Associated Press

Ο στρατός της Ινδονησίας εν δράσει

Την ίδια ώρα, στο «στρατόπεδο» αρκετών χιλιάδων αυτονομιστών επικρατούσε πολεμική ετοιμότητα. Εκπρόσωποί τους διακήρυσσαν μιλώντας στον Τύπο πως είναι έτοιμοι «να πολεμήσουν ακόμη και παντοτινά τον ινδονησιακό στρατό».

Οι πολεμικές κραυγές αμφοτέρων πλευρών, αλλά και η δράση διάφορων επιφανειακώς «αδέσποτων» παραστρατιωτικών ομάδων (μερικώς ελεγχόμενες από τους Ινδονήσιους στρατηγούς), δεν άργησαν να μετουσιωθούν σε ένα νέο εφιάλτη για τα περίπου 4.300.000 των κατοίκων της επαρχίας. Η τρίτη μέρα από την έναρξη του στρατιωτικού νόμου (που εν ολίγοις σημαίνει «παντοδυναμία» του στρατού σε κάθε φάση της ζωής των πολιτών), έκανε πάνω από 200 σχολεία (!) και μερικά δημόσια κτίρια στάχτη, ορισμένα εξαιτίας της δράσης «άγνωστων εμπρηστών», άλλα εξαιτίας όλμων και βομβών του ινδονησιακού στρατού. Οι πρώτοι νεκροί αριθμούσαν σε περίπου 30, με το στρατό και τους αυτονομιστές να διαφωνούν ακόμη και ως προς την ιδιότητα (στρατιώτες, αυτονομιστές ή πολίτες) των αποβιώσαντων!

Associated Press

Μία από τις ρίζες του προβλήματος στην περιοχή φαίνεται να ανάγεται στο μακρινό παρελθόν, αλλά και στη διαφορετική κουλτούρα, γλώσσα και συνήθειες των κατοίκων.

Επί αιώνες το Ατσεχ ήταν ανεξάρτητο βασίλειο που επέφερε σημαντικές νίκες έναντι πολλών επίδοξων κατακτητών, έως και των Ολλανδών αποικιοκρατών, που ουσιαστικά ποτέ δεν κατάφεραν να ελέγξουν πλήρως (παρά τις πολλές προσπάθειες) αυτή τη βόρεια άκρη της νήσου Σουμάτρας. Μολονότι δεν το κατάφεραν, και μετά τη για 3,5 χρόνια ιαπωνική κατοχή του Ατσεχ, οι Ολλανδοί προτίμησαν να «χαρίσουν» τη συγκεκριμένη περιοχή μαζί με άλλες που έλεγχαν (στα τέλη της δεκαετίας του '40 με τη συμφωνία της 12ης Δεκέμβρη 1949) στην τότε νεαρή, ανεξάρτητη Ινδονησιακή Δημοκρατία. Αυτό, για τους Ατσέχους, ήταν η μία από τις βασικές αιτίες, αρχή του κακού καθώς, όπως οι ίδιοι υποστηρίζουν, αν και πάλεψαν τους Ολλανδούς αποικιοκράτες στο πλευρό των Ινδονήσιων, ο Σουκάρνο (πρώτος πρόεδρος της ανεξάρτητης Ινδονησίας) αθέτησε την υπόσχεσή του για «αποκοπή» των όποιων ισχνών (έως τότε) κρατικών δεσμών μεταξύ της Μπάντα Ατσεχ και της Τζακάρτα. Ιδιαίτερα, μετά την ίδρυση του GAM οι αυτονομιστές όταν αναφέρονται στην Ινδονησία δεν παύουν να μιλούν για «αποικιοκρατία ασιατικού τύπου».

Ομως, σ' αυτή την αιματηρή διαμάχη δε λείπει η μυρωδιά του πετρελαίου και του φυσικού αερίου που τόσο άφθονα βρίσκονται στο Ατσεχ. Πανταχού παρούσα, εδώ και δεκαετίες, είναι στην περιοχή η (σήμερα συγχωνευμένες αμερικανικές πολυεθνικές) εταιρία ΕΧΧΟΝΜΟΒΙL, έναντι της οποίας οι κάτοικοι του Ατσεχ πολλά έχουν να καταμαρτυρήσουν, όπως: μαζικές σφαγές πολιτών, τρομοκράτηση κατοίκων περιοχών που βρίσκονταν κοντά στις υπό σποραδική επέκταση των εγκαταστάσεων της πολυεθνικής με στόχο την απαλλοτρίωση (επί της ουσίας αρπαγή) της καλλιεργήσιμης γης, μόλυνση των υδροφόρων οριζόντων της περιοχής εξαιτίας των ποικίλων δραστηριοτήτων της EXXONMOBIL, συνεργασία των διοικητικών στελεχών της εταιρίας με τις ινδονησιακές δυνάμεις «ασφαλείας», με στόχο την «ασφάλεια» των εγκαταστάσεων φυσικού αερίου και πετρελαίου από αυτονομιστές κλπ.

Οσον αφορά στην έναρξη της σημερινής στρατιωτικής επιχείρησης στο Ατσεχ, μπορεί κάποιος να τη χαρακτηρίσει ως τουλάχιστον αναμενόμενη, καθώς και η τελευταία συμφωνία εκεχειρίας που υπογράφηκε στις 9/12/2002 στη Γενεύη μεταξύ Ινδονήσιων αξιωματούχων και Ατσέχων αυτονομιστών δεν ήταν παρά μία συμφωνία προσωρινότατης διάρκειας. Αυτό επειδή πολλά από τα προβλήματα (ζήτημα αυτονομίας, αφοπλισμός αυτονομιστών, αποχώρηση ινδονησιακών στρατευμάτων, εκλογές το 2004 κλπ) παρέμεναν επί της ουσίας αγεφύρωτα και ως εκ τούτου ανεπίλυτα με εκάστη πλευρά να ερμηνεύει τη συμφωνία του Δεκέμβρη του 2002 κατά το δοκούν και κατά τα δικά της συμφέροντα.

Οσον δε αφορά στην απόφαση της ινδονησιακής κυβέρνησης να «συντρίψει» - ακόμη μία φορά - τους αυτονομιστές; Φαίνεται μάλλον καθαρά πως δεν πρόκειται για την καλύτερη λύση (ιδιαίτερα όσον αφορά στο λαό του Ατσεχ) καθώς ελήφθη υπό το καθεστώς των ασφυκτικών πιέσεων των στρατηγών, που εξακολουθούν να διεκδικούν και να έχουν λόγο στη μετά Σουχάρτο Ινδονησία. Η δε πρόεδρος Μεγκαβάτι Σουκαρνοπούτρι έσπευσε να ικανοποιήσει την παραγγελία των στρατιωτικών «πειθόμενη» πως η δύναμη των όπλων και η «παραδειγματική» συντριβή των αυτονομιστών στο Ατσεχ θα αποτρέψει (πράγμα αβέβαιο) την έκρηξη σε αρκετές άλλες εστίες έντασης που ελλοχεύουν σ' αυτή την τεράστια νησιωτική χώρα. Μία χώρα, της οποίας τον τεράστιο φυσικό πλούτο, αλλά και τη «διαχρονικά» στρατηγική θέση επιβουλεύονται πολλοί...