«Επιτρέψτε μου, συντρόφισσες και σύντροφοι, καθώς θα μιλήσουμε σήμερα για σημαντικά ιστορικά γεγονότα, όπως είναι τα 50 χρόνια από την κατάληψη της Νομικής, μια κάπως προσωπική μαρτυρία. Μαρτυρία ενός ΚΝίτη 55 χρόνων. Την ταυτότητα της ΚΝΕ δεν την έχω παραδώσει και θα την κρατάω ως το τέλος».

Με αυτά τα λόγια ξεκίνησε την ομιλία του ο Δημήτρης Γόντικας, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και Γραμματέας του ΚΣ της ΚΝΕ την περίοδο 1972 - 1979, στην εκδήλωση της Τομεακής Οργάνωσης Πανεπιστημίων - Ερευνας Αττικής του ΚΚΕ και της Περιφερειακής Οργάνωσης Σπουδάζουσας Αθήνας της ΚΝΕ, που έγινε την περασμένη Τετάρτη για τα 50 χρόνια από την κατάληψη της Νομικής, τον Φλεβάρη του 1973. Μεταξύ άλλων σημείωσε:

«Το ΚΚΕ και η ΚΝΕ, εδώ και 30 περίπου χρόνια, διανύουν την πιο ώριμη, την πιο δημιουργική περίοδο της δράσης τους. Είναι η πιο μακρόχρονη περίοδος της Ιστορίας τους που ηγούνται των ταξικών αγώνων με ακλόνητη αυτοπεποίθηση, μεγάλη αισιοδοξία, ακατάβλητη θέληση και δύναμη για νέες επιτυχίες και μεγάλες κατακτήσεις, έχοντας στο νου και την καρδιά μας την αυριανή Ελλάδα της εργατικής εξουσίας, της νέας κοινωνίας, του σοσιαλισμού - κομμουνισμού.

Οχι πως στην ένδοξη Ιστορία του ΚΚΕ δεν υπήρχαν μεγάλες στιγμές. Ολη η Ιστορία του είναι ένας άθλος. Αλλά είναι πρώτη φορά στην Ιστορία του όπου το Πρόγραμμά του, οι επεξεργασίες του, η αγωνιστική του πορεία και η ακούραστη δράση του θεμελιώνονται στέρεα σε μια επεξεργασμένη επιστημονικά επαναστατική στρατηγική και τακτική.

Είναι κατάκτηση και αποτέλεσμα σκληρών προσπαθειών, μελέτης, έρευνας και αγώνων, για να ευθυγραμμίσει την πορεία του με τις νομοτέλειες της ιστορικής εξέλιξης και τις απαιτήσεις της σύγχρονης εποχής που ζούμε, όπου το παλιό πεθαίνει και το καινούργιο γεννιέται σε έναν συγκλονιστικό αγώνα ζωής και θανάτου.

Ζούμε καθημερινά αυτόν τον αγώνα παντού. Τον βλέπουμε ολοκάθαρα και στον χώρο σας, στα πανεπιστήμια. Η αντίθεση που διατρέχει τον προσανατολισμό, συνολικά τη λειτουργία τους, είναι βαθύτατη κι οξύτατη. Πανεπιστήμια υποταγμένα πλήρως στις ανάγκες και την κερδοφορία των καπιταλιστών ή πανεπιστήμια στην υπηρεσία των λαϊκών αναγκών και της νεολαίας, στην υπηρεσία της ολόπλευρης προόδου του ελληνικού λαού που καθορίζεται και από την πρόοδο της επιστήμης και της τεχνολογίας; Και οι δυνάμεις που ευθύνονται για την άθλια αυτή κατάσταση ασφυξίας και αβεβαιότητας για την πλειοψηφία των φοιτητών, ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, παρουσιάζονται σήμερα μπροστά στους φοιτητές, γενικότερα στη νεολαία, ως σωτήρες και αναμορφωτές. Διαμαντοπούλου, Κεραμέως, Γαβρόγλου, κ.ά., όλοι μαζί έχτισαν αυτό το τέρας. Ο ένας έκοβε και ο άλλος έραβε. Είναι σάπιοι, όπως σάπιο είναι και το σύστημα που υπερασπίζονται. Το καινούργιο που έρχεται το φέρνουν το ΚΚΕ και η ΚΝΕ. Είναι παντοδύναμο και θα νικήσει με εσάς, την ΚΝΕ, στην πρώτη γραμμή. Το ποτάμι δεν γυρνάει πίσω.

Το Συνέδριό σας, το 13ο Συνέδριο της ΚΝΕ, που έριξε πρόσφατα την αυλαία του, με μεγάλη επιτυχία, είναι μια από τις καλύτερες αποδείξεις αυτής της δυναμικής και της αισιόδοξης προοπτικής.

Ολοι εμείς, που ζήσαμε την Ιστορία της ΚΝΕ από την ίδρυσή της και γνωρίσαμε όλες τις φάσεις που πέρασε κατά τη διαδρομή της ως τα σήμερα, αισθανόμαστε ότι η ΚΝΕ διανύει την πιο λαμπρή περίοδο από την ίδρυσή της και ότι μπροστά της βρίσκονται ακόμα πιο λαμπρές, αλλά και απαιτητικές μέρες.

Είμαστε περήφανοι για τις νέες γενιές των κομμουνιστών που έχουν επωμιστεί τη μεγάλη ευθύνη να συνεχίσουν και να ολοκληρώσουν το πιο μεγάλο, το πιο ωραίο, το πιο συγκλονιστικό. Την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο (...)

Σήμερα μπορεί τα πράγματα να είναι δύσκολα, μπορεί να μοιάζουν ακίνητα. Αλλά έτσι δεν θα μείνουν, αν αφήσουμε στην άκρη τη λογική της αναμονής, αν σημάνει ένα νέο αγωνιστικό ξεκίνημα. Και αυτό μπορεί να γίνει με το ΚΚΕ μπροστά, πιο δυνατό, κάτι που εξαρτάται από τον λαό, αλλά και από τη δική μας δράση.

Εσείς το αποδείξατε με το παράδειγμά σας, αναδεικνύοντας πέρσι την "Πανσπουδαστική" πρώτη δύναμη στις φοιτητικές εκλογές. Είμαστε σίγουροι ότι θα το αποδείξετε και στις ερχόμενες πολιτικές μάχες, τόσο στις φοιτητικές, όσο και στις βουλευτικές και περιφερειακές εκλογές.

Τα ιστορικά συμπεράσματα από την περίοδο της στρατιωτικής δικτατορίας 1967 - 1974 και πιο ειδικά από τους αγώνες των φοιτητών και του φοιτητικού κινήματος για την ανατροπή της, που σήμερα συζητάμε, είναι ένα επιπλέον όπλο στον σημερινό αγώνα σας.

Είναι πολλά και συγκλονιστικά τα γεγονότα στα 7 χρόνια χούντας. Πολλά είχαν ως επίκεντρο τα πανεπιστήμια, με κορυφαία την κατάληψη της Νομικής Σχολής και του Πολυτεχνείου.

Επιτρέψτε, όμως, να ξεχωρίσω μερικά, για τα οποία οι διάφοροι συγγραφείς για τα πεπραγμένα της περιόδου και μερικοί αυτοβιογράφοι που αυτοπροβάλλονται πρόσφατα ως πρωταγωνιστές και κριτές των πάντων, αποφεύγουν να μιλήσουν γι' αυτά τα κρίσιμα όσο και συγκλονιστικά γεγονότα.

Μετά την κατάρρευση της δικτατορίας και στις πρώτες φοιτητικές εκλογές, στις 9/11/74, για το πρώτο Συνέδριο της ΕΦΕΕ, η ΚΝΕ με την "Πανσπουδαστική" αναδείχθηκε πρώτη δύναμη με υψηλό ποσοστό. Αυτή την πρωτιά την κράτησε για αρκετά χρόνια μετά.

Τι μαρτυράει αυτό το γεγονός; Μαρτυράει ότι ένα μεγάλο μέρος των φοιτητών και φοιτητριών αναγνώρισε και τίμησε τον πρωτοπόρο ρόλο της ΚΝΕ και της Αντι-ΕΦΕΕ στον αγώνα για την ανατροπή της δικτατορίας (...)

Καταλαβαίνουμε γιατί αποσιωπούν αυτή τη σημαντική εξέλιξη και επιχειρούν με αθλιότητες να μειώσουν ή να θολώσουν το ρόλο και την προσφορά της ΚΝΕ στην αντιδικτατορική πάλη. Ποτέ δεν ισχυριστήκαμε ότι η ΚΝΕ στα δύσκολα εκείνα χρόνια τα έκανε όλα καλά, ότι δεν έκανε λάθη, ότι δεν είχε ελλείψεις και αδυναμίες στην καθοδήγηση των αγώνων. Είναι, όμως, αθλιότητα ένα επιμέρους γεγονός, όπως ένα δημοσίευμα της Πανσπουδαστικής Νο. 8, το οποίο μάλιστα γράφτηκε μετά την εξέγερση του Πολυτεχνείου, που δεν έπαιξε κανέναν απολύτως ρόλο και δεν επηρέασε σε τίποτα τις εξελίξεις και σε κανέναν τομέα, να αναδείχνεται σε ξεχωριστό ζήτημα για να πλήξει την Ιστορία της ΚΝΕ. Είναι μικροπρέπεια και ασέβεια στην ιστορική αλήθεια και στον ηρωικό αγώνα της Οργάνωσης της Σπουδάζουσας της ΚΝΕ στα χρόνια της δικτατορίας και ειδικότερα της συμβολής της στην εξέγερση του Πολυτεχνείου.

Ενας ακόμα λόγος που αποσιωπάται η πρωτιά της ΚΝΕ τότε, είναι ότι η ΚΝΕ και η "Πανσπουδαστική", μετά από διάφορες δυσκολίες που πέρασε τα επόμενα χρόνια, σήμερα, έπιασε και πάλι το νήμα της ιστορικής συνέχειας και κατάκτησε ξανά με το σπαθί της την πρώτη θέση στις περσινές φοιτητικές εκλογές. Είναι η αναγνώριση της πρωτοπόρας προσφοράς της ΚΝΕ στις σύγχρονες συνθήκες για την ανασυγκρότηση και αναγέννηση ενός ρωμαλέου και αξιόμαχου φοιτητικού κινήματος (...)

Η δικτατορία επικράτησε χωρίς λαϊκή αντίσταση. Είναι ένα μελανό σημείο της Ιστορίας του λαϊκού μας κινήματος. Η μόνη δύναμη που θα μπορούσε να ξεσηκώσει τον λαό ήταν το ΚΚΕ. Δεν έγινε, όμως. Πιαστήκαμε στον ύπνο.

Εγείρεται ένα μεγάλο ερώτημα: Γιατί δεν υπήρχε αντίσταση την πρώτη μέρα, μόλις εκδηλώθηκε η δικτατορία; Γιατί πιαστήκαμε στον ύπνο;

Μόνο το ΚΚΕ θέτει κι ερευνά αυτό το ζήτημα. Καμία άλλη πολιτική δύναμη δεν ανοίγει αυτό το θέμα και δεν είναι τυχαίο (...)

Οι άλλες πολιτικές δυνάμεις, όλοι οι υποστηρικτές και υπερασπιστές της αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, δεν θεωρούν κρίσιμο αυτό το ζήτημα, το ότι δηλαδή δεν εκδηλώθηκε αντίσταση στην πρώτη μέρα της δικτατορίας. Γι' αυτό και δεν ερευνούν τη σημασία του. Και ο λόγος είναι ότι φοβούνται όπως ο διάολος το λιβάνι τη λαϊκή κινητοποίηση, τον ρόλο του λαϊκού παράγοντα. Το ζήσαμε και σ' όλη τη διάρκεια της δικτατορίας. Ο κύριος προσανατολισμός τους για την ανατροπή της δικτατορίας ήταν στραμμένος σε συνεννοήσεις από τα πάνω και στην καλή θέληση των κυβερνήσεων του ΝΑΤΟικού τόξου και των ΗΠΑ.

Μόνο το ΚΚΕ, παρά τις δυσκολίες του, είχε σαφή και ξεκαθαρισμένη γραμμή πάλης. Η ανατροπή της χούντας θα είναι έργο του λαού, με όλες τις μορφές πάλης, χωρίς να αποκλείεται και η ένοπλη μορφή πάλης. Γιατί τώρα το ΚΚΕ δεν μπόρεσε την πρώτη μέρα να ξεσηκώσει τον λαό και τη νεολαία, όπως είχε χρέος και ευθύνη να κάνει;

Δεν μπόρεσε το Κόμμα, γιατί ήταν παράνομο για 27 χρόνια, γιατί εκείνη την περίοδο στις γραμμές του είχαν κυριαρχήσει συμβιβαστικές, οπορτουνιστικές δυνάμεις που έδιναν μάχη για τη διάλυσή του και τη διάχυσή του σ' ένα σοσιαλδημοκρατικού τύπου σχήμα, την ΕΔΑ.

Είχαν ως κύριο προσανατολισμό τους τη συμμαχία του Κόμματος με "αντιδεξιές" δυνάμεις και τη συμμετοχή του σε συμμαχικές κυβερνήσεις με αστικές και μικροαστικές δυνάμεις, κάτι σαν "προοδευτικές κυβερνήσεις" του Τσίπρα, μιλώντας με τους όρους του σήμερα. Είχαν εγκλωβίσει το Κόμμα σχεδόν αποκλειστικά στην κοινοβουλευτική πάλη, στον κοινοβουλευτικό δρόμο πάλης.

Το Κόμμα, ωστόσο, βρήκε τη δύναμη, έστω και αργά, το 1968 να σταθεί στα πόδια του και να αποκρούσει αυτήν την επίθεση. Απομάκρυνε από τις γραμμές του αυτές τις δυνάμεις, χωρίς βέβαια να απαλλαγεί οριστικά από τις αντιλήψεις που είχαν καλλιεργήσει. Αυτό έγινε οριστικά και αμετάκλητα το 1990 - 1991 και στη συνέχεια με το Πρόγραμμά του στο 19ο Συνέδριο, το 2013.

Το 1968 το Κόμμα πήρε σημαντικές ιστορικές αποφάσεις. Αποφάσισε να ανασυγκροτήσει τις Κομματικές του Οργανώσεις στο εσωτερικό της Ελλάδας, που είχαν διαλυθεί από το 1958, φυσικά παράνομα. Αποφάσισε, επίσης, τον Αύγουστο του 1968 την ίδρυση της ΚΝΕ! Αυτές οι αποφάσεις έδωσαν μεγάλη δύναμη, αγωνιστική αισιοδοξία και προοπτική στους κομμουνιστές και στους οπαδούς του ΚΚΕ να μπουν μπροστά πιο αποφασιστικά στην οργάνωση του αντιδικτατορικού αγώνα.

Με τη σημερινή μας εκδήλωση τιμάμε όλους και όλες που βρέθηκαν στις πρώτες γραμμές του αγώνα για την ανατροπή της δικτατορίας και την ανασύνταξη, σε εκείνες τις μαύρες μέρες, του φοιτητικού κινήματος.

Για να φτάσουμε στην κατάληψη της Νομικής και την εξέγερση του Πολυτεχνείου δόθηκαν πολλές μάχες και σε πολλά επίπεδα.

• Μάχες με το σπουδαστικό της Ασφάλειας με όλο τον διωκτικό και καταπιεστικό μηχανισμό.
• Μάχες με τους εγκάθετους στους φοιτητικούς συλλόγους.
• Μάχες με το αντιδραστικό καθηγητικό κατεστημένο.
• Μάχες με τον φόβο, τις συλλήψεις, τα βασανιστήρια.
• Μάχες για να δημιουργηθούν παράνομες υποδομές και δίκτυα για την ανάπτυξη οργανωμένου φοιτητικού κινήματος.
• Μάχες για την αναπλήρωση των δυνάμεων από συλλήψεις και ταυτόχρονα τεράστια δουλειά για να ατσαλώνονται αγωνιστές και να γίνονται ικανοί να παλεύουν σε αυτές τις συνθήκες.
• Μάχες για την απελευθέρωση των συλληφθέντων που ήταν ασταμάτητες και για την ανάπτυξη κινήματος αλληλεγγύης.

Με αφετηρία τη διεκδίκηση ελεύθερων και γνήσιων φοιτητικών εκλογών και την απομάκρυνση των εγκάθετων από τους συλλόγους, ο αγώνας φούντωνε και κλιμακωνόταν μέρα τη μέρα, μήνα τον μήνα, απλώνεται σε όλες τις σχολές και σε όλες τις πόλεις με πανεπιστήμια, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Γιάννενα. Οι εγκάθετοι της χούντας στους φοιτητικούς συλλόγους απομονώνονται και δημιουργούνται μεγάλα ρήγματα μέχρι την πλήρη χρεοκοπία τους. Διεξαγόταν όλο και πιο σχεδιασμένα κι εμπλουτιζόταν διαρκώς με νέους στόχους και περιεχόμενο. Στο στόχαστρο μπαίνουν πιο ανοιχτά η κατάργηση όλων των καταπιεστικών νόμων της χούντας και η απόσυρση των αντιφοιτητικών μέτρων και των αντιδραστικών αλλαγών στα ΑΕΙ. Είναι μεγάλη κατάκτηση του αγώνα των φοιτητών η ανατροπή της ίδρυσης ξενόγλωσσων ιδιωτικών πανεπιστημίων και η απόσυρση του νόμου - πλαισίου, του λεγόμενου Καταστατικού Χάρτη Παιδείας.

Η πάλη για συνδικαλιστικές και ακαδημαϊκές ελευθερίες καθώς ωριμάζει και μαζικοποιείται συνδέεται πιο άμεσα και πιο ανοιχτά με αιτήματα και συνθήματα για την ανατροπή της χούντας και κατά των Αμερικανών και του ΝΑΤΟ (...)

Ξεχωρίζουμε τρία σημαντικά ζητήματα που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην οργάνωση και μαζικοποίηση του αντιδικτατορικού αγώνα των φοιτητών.

Είναι, σε πρώτη φάση, η συγκρότηση επιτροπών αγώνα ως οργάνου πάλης και επιβολής των φοιτητικών διεκδικήσεων (...)

Η ανάπτυξη των επιτροπών αγώνα γέννησε την ανάγκη συντονισμού της δράσης τους και του σχεδιασμού για την ανάπτυξη του οργανωμένου φοιτητικού κινήματος. Αυτή η ανάγκη καλύφθηκε με την ίδρυση της Αντιδικτατορικής ΕΦΕΕ με πρωτοβουλία της ΚΝΕ το καλοκαίρι του '72. Η ίδρυση της Αντιδικτατορικής ΕΦΕΕ, φυσικά παράνομα, αλλά με ποδάρια τις επιτροπές αγώνα και η έκδοση παράνομα της εφημερίδας "Πανσπουδαστική" ήρθε στην πιο κατάλληλη στιγμή (...) Το φοιτητικό κίνημα φουντώνει και αποκτά τον ηγέτη του. Η διακήρυξη και το πρόγραμμά της αγκαλιάζονται πλατιά από τους φοιτητές και τις φοιτήτριες. Η Αντι-ΕΦΕΕ είναι πλατιά μαζική, συνδικαλιστική κίνηση, κάτι σαν το σημερινό ΜΑΣ. Δρα ως παράνομη οργάνωση με έντονες όμως νόμιμες μορφές πάλης.

Το τρίτο γεγονός που έδωσε δυναμισμό στο φοιτητικό κίνημα είναι η ίδρυση των τοπικών φοιτητικών συλλόγων με διοικήσεις εκλεγμένες από κανονικές διαδικασίες. Επαιξαν σπουδαίο ρόλο με κορυφαία την Ενωση Κρητών Φοιτητών. Οι περισσότεροι και πιο μαζικοί συνδέονταν με διάφορους τρόπους με την Αντι-ΕΦΕΕ.

Η Νομική Σχολή έχει τη δική της ξεχωριστή ιστορία στην ιστορία του αντιδικτατορικού αγώνα. Στις αρχές του 1972, με τις αντιδραστικές αλλαγές στα προγράμματα σπουδών και άλλα αντιδραστικά μέτρα σε βάρος των φοιτητών, η Νομική ξεκινά πρωτοπόρα τους αγώνες και το παράδειγμά της ακολουθούν γρήγορα και άλλες σχολές. Συγκεντρώνονται 1.000 και πάνω φοιτητές και απαιτούν να συγκληθεί Γενική Συνέλευση και να γίνουν εκλογές.

Η διορισμένη διοίκηση αρνείται και αποχωρούν από τη συγκέντρωση. Η φοιτητές παραμένουν, εκλέγουν επιτροπή αγώνα και εγκρίνουν το παρακάτω ψήφισμα ομόφωνα: "1. Να γίνει απολογισμός του ΔΣ. 2. Εκλογή εφορευτικής επιτροπής από τη Γενική Συνέλευση για τη διενέργεια εκλογών. 3. Εξέταση του προγράμματος σπουδών".

Η αστυνομία παρεμβαίνει άμεσα και διαλύει με τη βία τη συγκέντρωση.

Λίγες μέρες αργότερα, στις 21/03/72, 150 φοιτητές της Νομικής καταθέτουν αίτημα για διορισμό προσωρινής διοίκησης για τη σύγκληση Γενικής Συνέλευσης και τη διενέργεια εκλογών. Το δικαστήριο με διάφορα τεχνάσματα απορρίπτει την προσφυγή.

Ανάλογες κινήσεις γίνονται σ' όλες σχεδόν τις σχολές και τα πανεπιστήμια των άλλων πόλεων (...) Η χούντα αντιδρά με μαζικές συλλήψεις και βάζει σε κίνηση τα πειθαρχικά συμβούλια.

Κάτω από αυτήν την πίεση, τον Αύγουστο του 1972 διορίζονται από τα Πρωτοδικεία νέα ΔΣ στους συλλόγους με εντολή να διενεργήσουν εκλογές. Αυτές προσδιορίζονται για τις 10/10/72. Στις 25/10/72 συγκλήθηκαν Γενικές Συνελεύσεις χωρίς ουσιαστικά μέτρα κι εγγυήσεις για γνήσιες εκλογές. Για να ξεφύγουν από την πίεση σχεδίαζαν εκλογές νοθείας και βίας, με τη συμμετοχή τραμπούκων και την κάλυψη των καθηγητών εποπτών. Οι συνελεύσεις γίνονται πεδίο μάχης σώμα με σώμα.

Στη Νομική ο διορισμένος πρόεδρος διαλύει τη συνέλευση και πάνω από 1.000 φοιτητές παραμένουν. Εκλέγουν 10μελή επιτροπή αγώνα και εγκρίνουν ψήφισμα που καταδικάζει τις αυθαιρεσίες του προέδρου και την όλη διαδικασία, αποφασίζει τη σύγκληση νέας Γενικής Συνέλευσης και επικυρώνει την πρώτη εκλεγμένη επιτροπή αγώνα.

Ανάλογες εξελίξεις έχουμε στην Ιατρική και τη Φιλοσοφική και άλλες σχολές. Οι εκλογές γίνονται στις 20 Νοέμβρη, χωρίς να έχουν τηρηθεί οι αναγκαίες εγγυήσεις για αδιάβλητες εκλογές.

Στη Νομική Σχολή 1.500 φοιτητές συγκεντρώθηκαν για να ψηφίσουν και αφού αντιπάλεψαν τις αθλιότητες, ενέκριναν ψήφισμα διαμαρτυρίας και με μπροστάρη τη 10μελή επιτροπή τους ετοιμάζονται να αποχωρήσουν. Εκείνη τη στιγμή ασφαλίτες και τραμπούκοι τούς έκλεισαν μέσα στη Σχολή, όπου με την ανοχή των πρυτανικών αρχών μπήκε η αστυνομία και έγινε μακελειό.

Εκλεισε αυτή η μέρα με μαζική διαδήλωση μέχρι το Πολυτεχνείο με συνθήματα "Κάτω η χούντα", "Ελεύθερες εκλογές", και άλλα (...)

Η χούντα κλιμακώνει τον πόλεμο ρίχνοντας στην ουσία λάδι στη φωτιά. Την Τρίτη 13/02/73, με το φασιστικό διάταγμα 1347, αποφάσισε να διακόψει την αναβολή στράτευσης και προχωρά στην επιστράτευση πρωτοπόρων φοιτητών. Την Τετάρτη, την άλλη μέρα, 14/02/73, στο Πολυτεχνείο γίνεται μεγάλη συγκέντρωση με αίτημα την ανάκληση του φασιστικού διατάγματος. Επεμβαίνει βίαια η αστυνομία μέσα και γύρω από το Πολυτεχνείο, διεξάγονται φονικές μάχες. Γίνονται πολλές συλλήψεις. Παραπέμπονται σε δίκη 11 φοιτητές και επιστρατεύονται 37 φοιτητές, μέλη των εκλεγμένων επιτροπών αγώνα. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες παραιτείται η Σύγκλητος του Πολυτεχνείου. Η μέρα αυτή, Τετάρτη 14/02/73, θα μείνει ως ματωμένη Τετάρτη, ως μέρα βίας και φασιστικής αγριότητας.

Η Αντι-ΕΦΕΕ καλεί τον φοιτητικό κόσμο σε μαζική διαμαρτυρία με συνθήματα "Γενική απεργία. Η επιστράτευση δε θα περάσει".

Την Παρασκευή 16 Φλεβάρη συγκεντρώνονται στη Νομική 3.000 και πάνω φοιτητές απ' όλες τις σχολές του Πανεπιστημίου και του Πολυτεχνείου και κηρύσσουν γενική απεργία και δίνουν τον όρκο του φοιτητή: "Εμείς, οι φοιτητές και οι φοιτήτριες των ΑΕΙ, ορκιζόμαστε στ' όνομα της ελευθερίας ν' αγωνιστούμε μέχρι τέλους για την κατοχύρωση των ακαδημαϊκών ελευθεριών, του πανεπιστημιακού ασύλου, την ανάκληση όλων των καταπιεστικών νόμων και διαταγμάτων. Ορκιζόμαστε αλληλεγγύη σ' όλο τον φοιτητικό κόσμο της Ελλάδας που βασανίζεται. Η βία και η τρομοκρατία δε θα περάσουν".

Εκλεισε αυτή η συγκέντρωση με μαζική διαδήλωση στο κέντρο της Αθήνας με συγκρούσεις και συλλήψεις. Επιστρατεύονται άλλοι 51 συνδικαλιστές φοιτητές απ' όλες τις σχολές.

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες εκδηλώνεται η κατάληψη της Νομικής, σαν σήμερα, πριν από 50 χρόνια. Διαβάζω το παρακάτω απόσπασμα από ζωντανή περιγραφή από την "Πανσπουδαστική" Νο 5 τον Φλεβάρη του 1973:

"Οι δύο μέρες, 22 και 23 του Φλεβάρη, θα μείνουν στην ιστορία του φοιτητικού κινήματος σαν μέρες ηρωισμού και αυτοθυσίας, μέρες ενότητας και συντονισμένης δράσης. Τα περήφανα σπουδαστικά νειάτα καταλαμβάνουν για 48 ώρες το κτίριο της Νομικής, έδειξαν πόση δύναμη και θάρρος έχουν όταν υπερασπίζουν ενωμένοι τα αιτήματά τους που με τόση βία και αυθαιρεσία έχει καταπνίξει η φασιστική χούντα. 48 ώρες σ' ένα κτίριο 4.000 αδούλωτες ψυχές διακήρυξαν περίτρανα τον όρκο τους στο όνομα της λευτεριάς και της δημοκρατίας. Και ο ελληνικός λαός άκουσε, είδε και κατέβηκε σύσσωμος να συμπαρασταθεί στα παιδιά του και στο δίκαιο αγώνα τους.

Το κτίριο καταλήφθηκε στις 6 ώρα, το απόγευμα της Τετάρτης. Οι φοιτητές έκλεισαν αμέσως τις πόρτες, τις στέριωσαν με θρανία, με σακκιά γεμάτα τσιμέντα, με σωλήνες νερού και τις κάρφωσαν με ξύλα. Τοποθέτησαν αμέσως φρουρούς, που άλλαζαν με βάρδιες, όρισαν επιτροπές ασφάλειας, φαρμακευτικής περίθαλψης, κ.λπ. Εξω από την είσοδο στη Σόλωνος είχαν μαζευτεί 50 εκοφίτες που φώναζαν και απειλούσαν τους γονείς που ζητούσαν να δουν τα παιδιά τους. Βρίζαν και λέγαν: «Βλέπετε το νέο ΕΑΜ; Μη φωνάζετε γιατί θα σας σκοτώσουμε». Μέσα στο κτίριο φοιτητές της Ιατρικής έδιναν τις πρώτες συμβουλές για να αποφευχθούν τυχόν συμπτώματα από την πείνα. Ηλεκτρολόγοι, οι μηχανολόγοι έφτιαξαν ειδικές μικροφωνικές εγκαταστάσεις και προμήθευσαν τις επιτροπές με τηλεβόες. Αμέσως μοιράστηκαν τα τσιγάρα και τα τρόφιμα, που υπήρχαν, σε όλους. Οι φοιτητές πήραν τα κλειδιά από το θυρωρό, άνοιξαν τα γραφεία των καθηγητών και έβαλαν εκεί τους αρρώστους. Εφτιαξαν τα μεγάλα πανό σε κομμάτια από χαρτόνι και τα τοποθέτησαν στην ταράτσα του κτιρίου.

Το βράδυ οι φοιτητές πριν κοιμηθούν τραγούδησαν και χόρεψαν στην ταράτσα το χορό του Ζαλόγγου, «εμείς οι μαύροι κλέφτες» και άλλα τραγούδια της λευτεριάς. Κάτω, γύρω από το κτίριο, στους δρόμους και στα στενά έμειναν ξάγρυπνοι χιλιάδες φοιτητές και απλοί άνθρωποι του λαού, συμπαράσταση στους κλεισμένους αγωνιστές.

Το πρωί το εγερτήριο σήμανε νωρίς. Στις 6 ήταν όλοι στο πόδι. Ανέβηκαν στην ταράτσα, σήκωσαν τη σημαία και χαιρέτησαν όλους αυτούς που στάθηκαν κοντά τους την πρώτη νύκτα. Στο μεταξύ επιτροπές από γονείς, ιερωμένους και φοιτητές προσπάθησαν να περάσουν μέσα με τρόφιμα αλλά τα φασιστικά όργανα τους εμπόδισαν. Οι κάτοικοι των απέναντι πολυκατοικιών πέταγαν στα παιδιά φρούτα, καραμέλες και τσιγάρα.

Στις 7 της άλλης μέρας οι φοιτητές εγκατέλειψαν το κτίριο και πρωτοστάτησαν στη μεγαλειώδη διαδήλωση φοιτητών - λαού στους δρόμους της Ακαδημίας, Πανεπιστημίου, Κάνιγγος, Ομόνοια, Πατησίων. 30.000 λαού διαδήλωνε την απόφασή του να συνεχίσει τον αγώνα για δημοκρατία και λευτεριά φωνάζοντας: «Ψηλά το κεφάλι λαέ», «συμπαράσταση λαέ», «ελευθερία», «ένας είναι ο αρχηγός, ο κυρίαρχος λαός», «κάτω η επιστράτευση» κ.ά. Οργανωμένα τάγματα ΕΣΑτζήδων, ΛΟΚατζήδων και καθαρμάτων του υποκόσμου επιτέθηκαν με λύσσα ενάντια στο λαό. Κρατώντας αλυσίδες, ζώνες, γκλομπς, σιδερένιες γροθιές και υποκόπανους επιδόθηκαν σ' ένα όργιο βίας, χύνοντας στους δρόμους της Αθήνας το αίμα του περήφανου λαού της. Υπάρχουν εκατοντάδες βαρειά τραυματισμένοι και μερικοί ετοιμοθάνατοι. Η 23 του Φλεβάρη θα μείνει στην ιστορία σαν φωτεινό ορόσημο, σαν μέρα που το αγωνιστικό φρόνημα των φοιτητών και όλου του λαού νίκησε τη βία".

Μετά την κατάληψη της Νομικής ο αγώνας φούντωσε για τα καλά. Εκλεισε η ακαδημαϊκή χρονιά '72 - '73 με την εξέγερση του Πολυτεχνείου. Η Νομική είχε ανοίξει τον δρόμο».