Αποφασισμένος να υλοποιήσει τις σαφείς οδηγίες που έλαβε κατά την παραμονή του στην Ουάσιγκτον, για μια ταχεία διευθέτηση των εκκρεμοτήτων της εξωτερικής πολιτικής της χώρας, εμφανίστηκε χτες o πρωθυπουργός, μετά τη μακράς διάρκειας χτεσινή συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου. Ο Κ. Σημίτης στις δηλώσεις του, αμέσως μετά τη συνεδρίαση, ούτε λίγο ούτε πολύ προανήγγειλε την έναρξη ενός εφ' όλης της ύλης ελληνοτουρκικού διαλόγου.

Προκειμένου να αποφύγει το συσχετισμό της επίσκεψής του στην Αμερική με την εμφάνιση των θεμάτων της εξωτερικής πολιτικής στην κορυφή της ατζέντας της κυβερνητικής πολιτικής, ο πρωθυπουργός θυμήθηκε χρονοδιαγράμματα που ορίζουν ένα «τέλος» στις διαβουλεύσεις για το Κυπριακό και τα Ελληνοτουρκικά.

Αναφερόμενος, στις δηλώσεις του μετά τη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου, στις ελληνοτουρκικές και ευρωτουρκικές σχέσεις ο Κ. Σημίτης σημείωσε ότι η πολιτική μας βασίζεται στις αποφάσεις του Ελσίνκι και δεν επηρεάζεται από τη συγκυρία. Αναμένουμε τις κινήσεις της Τουρκίας, η οποία, όπως προβλέπουν οι αποφάσεις του Ελσίνκι, θα πρέπει μέχρι το 2004 να προσφύγει στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης και να θέσει την όποια της αξίωση. Οπως είπε ο πρωθυπουργός, όσο πλησιάζει η ημερομηνία προσφυγής στη Χάγη, πρέπει η χώρα μας να προετοιμαστεί για τη διαδικασία που ορίζει το Διεθνές Δικαστήριο.

Με τον τρόπο αυτό, είναι φανερό πως ο πρωθυπουργός προαναγγέλλει τη «διεύρυνση» του μέχρι σήμερα ελληνοτουρκικού διαλόγου, έτσι ώστε εκτός από τα ζητήματα χαμηλής πολιτικής να περιλάβει και τα σοβαρά πολιτικά ζητήματα. Κι αυτό γιατί η απόφαση του Ελσίνκι υποδεικνύει το Δικαστήριο της Χάγης ως μέσο διευθέτησης των διαφορών, αφού, όμως, προηγουμένως εξαντληθεί η διαδικασία που προσδιορίζει το διεθνές δίκαιο για την ειρηνική επίλυση των διαφορών και η οποία περιλαμβάνει ανάμεσα στους άλλους τρόπους και το διμερή διάλογο.

Η συζήτηση στο Υπουργικό Συμβούλιο κράτησε περισσότερο από τεσσερισήμισι ώρες και ξεκίνησε με εισήγηση του υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Παπανδρέου. Το Κυπριακό, οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, αλλά και η κατάσταση στα Βαλκάνια βρέθηκαν στο επίκεντρο της συζήτησης, καθώς επίσης και η συμμετοχή της Ελλάδας στον «αγώνα» κατά τρομοκρατίας.

Μετά τη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου, στις δηλώσεις του ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε κρίσιμη την επόμενη περίοδο και υποστήριξε ότι η νέα χρονιά βρίσκει ενισχυμένη τη θέση και τη διεθνή αξιοπιστία της χώρας μετά την ένταξη στην ευρωζώνη, τις πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και με τις συμμαχίες στις οποίες συμμετέχει η Ελλάδα. Οπως ισχυρίστηκε ο Κ. Σημίτης, αυτό διαπιστώθηκε κατά την επίσκεψη στην Ουάσιγκτον.

Ο πρωθυπουργός τόνισε ότι τα επόμενα δύο χρόνια αναμένονται σημαντικές εξελίξεις στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Σημείωσε ότι στόχος είναι η ανάδειξη της ελληνικής προεδρίας στην ΕΕ σε «σταθμό» και επισήμανε ότι θα ληφθούν πρωτοβουλίες για την απρόσκοπτη πορεία της διεύρυνσης της Ενωσης και την ένταξη Κύπρου, που αποτελεί πρώτη προτεραιότητα. Οπως υπογράμμισε ο Κώστας Σημίτης υπάρχει η πολιτική βούληση και οι θεσμικές δυνατότητες, προκειμένου να υποστηριχτεί η ένταξη της Κύπρου και συμπλήρωσε ότι η χώρα μας υποστηρίζει τις προσπάθειες του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ και τις συνομιλίες για την επίλυση του Κυπριακού.

Ο πρωθυπουργός επισήμανε ότι η θετική εξέλιξη στο Κυπριακό θα συμβάλει στην εμπέδωση εμπιστοσύνης με την Τουρκία και σημείωσε ότι η κυβέρνηση και ο ελληνικός λαός θα βρίσκονται στο πλευρό της κυπριακής ηγεσίας στο διάστημα που θα διαρκούν οι συνομιλίες. Οπως δήλωσε ο πρωθυπουργός, σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον Κύπριο Πρόεδρο Γλαύκο Κληρίδη, κανονίστηκε να υπάρξει επίσκεψη του Γλ. Κληρίδη στην Αθήνα, όταν θα έχει προχωρήσει η διαπραγμάτευση με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Ραούφ Ντενκτάς.

Για τα Βαλκάνια, ο πρωθυπουργός επανέλαβε τη θέση της Ελλάδας υπέρ της ενίσχυσης της σταθερότητας στην περιοχή, παραδέχτηκε ότι η κατάσταση είναι δύσκολη και σημείωσε ότι η χώρα μας προωθεί την ένταξη της περιοχής στους ευρωατλαντικούς δεσμούς, προβάλλοντας αυτή τη διαδικασία ως πανάκεια. Αναφερόμενος στις σχέσεις της Ελλάδας με την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, ο Κ. Σημίτης τόνισε ότι η χώρα μας είναι υπέρ της συνέχισης του διαλόγου στο πλαίσιο του ΟΗΕ και κάλεσε τις πολιτικές δυνάμεις της ΠΓΔΜ να επιδείξουν ευθύνη και ρεαλισμό.

Στο τέλος των δηλώσεών του και προκειμένου να μην υπάρξει η παραμικρή εντύπωση πως ό,τι έχει αποφασιστεί στο Υπουργικό Συμβούλιο βρίσκεται σε απόλυτη αρμονία με τις αμερικανικές επιδιώξεις, ο πρωθυπουργός υπογράμμισε πως θα ενισχύσουμε τους δεσμούς με τις ΗΠΑ, στην προσπάθεια για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και τόνισε ότι η Ελλάδα τιμά τις δεσμεύσεις της και τη συμμετοχή της στους διεθνείς οργανισμούς και συμμαχίες, συμπληρώνοντας ότι «θα είμαστε παρόντες στις εξελίξεις».

Ο πρωθυπουργός, στο τέλος της δήλωσής του, συνοψίζοντας τη συζήτηση στο Υπουργικό Συμβούλιο, έκανε λόγο για «κρίσιμα ορόσημα», λέγοντας ότι το 1994 είχαμε ζητήσει την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ, το 1998 ζητήσαμε την παραπομπή των όποιων προβλημάτων έχει η Τουρκία στη Χάγη και ζητούμε να προχωρήσουν οι συνομιλίες για επίλυση του Κυπριακού. Οπως τόνισε ο πρωθυπουργός, «ήρθε η στιγμή που αυτά τα ζητήματα θα έχουν απαντήσεις. Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή για να προετοιμαστούμε και να ενισχύσουμε τη διεθνή θέση της χώρας».