Ενα χρέος απέναντι στους πολλές χιλιάδες αγωνιστές που «γνώρισαν» τη Μακρόνησο, εκπληρώνεται!! Ενα χρέος σ' αυτούς που θανατώθηκαν, που πνίγηκαν, σ' αυτούς που σάλεψαν τα λογικά τους, σ' αυτούς που έμειναν ανάπηροι σ' όλη τους τη ζωή απ' τα βασανιστήρια, για να διατηρήσουν την αξιοπρέπειά τους, για να μην απαρνηθούν τα ιδανικά τους.

Υστερα από πολύχρονες προσπάθειες της Πανελλήνιας Ενωσης Κρατουμένων Αγωνιστών Μακρονήσου (ΠΕΚΑΜ) πρόκειται να ανεγερθεί στο Μακρονήσι μνημείο προς τιμή των χιλιάδων κρατουμένων που «πέρασαν» απ' αυτό το κολαστήρι - θανατονήσι την περίοδο 1947-1957. Οι επτά ειδικοί επιστήμονες -ανάμεσά τους καθηγητές του Πολυτεχνείου και του Πανεπιστημίου, ζωγράφοι και εκπρόσωποι της ΠΕΚΑΜ- που αποτέλεσαν την επιτροπή κρίσεως, επέλεξαν, μεταξύ τριών συνολικά προσφερθέντων έργων, τη γλυπτική σύνθεση του αρχιτέκτονα γλύπτη Γρηγόρη Ριζόπουλου. Δεδομένου ότι τα οικονομικά της ΠΕΚΑΜ είναι πενιχρά, το πρόπλασμα του μνημείου προσφέρεται απ' τον καλλιτέχνη χωρίς χρηματική αμοιβή.

Η ιδέα του μνημείου στηρίζεται στα σωματικά και ψυχολογικά μαρτύρια που υπέστησαν οι κρατούμενοι αγωνιστές και αγωνίστριες που έφτασαν μέχρι το θάνατο.

Ο Γρ. Ριζόπουλος, εξηγώντας τη σύνθεση του μνημείου αναφέρει ότι θεώρησε -από προσωπική εμπειρία- αντιπροσωπευτική τη διττή σημασία του γεγονότος της μεταφοράς της πέτρας. Σαν μαρτύριο, αποτέλεσμα μιας νοσηρής σκέψης βασανισμού και σαν εθελοντική εργασία, αφού πέτρα - πέτρα οι κρατούμενοι εκεί, έχτιζαν τους χώρους των βάσεων των σκηνών τους.

Με αυτές τις σκέψεις, σε συνδυασμό με τις οικονομικές δυνατότητες, μελέτησε το μνημείο. Είναι μια ολόσωμη μορφή κρατούμενου που κουβαλάει την πέτρα στον ώμο και με το άλλο χέρι διατρανώνει την ακατάβλητη πίστη του στα ιδανικά που πρεσβεύει. Τα δεσμά(συρματόπλεγμα) που περιζώνουν το σώμα του είναι σκληρά, μα και έχουν ήδη κοπεί. Στην πέτρα γράφονται τα αρχικά των τμημάτων του στρατοπέδου(ΑΕΤΟ, ΒΕΤΟ, ΣΦΑ κλπ.) και είναι όλη η Μακρόνησος στον ώμο του.

Το ύψος της φιγούρας υπολογίζεται ότι θα είναι από τη βάση ως το άνω άκρο του υψωμένου χεριού περίπου 6,15 μέτρα και θα είναι κατασκευασμένη από μπρούντζο. Επίσης, διαμορφώνεται ένας χώρος όπου στις δυο γωνίες του θα κατασκευαστούν 6 μικρές πυραμίδες -μνήμη ατομικού αντίσκηνου- που σ' αυτές θα γραφούν τα αρχικά των τμημάτων του στρατοπέδου - ΜΑΚΡΟΝΗΣΟΣ.

Στο βάθρο του γλυπτού θα γραφεί η αφιέρωση και θα στηθεί στο χώρο του Α' Τάγματος Σκαπανέων, επειδή εκεί θα δημιουργηθεί προβλήτα κι ακόμη για να είναι ορατό τόσο από το Λαύριο, όσο και απ' τα παραπλέοντα πλοία.

Η ΠΕΚΑΜ, για να αντιμετωπίσει τις δαπάνες ζητάει την οικονομική βοήθεια απ' τους Μακρονησιώτες κι όχι μόνο, ώστε τα αποκαλυπτήρια του μνημείου να γίνουν τον προσεχή Μάη, στη διάρκεια της καθιερωμένης επίσκεψης στο νησί.