Πέμπτη 15 Νοέμβρη 2001
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 8
Στο στόχαστρο οι λαοί
Δ. ΓΛΗΝΟΥ: «Η ΤΡΙΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ»
Η θεωρία του «Πολιτισμού»

«Οι μονόλογοι του ερημίτη της Σαντορίνης»

(Β' Μέρος)

Βέβαια υπάρχουν λαοί που ήρθανε στην ιστορία και χάθηκαν, λογουχάρη οι αιγύπτιοι, οι ασσύριοι, οι βαβυλώνιοι. Υπάρχουν όμως λαοί που ήρθανε στην ιστορία και εξακολουθούν να υπάρχουνε και να δρουν, αν και διατρέξανε διαδοχικά πολλούς πολιτισμούς. Οι κινέζοι λ.χ. πότε είταν παιδιά, νέοι, άντρες και γέροι; Σήμερα ο κινέζικος λαός περνάει σε μια καινούρια αναγέννηση, προσαρμόζεται στα δεδομένα του αστικού πολιτισμού, αγωνίζεται για τη λευτεριά του και ορμάει για τη δημιουργία ενός καινούριου κόσμου. Μα μήπως οι γιαπωνέζοι, που σήμερα αναγνωρίζονται και από τους εθνικοσοσιαλιστές σαν το αντίστοιχό τους στην ανατολική Ασία, μήπως δεν είχανε διατρέξει τα ίδια στάδια με τους κινέζους και δεν είτανε και αυτοί «γερασμένοι» και σε αποσύνθεση πριν ογδόντα μόνο χρόνια;

Είταν γέροι οι Ελληνες τον καιρό που υποτάχτηκαν στους ρωμαίους; Μα τότες πώς κατόρθωσαν να αφομοιώσουν το ανατολικό ρωμαϊκό κράτος και να δημιουργήσουνε ολόκληρο πολιτισμό, το βυζαντινό; Είτανε γέροι όταν υποτάχτηκαν στους τούρκους; Μα τότες πώς ξαναβγήκαμε νέοι στα 1821 και διατρέχουμε σήμερα μια καινούρια ιστορική πορεία και μάλιστα είμαστε έτοιμοι τώρα, καθώς διακηρύχνεται, να δημιουργήσουμε έναν «τρίτο» πολιτισμό; Μα και οι ίδιοι οι γερμανοί πότε είτανε νέοι, πότε άντρες και πότε θα γίνουν γέροι; Αν είτανε νέοι τον καιρό που πολεμούσαν με τον Καίσαρα, ή αργότερα, όταν πλημμύριζαν και γκρέμιζαν το δυτικό ρωμαϊκό κράτος, τότε θα είτανε σίγουρα άντρες, όταν εδημιούργησαν το μεσαιωνικό πολιτισμό και το άγιο ΓΕΡΜΑΝΙΚΟ κράτος. Πρέπει λοιπόν να δεχτούμε, πώς είνε γέροι τόρα, που ξεκινάνε για την κατάχτηση του κόσμου; Μα αυτοί δα υποστηρίζουν πως τόρα ίσα - ίσα βρίσκουνται απάνω στο άνθισμα και στη σφριγηλή εξόρμηση της νεαρής τους ηλικίας.

Η βιολογική λοιπόν αυτή παρομοίωση εφαρμοσμένη στους λαούς, αποδείχνεται ιστορικά ολότελα αστήριχτη. Οι παρομοιώσεις και οι αναλογίες στην επιστήμη είνε πάντα απατηλές. Γιατί η κάθε περιοχή της πραγματικότητας έχει δική της νομοτέλεια, που πρέπει να τη μελετάμε ξεχωριστά και να βρίσκουμε την ιδιοτυπία της. Η ανθρώπινη κοινωνία είνε ένα ιδιότυπο φαινόμενο, ένα καινούριο παράγωγο της ζωής και οι νόμοι που διακυβερνούν την ύπαρξή της και την ανάπτυξή της πρέπει να μελετιούνται ξεχωριστά. Μα η βιολογική τούτη παρομοίωση παρουσιάζεται ακόμα περισσότερο ασύστατη και στη στατική της μορφή, όταν παρουσιάζει την οργανική διαφοροποίηση των κυττάρων ενός ζωικού οργανισμού και μάλιστα του ανθρώπινου, με τις λειτουργίες που επιτελούν τα άτομα μέσα στην κοινωνία. Γιατί τα άτομα της κοινωνίας δεν παρουσιάζουν καμιά οργανική διαφοροποίηση, όπως τα κύτταρα του οργανισμού, και η λειτουργία τους μέσα στην κοινωνία εξαρτιέται ολωσδιόλου από εξωτερικά περιστατικά, όπως είνε λογουχάρη οι σχέσεις ιδιοκτησίας και η τύχη της καταγωγής.

Αν ένα επιτήδειο χέρι ανταλλάξει κρυφά μέσα στην κούνια τους το μωρό ενός εγγλέζου ανθρακωρύχου με το κανακάρικο ενός λόρδου, είνε πάρα πολύ πιθανό, πως το παιδί του εγγλέζου ανθρακωρύχου θα γίνει υπουργός της Αγγλίας και ο γιος του λόρδου καρβουνιάρης στα βάθη της γης. Ας αφήσουμε, που δεν αποκλείεται και ο ίδιος ο γιος του καρβουνιάρη και αν δεν αλλάξει κούνια, να γίνει πρωθυπουργός. Βλέπε Χίτλερ και Μουσολίνι. Δεν υπάρχει λοιπόν βιολογικός προκαθορισμός της κοινωνικής λειτουργίας στ' άτομα μιας κοινωνίας, όπως υπάρχει στα κύτταρα ενός οργανισμού.

Μια αλλαγή στις σχέσεις ιδιοκτησίας αλλάζει ακόμη και το ρόλο τον κοινωνικό, που παίζουν ολάκερες τάξεις, όπως λ.χ. έγινε με την αστική τάξη, όταν πήρε την εξουσία από τη φεουδαρχία και με την εργατική τάξη στη Σοβιετική Ενωση σήμερα, και εχτός απ' αυτό, ανεξάρτητα από τις σχέσεις ιδιοκτησίας, κάθε άτομο μπορεί να εξυπηρετήσει οποιαδήποτε κοινωνική λειτουργία, αρκεί να μορφωθεί κατάλληλα. Και ακόμη η κοινωνική εξέλιξη τείνει να μεταβάλει κάθε άτομο κοινωνικό σε δυναμικό φορέα όλων των κοινωνικών λειτουργιών. Κάθε πολίτης σε στενότερο ή πλατύτερο κύκλο, μέσα στο επάγγελμά του, στην κοινότητά του ή στην πολιτεία, μπορεί και σήμερα ακόμη και αργότερα πολύ περισσότερο να εχτελέσει μια διευθυντική λειτουργία.

Μα και ως προς τους πολιτισμούς η βιολογική παρομοίωση είνε το ίδιο άτυχη. Γιατί και οι πολιτισμοί είνε δεμένοι με ορισμένες αντικειμενικές συνθήκες προπάντων οικονομικές. Και όπου δημιουργούνται αυτές οι συνθήκες, παρουσιάζονται και παρόμοιοι πολιτισμοί και η διαδρομή τους δεν έχει καμιά σχέση με ηλικίες παρά μόνο με την αλλαγή των αντικειμενικών όρων. Ετσι λ.χ. βλέπουμε στους πρωτόγονους λαούς, τους άγριους και μισοάγριους της σημερινής εποχής, να παρατείνονται χρονικά τα όρια των πρωτόγονων μορφών του πολιτισμού ως τις ημέρες μας, όσο οι αντικειμενικές συνθήκες της ζωής τους μένουν ανάλλαχτες και οι πολιτισμοί αυτοί παρουσιάζονται σαν απολιθωμένοι, χωρίς κανένα γνώρισμα ηλικίας, ενώ σε άλλους λαούς πάλι, έχουμε το γοργότατο πέρασμα από μια μορφή πολιτισμού στην άλλη, χωρίς πάλι τα γνωρίσματα της «ηλικίας».

Πρόκειται λοιπόν για θεωρία, που χωρίς βάσεις αντικειμενικές χρησιμοποιεί, καθώς είπαμε, την παρομοίωση για όπλο μαχητικό. Ετσι και τόρα που χρειάζονται οι κυρίαρχες τάξεις σε ορισμένες χώρες μια θεωρία, που να δικαιώνει και να καθαγιάζει και να διαιωνίζει τα προνόμιά τους και να τους δημιουργήσει νέα, χρησιμοποιούν την οργανική θεωρία του πολιτισμού και εσωτερικά, για να συγκρατήσουνε στην υποταγή την εργατική και την αγροτική τάξη και εξωτερικά, για να κηρύξουνε πως είνε φορείς ενός καινούριου πολιτισμού, που δικαιωματικά έρχεται ν' αντικαταστήσει τους γερασμένους πολιτισμούς των χωρών, που θέλουνε να υποτάξουν.

Ετσι δημιουργείται ένα νέο ωραίο σύμβολο, μια «ιδανική» σκοπιμότητα, που θα σκεπάσει με χρυσοκέντητη πορφύρα τις σχέσεις της εκμεταλλευτικής οικονομίας, που θέλουν να εδραιωθούν και να επεκταθούν. Και ο πόλεμος υψώνεται σα δημιουργός του ανώτερου πολιτισμού. Ο Αρης χειραγωγεί την Αθηνά.

(Αύριο: Η δημογραφική άποψη)


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ