Ανευ αποτελέσματος τελείωσε η πρώτη βδομάδα επαφών του Αμερικανού διαμεσολαβητή Αντονι Ζίνι. Αυτό καθαυτό το γεγονός δεν είναι πρωτοφανές. Αλλες δύο απόπειρες του πρώην ναυάρχου στέφθηκαν με αποτυχία. Το καινούριο στοιχείο είναι ότι ο Ζίνι, δηλαδή η Ουάσιγκτον, φέρεται αποφασισμένος να επιμείνει μέχρις ότου επιτευχθεί συμφωνία κατάπαυσης του πυρός.

Γιατί τόση σπουδή εκ μέρους της Ουάσιγκτον; Η αναγγελία της έκτακτης διαμεσολάβησης Ζίνι, σε συνδυασμό με την πρόταση και υπερψήφιση από τις ΗΠΑ στο Συμβούλιο Ασφαλείας απόφασης που αναφέρεται στην ίδρυση ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους, δε θα πρέπει κανείς να ξεχνά ότι συνέπεσαν με τις πρώτες συναντήσεις του Αμερικανού αντιπροέδρου στην περιοδεία του στις αραβικές χώρες.

Οπως εκτιμούσαν, μετά από τις πρώτες επαφές, οι διπλωμάτες που συνόδευαν τον Ντικ Τσένεϊ και επιβεβαίωσαν, εκ των υστέρων, οι δημοσιογράφοι που τον ακολούθησαν, ο Αμερικανός αντιπρόεδρος αντιμετώπισε την άρνηση ακόμη και όσων συγκαταλέγονται στους πλέον στενούς συμμάχους των ΗΠΑ να υποστηρίξουν στρατιωτική επίθεση στο Ιράκ. Ο λόγος είναι προφανής: η αραβική κοινή γνώμη, μετά την 11η Σεπτεμβρίου και το πρωτοφανές αιματοκύλισμα των τελευταίων μηνών σε βάρος των Παλαιστινίων, δεν μπορεί να «αντέξει» μία αμερικανική επίθεση εναντίον μιας άλλης αραβικής χώρας. Σε κίνδυνο τίθεται η ίδια η επιβίωση των αραβικών καθεστώτων, με συνέπειες απρόβλεπτες για ολόκληρη την περιοχή.

Κατά συνέπεια, όπως σχολιάζει και αναλυτής του BBC, κατέστη σαφές στον Ντικ Τσένεϊ ότι «ο δρόμος για τη Βαγδάτη περνά από την Ιερουσαλήμ». Φυσικά, εκτιμούν πολλοί αναλυτές, η διαμορφωθείσα κατάσταση δεν πρόκειται να αλλάξει τα σχέδια των ΗΠΑ για το Ιράκ. Οψίμως ο διευθυντής της CIA, Τζoρτζ Τένετ, υποστήριζε ότι «υπάρχουν διασυνδέσεις της Αλ Κάιντα με το Ιράκ, όχι γιατί απαραιτήτως υπάρχουν στοιχεία αλλά γιατί το Ιράκ πάντα στήριζε την τρομοκρατία». Επίσης, ο Πολ Βόλφοβιτς, υφυπουργός Αμυνας, δε δίσταζε να ξεκαθαρίσει ότι «οι ΗΠΑ θα πλήξουν το Ιράκ ακόμη και χωρίς αποδείξεις».

Η λογική της κυβέρνησης Μπους «όποιος δεν είναι μαζί μας είναι εναντίον μας» δεν πρόκειται να αλλάξει. Αυτό, όμως, που υποστηρίζουν ορισμένοι αναλυτές είναι ότι η Ουάσιγκτον ενδιαφέρεται να μετριάσει τις αραβικές αντιδράσεις. Γι αυτό και ο Ντικ Τσένεϊ φέρεται να υποσχέθηκε στους Αραβες συνομιλητές του ότι η Ουάσιγκτον θα πετύχει «τουλάχιστον» μια κατάπαυση του πυρός στη Μέση Ανατολή προκειμένου να τους δοθεί ένα στοιχειώδες περιθώριο ελιγμών στη χαλιναγώγηση της κοινής τους γνώμης.

Από την άλλη, οι αραβικές ηγεσίες συντάσσονται, στον ένα ή στον άλλο βαθμό, πίσω από τη σαουδαραβική πρόταση που προβλέπει διπλωματική αναγνώριση του Ισραήλ σε περίπτωση ολικής ισραηλινής αποχώρησης από τα κατεχόμενα αραβικά εδάφη, αν και για πολλούς ελλοχεύει ο κίνδυνος το Ισραήλ να την αξιοποιήσει για την πολυπόθητη αναγνώρισή του χωρίς να προχωρήσει σε ουσιαστικές υποχωρήσεις. Αυτός είναι και ο προβληματισμός που κυριαρχεί στην παλαιστινιακή πλευρά, που δέχεται ασφυκτικές πιέσεις από τον Ζίνι να αποδεχτεί «πάση θυσία» την πρόταση Τένετ, που εμπεριέχει μόνο μέτρα ασφαλείας αλλά δεν αναφέρεται σε καμία προοπτική οριστικού τερματισμού της κατοχής.

Η κατοχή, όμως, γέννησε την Ιντιφάντα και τη θρέφει. Ο τερματισμός της είναι ο μοναδικός ρεαλιστικός τρόπος να σταματήσει οριστικά η αιματοχυσία. Είναι το αυτονόητο που δεν αναφέρεται σε κανένα σχέδιο Τένετ το οποίο θολώνει την αλήθεια πίσω από απαιτήσεις μέτρων ασφαλείας, θέτοντας στο περιθώριο επιτηδευμένα το διεθνές δίκαιο και τις ήδη ειλημμένες αποφάσεις του ΟΗΕ. Οσο υπάρχει κατοχή θα υπάρχει βία, γιατί δεν μπορεί κανείς να επιβάλλει σε ένα λαό να στέκεται άπραγος απέναντι στον πάνοπλο κατακτητή του.