ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 20 Απρίλη 1996
Σελ. /32
ΚΕΝΗ
10496r.110

Ορισμένες θέσεις - συμπεράσματα και παρατηρήσεις

Εκθεση Δράσης: Εδώ πρέπει να ομολογηθεί ότι η ΚΕ πραγματοποίησε την εντολή του 14ου Συνεδρίου, πέτυχε το βασικότερο στόχο, όχι μόνο την ανασυγκρότηση του Κόμματος, αλλά και την προώθησή του σε πολιτική δύναμη με σοβαρή προοπτική, που καλείται η ΝΕΑ ΚΕ να την επεκτείνει και αυτό επιτεύχτηκε χάρις στην ακούραστη και πολύπλευρη δουλιά της και τις κομματικές δυνάμεις που στάθηκαν αταλάντευτα στο πλευρό της.

Αλλά αυτό δεν πάει να πει ότι εξάντλησε τις δυνατότητες που ανοίγονταν μπροστά της. Οπως ομολογεί, τα άρθρα 12-14 είναι χαρακτηριστικά. Δε χρησιμοποιήθηκαν όσο έπρεπε οι παλιές δυνάμεις σε όλη την κλίμακα, που και πείρα διέθεταν και που στις δύσκολες ώρες στάθηκαν αποφασιστικά στο πλευρό της. Είναι ένα λάθος που ενώ έχει επισημανθεί συνεχίζεται.

Εδώ επισημαίνω: Οι τελευταίες σειρές του άρθρου 29 θέλουν πολλή δουλιά για να κατανοηθούν. Υπάρχουν ακόμα ΚΟ που από απειρία τις εμποδίζουν (μπερδεύουν). Το άρθρο 30 είναι πιο ξεκάθαρο, αλλά πρέπει να γίνει κτήμα των Οργανώσεων όπως και το 31.

Το Σχέδιο Προγράμματος είναι σωστό. Το θέμα είναι πώς θα πραγματοποιηθεί; Εδώ πρέπει να σταθεί η ΝΕΑ ΚΕ οι μικροπαραλλαγές που προτείνονται δεν αλλάζουν τη σημερινή κατάσταση. Για το λόγο αυτό θα σταθώ στα σημεία εκείνα που συντέλεσαν στη σημερινή κατρακύλα. Και θα αναφερθώ στην 64χρονη εθελοντική μου θητεία στο τιμημένο ΚΚΕ.

Καταρχήν οι καταστατικές αρχές, πρέπει να τηρηθούν σχολαστικά. Δεν υπάρχει κομμουνιστής, φίλος, οπαδός ακόμα και πολλοί εγκλωβισμένοι στα αστικά κόμματα που να επιθυμούν ένα γερό ΚΚΕ. Αλλά για να είναι γερό και σε θέση να αντιμετωπίζει την όποια θύελλα, θα πρέπει να στηριχτεί στις δυνάμεις του, που σώμα και ψυχή του είναι τα κομματικά μέλη του, γι' αυτό πρώτο καθήκον του είναι να ξεκαθαρίσει τις γραμμές του, από κάθε άποψη.

Δε νοείται κομμουνιστής, που δεν είναι στο συνδικάτο του. Που δεν είναι σε έναν τουλάχιστο από τους κοινωνικούς συλλόγους, φορείς της συνοικίας του. Που δεν παίρνει ενεργά μέρος στην εκτέλεση των κομματικών αποφάσεων και αυτής της ΚΟΒ. Που δε διαβάζει τον "Ρ", για να ενημερώνεται καθημερινά για την πολιτική του Κόμματος. Και που δεν είναι συνεπής στις κομματικές υποχρεώσεις.

Ο ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΗΣ ΕΙΝΑΙ ΤΙΤΛΟΣ ΤΙΜΗΣ που δύσκολα κατακτιέται, που το Κόμμα τον κατέκτησε με θυσίες των καλύτερων παιδιών του.

Στο Κόμμα όσοι είναι στις γραμμές του δέχτηκαν τις καταστατικές του αρχές και το ακολουθούν, όσοι για διάφορους υποκειμενικούς λόγους (ανθρώπινο είναι) δε δύνανται, είναι θέμα δικό τους. Πάντως και αυτοί το επιθυμούν ΔΥΝΑΤΟ.

Ολοι γνωρίζουν πως μόνον ένα ΙΣΧΥΡΟ ΚΚΕ μπορεί να βγάλει την Ελλάδα από τα αδιέξοδα που την οδήγησαν όλες οι μεταδεκεμβριανές κυβερνήσεις.

Η νέα ΚΕ πρέπει να σταθεί αποφασιστικά σ' αυτό. Στην ποιότητα. Η ποσότητα δεν είναι εγγύηση. Την Οκτωβριανή Επανάσταση δεν την έκαναν οι πολλοί, αλλά οι λίγοι αφοσιωμένοι μπολσεβίκοι. Ενώ οι πολλοί την έθαψαν.

Η κριτική και αυτοκριτική είναι η σπονδυλική στήλη του Κόμματος.

Οι όποιες αποφάσεις θα πρέπει να εκτελούνται με ευθύνη των κομματικών στελεχών. Που και τα ανώτερα πρέπει να λογοδοτούν στην εξελεγκτική επιτροπή, η οποία έχει την ευθύνη για τυχόν αποσιώπηση.

Πρέπει να σταματήσει. Εγώ τους τα είπα και ξεμπέρδεψα. Οχι. Είναι εξίσου υπεύθυνο. Τα στελέχη μπαίνουν πάντα μπροστά. Και δείχνουν το δρόμο και όχι τι πρέπει να κάνουν οι άλλοι!

Η λέξη αδυναμία που συνεχώς επαναλαμβάνεται από ορισμένα στελέχη δεν είναι ΠΑΝΑΚΕΙΑ. Στο οποιοδήποτε εμπόδιο πρέπει να στεκόμαστε και να το μελετάμε για να βρούμε τρόπους να το ξεπεράσουμε. (Δεν υπάρχουν κάστρα άπαρτα για τους κομμουνιστές, Λένιν). Αυτό έχει επιβεβαιωθεί στην πράξη.

Η πρωτοβουλία πρέπει να ενθαρρύνεται, το τυχόν λάθος διορθώνεται, δεν είναι ζημιά. Το να μην κάνεις τίποτα είναι ολέθριο.

Κάθε 1 χρόνο τουλάχιστον η ΑΕ πρέπει να πραγματοποιεί ένα αχτίφ στελεχών έτσι θα ανταλλάσσονται πείρα και γνώσεις της περιοχής της, και όχι να μην γνωρίζει η δεξιά τι ποιεί η αριστερά στον ίδιο χώρο.

Και το σπουδαιότερο ότι είμαστε όλοι ίσοι μπροστά στο Κόμμα, δεν υπάρχουν ξεράκηδες που τα ξέρουν όλα και δε δέχονται βίτσα!

ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΜΑΘΟΥΜΕ ΝΑ ΔΟΥΛΕΥΟΥΜΕ ΣΩΣΤΑ.

Η δουλιά σπίτι - ΚΟΒ - σπίτι στο όνομα της σωστής καθοδήγησης και έλεγχο που εγκαινιάστηκε, είναι καταστροφή. Τα κομματικά μέλη πρέπει να απασχολούνται δημιουργικά. Δεν απασχολούμαστε να αυξήσουμε την επιρροή του Κόμματος που πραγματοποιείται όταν μεταφέρουμε το λόγο του Κόμματος μέσα στο λαό, με τον μοναδικό τρόπο που υπάρχει, να πάμε στους χώρους δουλιάς ή εκεί που συχνάζουν.

Αλλά ποιος ασχολείται με αυτό; Τώρα καθιέρωσαν τον πιο σεχταριστικό τρόπο δουλιάς, προς δόξα της καθοδήγησης.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΦΩΤΙΑΔΗΣ

Μαρούσι

160496. r73

Εκθεση Δράσης της ΚΕ του ΚΚΕ (Παρατηρήσεις - σχόλια)

Από την προσεκτική μελέτη του κειμένου, νιώθω την ανάγκη ν' αναγνωρίσω στην Επιτροπή τη σοβαρή και υπεύθυνη αξιολόγηση της δράσης της ΚΕ, καθώς και τη βαθιά μαρξιστική ανάλυση των όποιων θεμάτων και προβλημάτων με τα οποία καταπιάνεται. Οπως επίσης και τους τρόπους και τις μεθόδους για τη λύση τους και για την παραπέρα πορεία του ΚΚΕ.

Από την άλλη, δεν μπορώ να αποφύγω μερικά σχόλια και ορισμένες παρατηρήσεις σε επιμέρους κεφάλαια, που κατά τη γνώμη μου, ίσως βοηθήσουν την ΚΕ ειδικά και το Κόμμα μας γενικότερα, στον επαναστατικό δρόμο του, που ασφαλώς είναι δύσκολος.

Διαπιστώνω - ευτυχώς - ότι όλο το κείμενο διαπνέεται όχι από μεγαλοστομία, επιτυχίες και "θαύματα", αλλά με αδυναμίες και επισημάνσεις, καθώς επίσης - έμμεσα αλλά σαφώς - από μια διακριτική αυτοκριτική διάθεση και για το παλιότερο ή πρόσφατο παρελθόν, αλλά και για το παρόν. Αυτό είναι ένα πολύ καλό δείγμα που προοιωνίζεται επιτυχίες με λιγότερα λάθη και παραλείψεις. Γιατί, π. χ. δεν προήλθαν από παρθενογένεση ούτε η σχεδόν οικονομική χρεοκοπία του Κόμματος, ούτε η αποψίλωση από στελεχικό δυναμικό των "902" FM και "902" ΤV ή του "Ρ" και της ΚΟΜΕΠ κλπ. Σίγουρα από εγκληματικά λάθη και παραλείψεις ή κλασικές ανεπάρκειες της ΚΕ, του ΠΓ, της Εξελεγκτικής Επιτροπής και της Οικονομικής Επιτροπής. Ελπίζω και πιστεύω ότι δε θα επαναληφθούν και τούτο αποδεικνύει το σημερινό κείμενο που έχουμε μπροστά μας.

Και τώρα επισημάνσεις:

1ον. Στη σελίδα 9, παράγραφος 6 αναφέρονται τα εξής: "... Επιχειρήσεις και τομείς στρατηγικής σημασίας περνάνε ολοκληρωτικά στον έλεγχο και την κηδεμονία των πολυεθνικών... Το πολυεθνικό κεφάλαιο διεισδύει όλο και πιο βαθιά στον κοινωνικό τομέα, στις υπηρεσίες...".

Νομίζω ότι αν δε δοθούν συγκεκριμένα παραδείγματα με στοιχεία αναλυτικά που να πείθουν για του λόγου το αληθές, και θα είναι ακατανόητα για τους πολλούς, ίσως και αναξιόπιστα ή γενικόλογα.

2ον. Στη σελίδα 11, παράγραφος 8, για την ΠΟΛ. ΑΝ. Νομίζω ότι ο χαρακτηρισμός που της πρέπει είναι ότι ανήκει στη "Λέσχη Μπίλντεμπεργκ" που είναι η μήτρα που εκκολάπτει τη νεοφασίζουσα εκδοχή της "νέας τάξης πραγμάτων".

Οπως και ο "ΣΥΝ", είναι ένα αντι - ΚΚΕ κατασκεύασμα και επόμενα και αντικομμουνιστικό.

3ον. Στη σελίδα 14, παράγραφος 12 είναι σωστότατη και ρεαλιστική η εκτίμηση όπου διαπιστώνεται: "Η πορεία ανασυγκρότησης αποδείχτηκε πιο σύνθετη και μακροχρόνια απ' ό,τι αρχικά προβλεπόταν".

Ας είμαστε ρεαλιστές. Αυταπάτες και υπεραισιοδοξίες δε χρειάζονται όσο κι αν η αλήθεια είναι πικρή που οφείλεται "εν πολλοίς" και σε λάθη δικά μας.

4ον. Με κάθε επιφύλαξη, ως όχι ειδικός στα συνδικαλιστικά, θα πρότεινα μια ή περισσότερες ειδικές συζητήσεις - μελέτες, γύρω από το θέμα, αν είναι αναγκαία η ίδρυση μιας νέας ΓΣΕΕ ταξικής, (μελετώντας και την ιστορία των άλλων ευρωπαϊκών χωρών) αυτόνομης, γιατί εδώ που φτάσαμε, η ηγεσία της σημερινής ΓΣΕΕ, με ευθύνη της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ και του "ΣΥΝ", έχει χρεοκοπήσει στα μάτια των εργαζομένων και προχωράει ακάθεκτα σε ταύτιση με το ΣΕΒ.

ΤΕΛΟΣ: Κακά τα ψέματα, είμαστε λίγοι. Μείναμε λίγοι. Και όχι μόνο, αλλά και, κατά κάποιο τρόπο, και ανεπαρκείς. Λίγοι γιατί, μεριά από τα λάθη μας, μεριά από την απογοήτευση λόγω της κατάρρευσης των σοσιαλιστικών κρατών αλλά και προπαντός από τη διάβρωση που υποστήκαμε από το σύστημα, είναι επόμενο να μην μπορούμε ν' ανταποκριθούμε στις σημερινές αυξημένες απαιτήσεις του κινήματος. Και ανεπαρκείς, γιατί: α) Οι μεν παλαίμαχοι σέρνουν από δύο και τρεις αρρώστιες κι είναι αδύναμοι βιολογικά, και από πάνω έχουν κι αυτοί τις αμαρτίες τους, και β) γιατί οι νέοι είναι άπραγοι και άμαθοι, αζύμωτοι και όχι θεωρητικά καταρτισμένοι. Γι' αυτό θα χρειαστεί πολλή δουλιά. Είναι μακρύς ο δρόμος. Χαρά σε κείνον που πίστεψε. Αλλος δρόμος δεν υπάρχει.

N. ΑΡΒΑΝΙΤΗΣ

Βούλα

Υ. Γ./ Απόδειξη για το πόσο είναι μακρύς ο δρόμος, είναι τα παραδείγματα: α) Οι αρχαιρεσίες στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά. Ως και οι κότες έχουν καταλάβει τον εμπαιγμό και το έγκλημα που γίνεται σε βάρος της χώρας μας για το ξεπούλημα, αλλά και προπαντός σε βάρος των 3 χιλ. εργατών, κι όμως, στις αρχαιρεσίες, ΠΑΣΟΚ + ΝΔ = 78% Τι να πεις;

β) Καταθέτει στη Βουλή το ΚΚΕ πρόταση νόμου για την αύξηση των συντάξεων και το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ την απορρίπτουν πανηγυρικά κι ας... κόβονταν στα λόγια τάχα για τους συνταξιούχους.

Τι να πεις;

γ) Καλούν σε απεργία τα συνδικάτα κι ενώ άλλοτε κατέβαιναν 40 χιλιάδες, σήμερα έρχονται μόνο 400 απεργοί. Τι να πεις;

Είναι μακρύς ο δρόμος.

090496R.194

Υψωμένα τα λάβαρα του τιμημένου ΚΚΕ

"Μεγάλο χρέος του Κόμματός μας, η συχνή καθοδήγηση όλου του φάσματος των καταπιεσμένων του λαού μας".

Σύντροφοι και συντρόφισσες,

Με αισιοδοξία χαιρετίζω τη σύναξη του 15ου Συνεδρίου του Κόμματός μας.

Είμαι ένας 72άρης από τις εκατοντάδες χιλιάδες συντρόφους που φοίτησαν στα λαϊκά πανεπιστήμια, που γνώσεις μας και συνείδησή μας έγιναν οι λαϊκοί ταξικοί αγώνες και η ιδεολογία.

Το πρόσωπο του κατεστημένου είναι αυτό που εξαπατά το λαό, καλλιεργεί την εχθρότητα και την απόσταση ανάμεσά του, ξεχωρίζει σκόπιμα άνθρωπο από άνθρωπο, κλάδους, ειδικότητες κλπ. Ο λαός χρειάζεται κοινή πορεία πάλης για να ορθοποδήσει, να δει κάποιο καλύτερο αύριο, διαφορετικά, ξεκομμένα και αποπροσανατολισμένα, ο κάθε ερχόμενος χρόνος θα είναι και χειρότερος από αυτόν που ζούμε σήμερα και φεύγει.

Εχουμε υποχρέωση όλοι οι αγωνιζόμενοι από τις θέσεις του ΚΚΕ, αλλά και ευρύτερα, όλο το φάσμα του εκμεταλλευόμενου λαού, να απομακρύνουμε κάθε απαισιοδοξία, να συσπειρωθούμε, να συντονιστούμε και να εφοδιαστούμε με αισιοδοξία, να φυτέψουμε βαθιά στο υποσυνείδητό μας και να καλλιεργούμε τον ερχομό μιας καλύτερης εποχής. Να ζήσουμε νοερά, αλλά και ενεργά, με πεποίθηση, τη νίκη του ελληνικού λαού και ολόκληρου του διεθνιστικού συνόλου στην πραγμάτωση και εδραίωση του επιστημονικού σοσιαλισμού και της παγκόσμιας ειρήνης.

"Χωρίς πολέμους και σφαγές, μ' αγάπη και τραγούδια", όπως λέει και ο μεγάλος του λαού ποιητής Γιάννης Ρίτσος.

Ενα από τα μεγάλα καθήκοντα του Κόμματός μας και μεγάλο χρέος είναι η καθοδήγηση, ιδίως στην ύπαιθρο. Οι ΚΟΒ της υπαίθρου είναι ευνόητο ότι στερούνται κατά κάποιο τρόπο το καθοδηγητικό υλικό. Η καθοδήγηση σαν "άσπρες μύγες" φαίνονται στις ΚΟΒ σε μεγαλοχώρια. Τα νομαρχιακά καθοδηγητικά όργανα πρέπει να εμφανίζονται συχνότερα και να επισκέπτονται τις ΚΟΒ του χωριού, τα κύτταρα του Κόμματος. Οι ΚΟΒ των πόλεων έχουν διαφορετικές κοινωνικές επαφές. Συναλλάσσονται με τη διανόηση, έχουν καθημερινά το "Ριζοσπάστη", παραβρίσκονται σε διαδηλώσεις, συνεστιάσεις, ομιλίες στελεχών του Κόμματος. Στο πρόγραμμα του Κόμματος έχω τη γνώμη ότι πρέπει να μπει στόχος, ή ας την ονομάσω εκπαίδευση, όσο το δυνατόν περισσότερων καθοδηγητικών οργάνων.

Αναγνωρίζω τόσο εγώ, όσο και ο καθένας τι αντιμετωπίζει το Κόμμα, αλλά επιβάλλονται όσο το δυνατόν παραπάνω θυσίες.

Ολα τα στελέχη του Κόμματος, από την ΚΕ μέχρι τον γραμματέα της μικρότερης ΚΟΒ, πρέπει να αναλογιστούν τις ευθύνες τους και τις μεγάλες υποχρεώσεις που αναλαμβάνουν, όχι μόνο απέναντι στο Κόμμα, αλλά και γενικότερα.

Σύντροφοι,

Το 15ο Συνέδριο του Κόμματός μας θα πρέπει να είναι ο φάρος και ο οδηγός νέων αγώνων. Οι συγκυρίες στον πλανήτη, όπως φαίνεται, αλλάζουν. "Οσο οι επιχειρήσεις, ο πλούτος, το χρήμα συσσωρεύονται σε λιγότερα χέρια, τόσο περισσότερους αντιπάλους, εχθρούς, έχει το "τέρας" που λέγεται καπιταλισμός".

Τουλάχιστον η μαρξιστική θεωρία αυτό διδάσκει, αλλά αυτή είναι και η πραγματικότητα. Επαγρύπνηση, πάλη και ετοιμότητα. Επαγρύπνηση να μην επαναληφθούν λάθη, όπως αυτό με το "Συνασπισμό", που υποστυλώσαμε συντηρητικές κυβερνήσεις. Που βάλαμε μέσα στις τάξεις μας αλλόπιστους και άθελά μας τους δώσαμε το δικό μας "μανδύα" και μοιράσαμε τη δύναμή μας. Ευτυχώς που είδαμε τις προθέσεις τους, βάλαμε πλώρη και στεκόμαστε στο ύψος μας με τη σημαία και τα λάβαρα του τιμημένου ΚΚΕ υψωμένα ψηλά.

Στο "Ριζοσπάστη" της 10.3.96 ο Γιάννης Κατσαντώνης από την Αθήνα, στο κείμενό του για τον προσυνεδριακό διάλογο γράφει για τα υπερήλικα μέλη. Είναι πολύ σωστή η άποψή του, ενήλικοι σύντροφοι είναι πολλές χιλιάδες και η διαγραφή τους αποτελεί τιμωρία και πίκρα. Πρέπει να είναι γνωστοί στην Κομματική Οργάνωση του τόπου τους και να βρίσκονται στον κύκλο των ενδιαφερόντων του Κόμματος και να μη διαγράφονται. "Είναι οι ρίζες των νέων δέντρων".

Επίσης, να ληφθεί υπόψη το σημείωμα του συντρόφου ιερέα και να αξιοποιηθεί κατάλληλα σε μια παράγραφο. Οντως ο κατώτερος κλήρος έχει προσφέρει στους αγώνες και είναι καταπιεζόμενος.

Επίσης, και το σημείωμα του Γιάννη Στυλιάτη από τη Βούλα (21.3.96) για το ποδόσφαιρο. Για τους παραπάνω έχω σύμφωνη γνώμη.

Σύντροφοι,

Με οδηγούς μας τους μεγάλους δασκάλους της σοσιαλιστικής μας επανάστασης Μαρξ - Λένιν - Στάλιν και με πολύμορφους ταξικούς αγώνες να φτάσουμε στους στόχους που έχουμε βάλει - τον επιστημονικό σοσιαλισμό - κομμουνισμό, έτσι που τα παιδιά μας και γενικότερα οι νεότερες γενιές να ζήσουν το μέλλον που αξίζει και πρέπει στην ανθρωπότητα.

"Για μια από την αρχή ζωή απροσκύνητη", όπως λέει ο πρόσφατα μεταναστεύσας στην "αιώνια σιωπή" Οδυσσέας Ελύτης.

Ετσι, με τις πενιχρές μου γνώσεις μπόρεσα να διατυπώσω ορισμένα για τον προσυνεδριακό διάλογο.

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΣΩΤΗΡΙΑΝΟΣ

Νύμφες Κέρκυρας

.. pgno01.. head02c - ## - 170496r.229

Για το Σχέδιο Προγράμματος

Ξεκινώντας τη συζήτηση για το σχέδιο προγράμματος, δεν μπορεί να μην αναφερθεί κανείς αρχικά για το τι άλλαξε απ' το 10ο Συνέδριο μέχρι σήμερα και πώς εκτιμώνται οι ίδιες οι αποφάσεις του, θετικά ή αρνητικά μέσα σ' αυτά τα χρόνια.

Ομως η ΚΕ καθόλου δε νιώθει την ανάγκη να αναφερθεί γύρω απ' αυτό. Στο προσχέδιο δε γίνεται καμιά εκτίμηση για το αν ήταν σωστές οι αποφάσεις του 10ου συνεδρίου, αν "περπάτησαν" στη ζωή, αν έγιναν αντικείμενο προπαγάνδας και ζύμωσης στην καθημερινή μας δράση στο εργατικό κίνημα. Και είναι φυσικό αυτό.

Τι να πει, δηλαδή, ότι με τις αποφάσεις του 11ου, 12ου και 13ου κυρίως, αλλά και του 14ου, αναίρεσαν στην πράξη και στα χαρτιά αυτές τις αποφάσεις; Οτι το επίπεδο αμφισβήτησής του έφτασε μέχρι το κοινό πόρισμα, το Συνασπισμό και την κυβέρνηση Τζανετάκη;

Παραπέρα, δεν μπαίνει καν στον κόπο, να απολογηθεί στην εργατική τάξη τουλάχιστον, για το πόσο και αν τη βοήθησε να φτάσει, να προσεγγίσει την εξουσία, πράγμα που άλλωστε είναι και ο σκοπός ύπαρξης ενός ΚΚ αναφέρεται στον Οπορτουνισμό, λες και είναι κάτι έξω απ' το Κόμμα, λες και δεν υπάρχει μέσα σ' αυτό.

Δε μιλά για την ιδεολογική πάλη που γινόταν, γίνεται και θα γίνεται στο εργατικό κίνημα και κατ' επέκταση στο κομμουνιστικό κίνημα.

Σαν, να μην ήταν σχεδόν οι ίδιοι σ/φοι στην ΚΕ, που ψήφιζαν όλα αυτά τα χρόνια τις αποφάσεις που έφεραν το Κόμμα σε οπορτουνιστική πολιτική και σε δύο διασπάσεις.

Το ίδιο το κείμενο είναι γεμάτο από ασάφειες και αντιφάσεις.

Στην αρχή αναδείχνει με έμφαση μια σειρά από υπαρκτές ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις και συνέπειες που όμως και πριν υπήρχαν και οξύνονταν.

Αναφέρει για δύο κύκλους χωρών, τις ηγέτιδες ιμπεριαλιστικές και τις άλλες χωρίς να διευκρινίζει πού ανήκει η Ελλάδα.

Αν εννοεί ότι η Ελλάδα βρίσκεται "στις άλλες" τότε μιλάμε για μια "τριτοκοσμική χώρα".

Αναγνωρίζει τη βασική αντίθεση του Καπιταλισμού που είναι κεφάλαιο - εργασία, αλλά δεν αναφέρει τίποτα για την κυρίαρχη, Μονοπώλια - Λαός, όπως έβαζε το 10ο, χωρίς να εξηγεί γιατί.

Αντί γι' αυτό αναφέρεται στην αντίθεση ιμπεριαλισμού - εξαρτημένων και καταπιεσμένων λαών σαν να πρόκειται να αγνοήσουμε το νόμο της ανισόμετρης ανάπτυξης και να μιλήσουμε για ταυτόχρονη παγκόσμια επανάσταση.

Λέει, ότι ο ελληνικός καπιταλισμός είναι στο τελευταίο στάδιο ανάπτυξής του, αλλά παρακάτω σε ενδιάμεση εξαρτημένη και υποδεέστερη θέση. Δέχεται ότι εντάθηκε η συγκέντρωση και συγκεντροποίηση του κεφαλαίου, αλλά απασχολείται και από το γεγονός ότι συρρικνώνεται η παραγωγική βάση της χώρας.

Στην ταξική σύνθεση αναφέρει μείωση εργοστασιακού προλεταριάτου και αύξηση αλλοδαπών εργατών, χωρίς να λέει πού απασχολούνται αυτοί και αν αυτό έχει σχέση με τη μείωση των ντόπιων εργοστασιακών εργατών.

Ετσι, μέσα απ' αυτές τις ασάφειες και τις αντιφάσεις, δεν μπορεί κανείς να προσδιορίσει τελικά ποιο είναι το επίπεδο ανάπτυξης του καπιταλισμού στην Ελλάδα και ποια η ταξική διάρθρωσή του.

Στη συνέχεια, και ενώ σωστά αναγνωρίζει ότι το λύσιμο της βασικής αντίθεσης θα γίνει με Σοσιαλιστική Επανάσταση, παρεμβάλλει ξαφνικά και το "Αντιιμπεριαλιστικό - Αντιμονοπωλιακό - Δημοκρατικό μέτωπο".

Φτάνει, δηλαδή, στην ουσία του κειμένου, στην "αιώνια δικαιολογία" της ωρίμανσης του υποκειμενικού παράγοντα, πρόβλημα υπαρκτό μεν, αλλά, για να λυθεί και όχι για να δικαιολογούμε τις επιλογές μας.

Από πού, πώς και γιατί ένα τέτοιο μέτωπο θα ωριμάσει τον υποκειμενικό παράγοντα, δεν αναφέρεται. Ενα μέτωπο που είναι κάτι σαν την "πραγματική αλλαγή" (11ο), "αλλαγή με κατεύθυνση το Σοσιαλισμό" (12ο), "προοδευτικός εκσυγχρονισμός" (13ο) "ανάπτυξη νέου τύπου" (14ο), που όμως έχει ντυθεί περίτεχνα με μια "αριστερή" φρασεολογία.

Σαν πρώτη δυσκολία, που οδηγεί στη συγκρότηση του μετώπου, ουσιαστικά εννοεί την ίδια την ύπαρξη του ιμπεριαλισμού.

Απ' την αρχή ξεκαθαρίζει ότι είναι ο μόνος δρόμος, αλλά μόνο "για την απόσπαση ουσιαστικών και βιωσίμων κατακτήσεων".

Τόσα χρόνια μιλάμε για 5 κόμματα 2 πολιτικές, όμως αναφέρει ότι υπάρχουν κόμματα που μπορούμε να συνεργαστούμε στη βάση της αντίθεσης με τον ιμπεριαλισμό και θα τα κρίνουμε κιόλας και στην πράξη όχι μόνο στα λόγια, λες και υπάρχουν ή μπορεί να υπάρξουν τέτοια. Οσο για τις προγραμματικές κατευθύνσεις και τους στόχους πάλης, τι να πει κανείς. Απ' τη μια λέει ότι δεν μπορεί να αποτελούν πλαίσιο διαχείρισης της κρίσης του συστήματος και απ' την άλλη το μέτωπο θα παλεύει μεταξύ άλλων για:

- "Ενα πλαίσιο παραγωγικής ανάπτυξης, σε αντίθεση με τις επιλογές της Ε Ε και την ασυδοσία του κεφαλαίου", λες και είναι δυνατό να γίνει αυτό στον καπιταλισμό. Παρακάτω αναφέρεται η συνήθης αναπτυξιολογία για δημόσιο χαρακτήρα επιχειρήσεων ΚΩ και στρατηγικής σημασίας βιομηχανιών, κρατικών τραπεζών κλπ., για δημόσιους φορείς κατά κλάδο. Η αποτυχία αυτών των θέσεων δεν έγκειται μόνο στη διαχειριστική λογική τους, αλλά και το ότι ακόμα και σαν τέτοιες (ρεφορμιστικές δηλαδή) είναι ανέφικτες στα πλαίσια του ΚΜΚ.- "Υπαγωγή όλων των βασικών υπηρεσιών της κοινωνικής πολιτικής και πρόνοιας στο δημόσιο τομέα", παραγνωρίζοντας το ρόλο του κράτους στο ΚΜΚ.

- "Σύνταγμα που θεσμοθετεί την εθνική κυριαρχία και ανεξαρτησία της πατρίδας, την ενίσχυση των δημοκρατικών δικαιωμάτων των εργαζομένων στους χώρους εργασίας". Η ύπαρξη και ανάπτυξη του πολιτικού συστήματος όμως δεν είναι θεσμικό ζήτημα, αλλά έχει να κάνει με την πολιτική εξουσία που είναι δικτατορία των μονοπωλίων.

- "Δράση που στοχεύει στην αντιμετώπιση του εκρηκτικού προβλήματος της ανεργίας", πράγμα λυμένο για το αν αντιμετωπίζεται ή όχι σ' αυτό το σύστημα, απ' την εποχή που ο Μαρξ έγραψε το "Κεφάλαιο".

Στη συνέχεια ομολογεί την κεντρική ιδέα του μετώπου το οποίο "παλεύει για να κερδίσει την εμπιστοσύνη της λαϊκής πλειοψηφίας, να αποσπάσει την κυβερνητική εξουσία". Ωστε, λοιπόν, η απόσπαση της κυβερνητικής εξουσίας ωριμάζει τον υποκειμενικό παράγοντα!!!

Αν αυτό δεν είναι σπρώξιμο της πάλης της ΕΤ και του Κόμματος στον κοινοβουλευτισμό τότε τι είναι;

Αν όλα αυτά δε δυναμώνουν τον οπορτουνισμό και τον ρεφορμισμό, τότε τι τα συντηρεί τόσα χρόνια, φτάνοντας στο σημείο να έχουν το πάνω χέρι στο εργατικό και κομμουνιστικό κίνημα;

Παρακάτω προσπαθεί να κατοχυρώσει την αυτοτέλεια του Κόμματος στο μέτωπο προπαγανδίζοντας, το Κόμμα, το πρόγραμμά του, που θα είναι όμως ποιο; Η συγκρότηση του Α-Α-Δ μετώπου, η απόσπαση της κυβερνητικής εξουσίας; Η μήπως ο Σοσιαλισμός; Και αν ναι, τι χρειάζεται η συγκρότηση του μετώπου για να τον προπαγανδίσει;

Αλλά ποιο πρόγραμμα για το Σοσιαλισμό; Αυτό το πλαίσιο των ήπιων και αποδεκτών γενικά λεκτικών όρων που κάνουν το Σοσιαλισμό ένα μακρινό όραμα για κάποιους επίσης μακρινούς απογόνους μας; Ακόμα και αυτή η εντός εισαγωγικών αναφορά στη δικτατορία του προλεταριάτου που μετατρέπεται σε κάποιον αόριστο επιστημονικό όρο, απονευρώνεται και στερείται της ουσίας της που είναι:

- το πάρσιμο και η διατήρηση της εξουσίας με ένοπλο αγώνα.

- το τσάκισμα της κρατικής μηχανής με βίαιο τρόπο,

- η πολιτική εξουσία της εργατικής τάξης που ασκείται με όργανα τύπου Σοβιέτ,

- η κατάργηση του κοινοβουλευτισμού και της Βουλής σαν θεσμών ταυτισμένων με τη δικτατορία της αστικής τάξης,

- το ξεχώρισμα του δημοκρατισμού της ΕΤ απ' τη δήθεν δημοκρατία γενικά που επικαλούνται οι οπορτουνιστές.

Ακόμα και στο ζήτημα της κοινωνικοποίησης των μέσων παραγωγής το κείμενο παραθέτει την "κοινωνικοποίηση των βασικών μέσων παραγωγής".

Βάφτισε λοιπόν η ΚΕ το κρέας ψάρι και πάει για νηστεία.

Ομως, το μόνο που θα καταφέρει είναι "ο κόσμος να το 'χει βούκινο και μεις κρυφό καμάρι".

Αν αυτό το σχέδιο προγράμματος υιοθετηθεί απ' το Συνέδριο και γίνει πρόγραμμα του Κόμματος το μόνο που θα έχουμε καταφέρει είναι να απομακρύνουμε όλο και πιο πολύ το κόμμα και την εργατική τάξη απ' την ιστορική τους αποστολή, δηλαδή το πάρσιμο και την εγκαθίδρυση της εξουσίας της εργατικής τάξης και το πέρασμα στην Κομμουνιστική Κοινωνία απελευθερώνοντας την ανθρωπότητα απ' την Καπιταλιστική Βαρβαρότητα.

ΚΑΤΣΙΦΗΣ ΝΙΚΟΣ

Καλλιθέα, ΚΟΒ Οικοδόμων

.. pgno01.. head02r - ## - 1804238. txt

Προλετάριοι όλων των χωρών ενωθείτε

Χωρίς αμφιβολία, ένα από τα πιο δύσκολα καθήκοντα για το Κόμμα μας σήμερα, είναι η προσπάθειά του να προσαρμόσει το πρόγραμμα στρατηγικής του στις νέες συνθήκες.

Σήμερα που ανεβαίνει το μορφωτικό επίπεδο της εργατικής τάξης και η ανάπτυξη της τεχνολογίας, η διάρθρωση της εργατικής τάξης δίνει πολύτιμα στοιχεία για τις αλλαγές και αυτό είναι το δύσκολο. Ακριβώς εδώ είναι και το ζητούμενο, να προσαρμοστούμε στη διακήρυξη προλετάριοι όλων των χωρών ενωθείτε.

Βεβαίως η συζήτηση έχει ανοίξει. Θα βοηθήσει να βγει το πιο σωστό ντοκουμέντο για την πιο πέρα επεξεργασία του προγράμματος δράσης και στρατηγικής του Κόμματος. Ομως ορισμένες απόψεις συντρόφων αποπροσανατολίζουν και δίνουν τροφή στους αστούς να ουρλιάζουν και να χτυπούν όλο το κίνημα.

Για μας το κύριο ζήτημα είναι να μελετήσουμε τα ντοκουμέντα των κλασικών φιλοσόφων και θα βρούμε απαντήσεις στον προβληματισμό μας, να απαλλαγούμε από ανωφελείς αναζητήσεις. Η δύναμη των κομμουνιστών είναι η διαρκής συμβολή, μελέτη στον επιστημονικό εξοπλισμό τους και οι αναγκαίες βελτιώσεις στην καθημερινή δράση τους.

Μελετώντας τη διάρθρωση της εργατικής τάξης στη χώρα μας και τις αλλαγές που γίνονται, επιβάλλουν περισσότερη γνώση των προβλημάτων και του χώρου εργασίας στα κομματικά στελέχη και εκεί πρέπει να στρέψουμε την προσοχή μας, οι αναζητήσεις μας, αύξηση του ειδικού βάρους, οι γνώμες και οι κρίσεις των λαϊκών ανθρώπων είναι πολύτιμες.

Η λαϊκή συσπείρωση αντίβαρο στη νέα τάξη πραγμάτων.

Ομως χρειάζεται ρεαλισμός, μελέτη στην ιστορική πορεία του εργατικού κινήματος και των αγώνων του ενάντια στους εκμεταλλευτές τους και όχι αναζητήσεις στο Καταστατικό και στη δικτατορία του προλεταριάτου, αλλά κάθε φορά στον αδύνατο κρίκο των κεφαλαιοκρατών και κάτω από τη δύναμη της πάλης της εργατικής τάξης. Ολες οι κατακτήσεις της εργατικής τάξης είναι καρπός της πάλης της ταξικής, κόντρα στο "ρεαλισμό" που κηρύττουν οι δυνάμεις της υποταγής στους καπιταλιστές.

Σημαντική συμβολή στο οπλοστάσιο του επαναστατικού εργατικού κινήματος για ζητήματα του ταξικού αγώνα, αλλά και στις διαδικασίες του 15ου Συνεδρίου του ΚΚΕ, είναι να εμβαθύνουμε τη μελέτη μας στη μαρξιστικολενινιστική θεωρία και στην επιστημονική ανάλυση της κοινωνικοταξικής πραγματικότητας, για να χαράξει την επαναστατική στρατηγική και τεχνική για το σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της ελληνικής κοινωνίας.

Οι ασάφειες και οι παλινωδίες είναι επικίνδυνες χωρίς στρατηγική και τακτική, χωρίς στόχους στις εσωτερικές πολιτικές ανάγκες ώστε να αναπτυχθούν οι συμμαχίες και να προωθηθούν εκείνες οι δυνάμεις για τα συμφέροντα της χώρας, όσο και να γκρινιάζουμε, αν δε διδαχθούμε από την ιστορία και τη μαρξιστική διδασκαλία, δε θα πάμε καλά.

Το Καταστατικό είναι το αγκωνάρι του Κόμματος. Είναι το επαναστατικό συμβόλαιο που συνάπτει ο κομμουνιστής με το κόμμα του.

Το μέτωπο των κοινωνικοπολιτικών δυνάμεων είναι μονόδρομος. Θα 'θελα εδώ να υπογραμμίσω ότι χωρίς την αρχή της δικτατορίας του προλεταριάτου και την αρχή του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού, καθημερινά θα πολλαπλασιάζονται οι αντιλήψεις στην πρακτική στην κατεύθυνση προς το φιλελευθερισμό και θα είναι πιο εύκολο στους αστούς να μας σπρώχνουν στο συμβιβασμό, στον οπορτουνισμό. Ας κλείσουμε τ' αυτιά μας στις σειρήνες των οπορτουνιστών, στις νουθεσίες και στις διαβολές του αστικού Τύπου και στις κλάψες των μικροαστών. Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα. Η 78χρονη πείρα του Κόμματός μας, δείχνει ότι χάρη σ' αυτό το Καταστατικό διατηρήθηκε το ΚΚΕ, η ύπαρξή του, η δυναμική του και η δράση του, ακόμα και στις πιο δύσκολες συνθήκες. Οι παραβιάσεις κάθε φορά του Καταστατικού έκαναν ζημιά.

Συνεπώς χρειάζεται το κόμμα μας συντρόφους κομμουνιστές με ήθος, κομματικότητα, με εργατική και εργασιακή συνείδηση, με προσφορά και πειθαρχία, που να πονά και να βοηθά ο ένας τον άλλον και όλοι μαζί το Κόμμα.

Σύντροφοι, καιρός να βγούμε από το τούνελ της αναζήτησης μέσα από το Καταστατικό. Δίχως πολιτική λύση πρόγραμμα φιλολαϊκό - ριζοσπαστικό, με δουλιά και αυταπάρνηση, δε θα έχει ελπίδα επιτυχίας να πάμε μπροστά. Διαφορετικά η εναλλακτική λύση που βάζει το Πρόγραμμα του Κόμματος για τη συγκρότηση του παλλαϊκού αντιιμπεριαλιστικού, αντιμονοπωλιακού δημοκρατικού μετώπου, δε θα μπορέσει να καρποφορήσει.

Η πρόκληση σήμερα και αύριο είναι ο παραδειγματισμός στη ζωή και να αφιερωθούμε στον αγώνα του λαού μας, για ένα καλύτερο και πιο ανθρώπινο αύριο.

Προτάσεις

Οι αντιπρόσωποι να εκλέγονται από τη συνέλευση της ΚΟΒ και με μια σύντομη εισηγητική αναφορά στις συνδιασκέψεις να γνωρίζουν τον σύντροφο στα Σώματα που θα πάρει μέρος. Να μη γίνονται προτάσεις από τα πάνω.

Να παραμείνει η αρχή στο Καταστατικό η δικτατορία του προλεταριάτου (στη δικτατορία των μονοπωλίων).

Να είναι ανακλητές οι θέσεις και τα αξιώματα.

Να ανανεώνονται το 15% των μελών της ΚΕ από Συνέδριο σε Συνέδριο, καθώς και στα άλλα όργανα.

ΑΡΤΕΜΗΣ ΜΑΣΜΑΝΙΔΗΣ

ΚΟΒ Προσφυγικών/Πάτρα

Απόψεις και γνώμες για το Πρόγραμμα

Το Σχέδιο Προγράμματος το μελέτησα προσεκτικά και κατά την ταπεινή μου γνώμη το βρίσκω σωστό στη βάση του.

Ωστόσο, θα ήθελα να εκφράσω τις απόψεις μου σε ορισμένα σημεία που θα παραθέσω πιο κάτω.

Στο άρθρο 19 του Προγράμματος, λέει ότι "στη χώρα μας υπάρχουν οι υλικές προϋποθέσεις για το σοσιαλιστικό μετασχηματισμό". Πού στηρίζεται αυτή η άποψη;

Εφόσον καθυστερούν οι αντικειμενικές και υποκειμενικές συνθήκες σήμερα, πρέπει σοβαρά να λάβουμε υπόψη αυτή την κατάσταση και σε επιστημονική βάση να γίνει σοβαρή και διεξοδική μελέτη και να διατυπωθεί πιο ξεκάθαρα αυτή η θέση.

Εάν λάβουμε υπόψη τη διεθνή κατάσταση, όπως αυτή διαμορφώθηκε μετά την ανατροπή των σοσιαλιστικών καθεστώτων, την οριακή συρρίκνωση και διάλυση πολλών ΚΚ, που τρομοκρατημένα άλλαξαν τον τίτλο τους και έκαναν 180 μοιρών στροφή στη μαρξιστική θεωρία τους (και δω κάνω μια παρένθεση για τη θαρραλέα και λαμπικαρισμένη θέση του ΚΚΕ που στάθηκε στο ύψος του, πιστό στις αρχές του μαρξισμού και του προλεταριακού διεθνισμού) γίνεται φανερό ότι δεν μπορούμε να μιλάμε για ευνοϊκές αντικειμενικές συνθήκες.

Ποιες είναι οι υποκειμενικές συνθήκες στην Ελλάδα;

Η σημερινή κοινωνία στη χώρα μας χαρακτηρίζεται από σοβαρές αλλαγές και ανακατατάξεις.

Με την πολιτική της ιδιωτικοποίησης και το ξεπούλημα των επιχειρήσεων, η εργατική τάξη αλλοιώνεται, αδυνατίζει και συρρικνώνεται. Κάτω απ' αυτή την ασφυκτική πίεση σημαντικός αριθμός εργατών αναγκάζεται να αλλάξει επάγγελμα.

Η νεολαία αποπροσανατολίζεται από την πολιτική ζωή και πάλη, διαβρώνεται ηθικο-πολιτικά και φανατικοποιείται σε κάθε λογής εκδηλώσεις, ντίσκο, ποδόσφαιρο κλπ., σε τέτοιο βαθμό που τους καθιστούν αδιάφορους, απαθείς και αναποφάσιστους. Και η αγροτιά ως ο κύριος σύμμαχος της εργατικής τάξης σήμερα βρίσκεται διασπασμένη.

Αυτό όμως δεν πάει να πει ότι πρέπει να σταυρώσουμε τα χέρια μας. Εδώ πρέπει να προηγηθεί ένα πλατύ μέτωπο πάλης και διεκδίκησης, καθημερινός αγώνας, ώστε να μπορέσουμε να συνειδητοποιήσουμε τις πλατιές μάζες στο πνεύμα της αλλαγής, σε συνδυασμό με την άνοδο του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος και σε στενή συνεργασία και αλληλεγγύη όλων των κομμάτων, που είναι ο βασικός παράγοντας στην εκπλήρωση αυτού του διεθνιστικού καθήκοντος.

Τότε μόνο μπορούμε να μιλάμε για ωρίμανση των αντικειμενικών και υποκειμενικών προϋποθέσεων.

Σχετικά με τον προλεταριακό διεθνισμό και ανταλλαγή γνωμών και πείρας που έκαναν τα κόμματα στο παρελθόν, κατά τη γνώμη μου, δε γίνονταν σε αμοιβαία βάση σαν ίσος προς ίσον, αλλά διέπονταν από έναν υπερβάλλοντα ζήλο προς το μεγάλο κόμμα, επικρατούσε η γνώμη ότι εφόσον το λέει αυτό το κόμμα άρα είναι σωστό. Παίρνονταν αποφάσεις άκριτης αποδοχής, χωρίς να γίνεται βαθιά μελέτη για την ορθότητα των αποφάσεων αυτών, σαν αποτέλεσμα είχε το Κομμουνιστικό Κίνημα οδυνηρές συνέπειες κλπ.

Αυτό φάνηκε και επί Χρουστσόφ και ιδιαίτερα στην περίοδο της περεστρόικα του Γκορμπατσόφ. Μέχρι τελευταία στιγμή, στο όνομα τάχα της διεθνιστικής αλληλεγγύης, ανέχονταν όλα τα κόμματα άκριτα την κατάσταση αυτή, πράγμα που ανενόχλητα έδινε τη δυνατότητα στον Ιούδα Γκορμπατσόφ να πραγματοποιεί την προδοσία του. Από δω απορρέει και η απώλεια εμπιστοσύνης και κύρους από τα άλλα κόμματα προς το ΚΚΣΕ σήμερα.

Λίγα λόγια για τον καπιταλισμό

Στο άρθρο 9 γράφει: "Υποχρεωτική εφαρμογή των αποφάσεων των ανωτέρων οργάνων κλπ." και παρακάτω: "Οσοι διαφωνούν υποχρεωτικά εφαρμόζουν τις αποφάσεις της πλειοψηφίας". Καμιά αντίρρηση.

Ωστόσο, αν μελετήσουμε το παρελθόν, θα δούμε ότι κάποτε και οι μειοψηφίες και μεμονωμένοι σύντροφοι έχουν ορθές απόψεις. Αυτό φάνηκε και με την ίδρυση του Συνασπισμού και στον καιρό της περεστρόικα.

Γι' αυτό, σωστό είναι να διατυπωθεί η θέση: "Υστερα από προσεκτική συζήτηση και μελέτη, της καλοπροαίρετης ορθότητας των επιχειρημάτων της μειοψηφίας" να λαμβάνεται η απόφαση.

Στο άρθρο 50: "Διαγραφή του μέλους του Κόμματος κλπ.", να διευκρινιστεί: Δεν μπορεί να βάζουμε στο ίδιο τσουβάλι έναν σ. που συνειδητά δεν εκπληρώνει τις θέσεις του Κόμματος, με έναν παλαίμαχο και αφοσιωμένο σύντροφο, που όλη του τη ζωή την ανάλωσε μέσα στο κόμμα του και σήμερα υπερήλικα, ανήμπορο, είτε κατάκοιτο και άρρωστο να κάθεται στο σπίτι του και να "αποχωρεί".

Γι' αυτούς τους σ. τέτοια διαγραφή είτε αποχώρηση, έστω και καλοπροαίρετη, σημαίνει προσβολή. Γνώμη μου είναι να διατηρούν τον τιμημένο τίτλο του μέλους του ΚΚΕ σε όλη τους τη ζωή και να θεωρούνται επίτιμα μέλη του Κόμματος, άσχετα αν δε ζουν την κομματική ζωή.

ΝΤΑΜΠΙΚΗΣ ΝΙΚΟΣ

Λάρισα

Οχι κλείσιμο στον εαυτό μας!

Παίρνοντας μέρος στον προσυνεδριακό διάλογο, αρχίζω πρώτα από το "Ριζοσπάστη", γιατί με πονάει πολύ, αφού είμαι ψυχικά, πνευματικά δεμένος μαζί του για 64 ολόκληρα χρόνια, από τότε που πρωτάρχισα να γράφω σ' αυτόν. Το καυτό ερώτημα που μπαίνει είναι: Εχουμε σήμερα το "Ριζοσπάστη" που χρειαζόμαστε; Νομίζω πως δύσκολα θα βρεθεί αντικειμενικός σύντροφος και μόνιμος αναγνώστης του, που θα πει ναι.

Η κατρακύλα της κυκλοφορίας (στο 1/3 όσης, ήταν πριν από λίγα χρόνια), το περιεχόμενο της ύλης, η μόνιμη απουσία ιδεολογικού μετώπου, η κακή αντιγραφή του αστικού Τύπου, η έλλειψη επαναστατικής μαχητικότητας είναι μόνιμα γνωρίσματα του "Ρ" την τελευταία περίοδο.

Αποδίδονται οι ευθύνες στους αναγνώστες! Αλλά την κύρια ευθύνη την έχει η διεύθυνση και το επιτελείο της εφημερίδας, καθώς και η καθοδήγηση του Κόμματος που δεν εννοεί να πάρει τα αναγκαία οργανωτικά και πολιτικά μέτρα. Ο "Ριζοσπάστης" δεν είναι μια απλή εφημερίδα, ούτε μπορεί να περιορίζεται στο ρόλο του κατηχητή, του τηλεβόα ή του απλού ακτινογράφου της ζωής, αλλά να είναι όργανο και πραγματοποιός δημοκρατικής και επαναστατικής αλλαγής.

Γενικά, τώρα, διαβάζοντας τα υλικά που έδωσε το ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ για το επικείμενο 15ο Συνέδριο, σχηματίζει κανείς την εντύπωση ότι παρ' όλες "τις διεθνείς αρνητικές εξελίξεις", τις μεγάλες απρόσμενες αντεπαναστατικές ανατροπές - πραγματικές καταστροφές, θα πρόσθετα εγώ - μπορεί να υπάρξουν πιο γρήγορα απ' ό,τι πιστεύεται προϋποθέσεις για τη νίκη του σοσιαλισμού. Γράφεται συγκεκριμένα: "Το εργατικό, λαϊκό κίνημα της χώρας μας πρέπει να κατακτήσει την ικανότητα να σταθμίζει, να υπολογίζει εκ των προτέρων και να αξιοποιεί - όσο είναι δυνατόν - όλες τις δυνατότητες που μπορεί να εμφανιστούν στην Ελλάδα για το πέρασμα στο σοσιαλισμό".

Και αναρωτιέμαι: Πώς μπορεί και είναι δυνατόν να γίνει αυτό σήμερα; Μήπως παίρνουμε τις επιθυμίες μας για πραγματικότητα; Η φανταζόμαστε ότι η ζωή όλα τα επιτρέπει και η διαλεκτική εξέλιξη κάνει τ' αδύνατα δυνατά;

Γιατί υπάρχει, φυσικά, και το παράδειγμα της Κούβας, όπου η νίκη της επανάστασης και η διατήρηση της λαϊκής εξουσίας πολλές δεκάδες χρόνια τώρα στην αγκαλιά του αμερικανικού ιμπεριαλισμού είναι ένα παράδειγμα για τις απέραντες δυνατότητες της επαναστατικής διαλεκτικής.

Αλλά, αν φέρουμε το παράδειγμα της Κούβας για να προβάλουμε ή για να στεριώσουμε μια τόσο απίθανη ελπιδοφόρα προοπτική, πρέπει να ξαναδημιουργήσουμε τις τόσο ευνοϊκές συνθήκες που είχαν δημιουργηθεί γι' αυτή τη χώρα - μεγαλονήσι. Οτι υπήρχε τότε σοσιαλιστικό στρατόπεδο και η μεγάλη, ισχυρή Σοβιετική Ενωση. Κι ακόμα πώς άρχισε, εξελίχτηκε κι ακόμα βοηθήθηκε στην αρχή η επανάσταση της Κούβας κι από τους Αμερικάνους ιμπεριαλιστές για συγκεκριμένους λόγους. Μα και πώς άντεξε κι αντέχει η επανάσταση της Κούβας, επειδή είναι μια αυθεντική παλλαϊκή εξέγερση και επανάσταση.

Σήμερα όμως, με την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί, με τη συγκρότηση της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με τη μονοκρατορία του ιμπεριαλισμού, γίνεται να φανταστούμε νίκη της σοσιαλιστικής επανάστασης σε μια μικρή χώρα, όπως η Ελλάδα; Εκτός αν πιστεύουμε σε θαύματα. Οτι μπορεί να βγει η Ελλάδα από την Ευρωπαϊκή Ενωση και να κρατηθεί όρθια! Εκτός αν ξεχάσουμε ή χαρακτηρίσουμε παλιωμένες και καταργημένες - αλλά οφείλουμε να το αποδείξουμε - τις προϋποθέσεις που είχαν προσδιορίσει τόσο οι Μαρξ - Ενγκελς όσο και ο Λένιν για τη νίκη της σοσιαλιστικής επανάστασης.

Οι δύο πρώτοι έβαλαν ως όρο νίκης της επανάστασης την ταυτόχρονη εκδήλωσή της σ' όλες τις χώρες ή τις περισσότερες της Ευρώπης και τις κυριότερες απ' αυτές. Και ο τρίτος, ο Λένιν, για τη νίκη της σοσιαλιστικής επανάστασης σε μια μόνη χώρα έβαζε την τεράστια έκτασή της, τη μετατόπιση του επαναστατικού κέντρου από τη Δύση στη Ρωσία και έναν τέτοιο ευνοϊκό συνασπισμό και θετικό πλέγμα συγκυριών και καταστάσεων που είχαν δημιουργηθεί τότε σ' αυτή τη χώρα. Σε ποια απ' αυτές τις δύο προϋποθέσεις ανήκει η Ελλάδα; Ασφαλώς σε καμιά!

Φυσικά, είναι γεγονός ότι η καθοδήγηση και τα ντοκουμέντα της μιλάνε για την ανάγκη της συγκρότησης του ενιαίου αντιιμπεριαλιστικού και αντιμονοπωλιακού μετώπου. Αυτό είναι καλό και αναγκαίο κι από χρόνια μιλάμε γι' αυτό. Πόσο προχωρήσαμε όμως; Μήπως βρισκόμαστε ακόμα στην αρχή; Κι αν ναι, για ποιο λόγο; Μήπως εμείς οι Ελληνες κομμουνιστές ως άτομα, και γενικά το Κόμμα ως σύνολο, είμαστε πολύ αδύνατοι ακόμα για να πραγματοποιήσουμε ένα τέτοιο μεγάλο άλμα;

Ειλικρινά έμεινα κατάπληκτος και δαγκώθηκα μέσα μου, διαβάζοντας το άρθρο του σ. Δημήτρη Γόντικα στο "Ρ". Τόσο αδύνατοι είμαστε! Τόσο μεγάλες αδυναμίες πολιτικές, οργανωτικές και ιδεολογικές έχουμε λοιπόν; Τα μέλη του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας;

Γράφει σ' ένα σημείο ο σ. Δ. Γόντικας, που πρέπει να ξέρει την πραγματική κατάσταση:

"... α) Στις γραμμές του Κόμματος και σε όλα τα επίπεδα υπάρχουν μια σειρά αντιλήψεις που εκδηλώνουν ιδεολογικές συγχύσεις και έλλειψη βασικών γνώσεων σε καίρια ζητήματα θεωρητικών, ιδεολογικών και οργανωτικών αρχών. Πρόκειται για ένα σοβαρότατο ζήτημα που εμποδίζει το Κόμμα, σε όλες τις δυνάμεις του, να παλεύει σε ενιαία κατεύθυνση".

Θυμάμαι πως σε μια σύσκεψη - συνδιάσκεψη είχε ονομαστεί - στελεχών που αποφοίτησαν από κάποια μικρόχρονη κομματική σχολή επιμόρφωσης, πόσος συναγωνισμός αποσπασμάτων - τσιτάτων από τους κλασικούς και τους Λένιν - Στάλιν έγινε και πόσες ελάχιστες πρωτότυπες σκέψεις κι απορίες διατυπώθηκαν!

Αλλά, γιατί να ξαφνιάζεται κανείς, όταν μιλάμε τόσο πολύ για τη συγκρότηση του αντιιμπεριαλιστικού - αντιμονοπωλιακού μετώπου και ξεχνάμε να δεχτούμε και να πραγματοποιήσουμε μια κάποια συνεργασία και κοινή πάλη για τα εργατικά και λαϊκά ζητήματα με το "Συνασπισμό";

Εξακολουθούμε να τον αγνοούμε, να τον κηρύσσουμε ανύπαρκτο εσωτερικά, αλλά τον δεχόμαστε σε εξωτερικές συνεργασίες ή ακόμα περισσότερο στέλνουμε προσκλήσεις για διεθνή συνάντηση στη χώρα μας ακόμη και σε σοσιαλδημοκράτες αντικομμουνιστές!

Φαίνεται να λησμονούμε ότι ο Λένιν, που ξεσκέπασε τόσο θαυμάσια και πολέμησε τόσο αποτελεσματικά τους μενσεβίκους, δέχτηκε τη συνεργασία μαζί τους μέσα στα Σοβιέτ και μετά τη νίκη της μεγάλης Οχτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης! Κι αυτοί, στο τέλος, μόνοι τους πετάχτηκαν στα σκουπίδια της ντροπής και της ανυπαρξίας με την τυφλή αντεπαναστατική δράση τους, όπως κι οι σοσιαλεπαναστάτες.

Επιτρέπεται σ' εμάς που πρωτοστατήσαμε στην ίδρυση του ιστορικού ΕΕΑΜ - ΕΑΜ και που, ανεξάρτητα από τα βαριά λάθη της καθοδήγησης στο τέλος, αποτελεί τίτλο τιμής και παράδειγμα αγώνα στην πολυσήμαντη δράση του ΚΚΕ για γόνιμη και ειλικρινή συνεργασία με άλλα αριστερά και δημοκρατικά κόμματα, να κλεινόμαστε τόσο ντούρα και στενόψυχα στο καβούκι μας, στον εαυτό μας; Και μάλιστα, όταν οι μεγάλες δυσκολίες της ταξικής πάλης σήμερα απαιτούν την πιο πλατιά συμπόρευση και κοινή δράση απέναντι σε τόσο ισχυρούς εχθρούς, όχι μονάχα εσωτερικούς, αλλά, κυρίως, εξωτερικούς;

ΒΑΣΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ

Υ. Γ. Σχετικά με την επιφύλαξη που διατύπωσε για τον όρο της δικτατορίας του προλεταριάτου υπεύθυνος σύντροφος - και που τον εκτιμώ για τους συνεχείς εργατικούς, συνδικαλιστικούς και επαναστατικούς αγώνες του - θέλω να υπενθυμίσω τα γνωστά πράγματα: Οτι η έννοια, ο όρος, η θεωρία της δικτατορίας του προλεταριάτου διατυπώθηκε από τον Μαρξ όχι από την αρχή, αλλά μετά την Παρισινή Κομμούνα, την ήττα της και τα λάθη της ηγεσίας των κομμουνάρων. Και δε σημαίνει τίποτε άλλο, παρά την επαναστατική εξουσία και τα επαναστατικά μέτρα που οφείλει να πάρει αυτή κόντρα στη λυσσαλέα αντίδραση - υπονόμευση της αντεπανάστασης.

Β. Γ.

Αντικαπιταλιστικός χαρακτήρας του μετώπου και κυβέρνηση

Το Πρόγραμμα του ΚΚΕ είναι θεμελιακό ζήτημα για τη διασφάλιση του επαναστατικού χαρακτήρα. Η επεξεργασία σωστής στρατηγικής και τακτικής, η σχέση της τακτικής με τη στρατηγική, δηλαδή το αν η τακτική υπηρετεί το στρατηγικό σκοπό είναι κρίσιμο ζήτημα για την ταξική πάλη. Κρίσιμο, όχι μόνο για το τράβηγμα της εργατικής τάξης στην πάλη για τα άμεσα προβλήματα, αλλά μέσα από την πάλη να ωριμάζει η ταξική συνείδηση, να φέρνει στο προσκήνιο το πρόβλημα της εξουσίας.

Στο Σχέδιο Προγράμματος, η ΚΕ του ΚΚΕ σωστά επεξεργάζεται αυτά τα ζητήματα.

Καθορίζει το χαρακτήρα της επανάστασης στην Ελλάδα ως σοσιαλιστικό, και το ζήτημα της ωρίμανσης του υποκειμενικού παράγοντα στο έδαφος της αντιιμπεριαλιστικής, αντιμονοπωλιακής πάλης. Η αντίθεση ανάμεσα στον ιμπεριαλισμό και τα μονοπώλια από τη μια και την εργατική τάξη και τους συμμάχους της από την άλλη, είναι άμεσα αλληλοδιαπλεκόμενη με την αντίθεση ανάμεσα στο κεφάλαιο και την εργασία. Για να ανατραπεί η εξουσία των μονοπωλίων, απαιτείται η εξουσία, το κράτος της δικτατορίας του προλεταριάτου. Μέση λύση δεν υπάρχει. Το άμεσο πολιτικό καθήκον της συγκέντρωσης των δυνάμεων της επανάστασης θα υλοποιείται με τη συγκρότηση του μετώπου των δυνάμεων που τα γενικά τους συμφέροντα εκφράζονται πολιτικά στο περιεχόμενο και τους στόχους της αντιιμπεριαλιστικής, αντιμονοπωλιακής πάλης. Είναι η κοινή βάση για τη συμμαχία αυτών των δυνάμεων. Το μέτωπο είναι συμμαχία της εργατικής τάξης με τα μεσαία στρώματα της πόλης και του χωριού. Ορισμένα ζητήματα χρειάζονται αποσαφήνιση και ιεράρχηση στο Σχέδιο Προγράμματος, παρά το ότι έχουν διαλεκτική σχέση μεταξύ τους και δε γίνεται πάντα ορατή η διάκρισή τους.

Αποτελούν βασικά στοιχεία στον προσανατολισμό της δράσης του ΚΚΕ.

1. Για το ΚΚΕ η συγκρότηση του μετώπου δεν είναι αυτοσκοπός. Την επιδιώκει, για να τραβά στην πάλη ενάντια στα μονοπώλια και την εξουσία τους μαζί με την εργατική τάξη και τους φυσικούς της συμμάχους. Στα πλαίσια του μετώπου, το ΚΚΕ βασικό του καθήκον πρέπει να 'χει την ενότητα της εργατικής τάξης και την εξασφάλιση της ηγεμονίας της στα πλαίσια της συμμαχίας.

2. Ο ηγετικός ρόλος εξασφαλίζεται όχι μόνο με την πρωτοπόρα δράση. Αν το ΚΚΕ δρα πρωτοπόρα, αλλά με λαθεμένη τακτική, τότε δε θα κατακτά ηγετικό ρόλο. Ο ηγετικός ρόλος απορρέει από το πρόγραμμά του, όταν σ' αυτό είναι σωστά επεξεργασμένη η τακτική του και η σχέση της με τη στρατηγική, ώστε η καθημερινή πολιτική πάλη της εργατικής τάξης και των συμμάχων της να αναδείχνει το πρόβλημα της εξουσίας.

Επομένως δεν αρκεί η προβολή του σοσιαλισμού από το ΚΚΕ ως στρατηγικού σκοπού για να ωριμάζει η ταξική συνείδηση της εργατικής τάξης για τη σοσιαλιστική επανάσταση. Οι στόχοι πάλης, η σωστή τακτική στην ταξική πάλη θα φέρνει στο προσκήνιο την επανάσταση.

3. Κρίσιμο ζήτημα της δράσης του ΚΚΕ, στα πλαίσια του μετώπου είναι ο αντικαπιταλιστικός του χαρακτήρας. Στη Θέση 29 αναφέρει ότι "στο βαθμό που θα βαθαίνει ο αντικαπιταλιστικός του χαρακτήρας, θα αποκτά τα χαρακτηριστικά ενός επαναστατικού λαϊκού μετώπου". Το βάθεμα αυτό όμως δεν μπορεί να γίνεται από μόνο του. Εξαρτάται από το ίδιο το ΚΚΕ.

Επομένως βασικό καθήκον του ΚΚΕ στο μέτωπο είναι η δράση του για να βαθαίνει ο αντικαπιταλιστικός του χαρακτήρας. Αυτό δημιουργεί τριβές, αντιθέσεις στα πλαίσια του μετώπου μέχρι και την απόσπαση ενός τμήματος των μεσαίων στρωμάτων από το μέτωπο. Το όφελος θα 'ναι η ωρίμανση των δυνάμεων της επανάστασης, που ίσως δε θα 'ναι όλες οι δυνάμεις του μετώπου.

4. Το μέτωπο θα χτίζεται μέσα στον αγώνα με την πρόοδο των κοινωνικών συμμαχιών. Σε ό,τι έχει σχέση με τις πολιτικές συμμαχίες, μπορεί να υπάρξουν, μπορεί και όχι. Αυτό εξαρτάται από την ύπαρξη πολιτικών δυνάμεων με αντιιμπεριαλιστικό - αντιμονοπωλιακό πρόγραμμα. Σήμερα που δεν υπάρχουν, δεν μπορεί να οικοδομείται το μέτωπο; Το ίδιο το Σχέδιο απαντά ότι "ξεκινά σαν συσπείρωση κυρίως κοινωνικών δυνάμεων".

5. Πρέπει να οριοθετήσουμε το προγραμματικό πλαίσιο και τους στόχους πάλης του μετώπου με σαφήνεια. Σήμερα π. χ. υπάρχουν δυνάμεις (Τσοβόλας, αριστερό ρεύμα στο "ΣΥΝ") που εκφράζουν αντιμααστριχτικές διαθέσεις, είναι όμως υπέρ της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ). Μπορούμε να συμμαχήσουμε; Σίγουρα όχι. Επομένως το όριο πρέπει να 'ναι η έξοδος από την ΕΕ και τους άλλους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς. Επίσης, το προγραμματικό πλαίσιο δεν μπορεί να επηρεάζεται "από το βαθμό συμφωνίας των πολιτικών δυνάμεων που το συγκροτούν..." Θέση 30. Αν ισχύει αυτό, τότε το προγραμματικό πλαίσιο κινδυνεύει να είναι πίσω από τα γενικά συμφέροντα των δυνάμεων, στην ουσία δηλαδή πρόγραμμα διαχείρισης.

6. Το μέτωπο πρέπει να είναι μέτωπο πάλης. Γίνεται κινητήρια δύναμη στην ταξική πάλη, επιδρά στην ανάπτυξή της, συμβάλλει στη δημιουργία προϋποθέσεων να ανοίξει ο δρόμος για την εξουσία. Αυτός πρέπει να είναι ο χαρακτήρας του μετώπου και να επιδιώκει το ΚΚΕ να εξασφαλίζεται. Επομένως, η τοποθέτηση στη Θέση 31 "παλεύει για να κερδίσει την εμπιστοσύνη της λαϊκής πλειοψηφίας, να αποσπάσει την κυβερνητική εξουσία", αντικειμενικά υπονομεύει το χαρακτήρα του μετώπου, γιατί η κυβερνητική εξουσία γίνεται στόχος από τη στιγμή που "παλεύει να την αποσπάσει". Το μέτωπο "αγωνίζεται για την ανατροπή του πολιτικού συσχετισμού δύναμης", "παλεύει για να κερδίσει εμπιστοσύνη της λαϊκής πλειοψηφίας". Ο περιορισμός αυτής της πάλης μόνο "σε βάρος της συντηρητικής και συμβιβαστικής πολιτικής δυνάμεων, που στηρίζουν την εξουσία των πολυεθνικών και το καθεστώς της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης και κυριαρχίας", μόνο στο "να αποσπάσει την κυβερνητική εξουσία", δημιουργεί συγχύσεις για την προοπτική της ταξικής πάλης της εργατικής τάξης. Η εργατική τάξη συγκροτεί το μέτωπο για να συγκεντρώνει τις δυνάμεις της επανάστασης.

Ο διαχωρισμός της πάλης για κυβερνητική εξουσία από την πάλη για την πολιτική εξουσία, δεν επικεντρώνει την ταξική πάλη στο ζήτημα του κράτους, αποσπά την πάλη της εργατικής τάξης από την προοπτική της επανάστασης.

"Δεν αρκεί το ότι η ταξική πάλη γίνεται πραγματική, συνεπής, αναπτυγμένη, μόνο τότε, όταν αγκαλιάζει τον τομέα της πολιτικής. Και στην πολιτική μπορεί κανείς να περιοριστεί σε μικροπράγματα, μπορεί να προχωρήσει και βαθύτερα μέχρι το βασικό. Ο Μαρξισμός αναγνωρίζει την ταξική πάλη ολοκληρωτικά αναπτυγμένη, "πανεθνική" μόνο τότε, όταν αυτή δεν αγκαλιάζει μόνο την πολιτική, μα και από την πολιτική παίρνει το πιο βασικό: "την οργάνωση της κρατικής εξουσίας"". (Λένιν, "Απαντα", τ. 23, σελ. 240).

Ο στόχος για κυβερνητική εξουσία καλλιεργεί συγχύσεις για την ίδια την αντιιμπεριαλιστική, αντιμονοπωλιακή πάλη, γιατί δεν αναδείχνει την ταξική ουσία της εξουσίας των μονοπωλίων, δεν ξεκαθαρίζει με σαφήνεια ότι μια κυβέρνηση του μετώπου δεν μπορεί να υλοποιεί το πρόγραμμά της, όταν την πραγματική εξουσία τη διατηρούν τα μονοπώλια.

Επομένως, δε διαπαιδαγωγεί, δεν ωριμάζει την εργατική τάξη και τους συμμάχους της, δεν προετοιμάζει για σκληρές ταξικές συγκρούσεις ως την τελική σύγκρουση που θα κρίνει "το ποιος ποιον".

Η ανατροπή του πολιτικού συσχετισμού των δυνάμεων στη βάση των στόχων πάλης και του προγραμματικού πλαισίου του μετώπου, πρέπει να δένεται διαλεκτικά με την ωρίμανση της ταξικής συνείδησης για ανατροπή της εξουσίας των μονοπωλίων.

Μία κυβέρνηση του μετώπου, σαν θεωρητικά πιθανό ενδεχόμενο, θα 'ναι αναγκασμένη ή να κάνει συμβιβασμούς με την εξουσία και να διολισθαίνει στη διαχείριση του συστήματος ή θα ανατραπεί. Ο ίδιος ο περιορισμός της "ανατροπής του πολιτικού συσχετισμού" στο στόχο "κατάκτησης της κυβερνητικής εξουσίας" θα βρει ανέτοιμη την εργατική τάξη και τους συμμάχους της να συγκρουστούν με την εξουσία των μονοπωλίων, ακόμη και στην περίπτωση που η κυβέρνηση παραμένει συνεπής στο πρόγραμμά της. Δεν αρνούμαστε και δεν μπορούμε ν' αρνηθούμε ότι μια κυβέρνηση από τη Δούμα μπορεί ν' αποτελέσει ένα στάδιο της επανάστασης, ούτε το ότι οι περιστάσεις μπορούν να μας αναγκάσουν να το χρησιμοποιήσουμε. Το ζήτημα δε βρίσκεται εδώ. Η σοσιαλδημοκρατία χρησιμοποιεί τις μεταρρυθμίσεις σαν δευτερεύον προϊόν της επαναστατικής ταξικής πάλης του προλεταριάτου, δεν είναι όμως δική μας δουλιά να καλούμε το λαό να ζητά μεσοβέζικες μεταρρυθμίσεις που είναι απραγματοποίητες χωρίς την επαναστατική πάλη. Η σοσιαλδημοκρατία πρέπει να ξεσκεπάζει όλη την ασυνέπεια αυτών των συνθημάτων, ακόμη και από την καθαρά δημοκρατική άποψη. Η σοσιαλδημοκρατία πρέπει να εξηγήσει στο προλεταριάτο τους όρους της νίκης του και όχι να συνδέει εκ των προτέρων την πολιτική του με την πιθανότητα μιας όχι πλήρους νίκης, με την πιθανότητα μιας μερικής ήττας.

Και ακριβώς τέτοιοι είναι οι όροι της προβληματικής πραγματοποίησης του συνθήματος "κυβέρνηση από τη Δούμα".

ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΛΟΥΚΑΣ

Μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ