Πέμπτη 10 Φλεβάρη 2000
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 30
Βιβλίο
ΤΑΣΟΣ ΓΟΥΔΕΛΗΣ
«Ο ύπνος του Αλφρεντ»

Μπορεί μια συλλογή διηγημάτων, εκτός από το να είναι καλή λογοτεχνία, να λειτουργεί και ως φιλολογική αναφορά σε κάποιο δημιουργό και ως δοκίμιο γύρω από τους αφετηριακούς, γενεσιουργούς, ψυχοπνευματικούς «μηχανισμούς» της λογοτεχνικής γραφής; Στο ερώτημα, αποδεικτικά θετική απάντηση δίνει η συλλογή εννέα διηγημάτων του γνωστού πεζογράφου, κριτικού λογοτεχνίας και κινηματογράφου Τάσου Γουδέλη, η οποία αντλεί το γενικό τίτλο της από τον τίτλο του προτασσόμενου διηγήματος «Ο ύπνος του Αλφρεντ». Και μόνο αυτό το διήγημα να περιλάμβανε το βιβλίο, θα άξιζε να διαβαστεί.

Το διήγημα αυτό δεν είναι μόνο ένα εξαίρετο λογοτεχνικό κείμενο, σε μια γλώσσα καθάρια, λαγαρή, εύηχη και εύρυθμη, που ευέλικτα περνά από την κυριολεξία στο υπονοούμενο, από το ρεαλιστικό στο φαντασιακό, από τον «κόσμο» της συνείδησης στου υποσυνείδητου, από την ορθολογική ανάλυση στην ψυχανάλυση του «γένους» των λογοτεχνών. Λειτουργεί και σαν ερέθισμα για να προστρέξει όποιος αναγνώστης το αγνοεί, στο έργο του «προπάτορα» της αμερικάνικης λογοτεχνίας, του Ουάσιγκτον Ιρβιν (1783-1859). Και κυρίως ως μικρό δοκίμιο για το βίο και το έργο του Ιρβιν. Ενα δοκίμιο διερευνητικής «ανάγνωσης» του ρόλου που έπαιξαν τα βιώματα, οι οικογενειακές μνήμες, η ψυχοσύνθεση του Ιρβιν στο έργο του, αλλά και των «μοχλών» - πραγματικών και αισθητικών, αλλά και των «παραισθητικών» - που κινούν τη σύλληψη και γραφή ενός λογοτεχνικού έργου.

Ο Τ. Γουδέλης, στο «Μικρό προοίμιο» και στον πρόλογό του για τον Ιρβιν (εξαίρετο επίσης κείμενο), επικεντρώνει το ενδιαφέρον του σε ένα γράμμα του Ιρβιν προς την αδελφή του Εθελ (η οποία άσκησε μεγάλη επίδραση στη συγγραφική παραγωγή του), γράμμα - «πνευματική διαθήκη» του, στο οποίο περιγράφει ένα ψυχο-αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα που, με τίτλο «Υπνος του Αλφρεντ», σχεδίαζε αλλά δεν πρόλαβε να γράψει. Ο «Αλφρεντ» δε θα ήταν άλλος από τον Ιρβιν και ο «ύπνος» δε θα ήταν άλλο από την ψυχοδιανοητική ξαγρύπνια του συγγραφέα, ακόμα και στον ύπνο του, στη διάρκεια σύλληψης και «κυοφορίας» ενός έργου. Ο Τ. Γουδέλης σκόπευε να μεταφράσει αυτό το γράμμα - «κύκνειο άσμα» του Ιρβιν. Αντί μιας μετάφρασης, που θα αποτελούσε μια απλή φιλολογική πληροφορία, ο Τ. Γουδέλης, βασιζόμενος στο γράμμα, έπλασε ένα θαυμάσιο διήγημα - δοκίμιο για τον Ιρβιν, αλλά γενικότερα τη λογοτεχνική δημιουργία, ως παράγωγο της πραγματικότητας και φαντασίας, της νόησης και της ψυχής, των βιωμάτων, της μνήμης, συναισθημάτων, αισθήσεων και παραισθήσεων, συνείδησης και υποσυνείδητου, ορατού και αόρατου, ειρμών και συνειρμών.

Με τέτοια πολύπτυχη, δική του βιωματική και ψυχοδιανοητική «ύλη», πλάθει ο Τ. Γουδέλης και τα άλλα οκτώ αξιόλογα διηγήματά του, στα οποία κυρίαρχη είναι μια αυτόματη, με ελάχιστα σημεία στίξης, ψυχογραφική, συνειρμική γραφή. (Εκδόσεις «Νεφέλη» ).


Αρ. Ελ.


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ