Στιγμιότυπο από την εκδήλωση

Ο «Ριζοσπάστης» παρουσιάζει σήμερα εκτενή αποσπάσματα από την εισηγητική τοποθέτηση του Κ. Παπαδάκη καθώς και αποσπάσματα ομιλιών που αποτυπώνουν τη γενικευμένη επίθεση στο απεργιακό δικαίωμα σε όλες τις χώρες της ΕΕ.

***

Στην εισηγητική τοποθέτησή του, ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ σημείωσε, μεταξύ άλλων:

«Η σημερινή εκδήλωση έχει στόχο να ανταλλαγεί πολύτιμη πείρα από Ελληνες μετανάστες, εργαζόμενους, φοιτητές, αρκετοί από αυτούς συνδικαλιστές σε μια σειρά από χώρες της ΕΕ. Πείρα που είναι σε θέση να τεκμηριώσει με την ίδια την αποτύπωση της πραγματικότητας ότι οι αντεργατικές μεταρρυθμίσεις προς όφελος του κεφαλαίου δεν αποτελούν εξαίρεση στη μια ή την άλλη χώρα αλλά γενική τάση. Τάση που έχει γενική ισχύ, ανεξάρτητα από τη δεδομένη αγιάτρευτη ανισομετρία ανάμεσα σε καπιταλιστικά κράτη, ανεξάρτητα από τις επιμέρους διαβαθμίσεις στο πλαίσιο μιας διακρατικής καπιταλιστικής ένωσης όπως είναι η ΕΕ, ανεξάρτητα από τις σχετικές διαφοροποιήσεις ανά χώρα όσον αφορά στα μεγέθη συγκέντρωσης των μονοπωλίων, στο βαθμό της εκμετάλλευσης των εργαζομένων.

Οι σφοδροί ανταγωνισμοί κλιμακώνονται ανάμεσα σε κράτη, κυβερνήσεις, μονοπωλιακούς ομίλους για το μοίρασμα των αγορών, των δρόμων μεταφοράς Ενέργειας. Αντιθέτως, όλοι αυτοί συντονίζονται, "τα βρίσκουν" μεταξύ τους κι εφορμούν από κοινού στοχευμένα ενάντια στα εργατικά - λαϊκά δικαιώματα. Τους ενώνει η στρατηγική επιδίωξη για πάμφθηνη εργασία, για την εξασφάλιση της χαμηλότερης δυνατής τιμής της εργατικής δύναμης.

Αλλωστε, σε όλα τα κράτη - μέλη ισχύουν τα μνημόνια διαρκείας της ΕΕ, οι συστάσεις ανά χώρα του "ευρωπαϊκού εξαμήνου", της συστηματικής και μόνιμης εποπτείας, έχει δεν έχει η κάθε χώρα μνημόνιο, έχει δεν έχει ευρώ, είτε είναι η οικονομία της σε επίπεδο "ΑΑΑ", είτε έχει χρέη και ελλείμματα.

Απ' άκρη σ' άκρη σε όλες τις χώρες της ΕΕ γενικεύονται οι εργασιακές σχέσεις - "λάστιχο", με τις ονομασίες τους και μόνο να προκαλούν ανατριχίλα, πόσο μάλλον η εφαρμογή τους: Μικροεργασία, μισοεργασία, εργατικό φρανσάιζ, τηλε-εργασία, "συμβάσεις μηδενικών ωρών" ή "έκτακτης ανάγκης", "συμβάσεις λίγων ωρών", "λευκές συμβάσεις", οι διάφορες συμβάσεις "λάστιχο" με τον μανδύα της μαθητείας καθώς και η λεγόμενη πληθεργασία.

Η τελευταία, ιδιαίτερα, αφορά στην εργασία με μεσολάβηση από ψηφιακές πλατφόρμες μεγάλων μονοπωλίων, που αποτελεί ένα ακόμα σύγχρονο όχημα εργασιακής εκμετάλλευσης από τους επιχειρηματικούς ομίλους, που διαλύει Συλλογικές Συμβάσεις, ωράρια, θέτει διάτρητα όρια ανάμεσα στο χρόνο εργασίας και τον χρόνο για ανάπαυση, εγκλωβίζοντας σε άθλιες συνθήκες δουλειάς και τους μικρούς αυτοαπασχολούμενους τους οποίους και ήδη χαρακτηρίζουν κείμενα της ΕΕ ως "ψηφιακούς νομάδες".

Μέσα κι από αυτές τις μορφές σύγχρονης εκμετάλλευσης στόχος είναι η κατάργηση των Συλλογικών Συμβάσεων, οι όροι δουλειάς σε ατομική βάση που το κεφάλαιο θα βάζει πρόσθετα εμπόδια στη συλλογική διεκδίκηση και πάλη, θα μετατρέπει τον εργαζόμενο σε ξεχωριστή "ατομική ιστορία" που δήθεν δεν θα έχει κανένα κοινό συμφέρον να παλέψει ενάντια στον εργοδότη με τον συνάδελφό του στον ίδιο όμιλο. Με εργαλείο την αξιολόγηση, με καρότο το μπόνους και μαστίγιο την απειλή της απόλυσης επιδιώκουν, όπως αναφέρουν στα κείμενά τους, να απαλλαγούν από "δυσκαμψίες της αγοράς εργασίας", εννοώντας τις ΣΣΕ, οι οποίες αντιμετωπίζουν κακώς όπως ισχυρίζονται "με οριζόντιο τρόπο τους εργαζόμενους".

Το πρόβλημα ασφαλώς δεν είναι οι νέες τεχνολογίες, η ψηφιοποίηση, η ρομποτική, η αυτοματοποίηση, το διαδίκτυο. Αλλά το γεγονός ότι αυτά αναπτύσσονται στο πλαίσιο των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής, ότι είναι δέσμια του κριτηρίου της κερδοφορίας των ομίλων. Δηλαδή, κερδοφορούν τα μονοπώλια με προϋπόθεση το τσάκισμα των εργατικών - λαϊκών δικαιωμάτων, την ένταση της εκμετάλλευσης, τη διάλυση των ΣΣΕ, των συγκροτημένων δικαιωμάτων των εργαζομένων...

Πριν από λίγες μέρες, πραγματοποιήθηκε στο Γκέτεμποργκ της Σουηδίας η Διάσκεψη Κορυφής της ΕΕ για την επικύρωση του λεγόμενου Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων. Πρόκειται για έναν μηχανισμό ελέγχου, καταγραφής και διαμόρφωσης κοινών αντεργατικών πολιτικών που συμβάλλουν στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των μονοπωλίων της ΕΕ. Μέσω αυτού του μηχανισμού γίνεται μια προσπάθεια για διαχείριση της φτώχειας και της εξαθλίωσης που προκαλεί η υλοποίηση της στρατηγικής του κεφαλαίου, ώστε να εξασφαλίζεται η περιβόητη "κοινωνική συνοχή", μια ακόμα εκδοχή της "δίκαιης ανάπτυξης" που προπαγανδίζει και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ. Μάλιστα, ο πρωθυπουργός Τσίπρας μιλά "για ένα πρώτο βήμα για ένα πλαίσιο κοινωνικής προστασίας". Ο Πυλώνας αποτελεί ένα "κείμενο Συστάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς τα κράτη - μέλη" με επιτηδευμένα παραπλανητικές στρογγυλεμένες διατυπώσεις που επιχειρούν να αποσπάσουν την προσοχή από την ορμητική υλοποίηση από την ΕΕ και τις κυβερνήσεις της στρατηγικής του κεφαλαίου στους χώρους δουλειάς.

Το κείμενο του Πυλώνα ξεκαθαρίζει εξαρχής ότι κινείται στο πλαίσιο των συνθηκών της ΕΕ, της Συνθήκης της Λισαβόνας, της μετεξέλιξης δηλαδή αυτής του Μάαστριχτ και δεν έχει ασφαλώς καμιά πρόθεση να τις αμφισβητήσει, το αντίθετο, αποτελεί περαιτέρω εμβάθυνσή τους. Υπηρετεί, δηλαδή, τις 4 ελευθερίες του κεφαλαίου, την επιχειρηματικότητα και την ανταγωνιστικότητα των επιχειρηματικών ομίλων, τη διευκόλυνση με κάθε τρόπο της μέγιστης δυνατής κερδοφορίας τους.

Μάλιστα, στην εισαγωγή του ονομάζει την "Ενιαία Αγορά", δηλαδή τη σημερινή διαμορφωμένη ζούγκλα στους χώρους δουλειάς ως "ευρωπαϊκό κεκτημένο" που εγγυάται "ελευθερία κίνησης, ζωής και εργασίας, υγείας και ασφάλειας στην εργασία, κοινωνικής προστασίας κ.λπ." στη βάση των οποίων δήθεν έρχεται να... προσθέσει δικαιώματα.

Καθόλου τυχαία, ο Πυλώνας δεν μιλά για δικαιώματα αλλά για ευκαιρίες, ούτε για μόνιμη και σταθερή δουλειά αλλά για "προσαρμόσιμη απασχόληση". Προβλέπει "μεταβολές στο καθεστώς απασχόλησης, αλλαγή εργοδότη, είσοδο ή επιστροφή από διαλείμματα σταδιοδρομίας ή μετακίνηση μεταξύ απασχόλησης και αυτοαπασχόλησης". Ξεκάθαρα, δηλαδή, υπονοεί ότι πρέπει ο εργαζόμενος να εκπαιδευτεί να είναι "ευέλικτος" και ευρισκόμενος διαρκώς σε εργασιακή περιπλάνηση. Αλλωστε, η Λευκή Βίβλος της ΕΕ που δημοσιεύτηκε φέτος τον Μάρτη τονίζει ότι το σύγχρονο είναι ο εργαζόμενος να αλλάζει στον εργασιακό του βίο τουλάχιστον 10 φορές δουλειά. Εχοντας δεν έχοντας δουλειά, να έχει διαρκώς νοοτροπία "μετάβασης" στην επόμενη εργασία ή και το επόμενο επάγγελμα, που, όπως υπογραμμίζεται με νόημα στον Πυλώνα, "πρέπει να διευκολύνεται" με κάθε τρόπο. Στόχος, λοιπόν, η διαρκής εναλλαγή ανεργίας - δουλειάς, χωρίς εργασιακά δικαιώματα, με "ποικιλόμορφες εργασιακές σχέσεις" και "ευπροσάρμοστη απασχόληση" σύμφωνα με τον Πυλώνα, με την εκμάθηση "δεξιοτήτων" που είναι περιστασιακά χρήσιμες για τους εργοδότες. Η ξεκάθαρη δε αναφορά σε "διαφοροποιημένη μεταχείριση εργαζομένων για αντικειμενικούς λόγους ή προσαρμογή των όρων εργασίας" φωτογραφίζει το χτύπημα των ΣΣΕ και των συγκροτημένων εργασιακών δικαιωμάτων των εργαζομένων.

Καρδιά του Πυλώνα αποτελεί ο ελάχιστος μισθός, που, παρά τα ευχολόγια, αποτελεί την επιτομή και τρανή απόδειξη της διάλυσης των ΣΣΕ, να ζει ο εργαζόμενος δουλεύει δε δουλεύει με ένα ξεροκόμματο. Καθόλου τυχαία, ο Πυλώνας συνδέει την εφαρμογή των ΣΣΕ στην ίδια φράση με τη διακηρυγμένη "ευελιξία των εργοδοτών να αντεπεξέρχονται γρήγορα στο οικονομικό πλαίσιο".

Για τους συνταξιούχους ο Πυλώνας επιβεβαιώνει ότι η σύνταξη αποτελεί ατομική υπόθεση με βάση τις εισφορές και στρώνει το έδαφος για τα λεγόμενα επαγγελματικά Ταμεία και την ιδιωτική ασφάλιση. Κοντολογίς δουλειά μέχρι τον τάφο και συντάξεις φτωχοκομείου. Με βάση τη λεγόμενη ενεργό γήρανση, η στρατηγική της ΕΕ ήδη προωθείται και αναγκάζει ήδη π.χ. στη Γερμανία 1 εκατομμύριο Γερμανούς συνταξιούχους να επιστρέψουν στη δουλειά μέχρι τα βαθιά γεράματα γιατί το ύψος της σύνταξής τους δεν φτάνει για να ζήσουν. Μάλιστα, κυνικά ομολογούν τα ευρωενωσιακά επιτελεία ότι η βαρβαρότητα να επιστρέφουν στον πάγκο της δουλειάς συνταξιούχοι, τους προσφέρει... "σωματική και ψυχική ευεξία", κάτι που μειώνει τις ασθένειες και συνάμα και τους προϋπολογισμούς των νοσοκομείων...

Ταυτόχρονα η ΕΕ, επικαλούμενη απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ανοίγει το δρόμο για συνεχόμενη εργασία ακόμα και για 12 συνεχόμενες μέρες χωρίς ρεπό για τους εργαζόμενους που δουλεύουν 6 μέρες τη βδομάδα και συνεχόμενη εργασία 10 ημερών για όσους δουλεύουν 5 μέρες τη βδομάδα. Ενώ απεργάζεται νέα αντιδραστική Οδηγία που αφήνει και με τη βούλα πλέον ακάλυπτους στη μαύρη εργασία τους λεγόμενους "αποσπασμένους εργαζόμενους", που εργάζονται σε άλλο κράτος - μέλος για διάστημα λιγότερο των 2 ετών.

Εδώ δεν θα μπορούσαμε να παραλείψουμε το βρώμικο ρόλο που παίζει ο εργοδοτικός συνδικαλισμός, στο όνομα του "κοινωνικού εταιρισμού", της λεγόμενης "κοινωνικής συνοχής". Η ITUC, η ΕΤUC, συνδικάτα όπως αυτό της IG METAL στη Γερμανία ή το Unionen στη Σουηδία, η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινωνική Επιτροπή κι άλλοι μηχανισμοί ταξικής συνεργασίας παίζουν ενεργό ρόλο στην επεξεργασία, στην προώθηση και την προπαγάνδα του Πυλώνα, την κατάρτιση και προώθηση δύο στρατηγικής σημασίας κειμένων την τελευταία διετία για τον λεγόμενο "επαναπροσδιορισμό της εργασίας με την εφαρμογή της ψηφιοποίησης": Στη μεν Γερμανία με το Κείμενο "Εργασία 4.0" και στη Γαλλία με την έκθεση Μέτλινγκ, με τα οποία τόσο το γερμανικό όσο και το γαλλικό κεφάλαιο επιχειρούν να επωφεληθούν από θέση οδηγού καθένα για λογαριασμό του, στην προώθηση της εργασιακής ζούγκλας που ήδη έχει διαμορφωθεί και σε συνθήκες επέκτασης της ψηφιοποίησης, της ρομποτικής, συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης κ.ά.

Στο Ευρωκοινοβούλιο, στην επιτροπή Απασχόλησης, ο εργοδοτικός συνδικαλισμός έχει αναλάβει συγκεκριμένο καταμερισμό στη χειραγώγηση της εργατικής τάξης και τον εξωραϊσμό της ΕΕ, προτείνοντας κώδικες δεοντολογίας και "σύγχρονα συστήματα Κοινωνικής Ασφάλισης" που στην ουσία τελειώνουν με το σύστημα Κοινωνικής Ασφάλισης όπως το γνώρισαν οι εργαζόμενοι.

Στο έδαφος αυτό, λοιπόν, συντελείται η ανάκαμψη της κερδοφορίας του κεφαλαίου, η περιλάλητη καπιταλιστική ανάπτυξη, που σημαίνει νέα δεινά για τους εργαζόμενους, το λαό.

Απέναντι σε αυτές τις εξελίξεις, χρειάζεται η ενημέρωση για το τι συμβαίνει σε κάθε χώρα, που όμως δεν θα πρέπει να αναπαράγει τη λογική του λιγότερο κακού, του "υπάρχουν και χειρότερα", της μοιρολατρίας και της ηττοπάθειας ότι αφού όλα αυτά εφαρμόζονται σε κάθε χώρα, εμπόδια δεν μπορούμε να προβάλουμε, πόσο μάλλον να ανατρέψουμε το σύστημα της ταξικής εκμετάλλευσης.

Το αντίθετο. Καλή γνώση του αντιπάλου, της στρατηγικής και του βαθμού υλοποίησης του σχεδιασμού του προετοιμάζει, εξοπλίζει την εργατική τάξη, τα φτωχά λαϊκά στρώματα, ώστε να μην αιφνιδιάζονται μπροστά στην επέλαση του αντιπάλου. Σε αυτήν την υπόθεση συμβάλλουν σημαντικά στις χώρες του εξωτερικού οι Ελληνες μετανάστες και οι αγωνιστικές συσπειρώσεις τους σε ταξική κατεύθυνση που καταβάλλουν μεγάλες προσπάθειες μέσα από σοβαρές δυσκολίες.

100 χρόνια μετά τον μεγάλο Οκτώβρη της Σοσιαλιστικής Επανάστασης όλα τα παραπάνω επιβεβαιώνουν τη σαπίλα, τον ξεπερασμένο χαρακτήρα αυτού του συστήματος, που δεν μπορεί να διορθωθεί παρά μόνο να ανατραπεί. Μόνο μια τέτοια οικονομία μπορεί να αντιμετωπίσει το άλυτο στον καπιταλισμό πρόβλημα της ανεργίας. Με τον επιστημονικό κεντρικό σχεδιασμό και την κατανομή του εργατικού δυναμικού σε μια οικονομία που θα λειτουργεί με κριτήριο τις λαϊκές ανάγκες. Αυτό το σύστημα δεν είναι άλλο από το σοσιαλισμό».