Την ερχόμενη Τρίτη ξεκινά και επίσημα ο κύκλος της 9ης «αξιολόγησης» στο πλαίσιο της «ενισχυμένης εποπτείας» της ελληνικής οικονομίας.

Το βάρος δίνεται αυτήν τη φορά στο ζήτημα της εφαρμογής του νέου πτωχευτικού νόμου, αλλά και γενικότερα στη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων και των ιδιωτικών χρεών προς τον φοροεισπρακτικό μηχανισμό και άλλους κρατικούς φορείς.

Στον 9ο κύκλο ενισχυμένης εποπτείας κυριαρχούν τα ζητήματα που αφορούν το εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα, και συγκεκριμένα:

-- Σε ό,τι αφορά την εφαρμογή του πτωχευτικού νόμου, εκκρεμεί η έκδοση δεκάδων Υπουργικών Αποφάσεων, με επίκεντρο το διαγωνισμό για την ανάδειξη του «επενδυτή» στον οποίο θα περιέρχονται οι πρώτες κατοικίες νοικοκυριών με «κόκκινα» δάνεια. Με φόντο τα διαχειριστικά ζόρια που εντοπίζονται στο ζήτημα της προσέλκυσης ιδιώτη επενδυτή, σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες εξετάζεται το ενδεχόμενο ίδρυσης κρατικού φορέα στον οποίο θα περιέρχονται οι πρώτες κατοικίες, με επόμενο βήμα την ιδιωτικοποίηση του φορέα όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν.

-- Νέες παρεμβάσεις στήριξης, ειδικότερα μέσω του προγράμματος «Γέφυρα» για τραπεζικά δάνεια των λεγόμενων μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Πρόκειται για το σχέδιο κρατικής επιδότησης και επιχειρηματικών δανείων, που βέβαια έχει και τη σύμφωνη γνώμη των τραπεζικών ομίλων, καθώς αναμένεται να έχει αποφασιστική συμβολή στη συγκράτηση της μάζας με τα «κόκκινα» δάνεια, που επανέρχονται σε ρότα διόγκωσης, με φόντο την τρέχουσα κρίση.

Από την πλευρά της, η Τράπεζα της Ελλάδας στην έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας που δημοσιοποιήθηκε την Πέμπτη τονίζει πως «η εμφάνιση νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ) (...) φαντάζει αναπόφευκτη», ενώ, όπως χαρακτηριστικά διαπιστώνεται, η κρίση είχε ασύμμετρες επιπτώσεις ανάλογα με το μέγεθος των επιχειρήσεων αλλά και μεταξύ κλάδων της οικονομίας και της παραγωγής.

Σε κάθε περίπτωση, τα ισχυρότερα πλήγματα τα δέχτηκαν οι λεγόμενες μικρομεσαίες επιχειρήσεις και βέβαια οι «πολύ μικρού μεγέθους επιχειρήσεις», οι οποίες, όπως επισημαίνεται στην έκθεση, «χτυπήθηκαν από την πανδημία την περίοδο που ήταν σε φάση ανάκαμψης από την προηγούμενη κρίση, έχοντας ακόμα ασθενή χρηματοοικονομικά μεγέθη».

Ενδεικτικά, με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία (Σεπτέμβρης 2020) ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις ανέρχεται στο 47% και στις πολύ μικρές επιχειρήσεις στο 55%, ενώ τα κάθε είδους «κόκκινα» δάνεια διαμορφώθηκαν σε 58,7 δισ. ευρώ ή στο 35,8% του συνόλου της τραπεζικής χρηματοδότησης.

Να σημειωθεί ότι το ποσό των δανείων σε καθεστώς αναστολής πληρωμών ανέρχεται σε 21 δισ. ευρώ και αντιστοιχεί σε ποσοστό περίπου 12% του συνολικού ποσού δανείων στο τραπεζικό σύστημα. Οπως επισημαίνει η ΤτΕ, το 34% των δανείων που βρίσκονται σε καθεστώς αναστολής πληρωμών ανήκει στην κατηγορία με σημαντική αύξηση πιστωτικού κινδύνου, γεγονός που «αυξάνει τον κίνδυνο να δημιουργηθεί νέος κύκλος μη εξυπηρετούμενων δανείων από δανειολήπτες που δεν θα καταφέρουν να αντεπεξέλθουν στην παρούσα δύσκολη οικονομική συγκυρία». Η τελευταία εκτίμηση είναι για νέα «κόκκινα» δάνεια 8 - 10 δισ. ευρώ το 2021.

--Τη χρονική επέκταση του σχεδίου «Ηρακλής» («Ηρακλής 2»), που αφορά το κρατικό πακέτο εγγυήσεων για τη μεταβίβαση «κόκκινων» δανείων από τις τράπεζες σε άλλους «επενδυτές».

-- Αλλαγές στον ιδρυτικό νόμο του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), με κεντρικό ζήτημα το πλαίσιο της συμμετοχής του σε αυξήσεις μετοχικών κεφαλαίων στις συστημικές τράπεζες.

Ταυτόχρονα, δεσπόζουν αντιλαϊκές παρεμβάσεις όπως ο «εκσυγχρονισμός» του πλαισίου για το Εργατικό Δίκαιο, η υλοποίηση σε εθνικό επίπεδο του υπολογισμού του φόρου ακίνητης περιουσίας βάσει των αγοραίων αξιών και υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ και άλλων φόρων, η υλοποίηση της μεταρρύθμισης της αδειοδότησης επενδύσεων με την ολοκλήρωση της απλοποίησης των διαδικασιών κ.ά.