Muhurdar

Ο Τούρκος Πρόεδρος με φόντο τον χάρτη της τουρκικής «Γαλάζιας Πατρίδας»

Το τουρκικό κεφάλαιο επιμένει σταθερά στις αξιώσεις του στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, επιδιώκοντας τετελεσμένα αλλά και ενίσχυση της διαπραγματευτικής του δύναμης στο σκληρό παζάρι που δυναμώνει με ισχυρά ιμπεριαλιστικά κέντρα, ενώ μαίνονται εξελίξεις σε κρίσιμα μέτωπα, όπως το Κυπριακό και η εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων.

Στη διάρκεια τελετής ορκωμοσίας στο πανεπιστήμιο Εθνικής Αμυνας, στην Κωνσταντινούπολη, το περασμένο Σάββατο, ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρ. Τ. Ερντογάν εμφανίστηκε με χάρτη της τουρκικής «Γαλάζιας Πατρίδας» (όρος που συμπυκνώνει τουρκικές διεκδικήσεις συνολικής έκτασης 462.000 τετραγωνικών χιλιόμετρων, στην ευρύτερη περιοχή), ως τμήμα της οποίας προβάλλεται η θαλάσσια περιοχή που σχεδόν «ακουμπάει» τις ακτές της ανατολικής Κρήτης, όλα τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου, τα Δωδεκάνησα, ακόμα και νησιά των Κυκλάδων.

Η τουρκική αστική τάξη εντείνει την προκλητικότητά της, αντλώντας ορμή και από το σύνθετο αλισβερίσι της πρώτα απ' όλα με τις ΗΠΑ, στο πλαίσιο και της συμμαχίας τους εντός ΝΑΤΟ, ενώ πρώτη απ' όλους η Ουάσιγκτον κλίνει σε όλες τις πτώσεις την ανάγκη «διατήρησης της Αγκυρας στη Δύση».

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, ο Ελληνας ΥΠΕΞ Νίκος Δένδιας, μιλώντας στον «Alpha 9,89», σχολίασε τον τουρκικό χάρτη αναφέροντας ότι «τα σύνορα των κρατών και τα όρια των ζωνών των περιοχών που οι χώρες ασκούν κυριαρχικά δικαιώματα και δικαιοδοσίες, δεν καθορίζονται με όποιο χάρτη θέλει να ζωγραφίσει ο καθένας σε όποιο υπουργείο του αρέσει, αλλά βάσει του διεθνούς δικαίου». Συνέδεσε την τουρκική επιθετικότητα με «εκστρατείες επικοινωνιακού χαρακτήρα» και επέμεινε ότι «οι απόψεις της Τουρκίας είναι η μειοψηφία του ενός στην παγκόσμια κοινότητα», αλλά και ότι «απομονώνεται». Κατά τ' άλλα, τόνισε βέβαια ότι «θα θέλαμε να μπορέσουμε να συνεννοηθούμε μαζί τους (σ.σ. με τους Τούρκους)» και κάλεσε την Τουρκία να σταματήσει να «λειτουργεί ως ο ταραξίας της περιοχής», προσθέτοντας ότι «δεν βοηθάει αυτό ούτε την ίδια». Τέλος, αναφερόμενος στο ενδεχόμενο συνάντησης με τον Τούρκο ομόλογό του στο περιθώριο της προσεχούς Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, είπε ότι για να γίνει αυτή «και να είναι επωφελής, πρέπει να υπάρχει και ένα πλαίσιο σοβαρό» και ότι «πρέπει η Τουρκία να το βοηθήσει αυτό το πλαίσιο».

Πάντως, το τουρκικό κεφάλαιο ξεκαθαρίζει από τη μεριά του ότι είναι έτοιμο να παζαρέψει σκληρά τη θέση και τις φιλοδοξίες του, όπως ανέδειξε και η ομιλία του Ερντογάν στην εκδήλωση του πανεπιστημίου Εθνικής Αμυνας, το περασμένο Σάββατο. Δεν είναι τυχαίο ότι παρά τις «δοκιμασίες» που περνά η συνεργασία της Τουρκίας με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, ο Τούρκος ηγέτης είπε ότι «αν και το ΝΑΤΟ απέτυχε πρόσφατα σε διάφορα θέματα, ειδικά στην εγγύηση της ασφάλειας της Τουρκίας, παραμένει ακόμα η πιο σημαντική πλατφόρμα αμυντικής συνεργασίας για μας και τους συμμάχους μας». Συμπλήρωσε μάλιστα ότι «αν και ορισμένα κράτη, με τα οποία είμαστε σύμμαχοι, υιοθετούν συμπεριφορές εναντίον μας που με κανέναν τρόπο δεν ωφελούν το νόημα και το πνεύμα αυτής της συμμαχίας (σ.σ. του ΝΑΤΟ), εμείς εξακολουθούμε να δίνουμε σημασία στην αλληλεγγύη στους συμμάχους μας. Δεν έχουμε πρόθεση να εγκαταλείψουμε τη συμμετοχή μας στο ΝΑΤΟ ή τους συμμάχους μας. Αντίθετα, θέλουμε μια ισχυρότερη θέση σε αυτούς τους οργανισμούς».

Την ίδια στιγμή, ο Ερντογάν έστειλε μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση ότι «καθώς ο κόσμος αναδιαρθρώνεται σε πολλούς τομείς, ήταν αναπόφευκτο και για την Τουρκία να αναθεωρήσει την αμυντική της στρατηγική και τακτική». Μάλιστα, εξηγώντας ότι πολλά θα εξαρτηθούν και από την πορεία του παζαριού για Συρία - Ιράκ κ.τ.λ. (που αφορούν φυσικά και το Κουρδικό, τις σχέσεις με το Ιράν), επανέλαβε και προειδοποιήσεις για νέες στρατιωτικές επιχειρήσεις που οι τουρκικές Ενοπλες Δυνάμεις θα διεξάγουν αυτοτελώς.

Ενδεικτικές των παζαριών που η Τουρκία εντείνει και με τη Ρωσία είναι και οι δηλώσεις που έκανε ο Ερντογάν για διμερείς συνομιλίες που προχωρούν γύρω από το ενδεχόμενο η Αγκυρα να αγοράσει αλλά και να συμπαράγει με τη Μόσχα μαχητικά αεροσκάφη, τύπου «Su-35» και «Su-57». Σύμφωνα με το πρακτορείο «Ria Novosti», ο Ερντογάν χαρακτήρισε τα ρωσικά αεροσκάφη θετική εναλλακτική στα αμερικανικά και είπε ότι «πρέπει να λάβουμε μέτρα για να διαφυλάξουμε την αμυντική μας βιομηχανία και από αυτή την άποψη πρέπει να δούμε τα ρωσικά μαχητικά "Su-35" και "Su-57"», προσθέτοντας ότι αν οι ΗΠΑ δεν αλλάξουν στάση στο ζήτημα των «F-35», η Τουρκία θα «αναζητήσει διέξοδο». Σε δικές του δηλώσεις, ο ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου είπε ωστόσο ότι «ποτέ δεν είπαμε ότι αγοράζουμε αεροσκάφη από τη Ρωσία, είμαστε μέρος των "F-35"», συμπληρώνοντας ότι «αν δεν μπορέσουμε να αγοράσουμε τα "F-35", θα κοιτάξουμε άλλες εναλλακτικές λύσεις» και «δεν αποκλείουμε την οποιαδήποτε πιθανότητα».