Η Τ. Μέι μιλάει στη Βουλή των Κοινοτήτων

Εντείνεται η βαθιά αντιπαράθεση τμημάτων του κεφαλαίου στη Μεγάλη Βρετανία για τους όρους εξόδου από την ΕΕ, αλλά και το περιεχόμενο που θα έχει η συνεργασία Βρετανίας - Ευρωένωσης μετά από το Brexit, όπως δείχνουν και οι απανωτές παραιτήσεις υπουργών της κυβέρνησης Μέι. Την Κυριακή, αργά το βράδυ παραιτήθηκε ο αρμόδιος υπουργός για το Brexit, Ντέιβιντ Ντέιβις, και ο υφυπουργός του, Στιβ Μπέικερ, ενώ χτες ακολούθησε ο υπουργός Εξωτερικών, Μπόρις Τζόνσον. Είχε προηγηθεί, την περασμένη Παρασκευή, μια «κρίσιμη» συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, για το χαρακτήρα της τελωνειακής (και όχι μόνο) συνεργασίας Βρετανίας - ΕΕ μετά από το Brexit.

Μια σειρά μεγάλων βρετανικών επιχειρηματικών ομίλων ζητούν εδώ και καιρό συμφωνία με την ΕΕ, προειδοποιώντας πως θα «δοκιμαστούν» οι επενδύσεις τους στο Ηνωμένο Βασίλειο σε περίπτωση ενός «σκληρού» Brexit, όπως π.χ. πρόσφατα έκανε η μεγαλύτερη αυτοκινητοβιομηχανία «Jaguar Land Rover».

Μετά από πολύμηνες συγκρούσεις για τους όρους της εξόδου από την ΕΕ, των οικονομικών και άλλων σχέσεων μεταξύ Βρετανίας και ΕΕ μετά το Brexit, η πρωθυπουργός, Τερέζα Μέι, κατέθεσε στους υπουργούς μια πρόταση για «μαλακή» έξοδο, η οποία εγκρίθηκε από την πλειοψηφία, δίνοντας το «πράσινο φως» για συνέχιση των διαπραγματεύσεων με την ΕΕ.

Η πρόταση σε γενικές γραμμές προβλέπει: Διαπραγματεύσεις με την ΕΕ για μια «ζώνη ελευθέρων συναλλαγών για εμπορεύματα». Ετσι, Βρετανία και ΕΕ θα έχουν ένα «κοινό βιβλίο κανόνων για όλα τα εμπορεύματα συμπεριλαμβανομένων των αγροτικών», που ουσιαστικά δεσμεύει τη Βρετανία να τηρεί τους ίδιους κανόνες με το μπλοκ. Επίσης θα διαπραγματευτούν για μια νέα τελωνειακή ρύθμιση με την ΕΕ, κάτι που «θα εξαλείψει την ανάγκη για τελωνειακούς και άλλους ελέγχους μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της ΕΕ». Για το ρόλο του βρετανικού κοινοβουλίου αναφέρεται πως «θα επιβλέπει την ενσωμάτωση αυτών των κανόνων στους νόμους του Ηνωμένου Βασιλείου - με τη δυνατότητα να μην το κάνει, αναγνωρίζοντας ότι αυτό θα έχει συνέπειες». Για τον μεγάλο τομέα των υπηρεσιών θα υπάρξει άλλο ρυθμιστικό πλαίσιο.

Ενδεικτικά ο Ντ. Ντέιβις, που είναι υπέρμαχος της «σκληρής γραμμής» για «καθαρό» Brexit, ανέφερε στην επιστολή της παραίτησής του πως η διαπραγματευτική πολιτική που ακολουθεί η βρετανική κυβέρνηση δεν συμβαδίζει με την «εντολή του δημοψηφίσματος» και τη «δέσμευσή μας να εγκαταλείψουμε την τελωνειακή ένωση και την ενιαία αγορά». Η Βρετανία θα βρεθεί σε αδύναμη διαπραγματευτική θέση, θα οδηγηθεί «απλώς σε περαιτέρω απαιτήσεις για παραχωρήσεις». Εναντιώθηκε στην πολιτική των «κοινών κανόνων», που «δίνει τον έλεγχο μεγάλων τμημάτων της οικονομίας μας στην ΕΕ και σίγουρα δεν επιστρέφει τον έλεγχο των νόμων μας». Ο έλεγχος από το βρετανικό κοινοβούλιο «θα είναι μάλλον ψευδαίσθηση», πρόσθεσε.

Λίγο μετά την παραίτηση Τζόνσον, η Τ. Μέι μιλώντας στη Βουλή των Κοινοτήτων υπερασπίστηκε την πρότασή της, λέγοντας πως ήταν «ο μόνος τρόπος για να αποφύγουμε σκληρά σύνορα» μεταξύ της Βόρειας Ιρλανδίας που ανήκει στο Ηνωμένο Βασίλειο και της Ιρλανδίας που είναι μέλος της ΕΕ. Αυτό «είναι το σωστό Brexit», είπε, που θα επιτρέψει στη Βρετανία να κάνει εμπορικές συμφωνίες και θα εξασφαλίσει τη συνεργασία στην «ασφάλεια» και κάλεσε την ΕΕ να σταθεί «εποικοδομητικά» απέναντι στην πρότασή της, διαφορετικά ελλοχεύει ο κίνδυνος ενός «άτακτου Brexit».

Ο εκπρόσωπος της Μέι δήλωσε χτες ότι η πρωθυπουργός δεν πρόκειται να κάνει πίσω από τη «φιλική προς τις επιχειρήσεις συμφωνία» και θα επικεντρωθεί στην πρόοδο των διαπραγματεύσεων. «Τώρα είναι η σειρά της ΕΕ να πάρει στα σοβαρά τις διαπραγματεύσεις», πρόσθεσε. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε χτες ότι οι διαπραγματεύσεις με τη Βρετανία συνεχίζονται κανονικά παρά την παραίτηση Ντέιβις. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, δήλωσε χτες πως «το χάος που προκάλεσε το Brexit είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα στην ιστορία των σχέσεων ΕΕ - Βρετανίας και απέχουμε παρά πολύ από την επίλυσή του, με ή χωρίς τον κύριο Ντέιβις».

Στο μεταξύ, την περασμένη βδομάδα ο εκπρόσωπος της Μέι έσπευσε να ξεκαθαρίσει ότι η κυβερνητική πρόταση για το Brexit σε καμία περίπτωση δεν αποκλείει εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ: «Η πρωθυπουργός ήταν πάντα ξεκάθαρη ότι θα επιδιώξουμε μια ολοκληρωμένη και φιλόδοξη εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ, που θα αντικατοπτρίζει τη δύναμη της εμπορικής και επενδυτικής μας σχέσης».