματος των περιοχών, στο στήσιμο και λειτουργία νέων φυλακίων ελέγχου, θέσεις παρατηρητών, με σκοπό την ανίχνευση, εντοπισμό και αποτροπή οποιασδήποτε παράνομης διασυνοριακής δραστηριότητας από Αλβανούς εξτρεμιστές».