1. Τι ήταν αυτό που δημιούργησε στην Ελλάδα ένα από τα ισχυρότερα αντιστασιακά κινήματα της Ευρώπης μαζί με αυτό της Σοβιετικής Ενωσης;

2. Τι ήταν αυτό που «ψύχωσε» τον ελληνικό λαό, κάνοντάς τον να πληρώσει τον βαρύτερο ίσως φόρο θανάτων (αναλογικά με τον πληθυσμό) και εκατοντάδες καμένα χωριά στη διάρκεια της Κατοχής;

3. Τι ήταν αυτό που σε συνθήκες άγριου εμφυλίου πολέμου και παρά τις μεταπολεμικές διώξεις ενέπνευσε τόσους πνευματικούς ανθρώπους να δημιουργήσουν λογοτεχνικά και καλλιτεχνικά αριστουργήματα;

Πιστεύω πως ήταν ο συγκερασμός δύο ή μάλλον τριών παραγόντων...

Ο ένας ήταν η παράδοση μη υποταγής του λαού μας, η αγάπη του για ελευθερία και δημοκρατία, η αντίστασή του στα κελεύσματα του τύπου «Βασίλη κάτσε φρόνιμα, να γίνεις νοικοκύρης».

Ο δεύτερος παράγοντας ήταν η προϊστορία αντιφασιστικών αγώνων στη δεκαετία του '30 και η δημιουργία του ΕΑΜ με πρωτοπόρο το ΚΚΕ, που όπως ξέρουμε έβαλε τη «μαγιά» συνενώνοντας και οργανώνοντας αριστερές, προοδευτικές και πατριωτικές δυνάμεις. Παράλληλα το ΚΚΕ αρχίζοντας από τον Δ. Γληνό ξεκίνησε ένα πολιτιστικό πρόγραμμα, που θα γινόταν πραγματικότητα σε μια ελεύθερη, ανεξάρτητη πατρίδα και ήδη γινόταν πράξη με το «πολεμάμε και τραγουδάμε».

Ενας τρίτος αλληλένδετος με τους προηγούμενους παράγοντας ήταν, ότι χιλιάδες συμπατριώτες μας εμπνέονταν από ένα όραμα για το αύριο, όραμα που φαινόταν τόσο κοντινό, την ελπίδα για μια καλύτερη ζωή, ένιωθαν την έξαρση του συλλογικού αγώνα... Χιλιάδες ήταν οι Ελληνες που δεν αδιαφόρησαν για τα κοινά και ήταν έτοιμοι να δώσουν τη ζωή τους για τα πιστεύω τους, όπως στις πολυάνθρωπες διαδηλώσεις της Κατοχής, αλλά και στους αγώνες του ΔΣΕ. Ετσι, δεν πτοήθηκαν ούτε από φυσικά, ούτε από πνευματικά, ούτε από ψυχικά μαρτύρια.

Ηδη, χρόνια πριν την απελευθέρωση οι ξένοι αποικιοκράτες προσπαθούσαν να εκμεταλλευτούν την απειρία του κινήματος παγιδεύοντάς το με πολλούς τρόπους, που κατέληξαν στο να βρεθεί υπό τις διαταγές του Σκόμπι. Και αυτό παρά την εκφρασμένη αντίθεση της βάσης των αγωνιστών.

Σήμερα, τα 100 χρόνια από την ίδρυση του ΚΚΕ αντιπροσωπεύουν όχι μόνο έναν αιώνα ακατάπαυστων αγώνων, αλλά και έναν αιώνα πολύτιμης πείρας. Το ΚΚΕ γνωρίζει πια ότι δεν του χρειάζονται ούτε «Μεσσίες», ούτε «Αλκιβιάδηδες». Από την άλλη πλευρά ξέρει ότι είναι επείγον να δώσει ιδιαίτερη έμφαση στη δουλειά για τη νέα γενιά... Υστερα από 10 χρόνια κρίσης στη χώρα μας, οι συνέπειες είναι βαριές και περίπλοκες. Ενα μεγάλο μέρος των νέων μας δεν γνωρίζουν ούτε από την ιστορία, ούτε από τον πολιτισμό της πατρίδας μας. Δεν έχουν μάθει να διαβάζουν, να δημιουργούν, αντίθετα έχουν εθιστεί στη μοιρολατρία, την παραίτηση. Αναλώνονται στη μάχη για την επιβίωση, «βομβαρδίζονται» από ερεθίσματα που ωθούν προς τη φυγή από μια πικρή πραγματικότητα. Βιντεοπαιχνίδια και θρίλερ τους απασχολούν, βυθίζοντάς τους σε μια εικονική πραγματικότητα. Η αποχαύνωση σε όλο της το μεγαλείο!

Πώς να εμπνεύσεις αυτά τα παιδιά, ώστε να μη γίνουν μια «χαμένη» γενιά; Το ΚΚΕ έχει μπροστά του πολλή δουλειά... Αλλά πιστεύουμε ότι θα τα καταφέρει, αν μάλιστα αναλογιστούμε ότι αυτό μόνο από τα Κομμουνιστικά Κόμματα της Ευρώπης κατόρθωσε να σταθεί όρθιο μέσα από τις πολύ αντίξοες συνθήκες των τελευταίων χρόνων.