Με το βλέμμα στραμμένο στο «μέλλον» τα δύο στρατόπεδα που συγκρούονται στην Ουκρανία, ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και Ρωσία, προετοιμάζονται για σκληρή και παρατεταμένη γεωπολιτική αναμέτρηση, με τον κίνδυνο επέκτασης του ιμπεριαλιστικού πολέμου και την πυρηνική απειλή να εντείνονται μέρα με τη μέρα.

Στο ΝΑΤΟικό στρατόπεδο διεξάγονται εντατικά παζάρια για τις ΝΑΤΟικές δεσμεύσεις και τις «εγγυήσεις ασφαλείας» προς το Κίεβο, ενώ παράλληλα οι μονοπωλιακοί όμιλοι και τα καπιταλιστικά κράτη ήδη παζαρεύουν την «επόμενη μέρα» μοιράζοντας την «πίτα» των επενδύσεων της ανοικοδόμησης της Ουκρανίας.

Κι όλα αυτά την ώρα που στα ανατολικά και τα νότια εξελίσσονται από τις σφοδρότερες μάχες στο πλαίσιο της ουκρανικής αντεπίθεσης, με εκατοντάδες νεκρούς καθημερινά.

Ενόψει της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους (11 - 12 Ιούλη) το ευρωατλαντικό μπλοκ συζητά για τις δεσμεύσεις που θα δοθούν στην Ουκρανία, καθώς το Κίεβο επιμένει να ζητά πρόσκληση ένταξης με ανοιχτή ημερομηνία και πιο συγκεκριμένες πολιτικές αποφάσεις. Η προοπτική μιας σχετικά επικείμενης και πιο «χειροπιαστής» ένταξης στο ΝΑΤΟ, σύμφωνα με το Κίεβο, θα δείξει στα δυτικά μονοπώλια ότι οι επενδύσεις στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας δεν είναι ριψοκίνδυνες.

Προσώρας όλα τα κράτη - μέλη εμφανίζονται να συμφωνούν ότι η Ουκρανία δεν μπορεί να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ όσο διαρκεί ο πόλεμος και εξετάζονται «εναλλακτικές» υποσχέσεις.

Το βέβαιο είναι ότι οι αποφάσεις της Συνόδου θα «δέσουν» πιο σφιχτά την Ουκρανία στο «άρμα» του ΝΑΤΟ, μετατρέποντάς την σε ντε φάκτο ΝΑΤΟικό έδαφος, κάτι που θα κλιμακώσει την ιμπεριαλιστική σύγκρουση με τη Ρωσία συνολικότερα στην Ανατολική Ευρώπη.

Στη Σύνοδο θα υιοθετηθεί ένα πολυετές πακέτο στρατιωτικής στήριξης, ώστε οι ουκρανικές Ενοπλες Δυνάμεις να εναρμονιστούν με τα πρότυπα του ΝΑΤΟ. Σε αυτό το πλαίσιο προετοιμάζονται και τα προγράμματα εκπαίδευσης Ουκρανών πιλότων σε F-16 και άλλα δυτικά μαχητικά αεροσκάφη σε κράτη της Ευρώπης.

Ο Βρετανός ΥΠΕΞ, Τζέιμς Κλέβερλι, δήλωσε την υποστήριξη της χώρας του στο να μπορέσει η Ουκρανία να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ με συνοπτικές διαδικασίες, χωρίς να εκπληρώνει τις προϋποθέσεις που ορίζονται στο σχέδιο δράσης για ένταξη (ΜΑΡ), όπως αντίστοιχα συνέβη στις περιπτώσεις της Φινλανδίας και της Σουηδίας.

Ο Κλέβερλι επιχειρηματολόγησε ότι ο ουκρανικός στρατός κατά τη διάρκεια του πολέμου έχει εκσυγχρονιστεί και ευθυγραμμιστεί με το ΝΑΤΟ: «Η Ουκρανία εξελίσσεται γρήγορα. Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ είπε ότι πολλές από τις απαιτήσεις του ΜΑΡ πράγματι εκπληρώνονται. Η μεταρρύθμιση των Ενόπλων Δυνάμεων συμβαίνει ενώ εμπλέκονται σε σύγκρουση».

Η Γαλλίδα ΥΠΕΞ, Κατρίν Κολονά, εμφανίστηκε πιο επιφυλακτική σε μια υπόσχεση για ταχεία ένταξη, αν και παραδέχτηκε ότι οι συνθήκες έχουν αλλάξει από το 2008, όταν η Σύνοδος του Βουκουρεστίου υιοθέτησε μια μελλοντική ένταξη της Ουκρανίας και της Γεωργίας.

Στις ΗΠΑ και τη Γερμανία επίσης έχουν εκφραστεί «ανησυχίες» ότι μια υπόσχεση για ταχεία ένταξη θα μπορούσε να προκαλέσει τη Ρωσία και να αλλάξει τη δομή του ΝΑΤΟ.

Ο Γερμανός καγκελάριος, Ολαφ Σολτς, δεσμεύτηκε πριν από λίγες μέρες για μακροπρόθεσμες «εγγυήσεις ασφαλείας» στην Ουκρανία, αλλά αρνήθηκε ταχεία ένταξη στο ΝΑΤΟ, υπογραμμίζοντας ότι ο πόλεμος βρίσκεται σε εξέλιξη.

Στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ προτείνει «να επικεντρωθούμε στην κορυφαία προτεραιότητα, δηλαδή στην ενίσχυση της μαχητικής ισχύος» και της «οικονομικής ανθεκτικότητας» της Ουκρανίας.

Την ίδια στιγμή, στο άλλο στρατόπεδο, ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλ. Πούτιν, εκτόξευε έμμεσες απειλές, επιδεικνύοντας τα νέα στρατηγικά όπλα της χώρας που εξοπλίζουν ή πρόκειται να εξοπλίσουν τις Ενοπλες Δυνάμεις.

Η νέα γενιά διηπειρωτικών βαλλιστικών πυραύλων «Sarmat», που μπορούν να μεταφέρουν 10 ή περισσότερες πυρηνικές κεφαλές, θα τεθούν σύντομα σε υπηρεσία, σημείωσε ο Πούτιν, ενώ «ήδη περίπου οι μισές μονάδες και σχηματισμοί των Στρατηγικών Πυραυλικών Δυνάμεων είναι εξοπλισμένοι με τα πιο σύγχρονα συστήματα "Yars"».

Τόνισε τη σημασία της «πυρηνικής τριάδας» (πυρηνικά ξηράς, θαλάσσης, αέρος) ως «βασικής εγγύησης της στρατιωτικής ασφάλειας της Ρωσίας και της παγκόσμιας σταθερότητας».

Στο μεταξύ, ο Ρώσος υπουργός Αμυνας, Σ. Σόιγκου, επισήμανε ότι η «συλλογική Δύση» διεξάγει έναν «πραγματικό πόλεμο» εναντίον της Ρωσίας.

Την ώρα που εξελίσσεται η διαδικασία ανάπτυξης ρωσικών τακτικών πυρηνικών στη Λευκορωσία, η Μόσχα προέβη σε νέες «πυρηνικές προειδοποιήσεις», με το ρωσικό ΥΠΕΞ να επισημαίνει: «Ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι ότι οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ συνεχίζουν να παρασύρονται όλο και πιο βαθιά στη στρατιωτική σύγκρουση. Είναι προφανές ότι μια τέτοια πολιτική είναι ικανή να οδηγήσει σε άμεση ένοπλη σύγκρουση μεταξύ πυρηνικών δυνάμεων».

Μάλιστα, η Ρωσία, έχοντας, όπως επισημαίνει, πλήρη επίγνωση της σοβαρότητας της κατάστασης, «στέλνει συστηματικά προειδοποιητικά σήματα στις δυτικές χώρες» και συνιστά στη Δύση να αντιληφθεί ότι «είναι αποφασισμένη να υπερασπιστεί τα συμφέροντα ασφαλείας της».

Ενδεικτικό του ολοένα μεγαλύτερου κινδύνου ανεξέλεγκτης κλιμάκωσης είναι και σχετικό άρθρο του αμερικανικού πρακτορείου «Bloomberg», σύμφωνα με το οποίο «μέχρι στιγμής, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους έχουν αντιδράσει επιφυλακτικά» στη μεταφορά ρωσικών πυρηνικών στη Λευκορωσία.

«Οι επίμαχοι ρωσικοί βαλλιστικοί πύραυλοι "Iskander" με πυρηνικό άκρο έχουν εκτιμώμενο βεληνεκές 500 χλμ., τέσσερις φορές μεγαλύτερο από το υπάρχον οπλοστάσιο συμβατικών πυραύλων της Λευκορωσίας. Ορισμένα λευκορωσικά αεροσκάφη Su-25 θα προσαρμοστούν για να φέρουν πυρηνικές κεφαλές, πιθανότατα σταθμευμένα στην αεροπορική βάση της Lida κοντά στα σύνορα με τη Λιθουανία. Αυτό θα έφερνε όχι μόνο ένα τεράστιο κομμάτι της Ουκρανίας αλλά και αρκετούς συμμάχους του ΝΑΤΟ κοντά σε αυτά τα όπλα».

Αν και το άρθρο εκτιμά ότι δύσκολα η Ρωσία θα λάβει απόφαση να χρησιμοποιήσει πυρηνικά τόσο στην Ουκρανία, όσο και κατά των χωρών του ΝΑΤΟ, αναφέρει ότι «είναι σημαντικό να δείξουμε πως ο πυρηνικός εκβιασμός του Πούτιν δεν θα πετύχει».

Γι' αυτόν τον σκοπό, επισημαίνεται, «οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους θα πρέπει να διπλασιάσουν τη στρατιωτική και οικονομική υποστήριξη προς την Ουκρανία, και ειδικότερα να ενισχύσουν την υπερεκτεταμένη αεροπορική και πυραυλική άμυνά της.

Στη συνέχεια, το ΝΑΤΟ θα πρέπει να τονίσει ότι οποιαδήποτε χρήση πυρηνικών όπλων θα αντιμετωπιστεί με μια συντριπτική στρατιωτική απάντηση, είτε γίνεται με συμβατικά είτε με μη συμβατικά μέσα. Η Κίνα και η Ινδία θα πρέπει επίσης να υπενθυμίσουν στον Πούτιν το κόστος οποιασδήποτε βιαστικής ενέργειας. Ταυτόχρονα, οι ηγέτες του ΝΑΤΟ πρέπει να επαναλάβουν τον σεβασμό για την κυριαρχία της Ρωσίας εντός διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων».

«Τέλος, η Συμμαχία πρέπει να αναβαθμίσει την αεροπορική και πυραυλική άμυνά της» καθώς οι υπάρχουσες δυνατότητες «είναι κατακερματισμένες και ανεπαρκείς» απέναντι σε «επιθέσεις εναντίον μεγάλων ευρωπαϊκών στόχων από πολλαπλά συστήματα». «Το ΝΑΤΟ χρειάζεται σειρά συστημάτων που συνεργάζονται και είναι διαλειτουργικά σε ολόκληρη τη Συμμαχία», σημειώνεται.

Σε ένα τέτοιο φόντο - κι ενώ στην ανατολική και νότια Ουκρανία διεξάγονται σφοδρές και πολύνεκρες μάχες - πραγματοποιήθηκε στο Λονδίνο την περασμένη βδομάδα η δεύτερη Παγκόσμια Διάσκεψη για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, αναδεικνύοντας πλευρές της ιμπεριαλιστικής αντιπαράθεσης για επενδύσεις, δρόμους μεταφοράς Ενέργειας και εμπορευμάτων.

Ηγέτες και αξιωματούχοι από περισσότερες από 60 χώρες του ευρωατλαντικού μπλοκ και συμμάχων του, μαζί με εκατοντάδες εκπροσώπους επιχειρηματικών ομίλων και χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων συμμετείχαν στη διήμερη διάσκεψη, με στόχο να «κινητοποιηθούν» κεφάλαια με τη μορφή επενδύσεων και δανείων.

Ο Ουκρανός Πρόεδρος, Β. Ζελένσκι, παρουσίασε ένα «όραμα» για τη μεταπολεμική Ουκρανία, «ένα μελλοντικό προπύργιο για την ασφάλεια, τη σταθερότητα, τη δημοκρατία και την ευημερία σε όλη τη Δύση».

Είπε ότι η Ουκρανία θα μπορούσε να προσφέρει σιτηρά σε 600 εκατ. ανθρώπους, λίθιο για μπαταρίες για ηλεκτροκίνηση κ.ά., μεταλλουργία, λιπάσματα και «πράσινη» Ενέργεια. Πρόσθεσε ότι δεν υπάρχει εναλλακτική στον «πράσινο μετασχηματισμό» της οικονομίας, λέγοντας ότι «κάθε χτύπημα στις ενεργειακές μας εγκαταστάσεις τελειώνει την εποχή της κυριαρχίας των ορυκτών καυσίμων και ενός κόσμου που εξαρτάται υπερβολικά από έναν προμηθευτή, τη Ρωσία».

Αποκαλύπτοντας πλευρές του γεωπολιτικού ανταγωνισμού με τη Ρωσία, αλλά και την Κίνα στην Ουκρανία, ο Βρετανός πρωθυπουργός, Ρ. Σούνακ, σημείωσε: «Πριν από αυτόν τον τρομερό πόλεμο, η οικονομία της Ουκρανίας γινόταν μια τεράστια επενδυτική ευκαιρία. Ηταν το "καλάθι" της Ευρώπης, εξάγοντας εκατομμύρια τόνους τροφίμων και σιτηρών κάθε μήνα, ένας από τους πέντε κορυφαίους εξαγωγείς σιδηρομεταλλεύματος και χάλυβα, ηγέτης στην Ενέργεια - προωθώντας τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, το υδρογόνο και τα ηλεκτρικά οχήματα - και ένα καινοτόμο έθνος (...) με έναν ακμάζοντα τεχνολογικό τομέα, ο οποίος είχε στην πραγματικότητα έτος ρεκόρ το 2022».

«Αυτή η ευκαιρία εξακολουθεί να υπάρχει, ο πόλεμος απέδειξε μόνο πόσα έχει να προσφέρει η Ουκρανία», τόνισε ο Σούνακ.

Αναφέρθηκε στην τεχνογνωσία της Ουκρανίας, λέγοντας ότι ειδικοί Πληροφορικής και ο στρατός έχουν αναπτύξει εφαρμογή για κινητά που παρακολουθεί τα drones «Shahed» που χρησιμοποιεί η Ρωσία.

Στη Διάσκεψη τονίστηκε από πολλούς ότι η Ρωσία πρέπει να πληρώσει για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, που υπολογίζεται ότι θα κοστίσει τουλάχιστον 411 δισ. δολάρια.

Η ΕΕ, το G7, οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ και της Βρετανίας εξετάζουν νομικά μέτρα προκειμένου να κατασχεθούν τα «παγωμένα» ρωσικά περιουσιακά στοιχεία στη Δύση για να χρηματοδοτήσουν την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας. Πάντως, σύμφωνα με πρόσφατο προκαταρκτικό έγγραφο της Κομισιόν, δεν έχει βρεθεί «ασφαλής» νομική οδός για την κατάσχεση των «παγωμένων» ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων, που υπολογίζονται σε περίπου 300 δισ. δολάρια.

Η Διάσκεψη σήμανε την έναρξη του «Ukraine Business Compact», μιας πρωτοβουλίας που καλεί επιχειρήσεις από όλο τον κόσμο να επενδύσουν στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, με τη στήριξη παγκόσμιων οικονομικών ιδρυμάτων.

Η Παγκόσμια Τράπεζα δεσμεύτηκε πρόσφατα να προσφέρει 200 εκατ. δολάρια για την αποκατάσταση του δικτύου ηλεκτροδότησης, ανεβάζοντας σε 23 δισ. δολάρια τις δεσμεύσεις από την αρχή του πολέμου.

Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) έχει υποσχεθεί 3 δισ. ευρώ για το 2022 και το 2023, κυρίως για Ενέργεια και Μεταφορές.

Ο Βρετανός πρωθυπουργός ανακοίνωσε τη δέσμευση της χώρας του να μπει εγγυήτρια, ώστε η Ουκρανία να εξασφαλίσει δάνεια ύψους 3 δισ. δολαρίων από την Παγκόσμια Τράπεζα.

Επίσης, ανακοινώθηκε η δημιουργία ενός ασφαλιστικού ταμείου (Framework for War Risk Insurance), το οποίο θα υποστηρίζεται από τις χώρες του G7 και θα προσφέρει στις ιδιωτικές εταιρείες περισσότερη ασφάλεια για τις επενδύσεις τους στην Ουκρανία.

Ηδη η Γαλλία ανακοίνωσε τη «δημιουργία ενός μηχανισμού ασφάλισης για την κάλυψη των επενδύσεων στην Ουκρανία από κινδύνους που συνδέονται με τον πόλεμο, μέσω της Γαλλικής Κρατικής Τράπεζας Επενδύσεων».

Οι ΗΠΑ θα προσφέρουν 1,3 δισ. δολάρια επιπλέον «βοήθεια» με έμφαση στις υποδομές, 520 εκατ. δολάρια για την ανοικοδόμηση ενεργειακών υποδομών, 657 εκατ. δολάρια για τον «εκσυγχρονισμό» των σιδηροδρόμων, των λιμανιών, των συνόρων και «όλων των σημαντικών υποδομών που συνδέουν τη χώρα με την Ευρώπη».