«Η αντίληψη των παροχών είναι μια ξεπερασμένη αντίληψη». Αυτή ήταν η απάντηση Χριστοδουλάκη, βγαίνοντας από το Μέγαρο Μαξίμου την Τετάρτη, μετά από συνεργασία που είχε με τον πρωθυπουργό. Εκεί φτάσαμε. Να ερωτώνται οι αρμόδιοι υπουργοί για τις πιθανότητες, που έχουν οι εργαζόμενοι να σταματήσει ο κατήφορος στις συνθήκες ζωής τους και να σου απαντάνε πως αυτά είναι ξεπερασμένα πράγματα. Παρωχημένες αντιλήψεις μιας άλλης εποχής.

Οι τωρινοί καιροί, της ΟΝΕ και του ευρώ, είναι αλλιώτικοι. Τους θέλουν καιρούς του «σκάσε και σκάβε». Στο όνομα της δήθεν «ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας» και της -επίσης δήθεν- «πραγματικής σύγκλισης». Μια σύγκλιση που, εντελώς σχηματικά, στοχεύει στην εξασφάλιση ίσης με το ευρωπαϊκό κεφάλαιο κερδοφορίας για κάποιους ντόπιους μεγαλοεπιχειρηματίες, κάτι που μπορεί να γίνει μόνο μέσα από την πλέρια αμφισβήτηση και την ανοιχτή υπονόμευση της θέσης και των δικαιωμάτων των εργαζομένων. Στην υφαρπαγή, δηλαδή, από μέρους των κεφαλαιοκρατών, ακόμα μεγαλύτερου μέρους του παραγόμενου πλούτου, που θα αφαιρείται από τους πραγματικούς παραγωγούς του, από τους εργαζόμενους. Σ' αυτό ακριβώς το φόντο εκπονούνται και τα σχέδια για την οικονομική πολιτική της επόμενης χρονιάς, η οποία στα βασικά της χαρακτηριστικά διόλου διαφέρει από την πολιτική που ασκείται όλα τα τελευταία -και όχι μόνο- χρόνια. Από εκεί και πέρα οι ονομασίες και οι χαρακτηρισμοί που μπορεί να συνοδεύουν την εκάστοτε οικονομική πολιτική και τα μέτρα που ανακοινώνονται, είναι μόνο το περιτύλιγμα, που επιδιώκει να κρύψει τη δυσοσμία της συνεχώς εντεινόμενης κοινωνικής ανισότητας και του απαράμιλλου ταξικού προσανατολισμού της κυβερνητικής πολιτικής.

Ο τρόπος που αναπτύσσεται τελευταία η φιλολογία γύρω από τις εξελίξεις στην αγορά και η συζήτηση που περιορίζει το όλο πρόβλημα στις ανατιμήσεις των προϊόντων, που πράγματι ροκανίζουν τα λαϊκά εισοδήματα, κοντά σε όλα τα άλλα έχει ακόμα ένα σκοπό. Να οριοθετήσει την εμβέλεια των αιτημάτων που μπορούν να προβάλλουν οι εργαζόμενοι. Για παράδειγμα, αιτήματα που συνδέονται με τη λεγόμενη πάταξη της ...αισχροκέρδειας στην αγορά. Τέτοια αιτήματα με ευχαρίστηση τα νομιμοποιούν ακόμα και τα πρώτα αστέρια της αντιλαϊκής πολιτικής, όπως είναι το δίδυμο Χριστοδουλάκη - Τσοχατζόπουλου. Το γεγονός ότι μέτωπο κατά της ακρίβειας και της αισχοκέρδειας, είναι απολύτως κενό περιεχομένου, όταν προβάλλεται γενικά και αφηρημένα και δε συνοδεύεται από συγκεκριμένες πολιτικές αντιμετώπισης της κυριαρχίας του κεφαλαίου σαν τέτοιο, ουδόλως τους ενοχλεί. Το αντίθετο, μάλιστα. Το να ξορκίζεις την ακρίβεια, σε μια κοινωνία που θεωρείται φυσιολογικό καθεστώς η «ελεύθερη αγορά», είναι πέρα για πέρα ανέξοδο.

Αλλα πράγματα θα ήταν δυσάρεστα γι' αυτούς. Να συνειδητοποιήσουν, για παράδειγμα, οι εργαζόμενοι, πως η συνεχώς διευρυνόμενη αισχροκέρδεια των μεγαλοεπιχειρηματιών είναι το οξυγόνο επιβίωσης του κεφαλαίου. Να καταλάβουν πως οι ίδιοι είναι οι παραγωγοί του πλούτου και να διεκδικήσουν ακόμα μεγαλύτερο μερίδιο από αυτόν. Να κατανοηθεί από την πλειοψηφία του λαού πως «ελεύθερη αγορά» σημαίνει ελευθερία των εκπροσώπων του κεφαλαίου να καθορίζουν τις συντεταγμένες της οικονομικής πολιτικής αποκλειστικά σύμφωνα με τους δικούς τους ξεδιάντροπους στόχους για μεγαλύτερα κέρδη και ταυτόχρονα σημαίνει ...ελεύθερη πτώση των απολαβών που έχουν οι πολλοί από τα συνολικά εισοδήματα που παράγονται στην κοινωνία. Να σηκωθεί κίνημα αντίστασης στη λωποδυσία του κράτους, που λεηλατεί με τεράστιους έμμεσους φόρους τα, έτσι κι αλλιώς, καθηλωμένα λαϊκά εισοδήματα, για να εξασφαλίζει προνόμια για το μεγάλο κεφάλαιο. Αντί όμως, σου λέει, να αναπτυχτούν τέτοια μέτωπα, καλύτερο είναι ένα ημερήσιο μποϊκοτάζ εκτόνωσης για τις τιμές...

Οι εργαζόμενοι στο φόντο των πρόσφατων εξελίξεων και ενόψει των ανακοινώσεων που θα γίνουν την επόμενη βδομάδα για την οικονομική πολιτική του 2003, μπορούν και πρέπει να βγάλουν τα δικά τους συμπεράσματα. Η πολιτική που οδηγεί σε συνεχή χειροτέρευση του επιπέδου διαβίωσης και η ανάγκη για τη λήψη μέτρων βελτίωσης των συνθηκών ζωής, δεν είναι ζητήματα που αντιμετωπίζονται με μπαταριές στον αέρα. Μόνο απέναντι σε ένα ταξικά προσανατολισμένο κίνημα διεκδίκησης είναι δυνατόν το κεφάλαιο να υποχρεωθεί σε παραχωρήσεις. Μόνο ένα ρωμαλέο αντιιμπεριαλιστικό αντιμονοπωλιακό μέτωπο μπορεί να υποχρεώσει τους κυβερνώντες να κάνουν πίσω. Μόνο με αγώνες καταχτούν οι εργαζόμενοι τα δικαιώματά τους, όσο κι αν θέλουν οι κουβερνώντες της ΟΝΕ να λένε ότι αυτά είναι παρωχημένες αντιλήψεις. Και μαζί, παράλληλα με τους αγώνες, εκείνο που χρειάζεται είναι η συνειδητοποίηση των δεδομένων που υπάρχουν, στον τομέα των παραγωγικών και κοινωνικών σχέσεων. Γιατί όσο δεν αλλάζουν αυτές οι σχέσεις οι λίγοι πλουτοκράτες συνεχίζουν και θα εντείνουν την εκμετάλλευση των πολλών, ενώ οι πολλοί εργαζόμενοι θα είναι όλο και περισσότερο εκμεταλλευόμενοι.