Τον Νοέμβριο του 2002 στην Πράγα, στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ υιοθετήθηκε ομόφωνα το δόγμα του προληπτικού πολέμου. Η ουσία του συνίσταται στο ότι το ΝΑΤΟ θα έχει το δικαίωμα να επεμβαίνει στρατιωτικά σε όποια χώρα θεωρεί ότι υποθάλπει την τρομοκρατία. Το επιχείρημα είναι ότι με τον προληπτικό πόλεμο, προλαβαίνουν την εκδήλωση τρομοκρατικών ενεργειών και πλήττουν θανάσιμα την τρομοκρατία εν τη γενέσει.

Τι θεωρεί όμως το ΝΑΤΟ τρομοκρατία; Αυτό είναι μάλλον γνωστό: τα λαϊκά κινήματα που αγωνίζονται για την εθνική και την κοινωνική απελευθέρωση, όσοι αμφισβητούν τη «νέα τάξη πραγμάτων» βαφτίζονται τρομοκράτες.

Το δόγμα αυτό στοχεύει ουσιαστικά στη νομιμοποίηση της κατάληψης κρατών ή τμημάτων τους, στην επιβολή νεοαποικιοκρατικού τύπου διακυβέρνησης όπως έγινε στη Βοσνία, στο Κόσσοβο, στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ. Η αιτία αυτής της έξαρσης της επιθετικότητας είναι ο ανταγωνισμός ανάμεσα στα ιμπεριαλιστικά κέντρα και η ανάγκη των πολυεθνικών μονοπωλίων να εντείνουν την υπερεκμετάλλευση και καταλήστευση των λαών και του πλουτοπαραγωγικού πλούτου τους, τόσο των υπό κατοχή χωρών όσο και των επιτιθέμενων κρατών.

Το δόγμα του προληπτικού πολέμου ανακοινώθηκε και επίσημα από τον Χαβιέ Σολάνα στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής στη Θεσσαλονίκη. Ενσωματώθηκε στο σχέδιο Ευρωπαϊκού Συντάγματος, το οποίο προβλέπει τις επεμβάσεις της ΕΕ σε άλλες χώρες.

Η ίδια αυτή ανάγκη ωθεί τους ιθύνοντες των δυνάμεων αυτών να λάβουν μια σειρά μέτρα περιορισμού των δυνατοτήτων συλλογικής δράσης των λαών. Το δόγμα του προληπτικού πολέμου δεν ισχύει μόνο για την εξωτερική πολιτική. Ισχύει και για την εσωτερική. Οι κρατούντες γνωρίζουν πολύ καλά ότι η πολιτική των ιμπεριαλιστικών πολέμων, οι εκατόμβες θυμάτων, η ένταση της υπερεκμετάλλευσης και καταλήστευσης των λαών, η κατεδάφιση των εργασιακών και κοινωνικών κατακτήσεων θα φέρουν μεγάλους λαϊκούς αγώνες, θα φέρουν λαϊκούς ξεσηκωμούς.

Για το λόγο αυτό, παίρνουν τα μέτρα τους. Με τον πιο κραυγαλέο τρόπο, το δόγμα του προληπτικού πολέμου στο εσωτερικό εκφράζεται στο άρθρο 42 του σχεδίου Ευρωπαϊκού Συντάγματος. Το άρθρο αυτό προβλέπει τη στρατιωτική επέμβαση της ΕΕ σε κράτος - μέλος για την «πρόληψη τρομοκρατικής απειλής» ή για την «προστασία των δημοκρατικών θεσμών» ή μετά από «αίτημα των πολιτικών αρχών ενός κράτους σε περίπτωση τρομοκρατικής επίθεσης».

Στις ΗΠΑ ψηφίστηκαν νόμοι, με τους οποίους επιτρέπονται οι αυθαίρετες συλλήψεις, η πολυήμερη κράτηση ατόμων, χωρίς να το γνωρίζει κανείς και χωρίς να τους έχει απαγγελθεί κατηγορία. Στις ΗΠΑ, ο νόμος επιτρέπει τη δίκη αλλοδαπών πολιτών σε έκτακτα στρατοδικεία, τα οποία μπορούν να συνεδριάζουν ακόμη και πάνω σε αεροπλανοφόρα. Στη χώρα αυτή, όπου ο πρόεδρος αναδείχτηκε με ανοιχτή νοθεία και όπου οι κυβερνήσεις είναι «μαριονέτες» των πολυεθνικών και οι υπουργοί είναι διευθυντικά στελέχη των επιχειρήσεων αυτών, επιτρέπονται τα βασανιστήρια και οι αθλιότητες τύπου Γκουαντανάμο.

Αντίστοιχα, στην Ευρωπαϊκή Ενωση υιοθετήθηκε στη Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου 2001 η απόφαση για τον ευρωτρομονόμο και το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης και παράδοσης. Σε όλες τις χώρες ψηφίστηκαν αντιτρομοκρατικοί νόμοι, με τους οποίους κάμφθηκαν θεμελιώδεις νομικές εγγυήσεις. Σε αυτά έρχεται να προστεθεί η συμφωνία έκδοσης ανάμεσα στις ΗΠΑ και στην ΕΕ που επιτρέπει, παραβιάζοντας κραυγαλέα θεμελιώδεις νομικές αρχές και δημοκρατικές κατακτήσεις, να εκδίδονται πολίτες της χώρας μας στις ΗΠΑ.

Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται η συζήτηση που έχει ξεκινήσει σε επίπεδο επιστημόνων και υψηλών παραγόντων της Αστυνομίας στη Γερμανία σχετικά με τη νομιμοποίηση της χρήσης βασανιστηρίων ως ανακριτικής μεθόδου! Ετσι, το πρότυπο των ΗΠΑ και του Ισραήλ μεταφέρεται και στην ΕΕ.

Στην ίδια λογική εντάσσεται η πρόθεση δημιουργίας ευρωπαϊκής CIA καθώς και η προωθούμενη συνεργασία των μυστικών υπηρεσιών των κρατών της ΕΕ και της Ευρωπόλ με την εγκληματική CIA και το FBI αντίστοιχα. Για το λόγο αυτό, επίσης, εντείνεται το ηλεκτρονικό φακέλωμα που θεμελιώθηκε γερά με τη Συνθήκη Σένγκεν και τη Συνθήκη για την Ευρωπόλ. Η πρόσφατη απόφαση των ηγετών της ΕΕ προβλέπει ψηφιακό φακέλωμα και παρακολούθηση.

Για τον ίδιο λόγο, εντείνονται πρακτικές όπως τα αστυνομικά μπλόκα, ο «αστυνομικός της γειτονιάς», ενώ οι απεργίες κηρύσσονται παράνομες, οι απεργοί και οι διαδηλωτές αντιμετωπίζονται κατά κανόνα με την αστυνομική βία.

Λαμβάνουν λοιπόν όλα αυτά τα μέτρα, ισχυροποιούν το νομικό οπλοστάσιο, ενισχύουν τους κατασταλτικούς μηχανισμούς, τους καλολαδώνουν, για να τους έχουν έτοιμους προς χρήση και να μπορέσουν έτσι να αντιμετωπίσουν τις λαϊκές καταιγίδες που έρχονται. Ας υποστηρίζουν δημόσια οι ιθύνοντες και οι κονδυλοφόροι τους ότι οι αγώνες είναι αναποτελεσματικοί ή ότι η εξουσία του ιμπεριαλισμού είναι πανίσχυρη και τάχα κανείς δεν μπορεί να την κλονίσει. Ας λένε δημόσια ότι δε φοβούνται την ανατροπή της νέας τάξης πραγμάτων. Τα επιτελεία της κυρίαρχης τάξης γνωρίζουν ότι δεν είναι αυτή η αλήθεια. Διακρίνουν την τάση διόγκωσης, ισχυροποίησης και παραπέρα συνειδητοποίησης των λαϊκών κινημάτων σε όλο τον κόσμο. Η προνοητικότητα είναι αυτή που τους ωθεί στη λήψη τέτοιων προληπτικών μέτρων. Θέλουν να είναι έτοιμοι ώστε να καταφέρουν να συνεχίσουν να καταπιέζουν τους λαούς, να καταπνίξουν τα επαναστατικά και ριζοσπαστικά κινήματα.

Σε αυτό το δόγμα συγκλίνουν απόλυτα ΗΠΑ και ΕΕ και δεν υπάρχει τίποτα το αξιοπερίεργο ή το τυχαίο και συγκυριακό σε αυτή τη σύγκλιση.

Προκύπτει από τα πράγματα η ανάγκη για την ενίσχυση του κινήματος υπεράσπισης της δυνατότητας του λαού να αγωνίζεται και να διεκδικεί τις κατακτήσεις του, αλλά και να αγωνίζεται για την αμφισβήτηση και ανατροπή της «νέας τάξης πραγμάτων». Και πραγματικά το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα, άλλοι μαζικοί φορείς των εργαζομένων, επιστημονικοί σύλλογοι, δεκάδες και εκατοντάδες προσωπικότητες της δημόσιας ζωής ύψωσαν τη φωνή τους ενάντια στη Σένγκεν παλαιότερα, είτε ενάντια στον τρομονόμο, είτε ενάντια στην πρόσφατη συμφωνία ΗΠΑ - ΕΕ για την έκδοση ή και συνολικότερα ενάντια στη γενικευμένη επίθεση στα δημοκρατικά δικαιώματα και τις λαϊκές ελευθερίες που έχουν κατακτηθεί από τους λαούς με μακρόχρονους και σκληρούς αγώνες.

Ομως, θα πρέπει να υπογραμμιστεί ότι, παρότι εξαιρετικής και επείγουσας σημασίας, ο αγώνας για αυτά τα επιμέρους ζητήματα δεν αρκεί. Είναι φανερό ότι απαιτείται η συνολική πάλη ενάντια στην αντιδημοκρατική λαίλαπα. Είναι επίσης φανερό ότι η αντιδημοκρατική επίθεση είναι πλευρά της γενικότερης επίθεσης στα εργασιακά και κοινωνικά δικαιώματα του λαού. Με αυτή την έννοια και η απάντηση του λαού πρέπει να είναι ενιαία.

Για σημαντικό τμήμα των εργαζομένων είναι λογικό να μη συνδέουν εύκολα το ειδικότερο ζήτημα π.χ. της συμφωνίας έκδοσης με το συνολικότερο δόγμα του προληπτικού πολέμου στο εσωτερικό και στο εξωτερικό που εφαρμόζουν η ΕΕ και οι ΗΠΑ ή ακόμη παραπέρα να μην κατανοούν τον ιμπεριαλιστικό χαρακτήρα της ΕΕ. Γι' αυτό, εξάλλου, είναι παραπάνω από απαραίτητη η πολύπλευρη ιδεολογικο - πολιτική παρέμβαση των κομμουνιστών που συνδέουν το ειδικό με το γενικό, που βοηθούν το λαό να αντλήσει συμπεράσματα και να γενικεύσει τις επιμέρους εμπειρίες του.

Υπάρχουν, όμως, πολιτικές δυνάμεις, όπως ο ΣΥΝ, που ενώ διατυπώνουν αντιρρήσεις και επιφυλάξεις για επιμέρους αρνητικά, αντιδημοκρατικά μέτρα της ΕΕ δε θέτουν συνολικά το πρόβλημα, συσκοτίζουν τον ταξικό χαρακτήρα της ΕΕ, την εξωραΐζουν, καλλιεργούν συστηματικά αυταπάτες. Ετσι, η αντίδραση του κόμματος αυτού ενάντια π.χ. στη συμφωνία έκδοσης ΕΕ - ΗΠΑ είναι, το λιγότερο, αναποτελεσματική, για μην πούμε αποπροσανατολιστική και υποκριτική, καθώς υποτάσσεται σε μια γενικότερη πολιτική συμφωνίας με την ΕΕ και την ΟΝΕ.

Να υπενθυμίσουμε, με την ευκαιρία, ότι ο ΣΥΝ υπερψήφισε τη Συνθήκη του Μάαστριχτ, ενώ δεν τόλμησε να καταψηφίσει τη Συνθήκη του Αμστερνταμ, η οποία ενσωμάτωσε τη Συμφωνία Σένγκεν στην οποία ο ΣΥΝ ήταν, στα λόγια τουλάχιστον, αντίθετος! Ας σημειωθεί επίσης ότι ο ΣΥΝ τάσσεται υπέρ του ευρωστρατού και της ευρωαστυνομίας στο όνομα της αυτονομίας του ευρωπαϊκού ιμπεριαλιστικού κέντρου έναντι εκείνου των ΗΠΑ!

Το ζητούμενο για το λαό ποιο είναι: Αν θέλουμε να αγωνιστούμε για να έρθουν καλύτερες μέρες, οφείλουμε να αγωνιστούμε ενάντια στο δόγμα του προληπτικού πολέμου, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Οφείλουμε να αντιπαλέψουμε τις ιμπεριαλιστικές στρατιωτικές επεμβάσεις των ΗΠΑ, της ΕΕ, του ΝΑΤΟ. Πρέπει να αντιταχθούμε σθεναρά τα αντιδημοκρατικά μέτρα και νομοθετήματα του ιμπεριαλισμού. Και να συνδέουμε αυτό τον αγώνα με την ανάγκη για συνολικότερες αλλαγές και ρήξεις, με την προοπτική του αντιιμπεριαλιστικού αντιμονοπωλιακού δημοκρατικού μετώπου πάλης για τη λαϊκή εξουσία. Μόνο τότε ο αγώνας θα γίνεται αποτελεσματικός.

Ιδιαίτερα έχει σημασία να αντιταχθούμε και να καταδικάσουμε την πολιτική της κυβέρνησης και της ΝΔ που συμφωνούν απόλυτα, προσυπέγραψαν και υποστηρίζουν με όλες τις δυνάμεις τους και από κοινού το δόγμα του προληπτικού πολέμου, τα αντιλαϊκά και αντιδημοκρατικά μέτρα της ΕΕ.