Στοιχείο της σύνθετης διαπραγμάτευσης της τουρκικής αστικής τάξης στην περιοχή είναι και η αγορά των ρωσικών «S-400»

«Εμείς ασφαλώς εάν οι όροι για την επίλυση του Κυπριακού είναι ευνοϊκοί, εάν κατά κάποιο τρόπο το πλαίσιο τεθεί σωστά, θα είμαστε μέσα σε μια τέτοια προσπάθεια και θα την στηρίξουμε», δήλωσε χτες ο εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας Ιμπραχίμ Καλίν, στην πρώτη αντίδραση της Τουρκίας για την άτυπη τριμερή συνάντηση που έγινε στο Βερολίνο για το Κυπριακό, με τον γγ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.

Αναδεικνύοντας την ετοιμότητα της Αγκυρας να εμπλακεί αποφασιστικά σε κάθε νέα απόπειρα διαπραγματεύσεων, ο Καλίν φρόντισε να επισημάνει ότι «ενόσω δεν επιλύεται το Κυπριακό, εξακολουθεί να είναι πρόβλημα η Ανατολική Μεσόγειος, τα εκεί φυσικά αποθέματα», αναγνωρίζοντας τις άφθονες «εκκρεμότητες» που υπάρχουν στην περιφέρεια, όπου «κονταροχτυπιούνται» ισχυρά ιμπεριαλιστικά κέντρα (ΗΠΑ, Ρωσία κ.τ.λ.) και η τουρκική πλουτοκρατία προσπαθεί να αξιοποιήσει τις αντιθέσεις για να διεκδικήσει όσο το δυνατόν περισσότερα οφέλη για την ίδια, αλλά και τις ευκαιρίες για νέες αντιλαϊκές κολιγιές που γεννά η λεηλάτηση του ορυκτού πλούτου της περιοχής, αν επιτευχθεί συμβιβασμός.

«Η δική μας θέση από την αρχή είναι πως διαπραγματεύσεις "ανοιχτού τέλους" δεν θα φέρουν αποτέλεσμα», επανέλαβε ο εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας, ισχυριζόμενος ότι στις διαπραγματεύσεις στο Κραν Μοντανά (το 2017) η Αγκυρα είχε σημαντική συμβολή και ότι «όλοι (...) το λένε ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά (...) είχε μια αδιάλλακτη στάση». Κατέληξε δε ότι ένας πιθανός νέος γύρος διαπραγμάτευσης πρέπει να είναι «κλιμακωτός αλλά με ξεκάθαρες παραμέτρους».

Ξεκαθαρίζοντας ότι ζητούμενο είναι ο διχοτομικός χαρακτήρας της όποιας λύσης συμφωνηθεί στο Κυπριακό, υπογράμμισε ακόμα ότι «(εμείς) είμαστε σε θέση να βασιστούμε σε ένα πλαίσιο στο οποίο να ιδρύεται μια δομή όπου οι δύο κοινότητες θα έχουν ίσα δικαιώματα, που οι Τουρκοκύπριοι θα τυγχάνουν μεταχείρισης ως ίσοι υπήκοοι και θα μπορούν να κάνουν χρήση των πολιτικών και οικονομικών τους δικαιωμάτων. Αυτή είναι η δική μας οπτική των πραγμάτων. Δεν είναι δυνατόν να δεχτούμε εναλλακτικές πέραν αυτών».

Τέλος, δεν παρέλειψε να εκφράσει ξανά τη γνωστή δυσαρέσκεια της Αγκυρας για «εταίρους» της όπως η ΕΕ, εκφράζοντας στην πραγματικότητα διαθέσεις να παζαρέψει μαζί της όχι μόνο το Κυπριακό, αλλά και άλλα ζητήματα. «Δυστυχώς οι χώρες της ΕΕ αντί να τηρούν μια ουδέτερη και εποικοδομητική στάση, στηρίζοντας την ελληνοκυπριακή πλευρά και λέγοντας "εκείνη είναι ένα κράτος - μέλος", επιδεικνύουν μια στάση που δεν συμβάλλει στη διαδικασία...», ανέφερε μεταξύ άλλων, ζητώντας ουσιαστικά αναγνώριση του ψευδοκράτους σε επίσημο συνομιλητή των Βρυξελλών.

Στο μεταξύ, τη φειδωλή πρώτη αντίδραση των ΗΠΑ για τη συνάντηση του Βερολίνου μετέφερε εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, που έσπευσε να υπογραμμίσει ακόμα μια φορά τα οφέλη που θα είχε μια «συνολική διευθέτηση» όχι μόνο για «όλους τους Κύπριους» αλλά και για «την ευρύτερη περιοχή».

Πάντως, όλα δείχνουν ότι το παζάρι για Κυπριακό, αλλά και Αιγαίο, Ελληνοτουρκικά, γενικά τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο θα κλιμακωθεί, υπό το βάρος και σοβαρών αντιθέσεων, όπως αυτές ανάμεσα σε ΗΠΑ και Τουρκία. Οι δύο «εταίροι» σε ΝΑΤΟ και όχι μόνο διατηρούν σημαντικές διαφωνίες και δυσαρέσκεια η μία για επιλογές της άλλης. Για παράδειγμα, η αμερικανική «ενόχληση» για την αγορά των ρωσικών «S-400» που επέλεξε η Αγκυρα παραμένει μεγάλη. Το ζήτημα θα συζητήσουν οι δύο πλευρές στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ την επόμενη βδομάδα, όπως δήλωσε ο Καλίν, σημειώνοντας ότι «οι προβληματισμοί αυτοί μπορεί να αντιμετωπιστούν». Ο ίδιος υποστήριξε ότι η χρήση των «S-400» δεν απειλεί το πρόγραμμα κατασκευής του πολεμικού αεροσκάφους «F-35» (για την παραγωγή του οποίου οι Αμερικανοί εξετάζουν τη διακοπή της συνεργασίας τους με τους Τούρκους).

Επίσης, ο Τούρκος ΥΠΕΞ Μ. Τσαβούσογλου δήλωσε ότι «δύο μόνο συστοιχίες "S-400" δεν μας είναι αρκετές. Μπορούμε να πάρουμε (σ.σ. και άλλες) "S-400" ή μπορούμε να πάρουμε (σ.σ. συστήματα αεράμυνας) "Πάτριοτ" από τις ΗΠΑ». Πρόσθεσε δε ότι στην τελευταία σχετική συζήτηση με τις ΗΠΑ (όταν ο Ερντογάν είδε τον Τραμπ στο Λευκό Οίκο) «είδαμε μια θετική προσέγγιση στο ζήτημα της κοινής παραγωγής (σ.σ. στρατιωτικών συστημάτων)... Γιατί η Τουρκία να πρέπει να διαλέξει ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ρωσία; Αυτό που έχει σημασία είναι το αμοιβαίο όφελος και ο σεβασμός του ενός στα κυριαρχικά δικαιώματα του άλλου».