Σε τέσσερις ακριβώς βδομάδες από σήμερα, ανοίγουν οι κάλπες για τις ευρωεκλογές. Δεν είναι μια συνηθισμένη εκλογική μάχη, αφού δεν είναι και μια οποιαδήποτε περίοδος αυτή που διανύουμε. Σήμερα κρίνεται και ό,τι έγινε μέχρι τώρα, αλλά και, κυρίως, ό,τι πρόκειται να συμβεί αύριο. Κρίνονται, δηλαδή, κεντρικές επιλογές της κυβέρνησης και των κομμάτων και όχι οι χειρισμοί στο ένα ή το άλλο ζήτημα. Τα κόμματα συγκρίνονται, όχι με το αν έχουν διαφορές το ένα με το άλλο στην τακτική τους, αλλά με το ποια γραμμή ανάπτυξης βλέπουν για την ελληνική κοινωνία στο φόντο των γενικότερων εξελίξεων.

Η ΝΑΤΟική νέα τάξη πραγμάτων και η Οικονομική και Νομισματική Ενοποίηση (ΟΝΕ) είναι ακριβώς αυτά που καθορίζουν και τα επί μέρους ζητήματα. Η ΝΑΤΟική τάξη πραγμάτων, το νέο δόγμα του ΝΑΤΟ στις διεθνείς σχέσεις, ο πόλεμος στη Γιουγκοσλαβία είναι, ταυτόχρονα, και συνέχεια της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ενωσης, του "οράματος" της ΟΝΕ, του ταξικού στόχου, δηλαδή, των πολυεθνικών και της πλουτοκρατίας, που κυβερνά τις χώρες - μέλη, μέσω των εκλεκτών κομμάτων τους. Είναι πολιτικές, που η μια λειτουργεί συμπληρωματικά προς την άλλη.

Η ΟΝΕ έχει στόχο να εδραιώσει και να κάνει πιο βαθιά τη δράση των μονοπωλίων στον οικονομικό και τον κοινωνικό τομέα, να εξευτελίσει την εργατική δύναμη, να επιβάλει όρους ζωής πλήρους υποταγής και χειραγώγησης, με κυρίαρχο στοιχείο την πολύμορφη καταστολή.

Το νέο δόγμα του ΝΑΤΟ επιβάλλει, με τη στρατιωτική επέμβαση και την εγκληματική δράση του, τη διανομή της λείας ανάμεσα στους ισχυρούς, την οργάνωση και τον έλεγχο με τα όπλα της πλήρους υποταγής των λαών και των κινημάτων τους.

Η ψήφος του λαού, στις 13 Ιούνη, θα νομιμοποιήσει αυτές τις πολιτικές, που πιστά και δουλικά υλοποιούν οι κυβερνώντες στη χώρα μας; Ο λαός πρέπει και μπορεί να στείλει καθαρό μήνυμα αντίθεσης, μέσω της υπερψήφισης του ΚΚΕ. Αυτό είναι και το πιο καθαρό και συνεπές ΟΧΙ.

"Ειλικρινά, είμαι συγκινημένος που βρίσκομαι ανάμεσα σε αγρότες. Εγώ είμαι έμπορος, αλλά κατάγομαι από αγροτική οικογένεια, από τον Πυργετό και εκείνη την εποχή οι αγρότες ήταν οι πιο δυστυχισμένοι άνθρωποι. Γι' αυτό "πήρα τα μάτια μου" κι έφυγα από τον Πυργετό και ήρθα στη Λάρισα να βρω την τύχη μου.

Εκείνο που έχω να πω είναι ότι ναι, όλα αυτά που λένε οι ομιλητές είναι σωστά. Ο αγρότης στην Ελλάδα είναι ένας άξονας ο οποίος έχει ένα γρανάζι απάνω του. Αν δεν κινηθεί ο άξονας, το γρανάζι θα σκουριάσει. Και το γρανάζι αυτό είμαστε όλοι εμείς, έμποροι, επαγγελματίες, βιοτέχνες, απλοί άνθρωποι. Στον Πυργετό, για παράδειγμα, όλοι έχουν πέντε - δέκα - είκοσι στρέμματα. Αυτοί οι άνθρωποι κάποια στιγμή - όπως είπαν και οι ομιλητές - μοιραία θα χαθούν. Εάν δε συνειδητοποιήσουν και οι κυβερνήσεις και οι φορείς ότι θα πρέπει αυτοί οι άνθρωποι να μείνουν στα χωράφια και στα χωριά, με κερδοφόρες καλλιέργειες και να μπορέσουν να πετύχουν μειωμένα κοστολόγια, νομίζω ότι όλα θα χαθούν. Και αυτό συμβαίνει και στον εμπορικό κόσμο. Επίσημα προχτές ο υπουργός Οικονομίας μας είπε ότι δυστυχώς, μέσα στα επόμενα 5 - 6 χρόνια θα κλείσει το 35% με 40% των μικρών επιχειρήσεων. Αυτό θα συμβεί και στους αγρότες. Και για να μη συμβεί αυτό πρέπει να γίνει αγώνας".

"Δε συμφωνώ σε όλα με την εισήγηση του Σπύρου Στριφτάρη, γιατί αν συμφωνούσα θα ήμουν κομμουνιστής. Και κομμουνιστής δεν είμαι. Η ουσία όμως είναι ότι έχουμε μπει σ' ένα δρόμο που για μας δεν έχει πισωγύρισμα. Κι όταν μιλάμε για Ελληνες αγρότες, μιλάμε γι' αυτούς που είναι ουσιαστικά στο "μάτι του κυκλώνα". Κάτι πρέπει να γίνει για να αλλάξει αυτή η κατάσταση. Εγώ έπαψα να πιστεύω τους πολιτικούς. Ηρθε ο υπουργός Γεωργίας και είπε ότι θα κάνουμε διεπαγγελματική επιτροπή για το βαμβάκι. Και αναρωτήθηκα ότι για να κάνεις διεπαγγελματική οργάνωση για το βαμβάκι πρέπει να υπάρχει βαμβάκι. Εδώ μιλάμε για το 2000 και δεν έχουμε βαμβάκι. Τι θα μας μείνει; Το κλωστοϋφαντουργείο, τα φορτηγά που θα το κουβαλάνε, ή μήπως οι δείκτες του χρηματιστηρίου και δε θα έχουμε προϊόν; Με λίγα λόγια, ένα πράγμα το οποίο είναι αδιαπραγμάτευτο κατά την ταπεινή μου άποψη και αποτελεί μοναδική διέξοδο για την ανάπτυξη της ελληνικής γεωργίας, είναι το μικρομεσαίο νοικοκυριό.

Σ' αυτή την κατεύθυνση, λοιπόν, πρέπει να έχουμε όλοι στραμμένα τα μάτια μας και εδώ θα πρέπει να το ομολογήσουμε και να το πούμε: Στην κατεύθυνση της διατήρησης αυτής της συνοχής του αγροτικού πληθυσμού που είναι βασισμένη πάνω στο μικρομεσαίο αγροτικό νοικοκυριό, ο μοναδικός κομματικός φορέας που έχει ξεκάθαρη θέση είναι το ΚΚΕ. Και εμείς τιμούμε αυτή τη στάση και αυτή τη θέση.

Πέρα απ' όλα αυτά, προσωπικά έχω σταματήσει να κάνω μεγαλόσχημους συλλογισμούς και υπολογισμούς. Εδώ που έχουμε φτάσει το μόνο πράγμα που μας μένει είναι άμυνα. Αμυνα, αγώνας, για να διατηρήσουμε αυτά τα οποία έχουμε. Κι αν στην πορεία καταφέρουμε να πείσουμε και ορισμένους άλλους να έρθουν μαζί μας, ενδεχομένως να μπορέσουμε να ανατρέψουμε ορισμένες καταστάσεις. Γιατί εκεί που πάμε εμείς, θα έρθουν όλοι. Το θέμα είναι ότι φοβάμαι πως θα έρθουν όταν οι καταστάσεις δε θα είναι αναστρέψιμες. Ενώ εμείς λέμε ελάτε μαζί μας τώρα που μπορούμε να προλάβουμε καταστάσεις. Και λέω "μαζί μας" σ' αυτόν τον αγώνα που έχουμε ξεκινήσει, ο οποίος είναι αγνός, καλός και ωραίος".

Δεκαοχτώ χρόνια εφαρμογής της ΚΑΠ στη χώρα μας τα αδιέξοδα της γεωργίας, αλλά και των μικρομεσαίων αγροτών είναι αδιαμφισβήτητα.

Ο μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης της αγροτικής παραγωγής είναι μόλις 0,4% και επιβεβαιώνει μια παρατεταμένη στασιμότητα. Η στασιμότητα αυτή σε σχέση με τις αυξανόμενες ανάγκες, αύξησε την εξάρτηση της χώρας μας σε διατροφικά προϊόντα κύρια από τις χώρες της ΕΕ, με αποτέλεσμα το συνολικό έλλειμμα του αγροτικού εμπορικού ισοζυγίου το 1997 να φτάσει στα 280,8 δισ. δραχμές, ενώ πριν την ένταξη ήταν πλεονασματικό. Το έλλειμμα αυτό με τις χώρες της ΕΕ είναι πολύ μεγαλύτερο (γιατί είναι θετικό με τις τρίτες χώρες), φτάνει στα 370,2 δισ. και καταρρίπτει το επιχείρημα των υποστηρικτών της ένταξης και παραμονής της χώρας μας στην ΕΕ ότι η ΕΕ θα εξασφάλιζε μια μεγάλη και δυναμική αγορά 300 εκατομμυρίων πλούσιων Ευρωπαίων καταναλωτών στα αγροτικά προϊόντα της χώρας μας. Αντίθετα αποδείχνει ότι η χώρα μας λειτούργησε σαν μια καλή αγορά για τα αγροτικά προϊόντα των χωρών της ΕΕ κύρια ζωοκομικά και στα δικά μας εξασφαλίστηκε η αγορά των χωματερών που συγκαλύφτηκε με τα "αργύρια" των επιδοτήσεων.

Η εξέλιξη του ελλείμματος του αγροτικού εμπορικού ισοζυγίου της χώρας μας με τις χώρες της ΕΕ, δείχνει και την αλλαγή του εμπορικού προσανατολισμού που προκάλεσε η ένταξη και παραμονή της χώρας μας στην ΕΕ. Γιατί η χώρα μας στα πλαίσια της κοινοτικής προτίμησης υποχρεώθηκε να αγοράζει για παράδειγμα τα ζωοκομικά προϊόντα (κρέατα, γάλατα κ.ά.) από τις χώρες της ΕΕ σε τιμές πολύ μεγαλύτερες από αυτές που μπορούσε να τα αγοράσει από τρίτες χώρες.

Ετσι, ενώ στην πενταετία 1976 - 1981 οι εισαγωγές αγροτικών προϊόντων από τις χώρες της ΕΕ αποτελούσαν μόνο το 26% των αντίστοιχων συνολικών εισαγωγών, το ποσοστό αυτό στην πενταετία 1993-'97 έφτασε στο 77%. Αντίθετα, οι εξαγωγές αγροτικών προϊόντων της χώρας μας προς τις χώρες της ΕΕ από 42,5% στην πενταετία 1976-'80 έφτασαν στο 60% στην πενταετία 1993-'97. Αλλά το 60% έχει μικρή σημασία, επειδή ο όγκος των εξαγωγών είναι πολύ μικρός σε σχέση με τον όγκο των εισαγωγών. Ετσι το 1980 οι εξαγωγές αγροτικών προϊόντων στις χώρες της ΕΕ ήταν 23,9 δισ. δρχ. και οι εισαγωγές 17,2 δισ. δρχ. ενώ το 1997 οι εξαγωγές 501,5 δισ. δρχ., αλλά οι εισαγωγές 802,3 δισ. δραχμές. Δηλαδή η σχέση των εξαγωγών προς τις εισαγωγές από 1,39 το 1980 έγινε 0,63 το 1997. Βέβαια, στα 18 χρόνια άλλαξε ο αριθμός των χωρών της ΕΕ, γιατί εντάχθηκαν και άλλες χώρες, η αξία όμως των στοιχείων δε μειώνεται, γιατί δείχνουν τις δυσαναλογίες και τις τάσεις και επιβεβαιώνουν ποιος ωφελήθηκε και ποιος ζημιώθηκε από την ένταξη και τον εμπορικό αναπροσανατολισμό.

Η εξέλιξη του καθαρού αγροτικού εισοδήματος είναι χειρότερη από την εξέλιξη της αγροτικής παραγωγής, γιατί το κόστος παραγωγής, δηλαδή ο όγκος και οι τιμές των αγροτικών εφοδίων μηχανημάτων κλπ. αυξήθηκαν με γρηγορότερους ρυθμούς σε σχέση με τον όγκο, τις τιμές και τις επιδοτήσεις της αγροτικής παραγωγής.

Ετσι, ενώ το 1980 η συνολική αξία των αγροτικών εφοδίων και μηχανημάτων ήταν ίση με το 20% της συνολικής αξίας της αγροτικής παραγωγής, το 1995 έφτασε στο 25,9%.

Στην περίοδο 1990-'97 ο γενικός δείκτης του κόστους παραγωγής αυξήθηκε κατά 102,3%, ενώ ο γενικός δείκτης τιμών και επιδοτήσεων της αγροτικής παραγωγής, κατά 86,2%. Το καθαρό αγροτικό εισόδημα μειώθηκε κατά 2,5% το 1996, 4,4% το 1997 και 3,9% το 1998.

Η πραγματική όμως μείωση του καθαρού αγροτικού εισοδήματος είναι πολύ μεγαλύτερη, γιατί τα παραπάνω στοιχεία αφορούν το καθαρό αγροτικό εισόδημα ανά απασχολούμενο και όχι το συνολικό καθαρό αγροτικό εισόδημα. Και επειδή οι απασχολούμενοι στη γεωργία μειώνονται χρόνο με το χρόνο, η μείωση του καθαρού αγροτικού εισοδήματος ανά απασχολούμενο εμφανίζεται μικρότερη από τη μείωση του συνολικού καθαρού αγροτικού εισοδήματος, επειδή διαιρείται με μικρότερο αριθμό απασχολούμενων.

Η αρνητική πορεία του καθαρού αγροτικού εισοδήματος είχε σαν αποτέλεσμα να ξεκληριστούν 193.000 μικρομεσαία αγροτικά νοικοκυριά, δηλαδή το 19,3% των νοικοκυριών στην περίοδο 1981-1997, να μειωθεί η απασχόληση στη γεωργία κατά 317 χιλιάδες άτομα ή κατά 29,3% και τα τελευταία χρόνια να εμφανιστούν φαινόμενα μαζικής χρεοκοπίας των αγροτών.

Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές των αγροτών και οι οφειλές χρεών που έχουν ρυθμιστεί ξεπερνούν το 1 τρισ. δραχμές, ενώ το 30% των αγροτών μόνιμα ή προσωρινά αδυνατεί να πληρώσει εμπρόθεσμα τις οφειλές του, με αποτέλεσμα τα χρέη των αγροτών να έχουν αναδειχτεί σ' ένα από τα κυρίαρχα αγροτικά προβλήματα.

Η πρόσφατη "ρύθμιση" που αναγκάστηκε να κάνει η κυβέρνηση κάτω από την πίεση των αγροτικών κινητοποιήσεων, ούτε καν θα ανακουφίσει τη συντριπτική πλειοψηφία των χρεωμένων αγροτών. Κι αυτό γιατί στη ρύθμιση δεν εντάσσονται τα δάνεια που είχαν ρυθμιστεί και οι αγρότες δεν μπόρεσαν, για διάφορους λόγους, να τα αποπληρώσουν. Ο απαραίτητος όρος ένταξης στη ρύθμιση για μελέτη βιωσιμότητας, για συνολικά χρέη άνω των 15 εκατ., αποκλείει πολλούς αγρότες από τη ρύθμιση, όπως και οι απαιτούμενες διασφαλίσεις, για όλα τα δάνεια. Οι όροι αποπληρωμής είναι δυσβάσταχτοι, γιατί το επιτόκιο αποπληρωμής είναι τοκογλυφικό 12%, σε μια περίοδο που ο πληθωρισμός είναι μόνο 3%, με αποτέλεσμα το καθαρό επιτόκιο αποπληρωμής να είναι περίπου 9%, δηλαδή από τα καλύτερα μεταπολεμικά επιτόκια.

Οι περισσότερες και μεγαλύτερες συνεταιριστικές οργανώσεις, με ευθύνη των διοικήσεών τους, χρησιμοποιήθηκαν από τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, για να συγκαλύψουν την αντιαγροτική πολιτική των κυβερνήσεων και της ΕΕ, να αποπροσανατολίσουν και να εκτονώσουν την αγανάκτηση των αγροτών, με αποτέλεσμα να οδηγηθούν στη χρεοκοπία, στο περιθώριο και πολλές απ' αυτές στο κλείσιμο. ΚΥΔΕΠ, ΣΠΕ, ΣΠΕΚΑ, ΣΕΡΓΑΛ, ΘΕΣΣΑΛΙΚΕΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣ, ΣΥΝΕΛ, ΑΣΤΥ, ΑΣΠΡΟ κ.ά. έκλεισαν. ΕΛΑΙΟΥΡΓΙΚΗ, ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΗ, ΕΑΣ Λιβαδειάς, Καρδίτσας, Σερρών, Θεσσαλονίκης κλπ. έκλεισαν. Περιθωριοποιήθηκαν ΑΓΝΟ, ΣΥΝΚΟ κ.ά. εκκαθαρίζονται με στόχο να πουληθούν σε ιδιώτες, ενώ οι περισσότερες συνεταιριστικές οργανώσεις, για να επιζήσουν, έχουν επιβάλλει μεγάλες παρακρατήσεις σε βάρος των αγροτών, που σε ορισμένες φτάνουν στο 5% του συνόλου των κοινοτικών επιδοτήσεων που δικαιούνται οι αγρότες.

Η χρεοκοπία, η περιθωριοποίηση και το κλείσιμο πολλών συνεταιριστικών οργανώσεων ενίσχυσε την ασυδοσία των εμποροβιομηχάνων, που μόνοι τους στην ουσία καθορίζουν τις τιμές των αγροτικών προϊόντων σε εξευτελιστικά επίπεδα, αλλά και τις τιμές των αγροτικών εφοδίων σε πολύ υψηλά επίπεδα.

Σε αντίθεση με τα χρέη των αγροτών και των συνεταιρισμών, τα κέρδη των εμποροβιομηχάνων που μεταποιούν και εμπορεύονται αγροτικά προϊόντα, έφτασαν σε αστρονομικά ύψη. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία των ισολογισμών τους, του 1997, τα κέρδη των 15 μεγαλύτερων ιδιωτικών εταιριών που μεταποιούν και εμπορεύονται φρουτολαχανικά, ξεπέρασαν τα 4 δισ. δραχμές. Τα κέρδη των τριών μεγαλύτερων ιδιωτικών γαλακτοβιομηχανιών έφτασαν τα 6 δισ. δραχμές. Των δύο μεγαλύτερων βιομηχανιών ελαιολάδου ξεπέρασαν τα 7 δισ. δραχμές κ.ο.κ.

Στην περίοδο 1981 - 1997 μειώθηκαν δραστικά οι συνολικές ακαθάριστες επενδύσεις πάγιου κεφαλαίου στη γεωργία, με αποτέλεσμα να μειωθεί σημαντικά ο ρυθμός ανόδου της παραγωγικότητάς της, να υπονομευτεί συνολικά το μέλλον της και να ανέβει κατακόρυφα το κόστος παραγωγής των αγροτικών προϊόντων, που εκτοπίστηκαν από τις διεθνείς αγορές.

Από 8 δισ. δραχμές που ήταν σε σταθερές τιμές το 1970, οι μέσες ετήσιες ακαθάριστες γεωργικές επενδύσεις παγίου κεφαλαίου, μειώθηκαν στα 5,5 δισ. τη δεκαετία του 1980 και στα 5 δισ. στα πρώτα έξι χρόνια της δεκαετίας του 1990, με αποτέλεσμα το ποσοστό των γεωργικών επενδύσεων παγίου κεφαλαίου, στο σύνολο των αντίστοιχων επενδύσεων της χώρας, να μειωθεί στο 5,4% παρά το γεγονός ότι η γεωργία συμμετέχει με 12,8% στο ΑΕΠ και με 18% στην απασχόληση.

Την καταστροφική αυτή πορεία όχι μόνο δεν ανέτρεψε ο περιβόητος "πακτωλός" των κοινοτικών κονδυλίων, όπως ισχυρίζονται οι πολιτικές δυνάμεις που θεωρούν μονόδρομο την ΕΕ, αλλά την επιταχύνει, επειδή ακριβώς αυτός ήταν ο σκοπός τους. Αυτό αποδείχνεται από τη σύνθεση και τον προσανατολισμό των κοινοτικών κονδυλίων που απορρόφησε η γεωργία μας όλα αυτά τα χρόνια.

Από τα 7,5 τρισ. δρχ., τα 6,5 τρισ., δηλαδή το 87%, αφορούσαν στις επιδοτήσεις των αγροτικών προϊόντων, για να τα αγοράζουν σε φθηνές τιμές οι εμποροβιομήχανοι, και στην καταστροφή των αγροτικών προϊόντων στις χωματερές. Το 1 τρισ., δηλαδή το 13%, αφορούσε κονδύλια που υποτίθεται ότι είχαν στόχο τη βελτίωση των υποδομών της γεωργίας. Αλλά πάνω από το 50% αυτών των κονδυλίων αφορούσαν στις εξισωτικές αποζημιώσεις που δεν έχουν διαρθρωτικό, αλλά εισοδηματικό χαρακτήρα. Ενα σημαντικό ποσοστό αφορούσε στις πρόωρες συντάξεις που έχουν ψηφοθηρικό και κανένα διαρθρωτικό χαρακτήρα. Ενα άλλο αφορούσε στην καταστροφή παραγωγικού πάγιου κεφαλαίου με τις εκριζώσεις αμπελώνων και οπωρώνων, με αποτέλεσμα λιγότερα από 300 δισ. δρχ. στα δεκαεφτά χρόνια, δηλαδή ποσοστό μικρότερο του 4% των συνολικών κοινοτικών χρηματοδοτήσεων, πήγε για σχηματισμό παγίου κεφαλαίου στη γεωργία, αμφίβολης προτεραιότητας ορισμένες φορές.

Οι ομιλητές

Γιάννης Θεωνάς

"Μια βασική επιλογή της ΕΕ, που έχει σχέση με τις δημοσιονομικές προοπτικές της, είναι η απόφαση που έχει παρθεί από τη σύνοδο κορυφής - και είναι απαρέγκλιτη - ότι ο κοινοτικός προϋπολογισμός δεν επιτρέπεται να ξεπεράσει το 1,27% του Ευρωπαϊκού ΑΕΠ. Με αυτό το όριο σαν πλαφόν θα εξυπηρετούνται η γεωργική πολιτική, η διαρθρωτική πολιτική, τα ταμεία συνοχής, η κοινωνική πολιτική, η διεύρυνση, όλες οι στρατηγικές επιλογές της ΕΕ. Κι αυτό γιατί οι μεγάλες χώρες, κυρίως η Γερμανία, αλλά και οι άλλες μεγάλες χώρες και η Γαλλία και η Βρετανία, δε θέλουν να καλύψουν με μεγαλύτερους πόρους τις όποιες ανάγκες υπάρχουν για χρηματοδότηση αγροτικής πολιτικής, για χρηματοδότηση διαρθρωτικής πολιτικής κλπ. Μάλιστα, το 1,27% δεν είναι υποχρεωτικό να εξαντλείται.

Ενα δεύτερο σημείο είναι το εξής: Σήμερα η ΕΕ εκτιμά ότι η ΚΑΠ είναι πια βάρος για τον κοινοτικό προϋπολογισμό, που πρέπει να το αποτινάξει από πάνω της. Μόνο που η αποτίναξη αυτού του βάρους οδηγεί και στη δραματική μείωση του αγροτικού πληθυσμού και στην καταστροφή των μικρομεσαίων αγροτικών νοικοκυριών. Και ιδιαίτερα για την Ελλάδα, η πορεία αυτή θα είναι πολύ επίπονη, δραματική, γιατί στο κάτω κάτω είναι γνωστό ότι σήμερα στην Ελλάδα το ποσοστό του εργατικού δυναμικού, του οικονομικά ενεργού πληθυσμού που απασχολείται στον πρωτογενή τομέα της οικονομίας είναι σημαντικά υψηλότερο από το μέσο όρο της ΕΕ - είναι σχεδόν τριπλάσιο - και δεν υπάρχει εναλλακτική λύση απασχόλησης, όπως υπήρχε στην Ευρώπη πριν μερικές δεκαετίες.

Το τρίτο στοιχείο είναι ότι η βίαιη καταστροφή των μικρομεσαίων αγροτικών νοικοκυριών θα επιτευχθεί μέσα από τη μεταβολή της βάσης της ΚΑΠ. Εχετε ήδη διαπιστώσει ότι σε αρκετά προϊόντα η επιδότηση φεύγει από το προϊόν και μετατοπίζεται είτε στο στρέμμα, είτε στο δέντρο, ακόμα και στο ζώο. Αυτή η αλλαγή μετατρέπει την επιδότηση σε εισοδηματική ενίσχυση, η οποία ανεξαρτητοποιείται από την ποσότητα και την ποιότητα της παραγωγής, με αποτέλεσμα να οδηγεί στην υποβάθμιση της ποιότητας, στη συρρίκνωση της ποσότητας και να δίνει τη δυνατότητα στην ΕΕ να τη μειώνει και να την καταργεί επειδή δεν είναι στήριξη της αγοράς ενός προϊόντος.

Ενα τέταρτο στοιχείο η χρησιμοποίηση γενετικά μεταλλαγμένων σπόρων και προϊόντων στην αγροτική οικονομία. Εδώ το αγροτικό προϊόν, από προϊόν της παραγωγικής διαδικασίας στο χωράφι, γίνεται προϊόν εργαστηρίου. Οι συνέπειες στην υγεία των πολιτών και στην ποιότητα των προϊόντων μπορεί να είναι και τρομακτικές. Βεβαίως, τα συμφέροντα που παίζονται είναι τεράστια. Στο ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει γίνει μια ολόκληρη διαπάλη και μάχη σε σχέση με τα γενετικά μεταλλαγμένα προϊόντα, όπως σόγια, καλαμπόκι κ.ά.

Η κύρια στρατηγική της ΕΕ αυτή τη στιγμή είναι η διεύρυνση και θα την πληρώσει ο γεωργικός τομέας και ειδικότερα ο ευρωπαϊκός νότος. Μέχρι τώρα και με τις πρόσφατες μειώσεις που έγιναν στα γεωργικά κοινοτικά κονδύλια το ποσοστό του κοινοτικού προϋπολογισμού που απορροφούσε ο γεωργικός τομέας μειώθηκε από το 75% στο 45% και θα μειωθεί ακόμα πιο πολύ. Στο Βερολίνο αποφασίστηκε ότι η γενική μεταρρύθμιση της ΚΑΠ αναβάλλεται για δύο χρόνια. Η εντολή προς την Κομισιόν είναι η εξής: "Συνεπώς, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να υποβάλλει έκθεση προς το Συμβούλιο το 2002 σχετικά με την εξέλιξη των γεωργικών δαπανών, συνοδευόμενη ενδεχομένως από κατάλληλες προτάσεις και ζητά απ' το Συμβούλιο να λάβει τις απαραίτητες αποφάσεις, σύμφωνα με τους στόχους της μεταρρύθμισης". Τη μεταρρύθμιση, δηλαδή, που θέλει να αλλάξει όλη τη βάση της ΚΑΠ και να προωθήσει την περιβόητη εθνική συγχρηματοδότηση, για να εξοικονομηθούν κονδύλια για τη διεύρυνση.

Τα επόμενα χρόνια θα είναι ακόμη πιο δύσκολα και πρέπει ο αγροτικός πληθυσμός να πάρει την υπόθεση στα χέρια του. Επειδή αυτή την περίοδο το πρόβλημα του πολέμου είναι κυρίαρχο, θα πρέπει η πάλη γι' αυτά τα προβλήματα να συνδεθεί με την πάλη για την ειρήνη και να εκφραστεί με διάφορες εκδηλώσεις αλληλεγγύης και συμπαράστασης στο Σερβικό λαό που δοκιμάζεται από τους ιμπεριαλιστές των ΗΠΑ και της ΕΕ και δεν αγωνίζεται μόνο για λογαριασμό του, αλλά και για λογαριασμό μας. Η νίκη του θα είναι νίκη όλων των λαών της Ευρώπης, διότι θα έχει χτυπηθεί η προσπάθεια δημιουργίας μιας αυτοκρατορίας του εγκλήματος, η οποία αναγορεύει τον εαυτό της σε παγκόσμιο κριτή και εντελώς αυθαίρετα διεκδικεί το δικαίωμα να επεμβαίνει σε κάθε γωνιά της Γης χωρίς να σέβεται σύνορα, εθνικές ανεξαρτησίες και εθνικές κυριαρχίες.

Πρέπει λοιπόν να συνδέσουμε τις Ευρωεκλογές, που είναι η πρώτη πολιτική μάχη που θα δοθεί στην Ευρώπη, μετά την έναρξη αυτού του βάρβαρου και καταστροφικού πολέμου που έχουν ξεκινήσει οι αμερικανοΝΑΤΟικοί ιμπεριαλιστές, με τον αγώνα για την ειρήνη, για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων, των αγροτών, των επαγγελματοβιοτεχνών. Ταυτόχρονα πρέπει να δώσουμε πολιτικό μήνυμα σε όλες αυτές τις κυβερνήσεις - τις 13 σοσιαλιστικές κυβερνήσεις της ΕΕ από τις 15 - που αποφασίζουν και εφαρμόζουν αυτές τις πολιτικές, που συρρικνώνουν τα δικαιώματα των λαϊκών στρωμάτων και τα οδηγούν στην καταστροφή. Αυτό το πολιτικό μήνυμα να είναι, έστω μια αρχή για μια διαφορετική πορεία ανασυγκρότησης των λαϊκών δυνάμεων, δημιουργίας αντιπολεμικών αντιιμπεριαλιστικών μετώπων, αλλά και μετώπων πάλης για τα δικαιώματα των πλατιών λαϊκών στρωμάτων, που σημαντική θέση κατέχει ο αγροτικός πληθυσμός της χώρας μας.

Τέλος, επειδή για τα θέματα του αγροτικού τομέα, κάθε φορά το Συμβούλιο των Υπουργών Γεωργίας θα αποφασίζει συνεχώς συγκεκριμένα μέτρα σε βάρος των αγροτών, να επαναφέρουμε την πρόταση που είχε καταθέσει το ΚΚΕ στην ελληνική Βουλή: Να μην μπορεί να παίρνει θέση ο Ελληνας υπουργός Γεωργίας - ή οποιοσδήποτε άλλος υπουργός για άλλα συμβούλια υπουργών - αν προηγουμένως για τα θέματα που θα πάει να αποφασίσει το Συμβούλιο Υπουργών δεν έχει ενημερωθεί και δεν έχει αποφασίσει η ελληνική Βουλή. Δεν έχουμε καμιά αυταπάτη για το συσχετισμό δυνάμεων που υπάρχει στη Βουλή και για τις αποφάσεις που θα πάρει. Ομως, μέσα απ' αυτή τη διαδικασία θα ενημερώνεστε εσείς, θα ενημερώνονται οι φορείς των εργαζομένων, οι φορείς των αγροτών, οι φορείς του λαού για το τι μέλλει να αποφασιστεί στο συμβούλιο υπουργών και ανάλογα θα προσανατολίζουν και το δικό τους αγώνα. Επίσης να μην μπορεί να εφαρμοστεί ποτέ μια απόφαση που πάρθηκε σε συμβούλιο υπουργών, ερήμην της Βουλής και χωρίς προηγουμένως να έχει εγκρίνει αυτή την απόφαση η ελληνική Βουλή".

Βαγγέλης Μπούτας,

"Αγαπητοί φίλοι και σύντροφοι, οι εισηγήσεις των συντρόφων Στριφτάρη και Θεωνά τοποθέτησαν το σύνολο του προβλήματος, και ποιες είναι οι προτάσεις του Κόμματός μας.

Θα ήθελα να σταθώ στις εμπειρίες από τις κινητοποιήσεις. Εδώ και μια πενταετία, έχουμε ένα "ξετίναγμα" των αγροτικών κινητοποιήσεων, με αιτήματα - αιχμές στα προβλήματα του αγροτικού κόσμου που δημιουργούνται απ' την πολιτική της ΕΕ. Εκείνο που έχει σημασία να τονίσουμε είναι ότι τα τελευταία πέντε χρόνια καταφέραμε - εδώ στη Θεσσαλία - να ξεπεράσουμε τις συμβιβασμένες ηγεσίες των τριτοβάθμιων οργανώσεων - ΠΑΣΕΓΕΣ, ΣΥΔΑΣΕ, ΓΕΣΑΣΕ - που είναι οι καλύτεροι χειροκροτητές αυτής της πολιτικής και προσπαθούσαν όλα αυτά τα χρόνια να "σκεπάσουν" τα προβλήματα που υπάρχουν. Καταφέραμε να αναδειχτεί το ταξικό αγροτικό κίνημα, όπως το γνωρίσαμε με τις Ομοσπονδίες Αγροτικών Συλλόγων και με την ΠΑΣΕ, όπου τα κύρια αιτήματα διεκδίκησης ήταν αιτήματα που είχαν να κάνουν με την ΚΑΠ, όπως αυτή αναθεωρήθηκε το 1992 και την πορεία για την ΟΝΕ με βάση τη Συνθήκη του Μάαστριχτ".

"Ποια ήταν τα επιχειρήματα της κυβέρνησης όλα αυτά τα χρόνια απέναντι στα αιτήματα για κατάργηση των ποσοστώσεων, για τιμές που μπορούν να ικανοποιούν τους αγρότες, για μείωση του κόστους παραγωγής, μέσα από τον έλεγχο των τιμών και των μέσων και εφοδίων; Το βασικό της επιχείρημα ήταν ότι δεν μπορούμε να ικανοποιήσουμε αυτά τα αιτήματα, γιατί δεν τα αντέχει η εθνική οικονομία, γιατί θα δυσκολέψουν την ένταξη της χώρας μας στην ΟΝΕ. Αρα λοιπόν, τα πάντα για την ΟΝΕ. Και βέβαια, στην προσπάθεια να εφαρμόσει αυτή την πολιτική, γνωρίσαμε τον αυταρχισμό της κυβέρνησης με τα δικαστήρια, τα ΜΑΤ.

Αλλά γνωρίσαμε και τις δυνάμεις εκείνες, που βοήθησαν την κυβέρνηση να επιμείνει στην εφαρμογή αυτής της πολιτικής. Ηταν ο αστικός Τύπος, ήταν πολλοί εκπρόσωποι και δημοσιογράφοι του αστικού, αλλά και του επαρχιακού Τύπου καμιά φορά. Γνωρίσαμε, επίσης, τη θέση που είχαν και τα άλλα κόμματα. Ενώ γενικόλογα τάσσονταν, στην αρχή τουλάχιστον των κινητοποιήσεων, υπέρ του αγώνα, υπέρ της λύσης γενικά των προβλημάτων, όταν μπαίναμε στο ειδικό ζήτημα, δηλαδή στο να χτυπηθεί η καρδιά αυτής της αντιαγροτικής πολιτικής, για να μείνουν οι μικρομεσαίοι αγρότες στο χωριό, για να βελτιωθούν οι τιμές, για να μειωθεί το κόστος παραγωγής, για να αυξηθεί η αγροτική παραγωγή, τότε τα κόμματα που είχαν και έχουν ευρωπαϊκό προσανατολισμό στήριξαν την πολιτική της κυβέρνησης και τα βρίσκαμε αντιμέτωπα. Οι ηγεσίες αυτών των κομμάτων, και της ΝΔ και του ΣΥΝ, υπονόμευσαν τις προσπάθειές μας και κάλεσαν τον κόσμο να μην προβεί σε κινητοποιήσεις, γιατί, τάχα, οι κινητοποιήσεις δημιουργούσαν προβλήματα σε άλλες κοινωνικές ομάδες. Είναι προς τιμήν όλων αυτών των ανθρώπων και των αγροτών που είναι ενταγμένοι σε αυτά τα κόμματα και δεν ακολούθησαν αυτή την τακτική, αλλά συμμετείχαν και συμπαραστάθηκαν στις αγροτικές κινητοποιήσεις.

Τι πρέπει να μας μείνει από αυτή την υπόθεση; Τα κόμματα που είναι από ταξική και ιδεολογική θέση προσανατολισμένα στη στήριξη της ΕΕ και της πολιτικής της, μπορεί σε επιμέρους ζητήματα να έχουν διαφορές, δεν προχωρούν όμως ποτέ στο να αγγίξουν την καρδιά της πολιτικής που δημιουργεί το πρόβλημα. Πολλές φορές δε διαφωνούν σε τίποτα, αλλά ελίσσονται για εκλογικούς λόγους, για λόγους τακτικής, επειδή δε θέλουν να έρθουν σε αντίθεση με το κοινό αίσθημα και τους αγρότες, που στηρίζουν αυτά τα κόμματα. Δόθηκε, λοιπόν, η δυνατότητα μέσα απ' αυτούς τους αγώνες να ξεχωρίσουν οι αγρότες με ποιους πρέπει να πάνε και ποιους πρέπει να αφήσουν. Ταξικά με τα δικά τους συμφέροντα. Κι εμείς πιστεύουμε πως πρέπει ψύχραιμα να δουν τα πράγματα και να αφήσουν αυτά τα κόμματα, τα οποία στηρίζουν αυτή την πολιτική.

Εμείς σαν ΚΚΕ προσπαθήσαμε να συζητήσουμε στη Βουλή τα σοβαρά αγροτικά προβλήματα, γιατί μέσα απ' τη συζήτηση φαίνεται καθαρά πώς σκέφτεται το κάθε κόμμα και ποια πολιτική θέλει να εφαρμοστεί στο συγκεκριμένο πρόβλημα, όπως στην Κοινή Αγροτική Πολιτική, στο βαμβάκι, στην κτηνοτροφία. Κι αυτό το έκανε μόνο η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ, με αίτηση προς την Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου, με αποτέλεσμα να έρθει αργότερα ο κ. Τζουμάκας και πρόσφατα ο κ. Ανωμερίτης, για να συζητήσουμε τις αναθεωρήσεις της ΚΑΠ και την "Ατζέντας 2000" και να ενημερωθούμε για τις τελευταίες συζητήσεις των υπουργών Γεωργίας.

Εκεί, στην επιτροπή, φαίνεται ότι όλα τα κόμματα, εκτός του ΚΚΕ, συμφωνούν στην κατεύθυνση που βάζει η ΕΕ, το Μάαστριχτ, η ΟΝΕ. Αυτά τα γράφει ο "Ριζοσπάστης", αλλά δε μαθαίνονται, γιατί δε δίνεται πλατιά δημοσιότητα στις συνεδριάσεις της Επιτροπής. Θα έπαιρνε άλλο χαρακτήρα αν αυτή η συζήτηση γινόταν στην ολομέλεια της Βουλής, όπου θα είχε και πλατιά δημοσιότητα".

"Θέλω να τελειώσω, λέγοντας το εξής: Οτι ο ιμπεριαλιστικός χαρακτήρας της ΕΕ, όπως ειπώθηκε και από τους προηγούμενους ομιλητές, επιβεβαιώθηκε από τη στάση της και τη συμμετοχή της στον πόλεμο της Γιουγκοσλαβίας, ο οποίος θα δημιουργήσει αρνητικές επιπτώσεις στη γεωργία. Θα υπάρξουν σοβαρές επιπτώσεις και στην αγροτική οικονομία, γιατί θα δυσκολευτούν οι εξαγωγές, θα αυξηθούν τα μεταφορικά έξοδα και μείνουν απούλητα πολλά αγροτικά προϊόντα. Τελικά είτε με πόλεμο, που κι αυτός εξυπηρετεί τα οικονομικά συμφέροντα των πολυεθνικών, είτε με αντιαγροτικές πολιτικές, ο χαρακτήρας της ΕΕ είναι ο ίδιος και ο στόχος της είναι η εξυπηρέτηση των συμφερόντων του μεγάλου κεφαλαίου. Γι' αυτό, αυτή η ΕΕ, του πολέμου, της φτώχειας των αγροτών και των επαγγελματοβιοτεχνών, πρέπει να προβληματίσει όλους τους εργαζόμενους, όλο το λαό. Ειδικά τον αγρότη, πρέπει να προβληματίσει στο εξής: Αξίζει να δώσει την ψήφο του ο αγρότης, που ήταν στα μπλόκα, ο αγρότης, που υποφέρει απ' αυτήν την πολιτική, που ξεκληρίζεται, στα κόμματα εκείνα που συμφωνούν με την ΕΕ και δε αντιστέκονται σ' αυτήν;

Εμείς καλούμε όλους αυτούς να δώσουν την ψήφο τους στο ΚΚΕ, ακόμα κι αν διαφωνούν πολιτικά και ιδεολογικά μαζί του. Γιατί η μοναδική ψήφος που θα χρησιμοποιηθεί υπέρ των συμφερόντων των μικρομεσαίων αγροτών, των επαγγελματοβιοτεχνών, των εργαζομένων, υπέρ της ειρήνης, είναι η ψήφος στο ΚΚΕ.

Με αυτήν την έννοια, θέλουμε να καλέσουμε τους εργαζόμενους, τους αγρότες, να δουν το συμφέρον τους και να το στηρίξουν με την υπερψήφιση του ΚΚΕ στις ευρωεκλογές".

Οι θέσεις του ΚΚΕ

Το ΚΚΕ έχει ξεκάθαρη άποψη και θέση για το χαρακτήρα και τους στόχους της ΕΕ. Ο χαρακτήρας αυτός διαπερνάει όλες τις φάσεις εξέλιξης της ΕΕ και όλες τις επιμέρους πολιτικές της, ΚΑΠ, ΟΝΕ, "Ατζέντα 2000", "Λευκή Βίβλος" κ.ά. Οι στόχοι της ΕΕ παραμένουν σταθεροί και οι συνολικές ή επιμέρους αλλαγές που γίνονται στην ΕΕ αποσκοπούν στην καλύτερη εξυπηρέτηση των συμφερόντων του μεγάλου κεφαλαίου και των πολυεθνικών, σε βάρος των συμφερόντων των εργαζομένων και των μικρομεσαίων στρωμάτων της πόλης και του χωριού. Γι' αυτό η θέση του ΚΚΕ απέναντι στην ΕΕ είναι θέση ρήξης και σύγκρουσης και όχι θέση επιδιόρθωσης και εξωραϊσμού.

Το ΚΚΕ πιστεύει ότι η φθίνουσα πορεία της γεωργίας δεν μπορεί να ανατραπεί στα πλαίσια της ΕΕ και της Συμφωνίας της ΓΚΑΤΤ. Δεν μπορεί να αναπτυχθεί η γεωργία με ημίμετρα και μεταρρυθμίσεις στα πλαίσια της ΚΑΠ. Δεν μπορεί, για παράδειγμα, να αναπτυχθεί η κτηνοτροφία, που αποτελεί βασική ανάγκη της γεωργίας, με αύξηση της ποσόστωσης στο αγελαδινό γάλα κατά 70.000 τόνους, γιατί οι παραγωγικές δυνατότητες και οι ανάγκες της χώρας είναι πολύ μεγαλύτερες. Δεν μπορεί να αναπτυχθεί η γεωργία με την περιφερειοποίηση των ποσοστώσεων, όταν οι ποσοστώσεις αυτές είναι πολύ χαμηλότερες από τις παραγωγικές δυνατότητες της χώρας μας. Δεν μπορεί, επίσης, να αναπτυχθεί η γεωργία με δικαίωμα φύτευσης 11.000 στρεμμάτων νέων αμπελώνων, όταν οι εκριζώσεις με κοινοτικά κίνητρα ξεπέρασαν τις 250.000 στρέμματα.

Το ΚΚΕ πιστεύει ότι για να αντιστραφεί αυτή η αρνητική πορεία, για να προστατευτεί η αγροτική παραγωγή, για να εξασφαλιστεί το εισόδημα και η επιβίωση των μικρομεσαίων αγροτών, χρειάζεται ρήξη και σύγκρουση με την ΕΕ και απαραίτητη προϋπόθεση για τη σύγκρουση αυτή είναι η δημιουργία του δημοκρατικού αντιμονοπωλιακού - αντιιμπεριαλιστικού μετώπου.

Το ΚΚΕ, σε αντίθεση με τα άλλα κόμματα που θεωρούν μονόδρομους την ΕΕ και τη Συμφωνία της ΓΚΑΤΤ και αποδέχονται τη συρρίκνωση της γεωργίας στα πλαίσια του ευρωπαϊκού καταμερισμού εργασίας, πιστεύει ότι η γεωργία μπορεί να αναπτυχθεί. Και αυτό, γιατί η γεωργία εξασφαλίζει τη διατροφή του λαού μας, σε μια περίοδο που τα διατροφικά προϊόντα χρησιμοποιούνται σαν μέσα πολλαπλών εκβιασμών από τις ισχυρές ιμπεριαλιστικές χώρες σε βάρος των λαών και των μικρότερων χωρών. Συμβάλλει στην απασχόληση και στην παραμονή του πληθυσμού στην ύπαιθρο, σε μια περίοδο που η ανεργία έχει προσλάβει εκρηκτικές διαστάσεις και οι παρενέργειές της αποτελούν κοινωνική μάστιγα. Μπορεί να στηρίξει τη μεταποιητική βιομηχανία, γιατί εξασφαλίζει την πρώτη ύλη. Μπορεί, επίσης, να συμβάλει με ορισμένες προϋποθέσεις και στην προστασία του περιβάλλοντος.

Για να ανταποκρίνεται σ' αυτούς τους στόχους, η ανάπτυξη της γεωργίας θα πρέπει να έχει σαν πυρήνα της τους παραγωγικούς συνεταιρισμούς, που δεν έχουν καμία σχέση με το υδροκέφαλο, χρεοκοπημένο και περιθωριοποιημένο συνεταιριστικό κίνημα, που λειτουργεί τις περισσότερες φορές σαν εργαλείο συγκάλυψης και εφαρμογής της κυβερνητικής και κοινοτικής αντιαγροτικής πολιτικής και σαν μεσάζοντας ανάμεσα στους αγρότες και στους εμποροβιομηχάνους.

Οι παραγωγικοί συνεταιρισμοί, εκτός από τη συσκευασία, μεταποίηση και εμπορία των αγροτικών προϊόντων, θα ασχολούνται πρώτα και κύρια με την παραγωγή σε συλλογική βάση των ίδιων των αγροτικών προϊόντων, ξεκινώντας από τις απλές μορφές, δηλαδή την κοινή χρήση των μηχανημάτων και φθάνοντας στη συλλογική καλλιέργεια.

Γιατί η συλλογική καλλιέργεια, συνδυασμένη με την καθετοποίηση της παραγωγής, μπορεί να εξουδετερώσει τα μειονεκτήματα του μικρού και πολυτεμαχισμένου κλήρου, να αποτρέψει το ξεκλήρισμα του μικρομεσαίου αγρότη, να αξιοποιήσει τις νέες τεχνικές και τεχνολογίες, να μειώσει σημαντικά το κόστος παραγωγής και να αυξήσει την παραγωγικότητα της εργασίας.

Αποτελούν, δηλαδή, οι παραγωγικοί συνεταιρισμοί την πραγματική εναλλακτική πρόταση στην πολιτική της ΕΕ, της κυβέρνησης και των κομμάτων, που θεωρούν μονόδρομο την ΕΕ και επιδιώκουν να εξουδετερώσουν τα διαρθρωτικά μειονεκτήματα της γεωργίας με το μαζικό ξεκλήρισμα των μικρομεσαίων αγροτών και τη συγκέντρωση της γης και της παραγωγής σε λίγους μεγαλοαγρότες.

Η ανάπτυξη της γεωργίας, μέσα από τους παραγωγικούς συνεταιρισμούς, θα εξοικονομήσει σημαντικά ποσά συναλλάγματος (μερικές εκατοντάδες δισ. δραχμές), γιατί θα μετατρέψει από ελλειμματικό σε πλεονασματικό το αγροτικό εμπορικό ισοζύγιο της χώρας και θα μειώσει δραστικά τις χρηματοδοτικές ανάγκες της γεωργίας, γιατί οι παραγωγικοί συνεταιρισμοί θα αυξήσουν την παραγωγικότητα της γεωργίας. Ετσι, τα χρήματα που θα εξοικονομηθούν από το αγροτικό εμπορικό ισοζύγιο της χώρας θα διατεθούν για χρηματοδότηση της γεωργίας σε έργα υποδομής και δημιουργίας πάγιου γεωργικού κεφαλαίου, θα είναι ασύγκριτα πιο αποτελεσματικά από τα κοινοτικά κονδύλια, τα οποία αποδείχτηκαν αναποτελεσματικά, επειδή είχαν σαν στόχο τους την αποδιάρθρωση της γεωργίας, η οποία εκφράστηκε με την κατακόρυφη πτώση των ρυθμών αύξησης της παραγωγικότητας.

Η εναλλακτική πρόταση ανάπτυξης της γεωργίας μέσα από τους παραγωγικούς συνεταιρισμούς δίνει απάντηση στο ερώτημα, από πού θα χρηματοδοτηθεί η γεωργία αν η χώρα μας συγκρουστεί με την ΕΕ και καταργηθούν οι κοινοτικές επιδοτήσεις.

Οι παραγωγικοί όμως συνεταιρισμοί δεν μπορούν να επιβιώσουν και να αναπτυχθούν στα πλαίσια της ΚΑΠ και της ΟΝΕ, στα πλαίσια της γενικότερης φιλομονοπωλιακής πολιτικής. Μπορούν να αναπτυχθούν μόνο στα πλαίσια μιας γενικότερης αντιμονοπωλιακής πολιτικής που στη γεωργία εκφράζεται με:

- Ανάπτυξη της αγροτικής παραγωγής με βάση τις ανάγκες της διεθνούς αγοράς και αναδιάρθρωση της αγροτικής παραγωγής, με αύξηση της ζωικής παραγωγής, αλλά και της φυτικής που στηρίζει τη ζωική παραγωγή (ζωοτροφές). Αυτή η ανάπτυξη είναι αντίθετη με τις ποσοστώσεις, τα πρόστιμα συνυπευθυνότητας, τις αγραναπαύσεις, τις εκριζώσεις και τα κίνητρα

• εκτακτικοποίησης
• της ΕΕ.

- Σύστημα τιμών και επιδοτήσεων που θα εξασφαλίζει βιώσιμο εισόδημα στους μικρομεσαίους αγρότες και θα ευνοεί την αναδιάρθρωση της αγροτικής παραγωγής. Αυτό το σύστημα τιμών και επιδοτήσεων είναι αντίθετο με το υπάρχον της ΕΕ, που ευνοεί τους μεγαλοαγρότες καπιταλιστές, οι οποίοι καρπώνονται τη συντριπτική πλειοψηφία των κοινοτικών επιδοτήσεων (το 20% των μεγάλων καπιταλιστικών αγροτικών εκμεταλλεύσεων, παίρνει το 80% των κοινοτικών επιδοτήσεων), που εμποδίζει την αναδιάρθρωση της αγροτικής παραγωγής και αυξάνει την κερδοσκοπία των εμποροβιομηχάνων και πολυεθνικών που αγοράζουν σε εξευτελιστικές τιμές τα αγροτικά προϊόντα.

- Σημαντική αύξηση των κονδυλίων για αγροτικά έργα υποδομής και αντιμονοπωλιακό έλεγχο στις τιμές των γεωργικών εφοδίων και μηχανημάτων για να μειωθεί το κόστος παραγωγής.

- Αναβάθμιση των κρατικών οργανισμών και των ιδρυμάτων έρευνας, με στόχους την επιστημονοτεχνική στήριξη του αγρότη, την ανάπτυξη της εγχώριας γεωργικής έρευνας και τεχνολογίας και την εκπαίδευση των αγροτών στη σωστή χρήση των προϊόντων της έρευνας και τεχνολογίας για να προστατεύεται το περιβάλλον και η υγεία των καταναλωτών.

- Κρατική Αγροτική Τράπεζα με κοινωνικό και αναπτυξιακό προσανατολισμό, η οποία με την κάλυψη του προϋπολογισμού θα επιδοτεί τις επιλέξιμες γεωργικές δραστηριότητες.

- Ουσιαστικά και αποτελεσματικά κίνητρα στους νέους αγρότες για να ανανεωθεί ο γηρασμένος αγροτικός πληθυσμός και ιδιαίτερα κίνητρα παραμονής νέων αγροτών στις ορεινές και νησιωτικές περιοχές για να αποφευχθεί η ερήμωση της υπαίθρου.

- Μέτρα διάθεσης της αγροτικής παραγωγής, με εξαγωγικές επιδοτήσεις αλλά και προστασία της από αθρόες εισαγωγές.

- Ανάπτυξη ισότιμων εμπορικών σχέσεων με όλες τις χώρες του κόσμου.

Η εναλλακτική πρόταση του ΚΚΕ για τη γεωργία είναι ρεαλιστική γιατί εξυπηρετεί τα συμφέροντα της χώρας και της μικρομεσαίας αγροτιάς.

Γι' αυτό η μικρομεσαία αγροτιά έχει συμφέρον να παλέψει μαζί με τα άλλα λαϊκά στρώματα για τη δημιουργία του αντιμονοπωλιακού, αντιιμπεριαλιστικού δημοκρατικού μετώπου. Εχει συμφέρον να αλλάξει το συσχετισμό των πολιτικών δυνάμεων της χώρας μας και να ενισχύσει το ΚΚΕ που αντιστέκεται και συγκρούεται με την ΚΑΠ και την ΕΕ.

Για τους ίδιους λόγους την αναθεώρηση της ΚΑΠ οι μικρομεσαίοι αγρότες τη θεωρούν αρνητική και αποτυχημένη, γιατί δεν εξασφάλισε το εισόδημά τους και την απασχόλησή τους. Γιατί αύξησε την εκμετάλλευσή τους από τους εμποροβιομηχάνους και τις πολυεθνικές. Γιατί μείωσε την παραγωγή τροφίμων σε μια περίοδο που το 25% της ανθρωπότητας υποσιτίζεται ή λιμοκτονεί. Γιατί με το νέο σύστημα τιμών και επιδοτήσεων αύξησε τα κέρδη των εμποροβιομηχάνων και των πολυεθνικών, επειδή ένα σημαντικό τμήμα των τιμών υποκαταστάθηκε από τις επιδοτήσεις, με αποτέλεσμα οι πολυεθνικές και οι εμποροβιομήχανοι να αγοράζουν σε εξευτελιστικές τιμές τα αγροτικά προϊόντα. Ετσι, ενώ το 1980 οι επιδοτήσεις αποτελούσαν το 5% του συνολικού αγροτικού κοινοτικού εισοδήματος το 1992, το ποσοστό αυτό έφτασε στο 15% και το 1998 στο 30%. Δηλαδή ένα μεγάλο μέρος του κόστους της πρώτης ύλης το επιφορτίζεται ο κοινοτικός προϋπολογισμός, με αποτέλεσμα οι επιδοτήσεις στην ουσία να είναι επιδοτήσεις των πολυεθνικών και των εμποροβιομηχάνων.

Η αντίθεση των μικρομεσαίων αγροτών στη νέα ΚΑΠ του 1992 και στη συμφωνία της ΓΚΑΤΤ εκφράστηκε με πρωτοφανείς κινητοποιήσεις, που ξεκίνησαν το 1994 με τους καπνοπαραγωγούς, αμέσως μόλις εφαρμόστηκε ο νέος κανονισμός για τον καπνό και φάνηκαν οι αρνητικές συνέπειες και συνεχίστηκαν με τη μαζική συμμετοχή όλων των αγροτών, εξαιτίας της σταδιακής προσαρμογής των κανονισμών όλων των αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων στη νέα ΚΑΠ και την ΓΚΑΤΤ.

Ιδιαίτερες ήταν οι κινητοποιήσεις όλων των Ευρωπαίων αγροτών για την "Ατζέντα 2000" με αποκορύφωμα το πρωτοφανές σε μαζικότητα αγροτικό συλλαλητήριο στις Βρυξέλλες τον περασμένο Μάρτη, στο οποίο όλοι οι αγρότες της ΕΕ διαδήλωσαν την αντίθεσή τους στη δραστική περικοπή της στήριξης της κοινοτικής γεωργίας.

Οι θέσεις των κομμάτων

Οι κυβερνήσεις και τα κυβερνητικά κόμματα ΠΑΣΟΚ και ΝΔ συμφωνούν απόλυτα με τα κριτήρια και τις επιλογές της ΕΕ, επειδή εξυπηρετούν τα ίδια ταξικά συμφέροντα και έχουν τις ίδιες κοινωνικές αναφορές στην ΕΕ. Δηλαδή τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου και των πολυεθνικών. Γι' αυτό συμφωνούν και συνδιαμορφώνουν τις αναθεωρήσεις της ΚΑΠ και μάλιστα πανηγυρίζουν για να συγκαλύψουν την ουσία της πολιτικής τους και να αποπροσανατολίσουν τους αγρότες. Λειτουργούν σαν θεματοφύλακες της κοινοτικής αγροτικής πολιτικής και με άλλοθι την ασυμβατότητα με τους κοινοτικούς κανονισμούς αρνούνται να ικανοποιήσουν και το παραμικρό αγροτικό αίτημα. Χρησιμοποιούν όλα τα μέσα για να καταστείλουν τις αγροτικές κινητοποιήσεις όταν είναι στην κυβέρνηση (ΜΑΤ, Αγροτοδικεία κ.ά.) και κάνουν ό,τι μπορούν για να υπονομεύσουν τις αγροτικές κινητοποιήσεις όταν είναι στην αντιπολίτευση (π.χ. ΝΔ για τις μορφές πάλης και τα αντικοινοτικά αιτήματα των αγροτών). Δεν μπορούν να αποκρύψουν την αρνητική πορεία της γεωργίας μας στα πλαίσια της ΕΟΚ παλαιότερα και της ΕΕ σήμερα, και τη δικαιολογούν μ' ένα αυθαίρετο γενικό επιχείρημα ότι θα ήταν πολύ χειρότερα έξω από τα πλαίσια της ΚΑΠ. Σαν απόδειξη για το επιχείρημα αυτό επικαλούνται τον πακτωλό των κοινοτικών κονδυλίων, τον οποίο τον εξωραϊζουν, τον μεγεθύνουν και τον προβάλλουν μονοδιάστατα μόνο από τη λογιστική του πλευρά, παραβλέποντας συνειδητά τους στόχους που επιδιώκουν αυτά τα κονδύλια, αλλά και τις οικονομικές συνέπειες, που δημιουργούν στο εμπορικό ισοζύγιο της χώρας.

Οταν είναι στην αντιπολίτευση αποδέχονται την ύπαρξη ορισμένων από αυτές τις αρνητικές συνέπειες, αλλά τις αποδίδουν στην κακή διαχείριση και αξιοποίηση που κάνουν οι κυβερνήσεις και όχι στους ίδιους τους στόχους αυτών των κονδυλίων και στον ταξικό χαρακτήρα της ΚΑΠ.

Οταν είναι στην κυβέρνηση προωθούν μια σειρά μέτρων και νόμων που επιταχύνουν την υλοποίηση των στόχων της ΚΑΠ όπως η απελευθέρωση της σποροπαραγωγής, των ζωοτροφών, των λιπασμάτων και της αγροτικής πίστης, η επιβολή υπέρογκων φόρων στα γεωργικά καύσιμα, η ψήφιση νόμων για τη συγκέντρωση της γης, για τον ΟΓΑ, για τη διάλυση βασικών Οργανισμών, για την αποδιάρθρωση των συνεταιρισμών κ.ά.

Για το μέλλον προτείνουν μεγαλύτερη προσαρμογή και υποταγή στην ΚΑΠ και τον ΠΟΕ, γιατί τους θεωρούν μονόδρομους. Υπόσχονται καλύτερη διαχείριση της ΚΑΠ, όταν γίνουν κυβέρνηση και καλύτερη διαπραγμάτευση στα πλαίσια πάντα της ΚΑΠ και του ΠΟΕ, όχι επειδή υπάρχει έστω και κάποια σκέψη για αντίσταση, αλλά επειδή το κάθε κόμμα εκτιμάει ότι έχει πιο έμπειρα στελέχη, ικανότερα στις διαπραγματευτικές διαδικασίες.

Ο ΣΥΝ θεωρεί τον εαυτό του από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές της ΚΑΠ και της ΕΕ. Κάνει ό,τι μπορεί για να εξωραϊσει την ΚΑΠ, προβάλλει αποπροσανατολιστικά τα κοινοτικά κονδύλια και κατηγορεί τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ για τις διαχειριστικές τους ανικανότητες, που δυσφημίζουν την ΚΑΠ και τορπιλίζουν την κοινωνική συναίνεση των αγροτών. Με τις ελάχιστες δυνάμεις που διαθέτει στο αγροτικό κίνημα κάνει ό,τι μπορεί για να υπονομεύσει την αντίσταση των αγροτών στην ΚΑΠ και την ΕΕ. Συμμετέχει στην κυβερνητική επιχείρηση αποπροσανατολισμού των αγροτών που προωθείται μέσα από το ΣΑΠ (Συμβούλιο Αγροτικής Πολιτικής). Εκθειάζει όλα τα μέτρα και τους θεσμούς της ΕΕ, όπως ομάδες παραγωγών, διεπαγγελματικές οργανώσεις κ. ά., που εντείνουν την εκμετάλλευση και την υποταγή του μικρομεσαίου αγρότη στους εμποροβιομήχανους και στις πολυεθνικές. Συμφωνεί με τις ποσοστώσεις και προτείνει τάχα καλύτερη διαχείριση με την περιφερειοποίησή τους. Θεωρεί σε σημαντικό βαθμό υπεύθυνους τους αγρότες για τα προβλήματα διάθεσης της παραγωγής, που οξύνθηκαν με τη συμφωνία της ΓΚΑΤΤ, επειδή τα προβλήματα αυτά τα αποδίδει στην αμέλεια ή στην άρνηση των αγροτών να κάνουν αναδιαρθρώσεις της παραγωγής, χωρίς όμως να προτείνει ποιες αναδιαρθρώσεις πρέπει να γίνουν ή όταν προτείνει, να αγγίζουν τα όρια του αστείου.

Γενικότερα ο ΣΥΝ θεωρεί την ΚΑΠ και τον ΠΟΕ σαν θετικούς μάλιστα μονόδρομους για τη γεωργία και τους αγρότες και υπόσχεται ότι η ενίσχυσή του θα συμβάλει στη μεγαλύτερη προσαρμογή της χώρας μας στους μονόδρομους αυτούς.

Ολοι μαζί ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, και ΣΥΝ κινδυνολογούν και υποστηρίζουν ότι αν δεν υπήρχε η ΕΕ, αν δεν υπήρχαν οι κοινοτικές επιδοτήσεις, η γεωργία και οι μικρομεσαίοι αγρότες θα ήταν σε πολύ χειρότερη κατάσταση από τη σημερινή. Και αυτό γιατί οι διεθνείς τιμές είναι πολύ χαμηλές και η χώρα μας με τα γνωστά δημοσιονομικά προβλήματα δεν μπορεί να διασφαλίσει αγροτικές τιμές και εισοδήματα που διασφαλίζει η ΕΕ.

Η επιχειρηματολογία όμως αυτή συνειδητά δεν απαντάει σε δύο ερωτήματα: Αφού 18 χρόνια εφαρμόζεται μια σωστή αγροτική πολιτική, δηλαδή η ΚΑΠ, γιατί μειώθηκε η παραγωγικότητα της γεωργίας και αυξήθηκαν οι χρηματοδοτικές της ανάγκες σε βαθμό που να μην μπορεί να τις καλύψει η χώρα;

Και ποιες είναι, από ποιους διαμορφώνονται και ποιους εξυπηρετούν οι λεγόμενες διεθνείς τιμές που θεωρούνται σαν βάση για να υπολογίζονται οι επιδοτήσεις;

Γιατί είναι γνωστό ότι οι διεθνείς τιμές διαμορφώνονται σε χαμηλά επίπεδα, επειδή κάθε χώρα ή ομάδα χωρών δίνει έμμεσες και άμεσες επιδοτήσεις. Αυτό επιβεβαιώνεται από την ΓΚΑΤΤ, η οποία ρύθμισε τις επιδοτήσεις που μπορεί να δίνει κάθε χώρα στη γεωργία της. Επιβεβαιώνεται και από το σχετικό νόμο FAIR των ΗΠΑ, που καθορίζει τις γεωργικές επιδοτήσεις στην 7ετία 1997-2002.

Είναι επίσης γνωστοί οι λόγοι για τους οποίους διαμορφώνονται σε χαμηλά επίπεδα οι διεθνείς τιμές των αγροτικών προϊόντων, κυριότεροι από τους οποίους είναι:

• Η αύξηση των κερδών των εμποροβιομηχάνων και των πολυεθνικών που χρησιμοποιούν σαν πρώτη ύλη αγροτικά προϊόντα, γιατί μειώνεται δραστικά το κόστος της πρώτης ύλης που ξεπερνά το 50% του συνολικού κόστους.
• Η ενίσχυση της ανισοτιμίας στο διεθνές εμπόριο σε βάρος των φτωχών χωρών, γιατί πρέπει να εξάγουν περισσότερα αγροτικά προϊόντα για να εισάγουν τα ίδια βιομηχανικά προϊόντα που παράγουν οι πλούσιες χώρες.
• Η ένταση του ανταγωνισμού στη διεθνή αγορά αγροτικών προϊόντων, με στόχο να συρρικνωθεί ο ρόλος των φτωχών χωρών.
• Η επιτάχυνση του ξεκληρίσματος των μικρομεσαίων αγροτών και η συγκέντρωση της γης και της παραγωγής σε λίγους μεγαλοαγρότες, γιατί οι χαμηλές τιμές εξανεμίζουν το εισόδημα των μικρομεσαίων αγροτών και τους εξαναγκάζουν να πωλήσουν τη γη τους.

Τους λόγους αυτούς το ΠΑΣΟΚ, η ΝΔ και ο ΣΥΝ συνειδητά τους αποσιωπούν και προβάλλουν τις διεθνείς τιμές σαν αποτέλεσμα της "ελεύθερης αγοράς", στην οποία πρέπει να υποταχθούν όλες οι χώρες, όλοι οι λαοί του κόσμου.

Μάλιστα τη στάση τους αυτή τη διανθίζουν με τα γνωστά ιδεολογήματα της παγκοσμιοποίησης και όχι λίγες φορές κινδυνολογούν, υποστηρίζοντας ότι η προσαρμογή είναι μονόδρομος και οποιαδήποτε άλλη πρόταση οδηγεί στην απομόνωση και στην καταστροφή.

Το ΔΗΚΚΙ, ενώ καταγγέλλει τις αρνητικές συνέπειες της "Ατζέντας 2000" και της συμφωνίας της ΓΚΑΤΤ, αποδέχεται τη γενικότερη επιλογή της ΕΕ, με αποτέλεσμα να υποβαθμίζονται ή και να ακυρώνονται οι οποιεσδήποτε καταγγελίες. Υποστηρίζει ότι μπορεί να υπάρξει διαφοροποίηση των στόχων της ΕΕ και διαφορετικός δρόμος υλοποίησης αυτών των στόχων. Ξεχνάει όμως το χαρακτήρα της ΕΕ και τους σκοπούς της να υπηρετήσει καλύτερα το μεγάλο κεφάλαιο, τις πολυεθνικές και τις μεγάλες καπιταλιστικού χαρακτήρα αγροτικές εκμεταλλεύσεις. Γι' αυτό στην καλύτερη περίπτωση αποτελεί ουτοπία η δυνατότητα διαφοροποίησης των στόχων της ΕΕ, όπως επίσης ουτοπία αποτελούν και οι διαφορετικοί δρόμοι υλοποίησης των στόχων αυτών. Η πολύχρονη εμπειρία της ΕΕ είχε αποδείξει ότι δεν υπάρχουν φιλοαγροτικοί τρόποι για να υλοποιηθούν αντιαγροτικές πολιτικές, δεν υπάρχουν φιλολαϊκοί δρόμοι για να υλοποιηθούν αντιλαϊκές επιλογές.

Ο προσανατολισμός των κοινοτικών κονδυλίων αποδείχνει πόσο αβάσιμες και αποπροσανατολιστικές είναι οι κριτικές προς τις ελληνικές κυβερνήσεις, των πολιτικών δυνάμεων που συμφωνούν με την ΚΑΠ και την ΕΕ για κακή διαχείριση αυτών των κονδυλίων. Γιατί ο προσανατολισμός αυτός δεν αφήνει περιθώρια να χρησιμοποιήσει η κάθε χώρα τα κονδύλια αυτά σύμφωνα με τις ανάγκες της. Αλλά τα κονδύλια αυτά δίνονται με αυστηρές προϋποθέσεις για να υλοποιήσουν συγκεκριμένους κοινοτικούς στόχους. Βέβαια με τους στόχους αυτούς συμφωνούσαν και οι ελληνικές κυβερνήσεις, όπως επίσης και οι πολιτικές δυνάμεις που θεωρούν μονόδρομο την ΕΕ και την ΚΑΠ, γι' αυτό η οποιαδήποτε κριτική για τα αρνητικά αποτελέσματα είναι υποκριτική, αποπροσανατολιστική και σκοπεύει στη συγκάλυψη των ευθυνών τους και στο ψάρεμα σε θολά νερά.

Στην περίοδο 1981 - 1997 η σύνθεση της αγροτικής παραγωγής όχι μόνο δε βελτιώθηκε, αλλά επιδεινώθηκε, με αποτέλεσμα η ζωική παραγωγή από 32,5% του συνόλου της αγροτικής παραγωγής το 1981, να μειωθεί το 1997 στο 30% και να αυξηθεί κατακόρυφα η εξαγωγή συναλλάγματος προς τις χώρες της ΕΕ για την εισαγωγή των αναγκαίων για τη χώρα μας ζωοκομικών προϊόντων.

Η πορεία αυτή για το ΚΚΕ ήταν αναμενόμενη, γιατί η ΕΕ δεν ήταν δυνατό να στηρίξει την κτηνοτροφία στη χώρα μας, όταν οι ισχυρές χώρες της ΕΕ είχαν χιλιάδες τόνους αποθεμάτων ζωοκομικών προϊόντων και γενικότερα είχαν αναπτυγμένη κτηνοτροφία που έψαχνε για αγορές για να διαθέσει τα προϊόντα της. Αποδείχνει με λίγα λόγια ότι η γεωργία της χώρας μας στα πλαίσια της ΕΕ αντιμετωπίζεται με κριτήρια συμπληρωματικότητας προς τις γεωργίες των ισχυρών χωρών της ΕΕ και όχι με βάση τις ανάγκες και τις προτεραιότητες της χώρας μας.

Η πορεία αυτή επιβεβαιώνει επίσης πόσο υποκριτικές είναι οι προτάσεις των πολιτικών δυνάμεων που συμφωνούν με την ΕΕ και την ΚΑΠ για αναδιάρθρωση της αγροτικής παραγωγής. Και αυτό, γιατί όσο η γεωργία μας αντιμετωπίζεται με κριτήρια συμπληρωματικότητας από την ΕΕ και όσο υπάρχουν οι αυστηρές ποσοστώσεις σε όλα τα αγροτικά και κτηνοτροφικά προϊόντα και μάλιστα σε επίπεδα πολύ χαμηλότερα από τις υπάρχουσες παραγωγικές δυνατότητες και ανάγκες της χώρας μας, δεν μπορεί να γίνει καμιά αναδιάρθρωση στην αγροτική παραγωγή. Πολύ περισσότερο η αναγκαία για τη χώρα μας αναδιάρθρωση που εκφράζεται με ενίσχυση της ζωικής παραγωγής και της φυτικής που στηρίζει την ανάπτυξη της κτηνοτροφίας.

Στα 18 χρόνια εφαρμογής της ΚΑΠ με κανονισμούς και οδηγίες της ΕΕ καταργήθηκαν όλες οι εθνικές επιδοτήσεις στα αγροτικά εφόδια (σπόροι, λιπάσματα, ζωοτροφές κ. ά.) και αποκρατικοποιήθηκε η παραγωγή και διακίνηση αυτών των εφοδίων, με αποτέλεσμα να ανέβει σημαντικά το κόστος παραγωγής των αγροτικών προϊόντων.

Την ίδια περίοδο η ΑΤΕ έχασε τα οποιαδήποτε κοινωνικά αναπτυξιακά χαρακτηριστικά είχε και μετατράπηκε σε μια κλασική εμπορική τράπεζα, η οποία κατάργησε τις επιδοτούμενες χρηματοδοτήσεις σε διάφορες γεωργικές δραστηριότητες που υπήρχαν και διαμόρφωσε τα επιτόκια σε τοκογλυφικά επίπεδα που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη μαζική χρεοκοπία αγροτών και συνεταιρισμών.

Με τη νέα ΚΑΠ που εφαρμόστηκε μετά το 1992 στα πλαίσια της ΟΝΕ, σχετίζεται άμεσα και η συμφωνία της ΓΚΑΤΤ που εφαρμόζεται μετά το 1995, η οποία μείωσε δραστικά τις επιδοτήσεις και τον όγκο των επιδοτούμενων εξαγωγών σε όλα τα αγροτικά προϊόντα, με αποτέλεσμα να χαθούν σημαντικές διεθνείς αγορές για τα αγροτικά προϊόντα της χώρας μας. Να ενταθούν τα προβλήματα διάθεσης της παραγωγής τα οποία εκμεταλλεύονται οι εμποροβιομήχανοι και διαμορφώνουν σε εξευτελιστικά επίπεδα τις τιμές, χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν τα εσπεριδοειδή αλλά και άλλα προϊόντα. Ταυτόχρονα με τη συμφωνία της ΓΚΑΤΤ μειώθηκαν δραστικά οι δασμοί εισαγωγής αγροτικών προϊόντων στη χώρα μας, με αποτέλεσμα να ευνοηθούν οι εισαγωγές αγροτικών προϊόντων που έριξαν κατακόρυφα τις τιμές των εγχώριων αγροτικών προϊόντων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι αθρόες εισαγωγές λευκών τυριών που μείωσαν δραστικά τις τιμές γάλακτος, οι εισαγωγές κατεψυγμένων χυμών φρούτων που μηδένισαν τις τιμές εσπεριδοειδών κ. ά.

Η αρνητική εξέλιξη της γεωργίας θα επιταχυνθεί με την "Ατζέντα 2000" και τη νέα συμφωνία του ΠΟΕ. Και αυτό, γιατί θα μειωθεί σημαντικά η στήριξη της γεωργίας και θα φιλελευθεροποιηθεί πιο πολύ το διεθνές εμπόριο των αγροτικών προϊόντων.

Ηδη στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής της ΕΕ που έγινε τον περασμένο Μάρτη, υιοθετήθηκαν με ελάχιστες αποκλίσεις οι προτάσεις της Γερμανίας και για το 3ο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης και για τη στήριξη της γεωργίας στην περίοδο 2000 - 2006, που προβλέπουν δραστικότερες περικοπές, ακόμα και σε σχέση με την πρόταση της Κομισιόν.

Ετσι τα συνολικά κονδύλια του 3ου ΚΠΣ για όλες τις χώρες της ΕΕ διαμορφώθηκαν στα 213 δισ. ΕΥΡΩ, ενώ η πρόταση της Επιτροπής ήταν 240 δισ. ΕΥΡΩ και η πρόταση της Γερμανίας 210 δισ. ΕΥΡΩ. Η μείωση αυτή έχει σημασία και για τη γεωργία, γιατί ένα ποσοστό αυτών των κονδυλίων που παίρνει η χώρα μας πηγαίνει στη γεωργία για την υλοποίηση των λεγόμενων διαρθρωτικών προγραμμάτων. Το ποσοστό αυτό για το 1ο ΚΠΣ ήταν 22% και για το 2ο ΚΠΣ ήταν 12% περίπου.

Τα συνολικά κονδύλια για τη γεωργία (ΚΑΠ και συνοδευτικά μέτρα) αποφασίστηκαν στα 42,5 δισ. ΕΥΡΩ το χρόνο, κατά μέσο όρο, ενώ η πρόταση της Κομισιόν ήταν 48 δισ. ΕΥΡΩ το χρόνο. Μειώθηκαν όμως πιο πολύ τα κονδύλια για τη στήριξη της γεωργίας από 46 δισ. ΕΥΡΩ/χρόνο κατά μέσο όρο που ήταν, η πρόταση της Επιτροπής κυμαίνεται στα 38,2 δισ. ΕΥΡΩ το χρόνο και αυξήθηκαν τα κονδύλια των συνοδευτικών μέτρων, τα οποία αφορούν τις υποχρεωτικές αγραναπαύσεις, τις δασώσεις κ. ά.

Στα πλαίσια αυτών των αποφάσεων οι ονομαστικές τιμές των δημητριακών θα μειωθούν κατά 15% και η απώλεια εισοδήματος από τη μείωση των τιμών θα αντισταθμιστεί μόνο κατά 50%. Ετσι η ονομαστική μείωση του εισοδήματος των σιτοπαραγωγών θα είναι 7,5% και η πραγματική πολύ μεγαλύτερη, επειδή οι τιμές και επιδοτήσεις θα είναι "παγωμένες" μέχρι το 2006, ενώ ο πληθωρισμός και το κόστος παραγωγής δε θα είναι παγωμένα.

Κάτι ανάλογο θα γίνει και για τους παραγωγούς βοδινού κρέατος, στο οποίο προβλέπεται μείωση της τιμής κατά 20% και αντιστάθμιση της μείωσης κατά 80%. Ειδικό αρνητικό ρόλο για τους παραγωγούς βοδινού κρέατος και τη βοοτροφία της χώρας μας, θα παίξει η αντικατάσταση της παρέμβασης με την ιδιωτική αποθεματοποίηση. Γιατί το βοδινό κρέας των χωρών της ΕΕ, που πήγαινε στην παρέμβαση, θα έρθει στη χώρα μας, σε πολύ χαμηλές τιμές, μια και δε θα έχει άλλη διέξοδο, με αποτέλεσμα να μειωθούν κατακόρυφα οι τιμές και να αποδιαρθρωθεί ολόκληρος ο κλάδος της βοοτροφίας. Δηλαδή θα συμβεί κάτι ανάλογο με τις αθρόες εισαγωγές στη χώρα μας χοιρινού κοινοτικού κρέατος, σε χαμηλές τιμές, που απειλούν με χρεοκοπία και διάλυση τον κλάδο της χοιροτροφίας.

Παρόμοιες συνέπειες θα ακολουθήσουν και για τα υπόλοιπα αγροτικά προϊόντα, των οποίων σταδιακά θα αλλάξουν οι κανονισμοί και θα προσαρμοστούν στις αποφάσεις της "Ατζέντα 2000". Δηλαδή θα επαναληφθεί με χειρότερο τρόπο αυτό που έγινε με την αναθεώρηση της ΚΑΠ το 1992, η οποία ξεκίνησε με τρεις κατηγορίες προϊόντων (ζωοκομικά, δημητριακά και καπνά) και ολοκληρώθηκε μέσα σε τέσσερα χρόνια με τα υπόλοιπα αγροτικά προϊόντα, όπως βαμβάκι, ρύζι, οπωροκηπευτικά κ.ά.

Η ελληνική κυβέρνηση, για άλλη μια φορά, χειροκρότησε αυτές τις περικοπές και τις χαρακτήρισε σαν μεγάλη επιτυχία, με τη δικαιολογία ότι μπορούσε να ήταν και χειρότερες. Μάλιστα, για να μεγαλώσει το μέγεθος της επιτυχίας της, κατά την προσφιλή της μέθοδο, κατέφυγε στις αλχημείες.

Ετσι προβάλλει υπέρμετρα και μονόπλευρα τα δημοσιονομικά οφέλη από τις αυξήσεις στις επιδοτήσεις των δημητριακών και της βοοτροφίας που έχουν ήδη εξανεμιστεί από την ισοτιμία της δραχμής προς το ΕΥΡΩ και αποσιωπά τις διπλάσιες ζημιές από τις μειώσεις των τιμών.

Προβάλλει σαν επιτυχία την αύξηση της ποσόστωσης στο αγελαδινό γάλα, κατά 70.000 τόν., αλλά αποσιωπά τη μείωση της τιμής κατά 15%, όπως επίσης αποσιωπά το γεγονός ότι η συνολική ποσόστωση της χώρας μας σε αγελαδινό γάλα καλύπτει μόνο το 50% των αναγκών μας και ότι η ποσόστωση της χώρας μας είναι υποπολλαπλάσια της ποσόστωσης άλλων χωρών της ΕΕ που έχουν τον ίδιο περίπου πληθυσμό με τη χώρα μας.

Θεωρεί μεγάλη κατάκτηση την απόφαση της ΕΕ που δίνει στη χώρα μας το δικαίωμα φύτευσης 10.800 στρεμμάτων νέων αμπελώνων και ξεχνάει ότι η ίδια είχε ζητήσει τριπλάσιο δικαίωμα. Ταυτόχρονα, αποσιωπά το γεγονός ότι με κονδύλια της ΕΕ που βαφτίστηκαν διαρθρωτικά ξεριζώθηκαν 255.000 στρέμματα αμπελώνων, δηλαδή το 27% της έκτασης.

Η ΕΕ θεωρεί γενικά σαν πετυχημένη την ΚΑΠ, πιστεύει όμως ότι όλα αυτά τα χρόνια υπήρχε υπέρμετρος προστατευτισμός της κοινοτικής γεωργίας, ο οποίος δημιούργησε ορισμένες στρεβλώσεις που επιβάλλεται να διορθωθούν.

Σαν βασικές στρεβλώσεις η ΕΕ θεωρεί την παραγωγή πλεονασμάτων που απορροφούν τεράστια ποσά για την καταστροφή τους και την πτώση της ανταγωνιστικότητας της κοινοτικής γεωργίας που προκάλεσε ο υπερπροστατευτισμός σε σχέση με τις γεωργίες άλλων ανεπτυγμένων χωρών, όπως ΗΠΑ, Αυστραλία κ. ά.

Στόχος της αναθεώρησης της ΚΑΠ το 1992 για την ΕΕ ήταν η αποκατάσταση αυτών των στρεβλώσεων. Γι' αυτό τάχα μειώθηκαν οι τιμές για να εξισωθούν με τις λεγόμενες διεθνείς και οι μειώσεις αυτές δεν αντισταθμίστηκαν στο σύνολό τους με επιδοτήσεις. Γι' αυτό καταργήθηκε η παρέμβαση (καπνά, σταφίδα, λάδι). Γι' αυτό μειώθηκαν οι ποσοστώσεις και αυξήθηκαν τα πρόστιμα συνυπευθυνότητας σε όλα τα αγροτικά προϊόντα. Γι' αυτό ενισχύθηκαν με δελεαστικά κίνητρα οι μαζικές εκριζώσεις αμπελώνων και οπωρώνων. Γι' αυτό επιβλήθηκε η υποχρεωτική και η προαιρετική αγρανάπαυση. Γι' αυτό μειώθηκαν οι εξαγωγικές επιδοτήσεις και οι δασμοί εισαγωγής.

Αυτά ισχυρίζεται η ΕΕ για να στηρίξει την αγροτική της πολιτική και να δικαιολογήσει τις αλλαγές που επέβαλε το 1992 με τη νέα ΚΑΠ, αλλά και τις αλλαγές που θέλει να επιβάλει στην κοινοτική γεωργία στα πλαίσια της "Ατζέντας 2000". Γιατί η ΕΕ εκτιμά σαν θετικές τις αλλαγές που έγιναν στην ΚΑΠ το 1992 και προτείνει τη συνέχισή τους και μάλιστα με γρηγορότερους ρυθμούς την περίοδο 2000 - 2006 στα πλαίσια της "Ατζέντας 2000".

Σύμφωνα με τα κριτήρια της ΕΕ, η αναθεώρηση της ΚΑΠ ήταν πετυχημένη και κριτήριο γι' αυτό αποτελεί η μερική ή συνολική υλοποίηση των στόχων της αναθεώρησης. Ετσι, μέσα σε λίγα χρόνια η κοινοτική αγροτική παραγωγή μειώθηκε και προσαρμόστηκε στους όρους της κοινοτικής και διεθνούς αγοράς και όχι στις κοινοτικές και διεθνείς ανάγκες σε τρόφιμα. Τα κέρδη των πολυεθνικών τροφίμων και των εμποροβιομηχάνων αυξήθηκαν κατακόρυφα γιατί οι τιμές των αγροτικών προϊόντων μειώθηκαν δραστικά, ενώ οι τιμές των τροφίμων αυξήθηκαν. Εκατοντάδες χιλιάδες μικρομεσαίων αγροτικών νοικοκυριών ξεκληρίστηκαν γιατί εξανεμίστηκε το εισόδημά τους, με αποτέλεσμα να ενταθούν οι ρυθμοί συγκέντρωσης της γης και της αγροτικής παραγωγής στις μεγάλες επιχειρηματικές καπιταλιστικού χαρακτήρα αγροτικές εκμεταλλεύσεις.

ΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Στις 27/4 στη Λάρισα, η Επιτροπή Περιοχής Θεσσαλίας και το Αγροτικό Τμήμα της ΚΕ του ΚΚΕ, διοργάνωσαν ημερίδα με θέμα: "Οι θέσεις του ΚΚΕ για την κατάσταση στην ελληνική γεωργία και οι προοπτικές στα πλαίσια της "Ατζέντας 2000" και του ΟΕ".

Την ημερίδα άνοιξε ο Αποστόλης Πίτσαβος, μέλος της Επιτροπής Περιοχής Θεσσαλίας του ΚΚΕ. Την κεντρική εισήγηση και τη συνόψιση των εργασιών έκανε ο Σπύρος Στριφτάρης, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, ενώ παρεμβάσεις έκαναν ο Γιάννης Θεωνάς ευρωβουλευτής του ΚΚΕ και ο Βαγγέλης Μπούτας βουλευτής Καρδίτσας του Κόμματος, καθώς και οι Θ. Κοκκινούλης δήμαρχος Πλατύκαμπου και μέλος της ΠΑΣΕ, Γ. Παττάκης πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Ν. Λάρισας και μέλος της ΠΑΣΕ και Τ. Γιαννούλης πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Λάρισας.

Ο Απ. Πίτσαβος, αφού καταδίκασε τη βάρβαρη ΝΑΤΟική επίθεση σε βάρος της Γιουγκοσλαβίας, τόνισε ανάμεσα σε άλλα: "Σοβαρές και ραγδαίες εξελίξεις πραγματοποιούνται χρόνια τώρα στο χώρο της ελληνικής γεωργίας. Οι εξελίξεις αυτές σηματοδοτούνται από την παρατεταμένη στασιμότητα της αγροτικής παραγωγής, από τη μείωση του καθαρού αγροτικού εισοδήματος, από το ξεκλήρισμα χιλιάδων μικρομεσαίων αγροτικών νοικοκυριών, από τη χρεοκοπία και την περιθωριοποίηση πολλών συνεταιριστικών οργανώσεων. Οι αρνητικές αυτές εξελίξεις είναι αποτέλεσμα της αντιαγροτικής πολιτικής που εφαρμόστηκε αυτά τα χρόνια από την ημέρα ένταξης της χώρας μας στην ΕΟΚ και μετέπειτα της ΕΕ. Αυτές οι εξελίξεις διαμορφώνουν την καινούρια κατάσταση της γεωργίας και στη Θεσσαλία. Οι επιπτώσεις είναι ορατές σε όλους και η αγωνία των αγροτών εκφράστηκε μέσα από τους μεγαλειώδεις αγώνες τους, που αναπτύχθηκαν τα τελευταία χρόνια. Είναι δε βέβαιο ότι οι αρνητικές αυτές εξελίξεις που θα επιταχυνθούν με την εφαρμογή της "Ατζέντας 2000" και της νέας συμφωνίας του ΠΟΕ θα έχουν επιπτώσεις, όχι μόνο στη γεωργία, αλλά και γενικότερα στην οικονομία της Θεσσαλίας.Το ΚΚΕ με την ημερίδα αυτή θέλει να παρέμβει στις εξελίξεις, καταθέτοντας τη δική του συγκεκριμένη πρόταση, την οποία θέτει στην κρίση των αγροτών και των φορέων της Θεσσαλίας".

Ο "Ρ" παρουσιάζει σήμερα την εισήγηση και εκτενή αποσπάσματα από τις παρεμβάσεις που έγιναν στη διάρκεια της ημερίδας.

Γιάννης Παττάκης

"Η κυβέρνηση, όταν ζητάει αναθεώρηση της ΚΑΠ προσπαθεί να κάνει το μαύρο - άσπρο και αποφεύγει πριν την αναθεώρηση να κάνει συζήτηση στη Βουλή και να δεσμευτεί για τις θέσεις που πρέπει να υποστηρίξει. Γνωρίζουν πως οι αναθεωρήσεις που γίνονται κάθε φορά είναι προς το χειρότερο, γι' αυτό προσπαθούν με κάθε τρόπο να αποκρύψουν την πραγματικότητα, λέγοντας ασύστολα ψέματα στους αγρότες και στον ελληνικό λαό.

Παρόλο που υπάρχει αρνητική εμπειρία 19 χρόνων στην ΕΕ οι κυβερνήσεις και άλλες πολιτικές δυνάμεις επιμένουν να αποπροσανατολίζουν τους αγρότες εκμεταλλευόμενοι τα καινούρια μέτρα της ΕΕ.

Αυτή την περίοδο προπαγανδίζεται έντονα το τρίτο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης και όλοι αυτοί που συμφωνούν με την ΕΕ λένε ότι θα λύσει όχι μόνο τα αγροτικά προβλήματα, αλλά και όλα τα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα της χώρας.

Εμείς, όμως, ξέρουμε ότι και αυτό το Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης, όπως και τα προηγούμενα, δε θα λύσει, αλλά θα οξύνει τα αγροτικά προβλήματα. Θα υλοποιήσει μια Κοινή Αγροτική Πολιτική, που για τη χώρα μας προβλέπει συρρίκνωση της αγροτικής παραγωγής, αλλά και συγκέντρωση της γης και των μέσων παραγωγής σε λίγους μεγαλοαγρότες, για να μπορούν να παράγουν με μικρές τιμές και επιδοτήσεις, μια και η ΕΕ αποφάσισε να μειωθούν δραστικά τα κοινοτικά κονδύλια για τη γεωργία.

Τις αρνητικές αλλαγές που αποφασίστηκαν πρόσφατα για τη γεωργία στο Συμβούλιο Υπουργών και τη Σύνοδο Κορυφής, ο υπουργός Γεωργίας με διάφορες αλχημείες προσπαθεί να τις εμφανίσει σαν επιτυχίες για να μειώσει το πολιτικό κόστος.

Προβάλλει τη σταδιακή αύξηση της ποσόστωσης κατά 70.000 τόνους στο αγελαδινό γάλα και λέει ότι σαν ποσοστό είναι πολύ μεγάλο, δε λέει όμως ότι οι ανάγκες της χώρας μας είναι διπλάσιες και ότι οι άλλες χώρες που είχαν πολλαπλάσια ποσόστωση από τη δική μας χώρα μπορεί να πήραν μικρότερα ποσοστά αυξήσεων, αλλά οι ποσότητες ήταν πολύ μεγαλύτερες.

Το ίδιο κάνει και με το δικαίωμα νέων φυτεύσεων στα αμπέλια κατά 10.800 στρέμματα, δε λέει όμως ότι η χώρα μας ξερίζωσε με κοινοτικά κίνητρα 255.000 στρέμματα και ότι η ίδια η κυβέρνηση ζητούσε οι νέες φυτεύσεις να είναι τουλάχιστον 30.000 στρέμματα.

Επίσης, καλλιεργούν και την κινδυνολογία ότι αν δεν ήμασταν στην ΕΕ θα είχε απομονωθεί η χώρα μας και θα είχε γίνει Αλβανία.

Οι καιροί όμως που οι αγρότες πείθονταν από μια τέτοια επιχειρηματολογία πέρασαν κι αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι ενωμένοι οι αγρότες, ανεξάρτητα από ιδεολογίες και πολιτικές αντιλήψεις, συμμετέχουν σε πρωτοφανείς κινητοποιήσεις.

Μέσα απ' αυτές τις κινητοποιήσεις πολλοί αγρότες έβγαλαν σωστά συμπεράσματα για το ρόλο και τις θέσεις των κομμάτων και αυτά τα συμπεράσματα θα πρέπει να εκφραστούν και με την ψήφο τους.

Γιατί ο αγώνας είναι πιο αποτελεσματικός, όταν υπάρχει ένας καλύτερος συσχετισμός των πολιτικών δυνάμεων υπέρ και των αγροτικών προβλημάτων, όταν ισχυροποιείται το ΚΚΕ, που με συνέπεια στηρίζει τους αγώνες και αντιστέκεται στην ΕΕ".

Συνοψίζοντας τις εργασίες, ο Σπύρος Στριφτάρης είπε: "Αγαπητοί φίλοι και σύντροφοι, στόχος της σημερινής ημερίδας του ΚΚΕ ήταν να εξηγήσει στους αγρότες τις πραγματικές αιτίες των οξυμένων προβλημάτων που αντιμετωπίζουν, να αποκαλύψει τον πραγματικό χαρακτήρα της ΚΑΠ και της κυβερνητικής αγροτικής πολιτικής, να καταδείξει τον ιμπεριαλιστικό χαρακτήρα της ΕΕ και να προβάλλει τη δική του εναλλακτική πρόταση, για την οποία ζητάει την ψήφο των αγροτών στις προσεχείς Ευρωεκλογές.

Διαπιστώθηκε από τη συζήτηση ότι πρέπει να βαθύνουμε τη δουλιά μας σε ορισμένα ζητήματα και να λάβουμε υπόψη μας προτάσεις και παρατηρήσεις ανθρώπων που από "πρώτο χέρι" γνωρίζουν τα προβλήματα της αγροτικής οικονομίας.

Σίγουρα οι κυβερνήσεις κάνουν ό,τι μπορούν για να αποκρύπτουν τις συνέπειες της πολιτικής τους, γι' αυτό πολλές φορές κινδυνολογούν και ισχυρίζονται ότι καμία χώρα δε θέλει να μείνει έξω από την ΕΕ και ότι όλες οι χώρες θέλουν να γίνουν μέλη της. Δε λένε όμως ότι οι κυβερνήσεις και όχι οι λαοί αυτών των χωρών θέλουν να είναι μέσα στην ΕΕ. Οι κυβερνήσεις που εκφράζουν τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου και των πολυεθνικών.

Ισχυρίζονται, επίσης, όπως και για την υπογραφή των ΝΑΤΟικών βομβαρδισμών στη Ν. Γιουγκοσλαβία, ότι θέλουν, αλλά δεν μπορούν να πάρουν διαφορετικές αποφάσεις, γιατί πρέπει να σεβαστούν τις συμμαχίες. Η αλήθεια, όμως, είναι ότι δε θέλουν να πάρουν φιλοαγροτικές αποφάσεις, επειδή είναι αντίθετες με τα συμφέροντα που υπηρετούν, γι' αυτό ομόφωνα ψηφίζουν όλους τους αντιαγροτικούς κανονισμούς, αλλά και τους ΝΑΤΟικούς βομβαρδισμούς. Η πολιτική τους και τα συμφέροντα που υπηρετούν είναι τα ίδια με τα συμφέροντα που υπηρετεί το ΝΑΤΟ και η ΕΕ.

Δυστυχώς 20 χρόνια στην ΕΕ επιβεβαίωσαν τις θέσεις του ΚΚΕ και αυτό το γνωρίζει και ο τελευταίος πολίτης αυτής της χώρας. Εκείνο που θέλουμε να καταλάβει ο ελληνικός λαός, ειδικά αυτή την περίοδο, είναι η ανάγκη να αλλάξει ο συσχετισμός των πολιτικών δυνάμεων της χώρας, γιατί διαφορετικά θα πηγαίνουμε από το κακό στο χειρότερο. Είναι ανάγκη να δημιουργηθεί και με τη συμμετοχή των μικρομεσαίων αγροτών ένα μαζικό αντιμονοπωλιακό αντιιμπεριαλιστικό μέτωπο ενάντια στον πόλεμο, ενάντια στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ. Είναι ανάγκη να ενισχυθεί το ΚΚΕ σε αυτές τις Ευρωεκλογές γιατί αντιστέκεται και δεν εξωραϊζει την ΕΕ, γιατί πιστεύει στην επιβίωση και όχι στο ξεκλήρισμα των μικρομεσαίων αγροτών, γιατί το ΚΚΕ με ειλικρίνεια και ανιδιοτέλεια στήριξε και πρωτοστάτησε με τα στελέχη του στις αγροτικές κινητοποιήσεις".

ΔΕΥΤΕΡΑ

• ΠΕΙΡΑΙΑΣ: Συγκέντρωση με ΕΒΕ στο Βιοτεχνικό Επιμελητήριο στις 8 μ.μ.,με ομιλητή τον Σπύρο Στριφτάρη,μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ και υποψήφιο ευρωβουλευτή.
• Ν. ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑ: Στην πλατεία Πατριάρχου, στις 7.30 μ.μ. Θα παραβρίσκεται και θα απευθύνει χαιρετισμό η ηθοποιός Μπέττυ Βαλάση.
• Ν. ΣΜΥΡΝΗ: Στην κεντρική πλατεία στις 8 μ.μ.,με ομιλητή τον επικεφαλής του ευρωψηφοδελτίου Στρατή Κόρακα,μέλος της ΚΕ.

• Ο σ. ΤΑΣΟΣ ΤΣΙΡΟΠΟΥΛΑΣ προσφέρει στην Κ.Ο. Λιβαδειάς τεχνολογικό εξοπλισμό αξίας 1.050.000 δρχ. για την κάλυψη των αναγκών της Οργάνωσης.
• Για τις ευρωεκλογές η αγωνίστρια Α. Ζ. προσφέρει στο ΚΚΕ 500.000 δρχ.

Κόκκινα οργώματα.Δύο σύντροφοι από την ΚΟΒ Στίβου - Περιστερώνας Σταυρού της ΚΟ Θεσσαλονίκης προσφέρουν στο Κόμμα, για τις ευρωεκλογές, το ποσό των διακοσίων χιλιάδων (200.000) δραχμών, που είναι η αμοιβή τους από τα οργώματα χωραφιών της περιοχής τους.