Με προσανατολισμό την υπεράσπιση της δημόσιας και δωρεάν μόρφωσης για κάθε παιδί, με συλλογική δράση και στήριξη στις αγωνίες της λαϊκής οικογένειας, οι γονείς υποδέχονται μία νέα σχολική χρονιά σε συνθήκες έντασης της ακρίβειας, ενώ δρομολογείται η υλοποίηση νέων μέτρων για τα σχολεία, με ορατές τις επιπτώσεις της διαχείρισης της πανδημίας. Για τους όρους που διαμορφώνονται για τα σχολεία, τους μαθητές και τις οικογένειές τους, όπως και για τον ρόλο του γονεϊκού κινήματος, μιλούν στον «Ριζοσπάστη» ο Παναγιώτης Κατηφές, πρόεδρος της ΑΣΓΜΕ, και η Στέλλα Βαλαβάνη, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Γονέων Αττικής.

-- Μπροστά στην έναρξη της σχολικής χρονιάς, ποιες είναι οι αγωνίες των γονιών σε ό,τι αφορά τους μαθητές αλλά και τη συνολική λειτουργία της Εκπαίδευσης;

Π. Κ.: Δυστυχώς οι γονείς βιώνουμε άλλον έναν «βαρύ» Σεπτέμβρη. Οι προσδοκίες και τα όνειρα που έχουμε εμείς και τα παιδιά μας για την εκπαιδευτική πρόοδο, για την κατάκτηση της γνώσης, προσκρούουν στις κρατικές ελλείψεις και ανεπάρκειες. Και αυτόν τον Σεπτέμβρη, με το «πρώτο κουδούνι» έχουμε να αντιμετωπίσουμε ελλείψεις εκπαιδευτικών, παλιά και ακατάλληλα σχολικά κτίρια, μάθημα σε αίθουσες container, σχολεία χωρίς επαρκή καθαριότητα, αλλαγές στο περιεχόμενο της Εκπαίδευσης που δεν ανταποκρίνονται στις σύγχρονες μορφωτικές ανάγκες, την αγωνία με τα ελλιπή μέτρα για την πανδημία.

Επιπλέον οι γονείς για άλλη μια χρονιά αναγκαζόμαστε να βάλουμε βαθιά το χέρι στην τσέπη για να καλύψουμε τη διαχρονική υποχρηματοδότηση του δημόσιου σχολείου, με την ακρίβεια να έχει τσακίσει το εισόδημά μας και παράλληλα να πρέπει να επιλέξουμε ποια υποχρέωσή μας δεν θα καλύψουμε, για να μπορέσουμε να αγοράσουμε όλα τα αναλώσιμα που χρειάζεται ένας μαθητής.

-- Το υπουργείο Παιδείας, η κυβέρνηση συνολικά, μετά από έναν κύκλο νομοθετημάτων προχωρά στην υλοποίηση πλευρών του νέου - αναβαθμισμένου, όπως λέει - σχολείου. Πώς στέκεστε απέναντι σ' αυτά τα μέτρα;

Π. Κ.: Οι όποιες εξαγγελίες του υπουργείου Παιδείας και όλες οι αλλαγές που έχουν νομοθετηθεί δεν βρίσκουν σύμφωνη την εκπαιδευτική κοινότητα. Υπάρχουν σοβαρές και ουσιαστικές διαφωνίες από εκπαιδευτικούς, μαθητές και γονείς. Οι νόμοι για το «νέο σχολείο» πράγματι το αλλάζουν, αλλά προς χειρότερη κατεύθυνση, αφού έχουν ως κεντρικό άξονα την υποχρηματοδότηση, τη διάσπαση του ενιαίου χαρακτήρα της μόρφωσης, την κατηγοριοποίηση σχολείων και μαθητών. Δείτε χαρακτηριστικά τι έγινε με την Τράπεζα Θεμάτων, που σε πολλά μαθήματα πάνω από το 50% των μαθητών έγραψαν κάτω από τη βάση, αφού σε εκατοντάδες σχολεία δεν καλύφθηκε η ύλη, λόγω έλλειψης καθηγητών. Δείτε με το νέο Ολοήμερο, που θα λειτουργεί με διευρυμένο ωράριο αλλά χωρίς σταθερό δάσκαλο που θα έχει την ευθύνη για τη μελέτη των παιδιών. Σημασία δεν έχουν οι ώρες λειτουργίας του Ολοήμερου αλλά οι όροι λειτουργίας του, ώστε να επιτελεί πραγματικά τον ρόλο του και όχι να είναι άλλο ένα «πυροτέχνημα».

-- Σε σχέση με το τελευταίο που αναφέρθηκε, την επέκταση του ωραρίου λειτουργίας πολλών σχολείων στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, πώς βλέπει η Ομοσπονδία να υλοποιείται το συγκεκριμένο μέτρο;

Σ. Β.: Ως γονείς έχουμε να επισημάνουμε τα εξής: Τα Ολοήμερα Τμήματα όλα αυτά τα χρόνια ποτέ δεν ξεκινούσαν με το χτύπημα του κουδουνιού τον Σεπτέμβρη, κι αυτό γιατί λειτουργούν με αναγκαστικό αριθμό ελάχιστων μαθητών για να ξεκινήσει ένα Τμήμα, με αποτέλεσμα πολλές φορές να μη λειτουργεί το Ολοήμερο, γιατί λείπουν ένας με δύο μαθητές από τον απαιτούμενο αριθμό και έτσι δεκάδες άλλοι μαθητές δεν μπορούν να κάνουν χρήση. Πολλοί γονείς δεν εγγράφουν τα παιδιά τους στο Ολοήμερο, ειδικά στο Νηπιαγωγείο, για να μη μένουν περισσότερες ώρες στις αίθουσες - containers. Δεν υπάρχουν τραπεζαρίες, ούτε και τραπεζοκόμοι στο σύνολο σχεδόν των Δημοτικών Σχολείων. Τα παιδιά μας τρώνε στα ίδια θρανία όπου κάνουν μάθημα, ελάχιστα σχολεία διαθέτουν ακόμα και φούρνο μικροκυμάτων, με αποτέλεσμα τα παιδιά να τρώνε κρύο το φαγητό της ημέρας που έχουν φέρει από το σπίτι τους.

Επίσης, με την κατάργηση της οργανικής θέσης δασκάλου για το Ολοήμερο, σήμερα καλύπτεται η θέση κυκλικά από τους υπόλοιπους δασκάλους. Από δασκάλους ειδικοτήτων, έως και από γυμναστή, με αποτέλεσμα να έχει εγκαταλειφθεί η σύνδεση Ολοήμερου - μελέτης και να λειτουργεί αυτό μόνο ως φύλαξη. Για ποιο πρόγραμμα λοιπόν να μιλήσουμε;

Αν θέλουμε να ενισχύσουμε ουσιαστικά το Ολοήμερο, θα πρέπει να μιλάμε για γενναία χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό για τη δημιουργία τραπεζαρίας σε κάθε σχολείο, με τον απαραίτητο εξοπλισμό (τραπέζια, καρέκλες, κουζίνα κ.λπ.). Τη θέσπιση θέσης τραπεζοκόμων σε κάθε σχολείο, ανάλογα με τον μαθητικό πληθυσμό του. Τη διάθεση σχολικών γευμάτων σε όλους τους μαθητές. Την κάλυψη όλων των κενών με μόνιμο εκπαιδευτικό και βοηθητικό προσωπικό από την αρχή του σχολικού έτους. Την επαναφορά της οργανικής θέσης του δασκάλου Ολοήμερου και την άμεση πρόσληψη του απαραίτητου εκπαιδευτικού προσωπικού, έτσι ώστε να είναι εφικτή η μελέτη μέσα στο σχολείο με μια αναλογία 1 δάσκαλος ανά 15 μαθητές.

-- Η Ομοσπονδία Γονέων Αττικής μέσα στο καλοκαίρι συνέταξε υπόμνημα που αφορά την ανάγκη να εξασφαλιστεί η συμμετοχή των παιδιών σε απογευματινές πολιτιστικές - αθλητικές δραστηριότητες, με ευθύνη δήμων και κράτους, δωρεάν. Ποιο είναι το σκεπτικό για αυτήν την παρέμβαση;

Σ. Β.: Η αγωνία των γονιών και η ανάγκη των παιδιών για απογευματινές πολιτιστικές - αθλητικές δραστηριότητες υπήρχαν πάντα. Ομως φέτος, με πρώτο δεδομένο τις οικονομικές συνθήκες και δεύτερο το αποτύπωμα της πανδημίας από κοινωνικοψυχολογική πλευρά για τους μαθητές, δημιουργήθηκε η απαίτηση για τη συγκεκριμένη διεκδίκηση.

Για εμάς τους γονείς είναι πάρα πολύ δύσκολο, λόγω εργασιακών ωραρίων αλλά και μεγάλης οικονομικής επιβάρυνσης, να ενταχθούν τα παιδιά μας σε απογευματινές πολιτιστικές - αθλητικές δραστηριότητες με συνδρομή. Επιπλέον, στο τέλος κάθε σχολικής χρονιάς έχουμε το άγχος για τη συμμετοχή ή όχι των παιδιών μας σε πρωινές καλοκαιρινές δραστηριότητες, αφού οι καλοκαιρινές άδειές μας δεν συμβαδίζουν με αυτές των παιδιών, οι δε θέσεις στα summer camps των δήμων κάθε χρόνο και δεν καλύπτουν όλες τις αιτήσεις και, πολύ περισσότερο, σε πολλές περιπτώσεις συνοδεύονται από πολύ μεγάλο αντίτιμο. Γεννιέται λοιπόν άμεσα η ανάγκη να λειτουργήσουν και να εκπονηθούν προγράμματα πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων στα σχολεία, με ενιαίο, επιστημονικά καταρτισμένο πρόγραμμα ανάλογα με τις ηλικιακές ανάγκες των παιδιών, με δωρεάν πρόσβαση για όλους τους μαθητές και με αποκλειστική ευθύνη των δήμων και του κράτους για τη χειμερινή περίοδο.

Να γίνουν τα σχολεία μας απογευματινοί «πυρήνες» αθλητισμού και πολιτισμού. Να εκπονηθούν αντίστοιχα προγράμματα για την καλοκαιρινή περίοδο, με τους ίδιους όρους που περιγράφουμε παραπάνω, χωρίς κόστος συμμετοχής, για να καλυφθούν οι ανάγκες των παιδιών μας σε αθλητικές και πολιτιστικές δραστηριότητες. Αλλωστε η δημιουργική απασχόληση των παιδιών μας, το παιχνίδι, ο αθλητισμός και ο πολιτισμός είναι δικαίωμά μας.

-- Ολα δείχνουν ότι η πανδημία εξακολουθεί να είναι εδώ, και ήδη ανακοινώθηκαν τα όσα θα ισχύσουν για τα σχολεία. Με βάση και την εμπειρία των προηγούμενων δύο χρόνων, ποια θεωρείτε επαρκή μέτρα για την προστασία της υγείας και της εκπαιδευτικής διαδικασίας;

Π. Κ.: Η διαχείριση της πανδημίας στη σχολική κοινότητα και τα μέτρα που απαιτούνται είναι αποκλειστική ευθύνη του κράτους και της κυβέρνησης. Δεν μπορεί για άλλη μια χρονιά με επίκληση στην «ατομική ευθύνη» να κρύβονται κάτω από το χαλάκι οι παλινωδίες της κυβέρνησης. Δεν μπορεί σήμερα να υπάρξει σχολείο χωρίς επαρκές μόνιμο προσωπικό καθαριότητας, δεν μπορεί για άλλη μια χρονιά οι γονείς να τρέχουν μόνοι τους για self test ή rapid test, δεν μπορεί να στοιβάζονται 22 - 25 μαθητές σε μικρές και ακατάλληλες αίθουσες. Εμείς θεωρούμε ότι είναι επιβεβλημένος ο σταθερός προληπτικός έλεγχος μαθητών και εκπαιδευτικών, με αποκλειστική ευθύνη του κράτους, μέσα από κινητές μονάδες του ΕΟΔΥ, αλλά και με μαζική διάθεση δωρεάν τεστ στην εκπαιδευτική κοινότητα.

-- Ποια είναι λοιπόν η στάση του κινήματος των γονιών απέναντι στην κατάσταση που διαμορφώνεται; Ποιος ο ρόλος που μπορούν να παίξουν οι Σύλλογοι, οι Ενώσεις και οι Ομοσπονδίες Γονέων;

Π. Κ.: Η πρόσφατη πείρα από την πανδημία δείχνει ότι αν αναγκάστηκε η κυβέρνηση να πάρει κάποια μέτρα, ήταν κάτω από τη διεκδίκηση γονιών, μαθητών και εκπαιδευτικών, και αυτό είναι μια ζωντανή παρακαταθήκη για τη δράση μας.

Οι Σύλλογοι Γονέων, οι Ενώσεις, οι Ομοσπονδίες και βέβαια σε πανελλαδικό επίπεδο η ΑΣΓΜΕ έχουμε σαφή προσανατολισμό, που έχει ως βάση την υπεράσπιση της δημόσιας δωρεάν ενιαίας μόρφωσης για κάθε παιδί. Θέλουμε ο Σύλλογος Γονέων, που είναι το κύτταρο της οργάνωσης των γονιών, να είναι το στήριγμα κάθε γονιού, για τις αγωνίες και τα όνειρα που έχουμε για το μέλλον των παιδιών μας. Αυτό απαιτεί μαζικοποίηση των Συλλόγων Γονέων, διεκδικητικό περιεχόμενο και δράση που να φωτίζουν τις σύγχρονες μορφωτικές ανάγκες, και παράλληλα να στέκονται αλληλέγγυοι σε κάθε γονιό και μαθητή, για κάθε είδους πρόβλημα, όπως εκφράζεται όχι μόνο στο σχολείο, αλλά και στη ζωή.