Πέμπτη 10 Φλεβάρη 2000
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Βιβλιοπαρουσιάσεις
  • Ο «Κέδρος», σε συνεργασία με το Θεατρικό Ομιλο Σύρου «Απόλλων», θα παρουσιάσει στο βιβλιοπωλείο Σταθόπουλου (Σταμ. Πρωτίου 5, Ερμούπολη), στις 12/2 (8.30μμ) το βιβλίο του συνθέτη - συγγραφέα Κώστα Μυλωνά «Μουσική και Κινηματογράφος». Μιλούν: Γ. Σολδάτος, Π. Παπακυριακόπουλος και ο συγγραφέας.
  • Στη «Στοά του Βιβλίου» στις 14/2 (8μμ) η «Αγκυρα», σε εκδήλωση για τα σαράντα χρόνια της λογοτεχνικής δημιουργίας της Κωστούλας Μητροπούλου, θα παρουσιάσει το νέο μυθιστόρημά της «Τις Κυριακές το σπίτι μύριζε κανέλα». Μιλούν: Γ. Ζαχαρουδάκης, Ε. Γκίκα, Σ. Τσόγκας. Διαβάζουν: Ν. Δημητράτος, Μ. Ραζή, Σ. Τσόγκας.
  • Οι εκδόσεις Καστανιώτη, αύριο (8μμ) στο βιβλιοπωλείο Τσαμαντάκη (Καρ. Δημητρίου 32, Πειραιάς) θα παρουσιάσουν τα βιβλία της Αμάντας Μιχαλοπούλου «Οσες φορές αντέξεις» και του Πέτρου Τατσόπουλου «Κομεντί». Στις 14/2 (8μμ) στο «Κέντρο Λόγου και Τέχνης 104» (Θεμιστοκλέους 104) θα παρουσιάσουν το βιβλίο του Αντωνίου Ρουσοχατζάκη «Μπιμπερό με κόκα κόλα». Μιλά ο Μ. Κουμανταρέας. Στις 15/2 (7μμ) στο θέατρο «Κάτια Δανδουλάκη» θα παρουσιάσουν το βιβλίο του Δημήτρη Κωνσταντάρα «Απόψε θα σου ορκιστώ πως σ' αγαπάω». Μιλούν: Γ. Μπαμπινιώτης, Β. Πολύδωρας, Λ. Κατσέλη, Ν. Κωνσταντόπουλος. Διαβάζουν: Κ. Δανδουλάκη, Γ. Βούρος, Μ. Κοντού. Τραγούδι ο Δ. Ψαριανός. Πιάνο ο Α. Μπουτσικάκης.
ΤΑΣΟΣ ΓΟΥΔΕΛΗΣ
«Ο ύπνος του Αλφρεντ»

Μπορεί μια συλλογή διηγημάτων, εκτός από το να είναι καλή λογοτεχνία, να λειτουργεί και ως φιλολογική αναφορά σε κάποιο δημιουργό και ως δοκίμιο γύρω από τους αφετηριακούς, γενεσιουργούς, ψυχοπνευματικούς «μηχανισμούς» της λογοτεχνικής γραφής; Στο ερώτημα, αποδεικτικά θετική απάντηση δίνει η συλλογή εννέα διηγημάτων του γνωστού πεζογράφου, κριτικού λογοτεχνίας και κινηματογράφου Τάσου Γουδέλη, η οποία αντλεί το γενικό τίτλο της από τον τίτλο του προτασσόμενου διηγήματος «Ο ύπνος του Αλφρεντ». Και μόνο αυτό το διήγημα να περιλάμβανε το βιβλίο, θα άξιζε να διαβαστεί.

Το διήγημα αυτό δεν είναι μόνο ένα εξαίρετο λογοτεχνικό κείμενο, σε μια γλώσσα καθάρια, λαγαρή, εύηχη και εύρυθμη, που ευέλικτα περνά από την κυριολεξία στο υπονοούμενο, από το ρεαλιστικό στο φαντασιακό, από τον «κόσμο» της συνείδησης στου υποσυνείδητου, από την ορθολογική ανάλυση στην ψυχανάλυση του «γένους» των λογοτεχνών. Λειτουργεί και σαν ερέθισμα για να προστρέξει όποιος αναγνώστης το αγνοεί, στο έργο του «προπάτορα» της αμερικάνικης λογοτεχνίας, του Ουάσιγκτον Ιρβιν (1783-1859). Και κυρίως ως μικρό δοκίμιο για το βίο και το έργο του Ιρβιν. Ενα δοκίμιο διερευνητικής «ανάγνωσης» του ρόλου που έπαιξαν τα βιώματα, οι οικογενειακές μνήμες, η ψυχοσύνθεση του Ιρβιν στο έργο του, αλλά και των «μοχλών» - πραγματικών και αισθητικών, αλλά και των «παραισθητικών» - που κινούν τη σύλληψη και γραφή ενός λογοτεχνικού έργου.

Ο Τ. Γουδέλης, στο «Μικρό προοίμιο» και στον πρόλογό του για τον Ιρβιν (εξαίρετο επίσης κείμενο), επικεντρώνει το ενδιαφέρον του σε ένα γράμμα του Ιρβιν προς την αδελφή του Εθελ (η οποία άσκησε μεγάλη επίδραση στη συγγραφική παραγωγή του), γράμμα - «πνευματική διαθήκη» του, στο οποίο περιγράφει ένα ψυχο-αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα που, με τίτλο «Υπνος του Αλφρεντ», σχεδίαζε αλλά δεν πρόλαβε να γράψει. Ο «Αλφρεντ» δε θα ήταν άλλος από τον Ιρβιν και ο «ύπνος» δε θα ήταν άλλο από την ψυχοδιανοητική ξαγρύπνια του συγγραφέα, ακόμα και στον ύπνο του, στη διάρκεια σύλληψης και «κυοφορίας» ενός έργου. Ο Τ. Γουδέλης σκόπευε να μεταφράσει αυτό το γράμμα - «κύκνειο άσμα» του Ιρβιν. Αντί μιας μετάφρασης, που θα αποτελούσε μια απλή φιλολογική πληροφορία, ο Τ. Γουδέλης, βασιζόμενος στο γράμμα, έπλασε ένα θαυμάσιο διήγημα - δοκίμιο για τον Ιρβιν, αλλά γενικότερα τη λογοτεχνική δημιουργία, ως παράγωγο της πραγματικότητας και φαντασίας, της νόησης και της ψυχής, των βιωμάτων, της μνήμης, συναισθημάτων, αισθήσεων και παραισθήσεων, συνείδησης και υποσυνείδητου, ορατού και αόρατου, ειρμών και συνειρμών.

Με τέτοια πολύπτυχη, δική του βιωματική και ψυχοδιανοητική «ύλη», πλάθει ο Τ. Γουδέλης και τα άλλα οκτώ αξιόλογα διηγήματά του, στα οποία κυρίαρχη είναι μια αυτόματη, με ελάχιστα σημεία στίξης, ψυχογραφική, συνειρμική γραφή. (Εκδόσεις «Νεφέλη» ).


Αρ. Ελ.

«Φιλολογική Πρωτοχρονιά 2000»

Μ' ανοιχτά πανιά η «Φιλολογική Πρωτοχρονιά» για το 2000. Αναφερόμαστε στον 57ο τόμο της, φιλόξενο οικοδεσπότη στα ελληνικά φίλεργα γράμματα.

Το διήγημα, στην κλασική μορφή του, μ' επικεφαλής τον τελειότερο εκφραστή του, τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη, κυριαρχεί στο τεύχος αυτό, στολισμένο με σύγχρονη ποίηση και εικαστικές απεικονίσεις.

Τ' αφιερώματα, διάσπαρτα στην πεζογραφική αφήγηση, θυμίζουν μεγάλες μορφές που καταύγασαν το φιλολογικό ορίζοντα: Εντγκαρ Αλαν Πόε «Πένθιμες καμπάνες», «Η τελευταία μάχη του Γ. Τερτσέτη», «Αφιέρωμα Γ. Τερτσέτη», «Λογοτέχνες στη Γενική Γραμματεία Τύπου» και τόσα άλλα.

Μελέτες ποικίλης μορφής (φιλοσοφικές, ιστορικές, αρχαιολογικές, λαογραφικές) διευρύνουν τα είδη του λόγου, ενώ μια σημαντική αναφορά του διαπρεπούς Νεοελληνιστή Mario Vitti στον αείμνηστο Αριστείδη Μαυρίδη, ιδρυτή και διευθυντή επί μισόν αιώνα της «Φιλολογικής Πρωτοχρονιάς», ως «συνδιευθυντή» του περιοδικού «Πνοή», αποτελεί σεμνό μνημόσυνο, προσφέροντας συνάμα στους ειδικούς μελετητές αξιόλογο υλικό για περαιτέρω επεξεργασία.

«Εσύ γεννήθηκες με την πίστη. Εσύ έμαθες την πομονή, εσύ για τα γενναία συνεπαίρνεσαι. Κι η πομονή σου, τα γενναία θα σε κάμη ν' απολάψης. Περεχυμένη στους κάμπους και στα βουνά, παρεχυμένη στης θάλασσας τους αφρούς, στα πρασινοφόρα τα νησιά, με πέφκους πέφκους ολόγυρά σου, με τον ουρανό σου τον ολόλαμπρο, παντού σε ξανοίγω, παντού σε προσκυνώ, παντού σε λατρέβω, αθάνατή μου εσύ ψυχή της Ρωμιοσύνης». Ας μας πλημμυρίσει κι ο ύμνος αυτός του μεγάλου δημοτικιστή Γιάννη Ψυχάρη.

(Εκδόσεις «Μαυρίδης»)

Ευγενία ΖΩΓΡΑΦΟΥ

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΑΛΑΤΣΑΣ
«Μνήμη μικρό ελεγείο»

Πολύ καλός ποιητής ο Δ. Χ. στιχουργεί ένα θρήνο για τη νεκρή αδελφή. Αψογος, μετρικός και ελεύθερος στίχος, με απηχήσεις απ' το δημοτικό τραγούδι. Ο λυρισμός του, θυμίζει το υπέροχο «Τραγούδι της αδελφής μου» του Ρίτσου. Ο στέρεος κι ολοκάθαρος λόγος και η δονούμενη εικονοπλασία επιβάλλουν ν' αφήσουμε χώρο στον ίδιο τον ποιητή, που αρχίζει «απροειδοποίητα», με τίτλο «Η ζωή και ο θάνατος» της πρώτης, από τις τέσσερις σπονδυλωτές συνθέσεις.

Α`. «Σήκω, κι η μέρα έφεξε, / μας καρτερούνε τα παιδιά / στ' αλώνια για να παίξουμε. / Πάρε ψωμί με ζάχαρη / και το μικρό το τόπι μας. /... Σήκω, η καμπάνα βάρεσε, / σήκω να πάμε στο σκολειό, / τώρα η βροχή σταμάτησε /... Σήκω και λούσου κι άλλαξε, / σήκω να γίνεις νύφη... / Μα δε μιλά το στόμα σου / ούτε γελά τ' αχείλι σου...»

Γ`. Επιστροφή. «... Πέτα φτερούγισε ως εμάς /... και φύτρωσε στο σπίτι μας, / στον κήπο της αυλής μας... /... Μ' αν δεν ερθείς την άνοιξη, / έλα το καλοκαίρι / γίνε μηλιά με τον καρπό / κλήμα με το σταφύλι... / Κι αν όχι, το φθινόπωρο /... π' ανθίζουν τα κυκλάμινα / ως ήσουν σαν λυπόσουν».

Δ`. Μνήμη. «... θυμήσου όταν ο καιρός που γνώρισες / βαρύς άπλωνε τις φτερούγες του / πόσο πονούσαμε μαζί / για τους ανθρώπους...».

Λείπει τόσο, σήμερα, η καλή ποίηση (Αθήνα, 1998, Ακαδημίας 61).


Μανόλης ΚΟΡΝΗΛΙΟΣ

ΝΕΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ

Από τις εκδόσεις «Πορεία» (Ζωοδόχου Πηγής 6, Αθήνα 10678, τηλ. 3831.622) κυκλοφόρησαν δύο αξιόλογες ιστορικές μελέτες του Μάρκου Α. Γκιόλια, οι οποίες συμβάλλουν στην ανάπτυξη μιας εξειδικευμένης και πλήρους έρευνας (ιστοριογραφικής, αρχαιολογικής, πολιτιστικής, λαογραφικής) για την πορεία της Ευρυτανίας από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Η μία μελέτη με τίτλο «Ιστορία των αρχαίων Ευρυτάνων» που (2η έκδοση) προλογίζεται από τον Ολλανδό πανεπιστημιακό καθηγητή και ερευνητή Πέτερ Κ. Ντορν, ερευνά την Ευρυτανία από την εποχή του Ομήρου μέχρι και τη ρωμαιοκρατία. Η δεύτερη μελέτη τιτλοφορείται «Ιστορία της Ευρυτανίας στους νεότερους χρόνους (1393 - 1821)» προλογίζεται από τον Σπύρο Ι. Ασδραχά και αφορά όχι μόνο την ιστορία, αλλά και τον πολιτισμό και τη λαογραφία της Ευρυτανίας σ' αυτή την περίοδο.

- Από τις εκδόσεις «Στοχαστής» και το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών κυκλοφόρησε ο τόμος «Κριτικές προσεγγίσεις της ανάπτυξης και της προστασίας του περιβάλλοντος της υπαίθρου» σε επιμέλεια Λεωνίδα Λουλούδη - Νίκου Μπεόπουλου.

- Από τον «Περίπλου» κυκλοφόρησαν: Το 48ο τεύχος του περιοδικού του για τη λογοτεχνία και τις τέχνες, με εκτενές αφιέρωμα στο σπουδαίο πεζογράφο και μεταφραστή στον Κοσμά Πολίτη και άλλα ενδιαφέροντα θέματα. Την έρευνα του Νίκου Κουρκουμελή με τίτλο «Νεότερα Καλβικά», βασισμένη σε ανέκδοτα έγγραφα των αρχείων της Κέρκυρας, που διαφωτίζουν τα άγνωστα γεγονότα της δεύτερης καθηγητικής θητείας του Κάλβου στην Ιόνιο Ακαδημία και δίνουν πληροφορίες για την πανεπιστημιακή ζωή στην αγγλοκρατούμενη Κέρκυρα. «Αυτές» τιτλοφορείται το μικρό βιβλιαράκι με έντεκα ιστορίες - μονολόγους γυναικών κάθε ηλικίας από έγραψε η δημοφιλής ηθοποιός Ελένη Γερασιμίδου. «Αιρετικό» ως προς την Επανάσταση του ΄21 ιστορικό βιβλίο του Γάλλου Αρτίρ ντε Γκομπινό. Στο βασίλειο των Ελλήνων στα τέλη του 19ου αιώνα (μετάφραση - πρόλογος - σχόλια Πόλυς Μοσχοπούλου ). «Πέντε προσωπικές ιστορίες» όπως υποτιτλίζεται είναι το βιβλίο της Καρολίν Λαμάρς «Η ημέρα του σκύλου» (μετάφραση Εμυς Παπατριανταφύλλου). Το μυθιστόρημα της Σου Γουέλφαρτι Απιστία; Τότε εκδίκηση!» (μετάφραση Πόλυς Μοσχοπούλου). Η μελέτη των Γουίλιαμ και Κλαούντια Μάντσεν για τις μαγικο-θρησκευτικές αντιλήψεις στους σύγχρονους Ατζέκους, Μάγιας και άλλους ιθαγενείς, με τίτλο «Τελετές μαγείας στη σύγχρονη Αμερική» (μετάφραση - εισαγωγή, σχόλια Ηλία Ταμπουράκη.

- Ντίνος Μέλαχρις «Φωτογραφίες παλιές» (διηγήματα, εκδόσεις «Ιβυκος»).

- Στάθης Ηλ. Ζαχαράκης «Περάστε μου τα βραχιόλια» (αφήγημα για τους ξωμάχους στα χρόνια της Εθνικής Αντίστασης, Διεύθυνση συγγραφέα: Σερίνων 4-6 Βύρωνας, τηλ. 7646.915).

- «Βροχή θανάτου - Ποιήματα του πολέμου» τιτλοφορείται το βιβλίο που κυκλοφόρησαν οι εκδόσεις «Παρασκήνιο» (Σόλωνος 76, τηλ. 3648.170) και το οποίο περιλαμβάνει ποιήματα των Χόλουπ, Χέρμπερτ, Σπέντερ, Χιλ, Ουγκαρέτι, Κουασιμότο, Απολινέρ, Λιχτενστάιν, Ενζενσμπέργκερ, με θέμα τον πόλεμο (Μετάφραση Γιώργου Ζ. Χριστοδουλίδη).

- Δημήτρης Μαστροδήμος «Εϊ, σε σένα μιλώ» (ποιήματα, Αθήνα 1999).

Από τις εκδόσεις «Μίνωας» κυκλοφόρησαν, στη σειρά «Οι μυστικοί» τα βιβλία για παιδιά «Απειλή στο αγρόκτημα» και «Περιπέτεια στην ομίχλη».

- Από τον « Γκοβόστη» κυκλοφόρησε το περιοδικό «Θέματα Λογοτεχνίας» (11ο τεύχος), το οποίο περιέχει ένα πλούσιο και ενδιαφέρον αφιέρωμα στη Ρωσική Λογοτεχνία και αφορά τους Πούσκιν, Μαντελστάμ, Μαγιακόφσκι, Τσέχοφ, Τολστόι, Ντοστογιέφσκι, Μπαχτίν, στο σοβιετικό μυθιστόρημα κ.ά. Πρόλογος Χρίστου Αλεξίου.

- «Διαβάζω», μηνιαία επιθεώρηση του βιβλίου. Τεύχος 402: Φάκελος Φρανκφούρτη, Βαλκανική Λογοτεχνία και άλλα ποικίλα λογοτεχνικά θέματα. Τεύχος 403 ειδικό τεύχος με αφιέρωμα στους συγγραφείς και βιβλίο του 20ού αιώνα.

- «Βιβλιοφιλία» περιοδικό για παλιά και σπάνια βιβλία. Τεύχος 86.

- «Πνευματική ζωή». Λογοτεχνικό και πολιτιστικό περιοδικό. Τεύχος 130.

Από τις Εναλλακτικές Εκδόσεις «Ρωγμή» (Θεμιστοκλέους 37, τηλ. 3826.319) κυκλοφόρησαν: Δημήτρης Α. Καστορίδας «Νέες Τεχνολογίες και απασχόληση (οι μεταβολές στην παραγωγική και εργασιακή διαδικασία)» (μελέτη).

Δημήτρης Α. Καστορίδας «Ο μύθος της παγκοσμιοποίησης (Οι μεταμορφώσεις του ιμπεριαλισμού».

- Δημήτριος Μαμαλούκας «Οσο υπάρχει αλκοόλ υπάρχει ελπίδα» (μυθιστόρημα, εκδόσεις «Απόπειρα»).

- Βαγγέλης Κούτας «Στο λυκόφως της πόλης» (το δεύτερο μυθιστόρημα του γνωστού βιβλιοπώλη). Εκδόσεις «Ενάλιος»

- Νίκος Σούλιας «Porto Tango» (μυθιστορηματικό χρονικό ζωής 844 σελ.). Πρόλογος Κώστα Ζουράρι. Εκδόσεις «Κάκτος».

- Γιώργος Παναγουλόπουλος «Κεριά θυέλλης» (ποίηση, εκδόσεις «Οδός Πανός».

- Από το «Libro» κυκλοφόρησαν Ανδρέας Ανδριανόπουλος «Limit up κοντά στα όρια (Αγωνία για την Ελλάδα του 21ου αιώνα) και «Παγκοσμιοποίηση και Νέα Οικονομία».

- Γιάννης Βουλουμάνος «Λαθρεπιβάτες» (ποίηση «Εκδόσεις «Ο Πολίτης».

Από τον «Μανδραγόρα κυκλοφόρησαν: Κώστα Πάτση 32 + μία φορές έρωτα» (ποίηση). Μαίρη Γυφτάκη «Η μυστική φωνή της θάλασσας» (ποίηση).



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ