Το «κουβάρι» των αντιθέσεων και των αντικρουόμενων συμφερόντων γύρω από τη συνεχιζόμενη ιμπεριαλιστική σύγκρουση ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και Ρωσίας στην Ουκρανία, τις διαπραγματεύσεις, τον χρόνο και τους όρους τερματισμού της, ήρθε στην επιφάνεια κατά τη χτεσινή Σύνοδο Κορυφής του G20 στο Μπαλί της Ινδονησίας.

Την πρώτη μέρα η Σύνοδος επικεντρώθηκε, όπως αναμενόταν, στον πόλεμο στην Ουκρανία, σε μια φάση που τα ρωσικά στρατεύματα έχουν αποχωρήσει από τη δυτική πλευρά της Χερσώνας, τα δύο στρατόπεδα προετοιμάζονται για παρατεταμένη συνέχιση του πολέμου και την ίδια ώρα παρατηρείται μια αυξημένη παρασκηνιακή «κινητικότητα», με «θολές» δηλώσεις για ενδεχόμενες διαπραγματεύσεις, που αποτυπώνουν όξυνση της αντιπαράθεσης και μέσα στον ευρωατλαντικό άξονα.

Πλευρά αυτής της αντιπαράθεσης αποκάλυψαν πρόσφατα αμερικανικά δημοσιεύματα, σύμφωνα με τα οποία η Ουάσιγκτον ασκεί πίεση στο Κίεβο να μην αποκλείει διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία όσο ο Πούτιν είναι στην ηγεσία, προκειμένου να μην «αποθαρρύνονται» ορισμένοι «Δυτικοί σύμμαχοι» και να συνεχίσουν να στέλνουν όπλα στην Ουκρανία.

Σε αυτό το φόντο ο Ουκρανός Πρόεδρος, Β. Ζελένσκι, επέλεξε χτες να αναφέρει στους ηγέτες του G20 το «όραμα για την πορεία προς την ειρήνη», τονίζοντας ταυτόχρονα ότι «για να ελευθερώσουμε ολόκληρη τη γη μας από τους Ρώσους, θα πρέπει να πολεμήσουμε για λίγο ακόμα».

Υπογράμμισε ότι τώρα είναι η ώρα να κλιμακωθούν οι πιέσεις για ειρήνη, μετά την ήττα της Ρωσίας στη Χερσώνα, ξεκαθαρίζοντας ότι η Ουκρανία δεν θα επιτρέψει στις ρωσικές δυνάμεις να ανασυνταχθούν μετά την αποχώρησή τους.

Ο Ζελένσκι παρουσίασε δέκα προτάσεις, δέκα βήματα «προς την ειρήνη», όπως είπε, πάνω στα οποία βέβαια είναι προφανές ότι δεν υπάρχει πεδίο διαπραγμάτευσης με τη Μόσχα.

Σε αυτό το πλαίσιο, άλλωστε, επανέφερε το λεγόμενο «Σύμφωνο Ασφαλείας Κιέβου» που επεξεργάστηκε η Ουκρανία μαζί με δυνάμεις του ΝΑΤΟ, για «εγγυήσεις ασφαλείας» από ιμπεριαλιστικές δυνάμεις του ευρωατλαντικού άξονα και με αποκλεισμό της Ρωσίας, ενώ ταυτόχρονα προβλέπει εξοπλισμό της Ουκρανίας με ΝΑΤΟικά πρότυπα, χωρίς να απορρίπτεται η ανάπτυξη πυρηνικών όπλων.

Οπως σημείωσε χτες ο Ζελένσκι, θα πρέπει να διοργανωθεί άμεσα μια Διεθνής Διάσκεψη για να εδραιωθούν «τα βασικά στοιχεία της μεταπολεμικής αρχιτεκτονικής ασφαλείας στον ευρωατλαντικό χώρο, συμπεριλαμβανομένων των εγγυήσεων για την Ουκρανία», και να υπογραφεί το «Σύμφωνο Ασφαλείας του Κιέβου».

Για την «πυρηνική ασφάλεια» κάλεσε τη Ρωσία να αποσύρει αμέσως όλους τους στρατιώτες από τον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια. Επανέφερε την ουκρανική πρόταση να σταλούν αποστολές της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας σε όλους τους πυρηνικούς σταθμούς και κάλεσε τους ηγέτες του ...«G19», όπως είπε, να αναγκάσουν τη Ρωσία να σταματήσει τις απειλές για χρήση πυρηνικών όπλων.

Για την «επισιτιστική ασφάλεια» κάλεσε κι άλλες χώρες να ενταχθούν στη συμφωνία για την εξαγωγή σιτηρών, η οποία μπορεί να διατηρηθεί σε μόνιμη βάση, είπε.

Για την «ενεργειακή ασφάλεια» κάλεσε τα κράτη να αυξήσουν τις αποστολές αντιαεροπορικών συστημάτων στην Ουκρανία για να αντιμετωπίσει ρωσικούς βομβαρδισμούς σε υποδομές Ενέργειας, που έχουν ως συνέπεια η Ουκρανία να μην εξάγει πλέον ηλεκτρική ενέργεια προς την Ευρώπη. Σε αυτό το πλαίσιο κάλεσε τα κράτη να απαντήσουν στον «ρωσικό εκβιασμό» με έναν αναγκαστικό περιορισμό των τιμών εξαγωγής Ενέργειας από τη Ρωσία.

Στη συνέχεια ζήτησε «απελευθέρωση όλων των αιχμαλώτων και όσων έχουν απελαθεί», αναφερόμενος σε όσους Ουκρανούς απομακρύνθηκαν από τη Χερσώνα και αλλού, τις βδομάδες πριν από την αποχώρηση του ρωσικού στρατού από τη δεξιά πλευρά του ποταμού Δνείπερου.

Αλλοι όροι που έθεσε ο Ουκρανός Πρόεδρος είναι «η εφαρμογή του Χάρτη του ΟΗΕ και αποκατάσταση της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας και της παγκόσμιας τάξης», «παύση των εχθροπραξιών με απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων», η σύσταση Ειδικού Δικαστηρίου για τα «εγκλήματα της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας» και η δημιουργία ενός διεθνούς μηχανισμού για την αποζημίωση όλων των καταστροφών που προκλήθηκαν κατά τη διάρκεια του πολέμου. Και, τέλος, «επιβεβαίωση της λήξης του πολέμου» από τις δύο πλευρές.

Η Μόσχα δεν βλέπει το Κίεβο πρόθυμο να διαπραγματευτεί και θα επιτύχει τους στόχους της στην Ουκρανία με τη συνέχιση της «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης», σχολίασε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμ. Πεσκόφ.

Η Ρωσία δεν αρνείται τις διαπραγματεύσεις, αντίθετα η Ουκρανία αρνείται και «όσο περισσότερο αρνείται, τόσο πιο δύσκολο θα είναι να επιτευχθεί συμφωνία», δήλωσε ο Ρώσος ΥΠΕΞ, Σ. Λαβρόφ, που συμμετείχε στη Σύνοδο Κορυφής του G20 αντί για τον Ρώσο Πρόεδρο, Βλ. Πούτιν. Επισημάνθηκε δε ότι ο Λαβρόφ δεν αποχώρησε από την αίθουσα την ώρα που εκφώνησε μέσω βίντεο την ομιλία του ο Βολ. Ζελένσκι.

Αξίζει να σημειωθεί επίσης πως στο Μπαλί ο Λαβρόφ είχε «σύντομες συνομιλίες» σχετικά με τους τρόπους «αντιμετώπισης» της σύγκρουσης στην Ουκρανία, με τον Γερμανό καγκελάριο, Ολ. Σολτς, και τον Γάλλο Πρόεδρο, Εμ. Μακρόν, με τον τελευταίο να επιβεβαιώνει ότι σκοπεύει σύντομα να έχει τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ρώσο Πρόεδρο. Ο Γερμανός καγκελάριος δήλωσε ότι είναι σημαντικό να διατηρηθεί η επικοινωνία με τη Ρωσία, καθώς έτσι «μπορούμε να συζητήσουμε διεξοδικά τα θέματα για τα οποία έχουμε διαφορετικές απόψεις».

«Πρέπει να βρούμε τρόπο για να επανέλθουμε στον δρόμο της εκεχειρίας και της διπλωματίας στην Ουκρανία», τόνισε από την πλευρά του ο Ινδός πρωθυπουργός, Ν. Μόντι, με την Ινδία να τηρεί «ουδέτερη στάση» στον πόλεμο.

Ινδοί αξιωματούχοι έχουν ξεκαθαρίσει ότι τα εγχώρια διυλιστήρια θα συνεχίσουν να αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο με έκπτωση - παρά τις προσπάθειες των ΗΠΑ και των δυτικών «συμμάχων» να επιβάλουν ανώτατο όριο στην τιμή των ρωσικών εξαγωγών πετρελαίου - λόγω του οφέλους που έχει για την οικονομία της Ινδίας.

Δεν θα πρέπει να υπάρχουν περιορισμοί στις ενεργειακές προμήθειες και πρέπει να διασφαλιστεί η σταθερότητα στην ενεργειακή αγορά, σημείωσε ο Μόντι, προσθέτοντας ότι «η ενεργειακή ασφάλεια της Ινδίας είναι σημαντική και για την παγκόσμια ανάπτυξη».

Αλλά και στο θέμα της εξαγωγής ρωσικών αγροτικών προϊόντων και λιπασμάτων ο Ινδός πρωθυπουργός υποστήριξε τη Ρωσία, λέγοντας πως η σημερινή έλλειψη λιπασμάτων «θα προκαλέσει την αυριανή επισιτιστική κρίση, για την οποία ο κόσμος δεν θα έχει λύση. Θα πρέπει να συνάψουμε αμοιβαία συμφωνία για να διατηρήσουμε σταθερή και διασφαλισμένη την αλυσίδα εφοδιασμού τόσο των λιπασμάτων όσο και των σιτηρών».

Σε ένα ακόμη μέτωπο της αντιπαράθεσης, ο Σ. Λαβρόφ συναντήθηκε με τον γγ του ΟΗΕ, Αντ. Γκουτέρες, ο οποίος τον διαβεβαίωσε πως υπάρχουν γραπτές υποσχέσεις από τις ΗΠΑ και την ΕΕ ότι θα άρουν τα εμπόδια για την εξαγωγή ρωσικών σιτηρών και λιπασμάτων στις παγκόσμιες αγορές. Τα ρωσικά δημητριακά και λιπάσματα δεν αποτελούν άμεσο στόχο των δυτικών κυρώσεων, όμως οι εξαγωγές τους έχουν περιοριστεί λόγω κυρώσεων που περιορίζουν την πρόσβαση σε λιμάνια, πιστώσεις και ασφάλιση. Η Μόσχα απειλεί πως αν δεν αρθούν αυτά τα εμπόδια δεν θα ανανεώσει τη συμφωνία για τα ουκρανικά σιτηρά μέσω Μαύρης Θάλασσας που λήγει σε λίγες μέρες.

Σε κάποιο συμβιβασμό για την κοινή δήλωση φαίνεται πως κατέληξαν οι ηγέτες του G20, ενώ τις προηγούμενες μέρες υπήρχαν δηλώσεις ότι μάλλον δεν θα καταφέρουν να την εκδώσουν.

Σύμφωνα με όσα δήλωσε χτες ο Ρώσος ΥΠΕΞ, το σχέδιο τελικής δήλωσης της Συνόδου Κορυφής του G20 περιλαμβάνει εκτιμήσεις τόσο της Ρωσίας όσο και της Δύσης για την ουκρανική κρίση.

«Η Δύση πρόσθεσε τη φράση ότι "πολλές αντιπροσωπείες καταδίκασαν τη Ρωσία", εμείς φροντίσαμε να σκιαγραφηθούν και εναλλακτικές απόψεις, πιστεύουμε ότι αυτό είναι αρκετό», είπε, αναφέροντας ότι το σχέδιο δήλωσης περιείχε αναφορά στην «ανταλλαγή απόψεων» των μερών για τη σύγκρουση.

Σύμφωνα με δημοσιεύματα, το έγγραφο φέρεται να αναφέρει ότι «τα περισσότερα μέλη καταδίκασαν έντονα τον πόλεμο στην Ουκρανία», αλλά «υπήρχαν άλλες απόψεις και διαφορετικές εκτιμήσεις για την κατάσταση και τις κυρώσεις», γράφει το έγγραφο.

Ο Λαβρόφ ισχυρίστηκε ότι η Δύση προσπαθεί να «πολιτικοποιήσει» το τελικό έγγραφο επιδιώκοντας την καταδίκη των ενεργειών της Ρωσίας στην ουκρανική κρίση εκ μέρους ολόκληρου του G20, «ακόμη και εκ μέρους της Ρωσίας».

Σύμφωνα με δημοσιεύματα, το σχέδιο της δήλωσης αναφέρεται στις αρνητικές επιπτώσεις του «πολέμου στην Ουκρανία» και υπογραμμίζει ότι καθιστά εύθραυστη την παγκόσμια οικονομία. Το κείμενο αυτό, το οποίο αναμένεται να υιοθετηθεί σήμερα από τους ηγέτες των κρατών του G20, αναφέρει τον όρο «πόλεμος», τον οποίο απορρίπτει επισήμως η Ρωσία κάνοντας λόγο για μια «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» στην Ουκρανία. Επίσης, η τελική ανακοίνωση φέρεται να χαρακτηρίζει «απαράδεκτη» την προσφυγή ή την απειλή για προσφυγή σε πυρηνικά όπλα και ζητά να παραταθεί η συμφωνία για τις εξαγωγές σιτηρών.

«Αποδεχόμενοι ότι το G20 δεν είναι το φόρουμ για να επιλυθούν ζητήματα ασφαλείας, αναγνωρίζουμε ότι τα ζητήματα ασφαλείας μπορεί να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία», προσθέτει το κείμενο, σύμφωνα πάντα με δημοσιεύματα.

Ορισμένοι αναλυτές εκτιμούσαν χτες ότι η έγκριση και οι υποχωρήσεις της Ρωσίας πιθανόν αποτελούν ένδειξη πως η Μόσχα δεν μπορεί πλέον να λογαριάζει στην «αμέριστη» υποστήριξη της Κίνας στους κόλπους του G20 όσον αφορά το ζήτημα της Ουκρανίας.

Την ίδια στιγμή χτες αναφέρθηκαν - από την ουκρανική πλευρά - δεκάδες πυραυλικά χτυπήματα της Ρωσίας σε διάφορες περιοχές της χώρας, που προκάλεσαν διακοπές ρεύματος για περίπου το 1/3 του πληθυσμού. Σύμφωνα με τον ουκρανικό στρατό, σημειώθηκαν σχεδόν 100 πυραυλικές επιθέσεις - ο υψηλότερος αριθμός σε μία μέρα μέχρι χτες.

Στη Μολδαβία άρχισαν να σημειώνονται διακοπές στην ηλεκτροδότηση μετά τις μαζικές πυραυλικές επιθέσεις, μετέδωσαν τοπικά ΜΜΕ. Σύμφωνα με πληροφορίες, τέθηκε εκτός λειτουργίας η «εξαγωγική» γραμμή Βουκανέστι - Ισάτσκ, μέσω της οποίας η Μολδαβία εισάγει ηλεκτρική ενέργεια από τη Ρουμανία.

Ο γραμματέας του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας, Ν. Πατρούσεφ, ισχυρίστηκε από την πλευρά του ότι τα όπλα που παρέχουν η Δύση και οι ξένοι μισθοφόροι είναι στόχoι προτεραιότητας για τις ρωσικές δυνάμεις.

Επίσης χτες ανακοινώθηκε πως οι ρωσικές κατοχικές αρχές της Νόβαγια Καχόφκα στην περιοχή της Χερσώνας εγκατέλειψαν την πόλη, μετέδωσε η ίδια η φιλορωσική διοίκηση, λόγω των βομβαρδισμών του ουκρανικού στρατού.