Ολο και περισσότεροι «παίκτες» αναλαμβάνουν ενεργό ρόλο στον Νότιο Καύκασο - σταυροδρόμι όπου συναντιούνται αγωγοί, δρόμοι μεταφοράς εμπορευμάτων και αντικρουόμενα συμφέροντα - μετά και τη στρατιωτική επιχείρηση του Αζερμπαϊτζάν στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, που επιτάχυνε εξελίξεις και κλιμάκωσε τον ανταγωνισμό.

Η Γαλλία στρέφεται όλο και πιο ανοιχτά απέναντι στη Ρωσία, προκειμένου να μεγαλώσει τη δική της επιρροή στην περιοχή. Η Γαλλίδα ΥΠΕΞ, Κατρίν Κολονά, ανακοίνωσε ότι το Παρίσι υπέγραψε συμφωνία με την Αρμενία για να της προμηθεύσει στρατιωτικό εξοπλισμό προκειμένου να διασφαλίσει την ασφάλειά της απέναντι στο Αζερμπαϊτζάν. Μάλιστα, κατηγορεί ανοιχτά τη Ρωσία ότι είναι αναξιόπιστος «εταίρος» της Αρμενίας, στηρίζοντας πολιτικά την αζέρικη επίθεση στον θύλακα.

Επιπλέον η Γαλλία θα ανοίξει προξενείο στην περιοχή Σιουνίκ της Αρμενίας, μια κρίσιμη περιοχή στα νότια, όπου σημειώνονταν συχνά ένοπλα επεισόδια μεταξύ Αρμενίων και Αζέρων στρατιωτών και όπου το Μπακού επιδιώκει να δημιουργήσει τον διάδρομο Zanguezour, που θα ενώνει το Αζερμπαϊτζάν με τον αζέρικο θύλακα Ναχιτσεβάν μέσω αρμενικού εδάφους. Το Ναχιτσεβάν συνορεύει με Αρμενία - Τουρκία - Ιράν και αυτός ο διάδρομος θα ένωνε επομένως και την Τουρκία με το Αζερμπαϊτζάν.

«Είναι απτές αποδείξεις της παρουσίας της Γαλλίας δίπλα στην Αρμενία», δήλωσε η Κολονά προ ημερών, προσθέτοντας: «Η εγκατάλειψη της Ρωσίας από την Αρμενία και η συνενοχή της Ρωσίας στις στρατιωτικές επιχειρήσεις του Αζερμπαϊτζάν καθιστούν τη διεθνή διπλωματική δράση ακόμη πιο αναγκαία».

Η υπουργός επέμεινε ότι η Ευρώπη θα πρέπει να εμπλακεί περισσότερο μαζί με τη Γαλλία στην Αρμενία.

Αντιδρώντας στις κινήσεις του Παρισιού, ο Αζέρος Πρόεδρος, Ιλχ. Αλίεφ, ακύρωσε τη συμμετοχή του στη χτεσινή σύνοδο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας στη Γρανάδα, όπου αναμενόταν να έχει συνάντηση με τον Αρμένιο πρωθυπουργό, Ν. Πασινιάν, τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σ. Μισέλ, τον Γάλλο Πρόεδρο, Εμ. Μακρόν, και τον Γερμανό καγκελάριο, Ολ. Σολτς. Επίσης, το Μπακού είχε ζητήσει στη συνάντηση αυτή να παραβρεθεί και ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρ. Τ. Ερντογάν, κάτι που δεν έγινε αποδεκτό, με αποτέλεσμα να ακυρώσει και ο Ερντογάν τη συμμετοχή του στη σύνοδο, δηλώνοντας «συνάχι».

Πάντως, το Μπακού δηλώνει πρόθυμο να συνεχίσει να συμμετέχει στις τριμερείς συναντήσεις Αρμενίας - Αζερμπαϊτζάν - ΕΕ στις Βρυξέλλες, με στόχο μια «συμφωνία ειρήνης».

Χωρίς τον Αλίεφ πλέον, οι Μακρόν, Σολτς και Μισέλ συναντήθηκαν χτες στη Γρανάδα με τον Ν. Πασινιάν, και «τόνισαν την ακλόνητη υποστήριξή τους στην ανεξαρτησία, στην κυριαρχία, στην εδαφική ακεραιότητα και το απαραβίαστο των συνόρων της Αρμενίας», όπως υπογραμμίζει ανακοίνωση που εκδόθηκε μετά τη συνάντηση.

Παράλληλα, «εξέφρασαν την υποστήριξή τους στην ενίσχυση των σχέσεων ΕΕ - Αρμενίας, σε όλες τις διαστάσεις των σχέσεων», προσθέτει η ανακοίνωση.

Στο μεταξύ, το υπουργείο Αμυνας του Αζερμπαϊτζάν ανέφερε επιθέσεις στα σύνορα με την Αρμενία χτες τα ξημερώματα και κατηγόρησε τις αρμενικές Ενοπλες Δυνάμεις ότι χτύπησαν θέσεις του στρατού της χώρας προς την κατεύθυνση του οικισμού Yellija της περιοχής Καλμπαχάρ.

Στο μεταξύ, χτες, το Ευρωκοινοβούλιο ζήτησε «στοχευμένες κυρώσεις» κατά του Αζερμπαϊτζάν, χαρακτηρίζοντας «εθνοκάθαρση» την προσφυγική έξοδο τουλάχιστον 100.000 Αρμενίων από το Ναγκόρνο Καραμπάχ.

Με ψήφισμά του, το Ευρωκοινοβούλιο καταδικάζει «την προσχεδιασμένη και αδικαιολόγητη στρατιωτική επίθεση του Αζερμπαϊτζάν κατά του Ναγκόρνο Καραμπάχ στις 19 Σεπτεμβρίου», η οποία «συνιστά κατάφωρη παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».

Οι ευρωβουλευτές «καταδικάζουν απερίφραστα τις απειλές και τη βία που διαπράττουν τα αζέρικα στρατεύματα κατά των Αρμενίων κατοίκων του Ναγκόρνο Καραμπάχ», αν και οι παρατηρητές του ΟΗΕ που μετέβησαν στην περιοχή δεν ανέφεραν τέτοια περιστατικά.

Εκφράζοντας «σοβαρή ανησυχία για τις αλυτρωτικές και εμπρηστικές δηλώσεις του Προέδρου του Αζερμπαϊτζάν, Ιλχάμ Αλίεφ, και άλλων Αζέρων αξιωματούχων που απειλούν την εδαφική ακεραιότητα της Αρμενίας», οι ευρωβουλευτές προειδοποιούν το Μπακού για κάθε ενδεχόμενο στρατιωτικό τυχοδιωκτισμό, εννοώντας κάποια στρατιωτική κίνηση στην περιοχή της Αρμενίας που συνορεύει με το Ναχιτσεβάν. Επιπλέον, οι ευρωβουλευτές καλούν την Τουρκία να «περιορίσει τη σύμμαχο χώρα» της.

Το Ευρωκοινοβούλιο καλεί την ΕΕ να προβεί σε συνολική επανεξέταση των σχέσεών της με το Μπακού, σε μια συγκυρία που έχει ανέβει η γεωπολιτική σημασία του Αζερμπαϊτζάν ως προμηθευτή φυσικού αερίου της ΕΕ μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία. Παροτρύνουν την ΕΕ να αναστείλει τυχόν διαπραγματεύσεις για ανανεωμένη εταιρική σχέση και να εξετάσει το ενδεχόμενο αναστολής της εφαρμογής της συμφωνίας της ΕΕ για απλούστευση της έκδοσης βίζας με το Αζερμπαϊτζάν.

Το Ευρωκοινοβούλιο καλεί επίσης την ΕΕ να μειώσει την εξάρτησή της από τις εισαγωγές αζέρικου φυσικού αερίου.

Με το βλέμμα πάντα στην αντιπαράθεσή του με το Ιράν, το Ισραήλ ενισχύει παραπέρα τη συνεργασία του με το Αζερμπαϊτζάν, του οποίου επίσης ζωτικά συμφέροντα συγκρούονται με τα ιρανικά.

Πριν από λίγες μέρες ο επικεφαλής της Israel Aerospace Industries και ο επικεφαλής της αζέρικης διαστημικής υπηρεσίας Azercosmos υπέγραψαν στο περιθώριο του συνεδρίου στο Μπακού συμφωνία αξίας 120 εκατ. δολαρίων, για την πώληση δύο ισραηλινών αναγνωριστικών δορυφόρων, που θα ενταχθούν στο πρόγραμμα Azersky-2.

Το Αζερμπαϊτζάν απέκτησε διπλωματικές σχέσεις με το Ισραήλ τον περασμένο Μάρτη. Τα δύο κράτη διαπραγματεύονται συμφωνίες για «εμβάθυνση της στρατηγικής συνεργασίας».

Το 2022 το Ισραήλ εισήγαγε από το Αζερμπαϊτζάν πάνω από 2 εκατ. τόνους πετρελαίου, που αντιστοιχούν σε 40% των αναγκών του, ενώ το Μπακού φέρεται να έχει προσφέρει στην ισραηλινή αεροπορία πρόσβαση σε αζέρικες αεροπορικές βάσεις, που θα είναι πολύτιμες σε ενδεχόμενο στρατιωτικό πλήγμα του Ισραήλ στο Ιράν, σύμφωνα με ισραηλινά ΜΜΕ.

Στον πόλεμο Αρμενίας - Αζερμπαϊτζάν στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, το φθινόπωρο του 2020, οι αζέρικες Ενοπλες Δυνάμεις χρησιμοποιούσαν κυρίως τουρκικά και ισραηλινά όπλα, ενώ ο πρεσβευτής της Αρμενίας στο Ισραήλ υποστήριξε ότι και η πρόσφατη στρατιωτική επιχείρηση στον θύλακα στηρίχθηκε σε οπλισμό που μεταφέρθηκε από το Ισραήλ.