Associated Press

Συγκρούσεις με την αστυνομία στο γιορτασμό της Οκτωβριανής Επανάστασης

Στην κάθετη δικτυακή πύλη «3DPaper.gr» φιλοξενείται άρθρο του Βίκτορ Λεβασόβ. Ο διδάκτωρ Κοινωνιολογίας και διευθυντής του Κέντρου Ανάλυσης Στρατηγικών Κοινωνικοπολιτικών Ερευνών του Ινστιτούτου Κοινωνικοπολιτικών Ερευνών της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών (ΙΚΠΕ ΡΑΕ) γράφει για τις εξελίξεις στη Ρωσική Ομοσπονδία τα τελευταία χρόνια, τα χρόνια των πολυδιαφημισμένων καπιταλιστικών «μεταρρυθμίσεων». Παρότι και ο ίδιος τάσσεται υπέρ ενός «μεικτού συστήματος» και αναπαράγει σοφιστείες περί του ρόλου του κράτους, που δήθεν θα βρίσκεται υπεράνω των επιχειρηματιών και θα εποπτεύει για το καλό όλων, δεν μπορεί παρά να μιλήσει για «οικονομική, κοινωνική και ανθρωπιστική καταστροφή» που έγινε στη Ρωσία.

Associated Press

Ο μικρός Τσετσένος κουβαλάει το αδερφάκι του μαζί με το ψωμί της οικογένειας...

Για τη στάση διανοουμένων αναφέρει: «Στα 15 χρόνια των μεταρρυθμίσεων, ένα μέρος των Ρώσων διανοούμενων με δυνατότητα επιρροής, ακόμη μια φορά εξ ονόματος της κοινωνίας - με ευχάριστες ομιλίες και προδίδοντας τα κοινωνικά ιδανικά - έστρωσε για τους πολίτες το δρόμο προς την κόλαση. Πίσω από τον επίσημο τίτλο «κοινωνικό κράτος» έγινε δυνατό να δημιουργηθούν εγκληματικές σχέσεις τύπου φυλακής.

Οι ρόλοι μοιράστηκαν, τα λόγια γράφτηκαν: "Η ελευθερία" είναι η ζωή στις χώρες των χρημάτων, όπου απαγορεύεται η είσοδος στα εκατομμύρια Ρώσων πολιτών, όχι όμως στην ανώτατη τάξη των "Νεορώσων". "Το κράτος" είναι η εξουσία, η οποία γίνεται όλο και πιο όμοια με διοίκηση φυλακής, που τα τελευταία 10 χρόνια υποστήριζε τη νέα τάξη συμφωνώντας περισσότερο με τις συστάσεις και διαταγές απ' έξω, παρά με τη δική της συνείδηση και τη θέληση του λαού. "Ο λαός" είναι ο κατατρεγμένος χωρίς δικαιώματα πληθυσμός που στερήθηκε την πραγματική δουλιά και μισθό και που δεν μπορεί να συντηρήσει ούτε τον εαυτό του ούτε την οικογένειά του. "Ελίτ" είναι η πολιτική τάξη και οι "ολιγάρχες" οι οποίοι διευθύνουν όλες τις υποθέσεις, δικάζουν και τιμωρούν στην κοινωνία, ξεγελούν και αγοράζουν με μια δραχμή τη δουλιά των δημοσίων υπαλλήλων και πολιτικών, επιστημόνων και δημοσιογράφων, στρατού και αστυνομίας κλπ».

Μιλά επίσης για ένα σενάριο, όπου το ΝΑΤΟ αρχίζει τον πυρηνικό αφοπλισμό και διαμελισμό της Ρωσίας, η οποία ίσως βρεθεί σε πολιτικό και οικονομικό αποκλεισμό. «Με σκοπό τη γρήγορη αποσύνθεση του κράτους και την εξάντληση της κοινωνίας, είναι πιθανόν να οργανωθούν δύο - τρεις κατευθυνόμενες τοπικές (στη Ρωσία ή στις Δημοκρατίες της πρώην Σοβιετικής Ενωσης) συγκρούσεις μεταξύ λαών».

Ο Λεβασόβ αναφέρεται σε έρευνες που διεξήγαγε το ΙΚΠΕ ΡΑΕ τα τελευταία χρόνια. Δημοσκοπήσεις με επαναλαμβανόμενα - ανά τακτά χρονικά διαστήματα - ίδια ερωτήματα στους Ρώσους για σημαντικά θέματα. Οι απαντήσεις δείχνουν τη μεταστροφή πολλών, από την αρχική τους πίστη στα «θαύματα» του καπιταλισμού. Επίσης δείχνουν ότι «η ρωσική κοινωνία, όπως και παλιά, δίνει - με τεράστια πλειοψηφία - στην έννοια "σοσιαλισμός" θετική σημασία, και στην έννοια "καπιταλισμός" αρνητική». Ας δούμε μερικές απαντήσεις (υπήρχε η δυνατότητα πολλαπλών επιλογών):

Σε πέντε δημοσκοπήσεις (από τον Αύγουστο 1992 μέχρι το Μάη 2000), στην ερώτηση «ποιος κατά τη γνώμη σας κέρδισε από την ιδιωτικοποίηση», η επιλογή «εργάτες, αγρότες», παίρνει μέχρι 1,1%. Η επιλογή «διανοούμενοι, υπάλληλοι» μέχρι 2%. «Συνεταιριστές» μέχρι 8,4%. «Σύλλογοι εργαζομένων» μέχρι 4%. «Εγώ και η οικογένειά μου» μέχρι 4%. «Η κοινωνία συνολικά», από 8,8% το 1992, κατακρημνίζεται στο 1,8% το 2000...

Στον αντίποδα, η επιλογή «επιχειρηματίες» φθάνει μέχρι το 32%. «Αντιπρόσωποι του ξένου κεφαλαίου» μέχρι 37%. «Δημοκράτες, νέα νομενκλατούρα» μέχρι 42%. «Μαφία» μέχρι 33%. «Παράνομοι επιχειρηματίες» μέχρι 68% (το χαμηλότερο ποσοστό της επιλογής είναι 35,2%, έτσι κι αλλιώς πολύ υψηλό).

Η επιλογή «Κομμουνιστές, παλιά νομενκλατούρα» 10-32%... Υπάρχει εξήγηση. Ολοι οι παρατρεχάμενοι των Γκορμπατσόφ, Γιέλτσιν και Σία, όντες, διευθυντές, υποδιευθυντές δημόσιων σοβιετικών επιχειρήσεων, παρουσιάστηκαν στο στάδιο της μετάβασης ως ιδιοκτήτες. Είτε τις λειτούργησαν ως δικές τους, είτε τις πούλησαν και έβαλαν το αντίτιμο στην τσέπη.

Σε τρεις δημοσκοπήσεις (Αύγουστος 1997 - Μάης 2000), στην ερώτηση «υπάρχει ανάγκη κατά τη γνώμη σας για εθνικοποίηση των ιδιωτικοποιημένων προηγουμένως επιχειρήσεων»: Η επιλογή «ναι, για όλες τις ιδιωτικοποιημένες επιχειρήσεις» αποσπά 21-22%. Η επιλογή «ναι, για μερικές» 34% (το 1997) - 58% (το 2000). Αντίθετη άποψη έχει μέχρι το 18% των ερωτηθέντων.

Στο ΙΚΠΕ ΡΑΕ σημειώνουν: «Ο αριθμός των ερωτούμενων, που υποστηρίζουν τη μερική εθνικοποίηση, αυξήθηκε τα δύο τελευταία χρόνια κατά 24%, ενώ ο αριθμός των αντιπάλων της εθνικοποίησης αυξήθηκε μόνο κατά 3%. Σημαντικό αποτέλεσμα είναι το γεγονός της μείωσης του αριθμού των ερωτούμενων που δυσκολεύτηκαν να απαντήσουν, από 29% σε 1%. Στην ουσία στη χώρα δεν υπάρχει πολίτης που δεν έχει δική του γνώμη για τα αποτελέσματα της ιδιωτικοποίησης».

Σε οκτώ δημοσκοπήσεις (Γενάρης 1995 - Μάης 2000), στην ερώτηση «παρακαλώ καθορίστε τη στάση σας ως προς τα υπάρχοντα στη χώρα κρατικά όργανα και κοινωνικές οργανώσεις», μέχρι και 8% των ερωτηθέντων «εμπιστεύεται» τους «κύκλους τραπεζών και επιχειρηματιών».

«Δεν εμπιστεύονται», την «Εκκλησία» 39-48% των ερωτηθέντων. Τα «Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης» 57-66%. Τους «κύκλους τραπεζών και επιχειρηματιών» 65-78%.

Στο Ινστιτούτο Κοινωνικοπολιτικών Ερευνών παρατηρούν: «Τα σκάνδαλα μείωσαν αρκετά στη συνείδηση των Ρώσων το κύρος και την αξιοπιστία των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Πάλι, όπως στο παρελθόν, η αρνητική στάση των πολιτών προς την Εκκλησία έφθασε στο υψηλότερο σημείο».

Ως γνωστόν, στη Ρωσία επικράτησε η «δημοκρατία», η «ελευθερία» και τα... κολοκύθια τούμπανα. Ερώτηση: «Κατά τη γνώμη σας ποιοι από τους παρακάτω κανόνες ζωής της δημοκρατικής κοινωνίας εξασφαλίζονται στη χώρα μας»;

• Το Γενάρη 1995, το 11% των ερωτηθέντων πίστευε ότι εξασφαλίζεται η «ισότητα όλων των πολιτών απέναντι στο νόμο». Το 85% ότι δεν εξασφαλίζεται. Το Μάη 2000, το «ναι» παραμένει 11%, το «όχι» αυξάνεται σε 89%.
• Το 1995, το 83% πιστεύει ότι δεν τηρούνται «τα ανθρώπινα δικαιώματα». Το 2000, το ποσοστό αυξάνεται σε 86%.
• Το 1995, το 58% απαντά ότι δεν υπάρχει «ανεκτικότητα στη γνώμη του άλλου». Το 2000, το ποσοστό αυξάνεται σε 60%.
• Το 1995, το 42% απαντά ότι δεν υπάρχει «ελευθερία του λόγου.» Το 2000, το ποσοστό αυξάνεται σε 48%.

Το Δεκέμβρη 1998, το Νοέμβρη 1999 και το Μάη 2000, οι Ρώσοι ερωτώνται από το ΙΚΠΕ ΡΑΕ: «Υπάρχουν δύο γνωστές έννοιες, «καπιταλισμός» και «σοσιαλισμός». Τι σημαίνει κάθε μία από αυτές για σας;»

- «Τάξη»: Σοσιαλισμός 55-58%. Καπιταλισμός 13-17%.

- «Πατριωτισμός»: Σοσιαλισμός 38-40%. Καπιταλισμός 2-4%.

- «Δίκαιο»: Σοσιαλισμός 25-29%. Καπιταλισμός από 7% το 1998, 4% το 2000.

- «Ηθική»: Σοσιαλισμός 20-23%. Καπιταλισμός 1-2%.

- «Διάλυση του ήθους»: Σοσιαλισμός 5%. Καπιταλισμός 35%.

- «Κατάπνιξη της προσωπικότητας»: Σοσιαλισμός 23% το 2000. Καπιταλισμός 20%. (Είναι σχεδόν στα ίσια, παρά την αντισοβιετική, αντικομμουνιστική προπαγάνδα και την εξουσία που άσκησαν ορισμένοι. Παρά τη διαφήμιση του καπιταλισμού, που θα φέρει την «ελευθερία»).

- «Πνευματικότητα»: Σοσιαλισμός 16-21%. Καπιταλισμός 2-3%.

- «Ουμανισμός»: Σοσιαλισμός μέχρι 16%. Καπιταλισμός 2%.

- «Αδυναμία κοινωνικής προστασίας»: Σοσιαλισμός 8-10%. Καπιταλισμός 32-40%.

- «Εγκληματικότητα»: Σοσιαλισμός 5-6%. Καπιταλισμός 40-48%.

Με όρους στατιστικολογίας και με στόχο «την αύξηση της ευαισθησίας της κλίμακας», στο Ινστιτούτου Κοινωνικοπολιτικών Ερευνών ΡΑΕ έθεσαν δείκτη μέτρησης στην έρευνα τη «διάλυση του ήθους». Το αποτέλεσμα:

«Σοσιαλισμός είναι πρώτα απ' όλα: Ο κολεκτιβισμός 58%. Η τάξη 44%. Ο πατριωτισμός 38%. Το δίκαιο 28%. Η λαοκρατία 28%. Η κατάπνιξη της προσωπικότητας 22%».

«Καπιταλισμός είναι πρώτα απ' όλα: Η ατομική ιδιοκτησία 64%. Η εγκληματικότητα 40%. Η διάλυση του ήθους 35%. Η αδυναμία κοινωνικής προστασίας 32%. Η εξουσία των λίγων 31%. Η τεχνική πρόοδος 30%».