ΒΕΛΙΓΡΑΔΙ - ΠΡΙΣΤΙΝΑ - ΣΚΟΠΙΑ.--

«Βροχή» πέφτουν οι προτάσεις για «λύση» που θα οδηγήσει σε «πλήρη εξομάλυνση» των σχέσεων ανάμεσα στη Σερβία και το Κοσσυφοπέδιο, στο «κάδρο» του ανταγωνισμού ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ με τη Ρωσία και άλλες ανταγωνιστικές δυνάμεις στα Δυτικά Βαλκάνια.

Χτες, λίγες μέρες πριν την προγραμματισμένη για τις 7/9 συνάντηση Σέρβων και Κοσσοβάρων αξιωματούχων στις Βρυξέλλες, παρουσία της αξιωματούχου της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική, Φεντερίκα Μογκερίνι, ο Σέρβος υπουργός Εξωτερικών Ιβιτσα Ντάσιτς επανέφερε στο προσκήνιο τις θέσεις του για πιθανή αλλαγή συνόρων με το Κοσσυφοπέδιο. Οπως τόνισε, αυτό θα μπορούσε να γίνει «στο πλαίσιο μίας διεθνούς συνδιάσκεψης» που θα οδηγούσε σε μία νέα συμφωνία, «ένα δεύτερο Ντέιτον», ανάλογο με τη συμφωνία που υπεγράφη τον Οκτώβρη του 1995 στο Ντέιτον του Οχάιο των ΗΠΑ για τον τερματισμό των συγκρούσεων στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη. Οπως πρόσθεσε, αυτό το «Ντέιτον Νο 2» θα έπρεπε να πραγματοποιηθεί πριν το Μάη του 2019, οπότε λήγει η θητεία των σημερινών μελών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Εθεσε ως προϋπόθεση για μία τέτοια διεθνή συνδιάσκεψη να έρθουν πιο κοντά οι θέσεις των δύο πλευρών από κοινού. Μιλώντας στην εφημερίδα «Srspki Telegraf», εκτίμησε ότι οι θέσεις Βελιγραδίου και Πρίστινας δεν βρίσκονται αυτήν την περίοδο κοντά.

Εμμεση απάντηση στις προτάσεις Ντάσιτς επιχείρησε να δώσει χτες ο Ευρωπαίος επίτροπος για τη Διεύρυνση και τις Σχέσεις Καλής Γειτονίας της ΕΕ, Γιοχάνες Χαν. Μιλώντας σε δημοσιογράφους τόνισε ότι για να λυθεί «οποιαδήποτε συμφωνία» θα πρέπει η κάθε λύση να συμβάλλει στην ευρύτερη σταθερότητα μίας περιοχής, ώστε αυτή η διμερής λύση να μην αποβεί σε βάρος άλλων στην περιοχή. Ερωτηθείς αν απορρίπτει τις αλλαγές συνόρων, ο επίτροπος απέφυγε να πάρει σαφή θέση, λέγοντας ότι «το θέμα της αλλαγής συνόρων θα πρέπει να το συζητήσουν οι δύο πλευρές». Και κατέληξε: «Τώρα πρέπει να δούμε τη μεγαλύτερη εικόνα, που σημαίνει ότι όποια και να είναι η λύση, πρέπει να είναι τέτοια που δεν θα αποβεί επιβλαβής σε άλλες».

Η βρετανική εφημερίδα «Γκάρντιαν», επικαλούμενη πηγές στον Λευκό Οίκο, αναφέρθηκε στη «νέα πολιτική των ΗΠΑ για το Κοσσυφοπέδιο» λέγοντας εν ολίγοις ότι είναι «δίχως κόκκινες γραμμές και χωρίς εν λευκώ επιταγή». Το ρεπορτάζ εκτιμά επίσης ότι οι ΗΠΑ είναι πρόθυμες τώρα να κοιτάξουν οποιαδήποτε λύση, συμπεριλαμβανομένης της αλλαγής συνόρων, δίχως αυτό να σημαίνει ότι στο τέλος θα τη δεχτούν.

Το ίδιο 24ωρο, ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ Ζόραν Ζάεφ, αναφερόμενος στις προχτεσινές αποκαλύψεις από την ιστοσελίδα «Wikileaks» πως πριν 10 χρόνια η τότε κυβέρνηση του Ν. Γκρούεφσκι είχε αποδεχτεί την αλλαγή της συνταγματικής ονομασίας της χώρας σε «Βόρεια» ή «Ανω Μακεδονία», εκτίμησε ότι αυτό «είναι ένας ακόμη λόγος για να ψηφίσουν περισσότεροι στο δημοψήφισμα» της 30ής Σεπτέμβρη. Εξέφρασε μάλιστα «ικανοποίηση» γιατί η αποκάλυψη επιβεβαιώνει πως «ήταν σημαντικοί στόχοι» της διαπραγματευτικής ομάδας της ΠΓΔΜ η επιβεβαίωση στις διαπραγματεύσεις της «μακεδονικής ταυτότητας και γλώσσας».

Ο Ζάεφ επανέλαβε επίσης πως συνιστά «ιστορική ευκαιρία» για τη χώρα η επικύρωση της συμφωνίας των Πρεσπών για το ονοματολογικό μέσω του επικείμενου δημοψηφίσματος, προβλέποντας πως οι πολίτες θα καταλάβουν ότι αξιοποιώντας αυτήν την ευκαιρία θα δημιουργήσουν «ευκαιρίες για τα παιδιά τους» και «το μέλλον της Ευρωπαϊκής "Μακεδονίας"». Εν τω μεταξύ στα Σκόπια αναμένεται σήμερα ο γγ του ΝΑΤΟ Γ. Στόλτενμπεργκ.

• Ενα άτομο σκοτώθηκε χτες από πυροβολισμούς στην έδρα των μυστικών υπηρεσιών του Κοσσόβου, στην Πρίστινα. Η αστυνομία συνέλαβε έναν ύποπτο.