Στις 27 Σεπτέμβρη συμπληρώθηκε ένας χρόνος από τον καταστροφικό σεισμό στο Αρκαλοχώρι, που προκάλεσε ανυπολόγιστες ζημιές σε όλη την γύρω περιοχή αλλά και πολλές ζημιές σε χωριά του δήμου Αρχανών - Αστερουσίων. Εναν χρόνο μετά, οι εικόνες των κατεστραμμένων σπιτιών και υποδομών, ακόμα και των ξεσπιτωμένων οικογενειών, παραμένουν.

Ο σεισμόπληκτος λαός των δήμων Μινώα Πεδιάδας και Αρχανών - Αστερουσίων, με τσακισμένο εισόδημα, χωρίς ουσιαστικά μέτρα στήριξης, απροστάτευτος από μελλοντικές καταστροφές, παλεύει να επιβιώσει πάνω στα συντρίμμια που άφησε το χτύπημα του Εγκέλαδου.

Τα παχιά λόγια της κυβέρνησης για «ανοικοδόμηση» και πλήρη «αποκατάσταση» των πληγέντων έχουν καταρρεύσει προ πολλού. Οι πραγματικές αιτίες των προβλημάτων που ανέδειξε με τραγικό τρόπο ο σεισμός, παραμένουν και υπενθυμίζουν την ανάγκη να δυναμώσει η πάλη του λαού ενάντια στην πολιτική που λογαριάζει τις ανάγκες του λαού ως κόστος και τις συνθλίβει στον κορσέ των αντοχών της οικονομίας και της πολιτικής στήριξης της κερδοφορίας των ομίλων.

Εναν χρόνο μετά, αποκαλύπτεται πλήρως η ανυπαρξία ολοκληρωμένου κρατικού σχεδίου για πλήρη αποκατάσταση των ζημιών, πλήρη αποζημίωση των πληγέντων, αντισεισμική προστασία, ανοικοδόμηση της περιοχής σε όφελος του λαού.

Με αφορμή τη συμπλήρωση ενός έτους από τον καταστροφικό σεισμό, κλιμάκια της ΤΕ Ηρακλείου του ΚΚΕ, με επικεφαλής τον Γιώργο Περατσάκη, μέλος του ΤΓ Ηρακλείου του ΚΚΕ, και την Σούλα Φανιουδάκη, μέλος της ΤΕ Ηρακλείου του ΚΚΕ, επισκέφθηκαν τις περιοχές που πλήγηκαν. Η οργή, η αγανάκτηση, η στενοχώρια, αλλά και η αποφασιστικότητα των σεισμόπληκτων κατοίκων να μείνουν στον τόπο τους, είναι οι πρώτες εντυπώσεις που σχηματίζει κανείς, συζητώντας μαζί τους.

Οι κάτοικοι στα χωριά Μελέσες και Αγίες Παρασκιές του δήμου Αρχανών - Αστερουσίων διαπιστώνουν με αγανάκτηση την παντελή έλλειψη κρατικής μέριμνας και ότι «η κατάσταση αντί να καλυτερεύει επιδεινώνεται», όπως μας λένε η Βούλα Τζανάκη και η Ειρήνη Χουδετσανάκη, συνταξιούχος αγρότισσα και νηπιαγωγός αντίστοιχα.

Και στα δύο χωριά «ο κόσμος παλεύει μόνος του να φτιάξει το σπίτι του, αφού για πολλούς η διαδικασία του σχηματισμού φακέλου είναι αδύνατη λόγω του μεγάλου κόστους». Πολλοί από τους κατοίκους που έχουν καταφέρει να παραμείνουν στα χωριά αυτά - «τα χωριά μας έχουν ερημώσει» μας λένε - ζουν σε ακατάλληλα σπίτια, χαρακτηρισμένα με κίτρινο χρώμα. Η κατάστασή τους μάλιστα επιδεινώνεται από τη συνεχιζόμενη σεισμική δραστηριότητα.

Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, «μας βρήκαν κι άλλα! Η ακρίβεια που έχει εκτινάξει τα πάντα στα ύψη από τρόφιμα, βενζίνη, πετρέλαιο, αγροτικά εφόδια και πάει λέγοντας, η κακοκαιρία που ρήμαξε τις καλλιέργειές μας...».

Αντίστοιχη είναι η κατάσταση και στο χωριό Αγίες Παρασκιές. Οπως ανέφερε ο Γιώργος Σταματάκης, κάτοικος του χωριού, πολλοί κάτοικοι ξεκίνησαν τις εργασίες αποκατάστασης των ζημιών με δικά τους έξοδα και πολλή προσωπική εργασία, διότι «υπάρχει μεγάλη καθυστέρηση με τις αποζημιώσεις, έχουν μπει μόνο προκαταβολές και αυτές όχι σε όλους».

Ο Μανώλης Καρκαβάτσος, πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Αστερουσίων, μας είπε: «Ενας χρόνος από τον καταστροφικό σεισμό και οι πληγές δεν έχουν κλείσει, αντίθετα μεγάλωσαν. Ξεκληρίστηκαν αγροτικά νοικοκυριά, εγκαταλείφθηκαν ολόκληρα χωριά σε συνδυασμό με την ακρίβεια, την ανέχεια και τα διαχρονικά προβλήματα στην παραγωγή.

Αυτή την "προστασία" από τους υπεύθυνους απολαμβάνει ο βιοπαλαιστής αγρότης. Ο Αγροτικός Σύλλογος Αστερουσίων θα συνεχίσει να στηρίζει τα δίκαια αιτήματα των σεισμόπληκτων και βιοπαλαιστών αγροτών - κτηνοτρόφων για πλήρη αποκατάσταση και αποζημίωση των ζημιών στο 100%».

Στο χωριό Πατσίδερος συναντήσαμε τον Μιχάλη Πετράκη, αγροτοκτηνοτρόφο και κάτοικο του χωριού. «Πέρασε ένας χρόνος και το κράτος είναι απόν και σε επίπεδο δημοτικής αρχής. Μετά που έσβησαν τα φώτα της δημοσιότητας, δεν ενδιαφέρθηκε κανείς από το κράτος», μας λέει και γεμάτος αγανάκτηση περιγράφει τις πρώτες μέρες μετά τον σεισμό, κατά τις οποίες αυτός, η γυναίκα του και τα τέσσερα παιδιά τους κοιμόντουσαν στην καρότσα του τρακτέρ.

«Δεν μπορούσαμε να εγκαταλείψουμε τα ζώα μας, τις καλλιέργειές μας, τη δουλειά μας, τη ζωή μας όλη. Βγάλαμε σχεδόν δύο μήνες εκεί, μέσα στο κρύο και την υγρασία». Συνέχισε περιγράφοντας τη μετέπειτα κατάσταση, κατά την οποία «παλεύω μοναχός μου, πήρα δανεικά χρήματα και έφτιαξα μια παράγκα για να μπορέσω να βάλω μέσα την οικογένειά μου, τουλάχιστον να μην κρυώνουμε τον χειμώνα και να μην βρεχόμαστε.

Η κατάσταση είναι τραγική. Ακόμη και τα ψίχουλα που έταξε η κυβέρνηση δεν μπορούμε να τα πάρουμε. Για παράδειγμα, η Αρωγή μού έχει βγάλει ότι δικαιούμαι 20.000 ευρώ για να φτιάξω το σπίτι μου, αλλά τι θα βγει; Ακόμη κι αυτά δεν μπορώ να τα πάρω, γιατί δεν έχω φτιάξει φάκελο. Μα δεν μπορώ να φτιάξω φάκελο γιατί πρέπει το κόστος να το πληρώσω εγώ. Δεν περισσεύουν χρήματα. Είμαστε χρεωμένοι μέχρι την κεφαλή για να αντεπεξέλθουμε.

Και μέσα σε όλα αυτά ήρθε και η ακρίβεια που έχει δυσκολέψει ακόμη περισσότερο τη ζωή μας και τη δουλειά μας. Δεν μπορούμε πλέον να καλλιεργήσουμε, όλα έχουν πάει στα ύψη (εφόδια, φάρμακα, πετρέλαιο, ζωοτροφές)». Κλείνοντας τη συζήτηση μας λέει: «Αισθανόμαστε εγκαταλελειμμένοι. Πρέπει εδώ και τώρα να υπάρξει ουσιαστική στήριξη από το κράτος για να μπορέσουμε να ξαναφτιάξουμε τις ζωές μας».

Ο Δημήτρης Χριστοδουλάκης, πρόεδρος του Τοπικού Συμβουλίου Πατσίδερου του δήμου Μινώα Πεδιάδας, στέκεται στη γενική απαξίωση και εγκατάλειψη των πληγέντων από δήμο - Περιφέρεια - κυβέρνηση. Οπως προκύπτει από τη συζήτηση μαζί του, ακόμα και όσοι καταφέρουν να πάρουν αποζημίωση για να ξαναφτιάξουν τα σπίτια τους, αυτή «δεν φτάνει ούτε κατά το 1/3 για να καλύψει τις ανάγκες που έχουν δημιουργηθεί από τις επιπτώσεις του σεισμού».

Επισημαίνει ακόμα τις γραφειοκρατικές δυσκολίες ή κολλήματα που προκύπτουν από το νέο σχέδιο πόλης στην άδεια ανοικοδόμησης. Η εγκατάλειψη επιβεβαιώνεται, όπως ο ίδιος σημειώνει, από το γεγονός ότι «στο χωριό μας δεν λειτουργεί τίποτα σε όλους τους τομείς, από καθαριότητα, από όλα». Τέλος, επαναλαμβάνει επιτακτικά την ανάγκη «άμεσα να κινηθεί το κράτος και να αποζημιώσει όλο τον κόσμο χωρίς όρους και προϋποθέσεις».

Στο χωριό Γαλατάς του δήμου Μινώα Πεδιάδας η κατάσταση παραμένει ζοφερή, «αφού και οι ελάχιστες υποδομές που υπήρχαν έχουν καταστραφεί, όπως και η συντριπτική πλειοψηφία των σπιτιών του χωριού μας, π.χ. από τα 130 σπίτια τα 120 είναι ακατάλληλα (κόκκινα και κίτρινα), ενώ οι οικίσκοι που τοποθετήθηκαν καλύπτουν με δυσκολία το 20% των αναγκών, με αποτέλεσμα πολλοί κάτοικοι να μένουν ακόμα σε ακατάλληλα σπίτια», μας λέει ο Δημήτρης Λιοντόγλου, πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου του χωριού.

Ο ίδιος αναφέρει ότι «η κυβερνητική ολιγωρία και οι καθυστερήσεις με τις αδειοδοτήσεις, την εξέλιξη των φακέλων και τις αποζημιώσεις οδηγούν σε εγκατάλειψη και ερήμωση ενός χωριού όπως ο Γαλατάς με ιστορία που φτάνει μέχρι και τον Μινωικό Πολιτισμό».

Τονίζει, τέλος, ότι ενώ τις πρώτες μέρες μετά τον σεισμό, όταν τα φώτα της δημοσιότητας ήταν στραμμένα στην περιοχή, «μας έλεγαν ότι ο σεισμός αποτελεί "ευκαιρία" για την περιοχή, δεν μας είπαν όμως ότι αυτή η "ευκαιρία" δεν είναι πραγματικά για τους κατοίκους, εργάτες και αγρότες της περιοχής που είδαν τις περιουσίες τους να καταστρέφονται», αλλά για όσους προσπαθούν να επωφεληθούν από τα συντρίμμια. «Ως Πολιτιστικός Σύλλογος βάζουμε στο επίκεντρο της δράσης μας ένα πλαίσιο διεκδίκησης ουσιαστικής στήριξης των κατοίκων της περιοχής», καταλήγει.

Σε δήλωσή τους, οι εκλεγμένοι με τη «Λαϊκή Συσπείρωση» δημοτικοί σύμβουλοι Αρχανών - Αστερουσίων Γιώργος Γενετζάκης, Μανώλης Καρκαβάτσος και Πάρης Χατζηγεωργίου επισημαίνουν κι αυτοί τις τεράστιες καθυστερήσεις, τα γραφειοκρατικά κολλήματα και την ταλαιπωρία των κατοίκων, καλώντας τους σε αγώνα για «πλήρη αποζημίωση των πληγέντων στο 100% των ζημιών από τον κρατικό προϋπολογισμό, χωρίς όρους και προϋποθέσεις».

Αντίστοιχα, ο Γιώργος Παρθενιώτης, δημοτικός σύμβουλος με τη «Λαϊκή Συσπείρωση» στον δήμο Χερσονήσου, δήλωσε για τις πληγείσες περιοχές του δήμου ότι παραμένουν τα προβλήματα αποκατάστασης που αφορούν σχολικές μονάδες (ΔΣ Επισκοπής, Νηπιαγωγείο Σκοτεινού), ενώ παραμένει στα αζήτητα η διενέργεια στατικών ελέγχων σε δημόσια και δημοτικά κτίρια του δήμου Χερσονήσου.