Copyright 2017 The Associated

Η διαδήλωση στην Καταλονία για την «ενότητα» με σημαίες και της ΕΕ δείχνει, όπως και οι αντίστοιχες για την «ανεξαρτησία», το βαθμό εγκλωβισμού των εργαζομένων στις επιδιώξεις των αστών εκμεταλλευτών τους

Σήμερα αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον η συνεδρίαση του καταλανικού Κοινοβουλίου, όπου ο Πρόεδρος Κάρλες Πουιτζντεμόντ έχει δηλώσει ότι θα μιλήσει για την πολιτική κατάσταση μετά το δημοψήφισμα της 1ης Οκτώβρη για τη λεγόμενη ανεξαρτησία, με συμμετοχή 43% και 90% να τάσσεται υπέρ. Θα πρόκειται για ένα νέο επεισόδιο στη σφοδρή ενδοαστική σύγκρουση που εξελίσσεται στην Ισπανία, που ανάλογα με την έκβαση που θα έχει, θα σημαίνει σημαντικές εξελίξεις.

Αντιφατικές, πάντως, είναι οι δηλώσεις του Καταλανού Προέδρου. Μετά την απαγόρευση την προηγούμενη βδομάδα, από το Ισπανικό Συνταγματικό Δικαστήριο, της συνεδρίασης της τοπικής Βουλής, χτες Δευτέρα, για την ανακήρυξη μονομερούς ανεξαρτησίας, είχε δηλώσει ότι θα μιλήσει απλά «για την πολιτική κατάσταση μετά το δημοψήφισμα». Την Κυριακή, σε τηλεοπτική του συνέντευξη δήλωσε ότι η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας προβλέπεται από το νόμο και σημείωσε χαρακτηριστικά πως «η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας, την οποία εμείς δεν ονομάζουμε "μονομερή" ανακήρυξη της ανεξαρτησίας, προβλέπεται στο νόμο για το δημοψήφισμα ως μια εφαρμογή των αποτελεσμάτων. Εμείς θα εφαρμόσουμε όσα προβλέπει ο νόμος».

Γίνεται δηλαδή φανερό ότι η κατάσταση είναι αρκετά ρευστή και δεν μπορεί να αποκλειστεί ένας νέος συμβιβασμός για το καθεστώς αυτονομίας της επαρχίας της Καταλονίας.

Την ίδια ώρα ο πρωθυπουργός της Ισπανίας, Μαριάνο Ραχόι, σε συνέντευξή του στη γερμανική εφημερίδα «Die Welt» και ερωτώμενος αν υπάρχει κίνδυνος χωρισμού της Ισπανίας, απαντά: «Καθόλου. Η Ισπανία δεν θα χωριστεί και η εθνική ενότητα θα διαφυλαχθεί. Θα κάνουμε ό,τι επιτρέπει ο νόμος για να το διασφαλίσουμε». Επίσης, η ενεργοποίηση του άρθρου 115 του Συντάγματος, που προβλέπει την άρση του καθεστώτος αυτονομίας όταν τίθεται σε αμφισβήτηση της ενότητας του κράτους, σημειώνεται από την ισπανική κυβέρνηση ότι είναι στα διαθέσιμα «όπλα» και δηλώνεται κατηγορηματικά ότι θα παρθούν όλα τα μέτρα για να μην υπάρξει απόσχιση από την Ισπανία, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση Ραχόι εξασφαλίζει τη στήριξη του Σοσιαλιστικού Κόμματος για μέτρα αποτροπής της ανεξαρτητοποίησης, ενώ σοσιαλδημοκρατικές δυνάμεις όπως οι «Ποδέμος» και η Ενωμένη Αριστερά (όπου συμμετέχει το μεταλλαγμένο ΚΚ Ισπανίας) καλούν να υπάρξει διαμεσολάβηση από τρίτο μέρος.

Πάντως, την Κυριακή, με προτροπή των κυβερνητικών εταίρων, του Λαϊκού Κόμματος και των Πολιτών και οργανώσεων που ελέγχουν, έγινε μαζική κινητοποίηση στη Βαρκελώνη κατά της ανεξαρτητοποίησης. Στη συγκέντρωση και πορεία που ακολούθησε (κατά τους διοργανωτές 950.000 ανθρώπων και κατά την τοπική αστυνομία 350.000), κυριάρχησαν συνθήματα υπέρ της ενότητας της Ισπανίας, με σημαίες της Ισπανίας, της Καταλονίας και της ΕΕ.

Αυτό που είναι βέβαιο είναι ότι η σύγκρουση στην Ισπανία, παρά την προβολή του λεγόμενου εθνοτικού ζητήματος, είναι μια σκληρή αντιπαράθεση ανάμεσα σε ισχυρά επιχειρηματικά συμφέροντα. Εκφράζει την προσπάθεια αναβάθμισης της θέσης του κεφαλαίου στην Καταλονία (περιοχή όπου παράγεται το 19% του ΑΕΠ της Ισπανίας, γίνονται οι περισσότερες εξαγωγές και προσελκύεται το 14% των ξένων επενδύσεων). Βεβαίως, υπάρχει και έντονη εσωτερική διαπάλη για τον τρόπο που αυτό θα επιτευχθεί, με περισσότερη αυτονομία ή ακόμα και έξω από τη σημερινή δομή του ισπανικού κράτους, κάτι που εκφράζουν διαφορετικά τμήματα του κεφαλαίου. Ωστόσο, για τους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα (που μπορεί σήμερα να παρασύρονται με τη μια ή την άλλη πλευρά) έχει ιδιαίτερη σημασία να προταχθεί το ταξικό κριτήριο, τα ταξικά συμφέροντα. Οτι δηλαδή δεν έχουν να περιμένουν τίποτα από τη μια ή άλλη εκδοχή, όσο οι εκμεταλλευτές τους έχουν το πάνω χέρι στην οικονομία και την κοινωνία, όσο η καπιταλιστική εξουσία μένει αλώβητη. Δικός τους δρόμος είναι η ανατροπή αυτής της πρωταρχικής αιτίας των προβλημάτων τους.