Ο Γιώργος Μαργαρίτης, καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ, αναφέρθηκε στην παρέμβαση της αστικής τάξης στην Ερευνα και στη διαδικασία εξαγοράς συνειδήσεων στις ανθρωπιστικές - κοινωνικές επιστήμες.

Τόνισε μεταξύ άλλων πως η Ερευνα «περιορίζεται σε ό,τι εξυπηρετεί την κρατούσα κατάσταση», δίνοντας το παράδειγμα του ΕΛΙΔΕΚ, που δημιουργήθηκε από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ κατόπιν εντολών και προτάσεων που υπαγορεύει η ΕΕ και «χρηματοδοτεί ακριβώς όλες τις έρευνες οι οποίες προάγουν αυτήν τη σύγχρονη μεταφυσική, τη σύγχρονη αν θέλετε συσκότιση του τι συμβαίνει στις ανθρώπινες κοινωνίες, με τρόπο ώστε να ξεχαστούν τα ουσιώδη. Και τα ουσιώδη είναι τι συμφέρει τους πολλούς και τι συμφέρει τους λίγους.

Για παράδειγμα, έχουμε μελέτες βαριά χρηματοδοτούμενες για τον "λαϊκισμό", όπου "λαϊκισμός" είναι ό,τι ενοχλεί την άρχουσα τάξη. Και εδώ χρηματοδοτείται στην ουσία το στήσιμο της θεωρίας των "δύο άκρων", καθότι ο λαϊκισμός μπορεί να περιλαμβάνει το οτιδήποτε, από την άκρα δεξιά έως και τα δίκαια αιτήματα των εργαζομένων. Πάρα πολύ οι δράσεις των ακροδεξιών - ρατσιστικών οργανώσεων ταυτίζονται μέσω της γενικής θεωρίας του λαϊκισμού με τις διεκδικήσεις των εργαζομένων, τις απεργίες τους, τους αγώνες τους. Αυτή η θεωρία των "δύο άκρων", που τη λένε για επιστημονικούς λόγους "λαϊκισμό", χρηματοδοτείται».

«Μπορούμε να τα αντιμετωπίσουμε όλα αυτά;», έθεσε το ερώτημα και συνέχισε: «Μπορούμε να αντιμετωπίσουμε μια χρηματοδότηση ερευνητική, προπαγανδιστική η οποία υπερβαίνει τουλάχιστον 100 φορές αυτή που έχει το Τμήμα μου; Μπορούμε, γιατί το γεγονός ότι ξοδεύουν τόσα πολλά τα καπιταλιστικά κέντρα για να εξαγοράσουν συνειδήσεις θα πει ότι δεν έχουν εμπιστοσύνη σε έναν πιο φθηνό τρόπο, πιο λογικό και προσιτό τρόπο, και χρειάζεται να ξοδευτούν παραπάνω.

Απέναντι στο όπλο που διαθέτουμε, απέναντι στον διαλεκτικό υλισμό, απέναντι στον μαρξισμό, όλα αυτά τα μεταφυσικά και περίεργα δεν μπορούν να σταθούν. Αυτό πρέπει να μας γίνει συνείδηση και να πολεμήσουμε την ιδεολογία που προσπαθούν να χτίσουν πάνω σε σαθρά θεμέλια, στην άμμο, οι αστοί.

Να την πολεμήσουμε, όπως πάντα την πολεμούσαμε, από τότε που γεννήθηκε το εργατικό κίνημα, και να την κατεδαφίσουμε, για να ξεγυμνώσουμε αυτό που πραγματικά είναι ο καπιταλισμός. Ενα στυγνό, άδικο, εκμεταλλευτικό σύστημα. Αυτό είναι το καθήκον μας, γι' αυτό πρέπει να παλέψουμε και εμείς οι παλαιότεροι και εσείς οι νέοι που θα πάρετε τη σκυτάλη, οι φοιτητές».

Ο Ηλίας Κονδύλης, αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Ιατρικής του ΑΠΘ, αναφέρθηκε στις τρεις μεγάλες κατευθύνσεις στις οποίες κινούνται οι αλλαγές στο πανεπιστήμιο τις τελευταίες δεκαετίες, τις οποίες τροφοδοτεί η επιχειρηματική του λειτουργία, παρουσιάζοντας μάλιστα παραδείγματα από πανεπιστήμια του εξωτερικού.

Η πρώτη αλλαγή αφορά το πλαίσιο της Εκπαίδευσης και οδηγεί σε «εμπορευματικές σχέσεις παντού, μεταπτυχιακό, προπτυχιακό, στην Ερευνα, σε σιγή νεκροταφείου, με περιορισμένες συνδικαλιστικές, δημοκρατικές, πολιτικές ελευθερίες». Η δεύτερη αφορά το περιεχόμενο της Εκπαίδευσης και σημαίνει «κατακερματισμό της γνώσης, με ευέλικτα πτυχία, πτυχία - σούπα δεξιοτήτων, απαλοιφή ή εξαφάνιση ολόκληρων γνωστικών αντικειμένων τα οποία μπορούν να αμφισβητήσουν το επιχειρηματικό πανεπιστήμιο, την επιχειρηματική κοινωνία και τον τρόπο λειτουργίας της, και φυσικά εισαγωγή μέσα στην πανεπιστημιακή διαδικασία γνωστικών αντικειμένων κατ' εντολή των επιχειρήσεων, στο όνομα της εξυπηρέτησης των σκοπών τους».

Ο Ηλ. Κονδύλης πρόσθεσε πως το επιχειρηματικό πανεπιστήμιο φέρνει αλλαγές ακόμα και στη διαδικασία της Εκπαίδευσης, «προβλέπει δηλαδή ανταγωνιστικές σχέσεις σε ατομικό, προσωπικό επίπεδο μέσα στο πανεπιστήμιο, αυτήν τη συνεχή και διαρκή υπερεπένδυση στην ατομική ευθύνη, στην ατομική σου προσπάθεια, στην ατομική σου διαδρομή μέσα στο πανεπιστήμιο. Επενδύει σε αυτήν την ατομική λογική της αριστείας και στην πειθαρχημένη σου διαδρομή μέσα στις σχολές».

«Οσοι από εμάς είχαμε την τύχη ή την ατυχία να δουλέψουμε σε πλήρως εμπορευματοποιημένα πανεπιστήμια - κατ' όνομα δημόσια - στο εξωτερικό», συνέχισε, «σε πιο ανεπτυγμένες καπιταλιστικά χώρες, όπου ανάλογες εξελίξεις είναι σχετικά πιο γρήγορες, ξέρουμε ότι τα παραπάνω δεν είναι θεωρητικά κατασκευάσματα αλλά η ωμή πραγματικότητα».

Αναφέρθηκε στην εμπειρία από τη λειτουργία των φοιτητικών συλλόγων με επαγγελματίες εκλεγμένους φοιτητές στα «όργανα συνδιοίκησης», σε μια κατ' επίφαση συνεργατική διαδικασία, από τα «πλήρως ακινητοποιημένα» σωματεία εργαζομένων και διδασκόντων, όπως και από τους φοιτητές και αποφοίτους, μια ζωή δέσμιους των φοιτητικών τους δανείων και χρεών, τα οποία καθορίζουν ακόμα και την επαγγελματική τους διαδρομή και τις προσωπικές τους επιλογές για μια ολόκληρη ζωή, και τέλος από τις σαρωτικές αλλαγές σε προγράμματα σπουδών με βάση τη ζήτηση από τους φοιτητές - πελάτες και τις ανάγκες «φιλανθροκαπιταλιστικών» διεθνών οργανώσεων και επιχειρήσεων.

Καταλήγοντας τόνισε πως «ο αγώνας για ένα πανεπιστήμιο στην υπηρεσία των σύγχρονων αναγκών της νεολαίας και του λαού είναι αγώνας αναγκαίος και δίκαιος, σύνθετος, και απαιτεί πολυεπίπεδη δράση».

Ο Αντώνης Βεντούρης, επίκουρος καθηγητής του Τμήματος Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του ΑΠΘ, με αφορμή τον νέο νόμο που προετοιμάζεται για τη λειτουργία των πανεπιστημίων στάθηκε στο «εργαλείο» της αξιολόγησης. Οπως είπε, η αξιολόγηση που αναφέρεται στο πανεπιστήμιο δεν αναδεικνύει προσανατολισμό στη βελτίωσή του, αλλά σκοπός της είναι η επιλογή και η απόρριψη Τμημάτων με τα κριτήρια της αγοράς, γενικότερα το πανεπιστήμιο να αντιμετωπίζεται ως επιχείρηση.

Πρόσθεσε ότι αν και η διαδικασία της εκπαιδευτικής αξιολόγησης στη βάση θεμελιωδών εννοιών και αρχών της παιδαγωγικής τυγχάνει ευρείας αποδοχής μεταξύ των επιστημών του πεδίου αυτού, η «λογοδοσία» η οποία προετοιμάζεται για το πανεπιστήμιο έχει διαφορετικό προσανατολισμό και αφορά αφενός τη χρήση των πόρων των πανεπιστημίων, αφετέρου την ενίσχυση της αποτελεσματικότητάς τους.

«Μια παραγωγική αξιολόγηση στο πανεπιστήμιο θα πρέπει να έχει χαρακτήρα στήριξης πρώτα απ' όλα των μελών της κοινότητάς του, βάσει των αναγκών τους, και όχι τιμωρίας και ανταγωνισμού», είπε, συμπληρώνοντας ότι «θα πρέπει να αφορμάται από την ανάγκη βελτίωσης του πανεπιστημίου και των μελών του και όχι να αποσκοπεί στη βίαιη υποταγή στις επιδιώξεις των επιχειρηματιών. Θα πρέπει να έχει κοινωνικό πρόσημο και όχι να εξυπηρετεί τις πολιτικές επιδιώξεις του αστικού κόσμου. Διαφορετικά, κινδυνεύει να έχει τα ίδια αρνητικά αποτελέσματα με αυτά που παρατηρήθηκαν από τις αρχές του 1990 σε πλήθος πανεπιστημίων στα οποία εφαρμόστηκαν ανάλογες πρακτικές.

Αξιολόγηση με "soft mechanisms", που εξομοιώνουν διαφορετικές χώρες και διαφορετικούς οργανισμούς, με πολιτικούς και όχι ακαδημαϊκούς στόχους και χωρίς επιστημονική και λογική συνέπεια, δεν μπορεί να αποβεί καρποφόρα για τους ανθρώπους, το ίδιο το πανεπιστήμιο και εν τέλει την κοινωνία».

Στο ζήτημα των εργασιακών σχέσεων των εργαζομένων του πανεπιστημίου στάθηκε μεταξύ άλλων ο Γιάννης Κουρμούλης, μέλος του ΔΣ του Συλλόγου Διοικητικών Εργαζομένων του ΑΠΘ, περιγράφοντας το πώς το Αριστοτέλειο έχει αποτελέσει πεδίο «πειραματισμού νέων εργασιακών σχέσεων», που έχει οδηγήσει σε υποδιπλασιασμό των εργαζομένων με σταθερή σχέση εργασίας. «Πλευρά των εξελίξεων τα τελευταία 20-30 χρόνια στα πανεπιστήμια είναι και η σταδιακή αποσάθρωση των εργασιακών σχέσεων», σημείωσε, εξέλιξη που φέρει τη σφραγίδα όλων ανεξαιρέτως των κυβερνήσεων.

Κλείνοντας τόνισε ότι οι εργαζόμενοι του πανεπιστημίου έχουν συμφέρον να παλέψουν στην κατεύθυνση που τους διασφαλίζει δικαιώματα και κατακτήσεις, που τα διευρύνει και τα αντιστοιχίζει στις σύγχρονες ανάγκες και δυνατότητες, στην κατεύθυνση δηλαδή της κατάργησης όλων των ελαστικών εργασιακών σχέσεων, με μόνιμη και σταθερή δουλειά για όλους, πράγμα που όχι μόνο δεν μπορεί να εξασφαλίσει το αστικό πανεπιστήμιο αλλά λειτουργεί προς την αντίστροφη τάση.

«Το πανεπιστήμιο των σύγχρονων αναγκών και δυνατοτήτων της εποχής μας, όμως, μπορεί», υπογράμμισε. «Και είναι η μόνη απάντηση που δίνει προοπτική. Δουλειά μας είναι λοιπόν να διαδώσουμε, να εξηγήσουμε, να πείσουμε τα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας, αυτούς με τους οποίους αντικειμενικά έχουμε κοινά συμφέροντα, που είναι και η μεγάλη πλειοψηφία, ότι αυτός είναι ο δρόμος για να παλέψουμε (...)

Ακόμα και η διεκδίκηση ενός μικρού - επιμέρους ζητήματος να χρησιμοποιείται, γονιμοποιείται και δυναμώνει όταν φωτίζεται από την προοπτική που περιγράφει η πρόταση του Κόμματος για τα πανεπιστήμια».

Η Αννα - Μαρία Ηλιού, Γραμματέας της Περιφερειακής Οργάνωσης Σπουδάζουσας Θεσσαλονίκης της ΚΝΕ, σημείωσε ότι η πρόταση του ΚΚΕ αποτελεί αναντικατάστατο όπλο για την ανάπτυξη ενός φοιτητικού κινήματος που θα μπορεί να θέτει επιθετικό προσανατολισμό στις διεκδικήσεις του, να ξεπερνά αδυναμίες, να βάζει στο επίκεντρο των διεκδικήσεων την ανάγκη για σπουδές και δουλειά στο επιστημονικό αντικείμενο των φοιτητών με σύγχρονα δικαιώματα.

«Η πρότασή μας για το πανεπιστήμιο των σύγχρονων αναγκών και δυνατοτήτων της εποχής μας μπορεί και πρέπει να τροφοδοτήσει τη δράση και τη στάση μας στους μαζικούς μας φορείς, τους φοιτητικούς μας συλλόγους. Θέτουμε φιλόδοξους στόχους για οργάνωση διεκδικήσεων, επεξεργασία αιτημάτων, πολύμορφη δραστηριότητα που βάζει στο επίκεντρο την αντιπαράθεση με τις σάπιες αξίες και τα ιδανικά που προβάλλει το σύστημα», είπε μεταξύ άλλων και κάλεσε κάθε νέο και νέα να παλέψει οργανωμένα μέσα από τις γραμμές της ΚΝΕ στον δρόμο του αγώνα για το πανεπιστήμιο και την κοινωνία που θα «ταιριάζει» στη δυνατότητα της εποχής, στις ανάγκες των εργαζομένων, της νεολαίας, του λαού σήμερα.