ΛΟΝΔΙΝΟ.--

Σε τροχιά βουλευτικών εκλογών στις 8 Ιούνη βρίσκονται από χτες τα αστικά κόμματα στη Βρετανία, καθώς δεν ήταν εύκολο να εκτονωθούν οι κόντρες και τα αντιτιθέμενα συμφέροντα ανάμεσα σε διαφορετικά τμήματα του κεφαλαίου μπροστά στη διαδικασία έναρξης των παζαριών για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ.

Οι πιο μεγάλες πιέσεις φάνηκε να ασκούνται κυρίως από το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο, ένα μέρος του οποίου δυσφορεί από την επιλογή της Βρετανίδας πρωθυπουργού, Τερέζα Μέι, να εφαρμόσει το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος του περασμένου Ιούνη και να βάλει «πλώρη» για «σκληρό Brexit», δηλαδή για αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ δίχως να εξασφαλιστεί η πρόσβαση στην ενιαία αγορά. Είναι χαρακτηριστικά, εδώ, τα σχέδια μονοπωλίων, όπως ο ασφαλιστικός κολοσσός «Lloyd's of London» και η τράπεζα HSBC για μεταφορά της έδρας τους πιθανόν στις Βρυξέλλες.

Η όξυνση αυτών των αντιθέσεων, με δεδομένη και τη σκλήρυνση της στάσης ισχυρών χωρών της ΕΕ, που εκφράζουν τα συμφέροντα ανταγωνιστικών μονοπωλίων σε Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία κ.α., ανάγκασαν την Μέι να πάρει το ρίσκο να προσφύγει στις κάλπες, μολονότι η ίδια το απέρριπτε ως ενδεχόμενο.

Ο πρώτος υψηλόβαθμος αξιωματούχος της ΕΕ που αντέδρασε στην είδηση των πρόωρων εκλογών ήταν ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, που επικοινώνησε με την Τ. Μέι λέγοντας ότι είχε μια «καλή» τηλεφωνική συζήτηση. Παρομοίασε την αιφνιδιαστική απόφασή της για εκλογές με πλοκή σε ταινία του σκηνοθέτη ταινιών θρίλερ Αλφρεντ Χίτσκοκ λέγοντας: «Ηταν ο Χίτσκοκ που σκηνοθέτησε το Brexit: Πρώτα ένας σεισμός και η ένταση κλιμακώνεται».

Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, δήλωσε πως «κάθε παρατεταμένη μορφή αβεβαιότητας δεν θα ήταν θετική για τις σχέσεις της Ευρώπης με τη Βρετανία»...

Η Μέι ανακοίνωσε την απόφαση για εκλογές έξω από την πρωθυπουργική κατοικία, στην Ντάουνινγκ Στριτ. Εξήγησε ότι το έπραξε υπό τις πιέσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης, που με τη στάση τους υπονόμευαν τη διαπραγματευτική ισχύ της κυβέρνησης ενόψει των παζαριών με την ΕΕ. «Ο πολιτικός κόσμος διακυβεύει την ικανότητά μας να κάνουμε το Βrexit επιτυχία και θα προκαλέσει αβεβαιότητα και αστάθεια στη χώρα μας. Οι αντίπαλοί μας πιστεύουν ότι, εξαιτίας της ισχνής κοινοβουλευτικής μας πλειοψηφίας, θα εξασθενίσει η αποφασιστικότητά μας και θα μας αναγκάσουν να αλλάξουμε πορεία στο θέμα της αποχώρησης από την ΕΕ. Σφάλλουν!», σημείωσε.

Η Μέι αποφάσισε την προσφυγή στις κάλπες διότι, σύμφωνα με ορισμένους αναλυτές, εκτιμά ότι μπορεί να τις κερδίσει. Το τελευταίο γκάλοπ έδινε στο κόμμα της (Συντηρητικό) άνετο προβάδισμα 18 ποσοστιαίων μονάδων φέρνοντάς το πρώτο με 44%, δεύτερους τους (διχασμένους για διάφορους λόγους) Εργατικούς του Τζέρεμι Κόρμπιν με 26%, τρίτο το αντιδραστικό αντιμεταναστευτικό κόμμα UKIP με 11%, τέταρτους τους φιλο-ευρωενωσιακούς «Φιλελεύθερους Δημοκράτες» με 10% και τέταρτους τους Πράσινους με 4%.

Ωστόσο, τα γκάλοπ δεν είναι ασφαλής δείκτης πρόβλεψης. Οι υπολογισμοί της Τ. Μέι για «εκλογικό περίπατο» μπορεί να αποδειχθούν ριψοκίνδυνοι για διάφορους λόγους. Μεταξύ άλλων γιατί οι εκλογές μπορεί να καταλήξουν «δεύτερο δημοψήφισμα» πολώνοντας περισσότερο το (ήδη διχασμένο) εκλογικό σώμα, που είναι εγκλωβισμένο σε διαφορετικές αστικές εκδοχές.

Ο αρχηγός των Εργατικών, Τζέρεμι Κόρμπιν, που έχει πει πως θα υποστηρίξει το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος για Brexit, χτες προσπάθησε να διαφοροποιηθεί από την Μέι λέγοντας ότι θα θέσει ως προτεραιότητα θέματα που ενδιαφέρουν το λαό, όπως «η στέγαση, η Παιδεία, η Υγεία». Είπε πως οι εκλογές «είναι ευκαιρία» να ψηφίσει ο λαός για μία κυβέρνηση «που θα θέσει πρώτα τα συμφέροντα της πλειονότητας» και θα εγκαταλείψει τις πολιτικές λιτότητας.

Ο νέος αρχηγός του αντιδραστικού κόμματος UKIP, Πολ Νάταλ, που είναι υπέρ του Brexit, καλωσόρισε την εξέλιξη λέγοντας ότι θα δοθεί στο κόμμα «η ευκαιρία να αποδείξει πως είναι το μοναδικό που είναι απολύτως δεσμευμένο σε ένα ξεκάθαρο, γρήγορο και αποδοτικό Brexit».

Ο αρχηγός των Φιλελεύθερων Δημοκρατών, Τιμ Φάρον, που είναι κατά του Brexit, υποστήριξε: «Οι εκλογές είναι ευκαιρία να αλλάξουμε την πορεία της χώρας. Αν θέλετε να αποφύγετε ένα καταστροφικό σκληρό Brexit. Αν θέλετε να κρατήσετε τη Βρετανία στην ενιαία αγορά». Δυσαρεστημένη με την απόφαση για πρόωρες εκλογές εμφανίστηκε η Σκοτζέζα πρωθυπουργός, Νίκολα Στάρτζεον, που είναι παράλληλα αρχηγός του εθνικιστικού κόμματος «Σκοτζέζικο Εθνικό Κόμμα». «Σε ό,τι αφορά τη Σκοτία, η κίνηση αυτή είναι ένα τεράστιο πολιτικό λάθος από την πρωθυπουργό», δήλωσε, ενώ νωρίτερα σε μήνυμά της στο «Twitter» σχολίασε την απόφαση της Μέι ως «ευκαιρία» για τους Τόρις «να μετακινήσουν το Ηνωμένο Βασίλειο προς τα δεξιά, να επιβάλουν σκληρό Brexit και να εφαρμόσουν βαθύτερες περικοπές».