Τα επιχειρήματα της Εκκλησίας της Ελλάδας για να μη στέλνει τον κατάλογο «προς έγκριση», αλλά προς ενημέρωση, είναι τα εξής.

Η Εκκλησία της Ελλάδας, σύμφωνα με απόφαση της Ιεράς Συνόδου, στηρίζεται στην τροποποίηση του όρου τής προ 75 ετών εκδοθείσας Πατριαρχικής Πράξης του 1928. Σύμφωνα με τα λεγόμενά της, η τροποποίηση πραγματοποιήθηκε τον Αύγουστο του 1929, κατόπιν συμφωνίας των δύο Εκκλησιών και λαμβάνοντας υπόψη το Νομικό Καθεστώς της Ελλάδας και ως «προέκταση», την Αυτοκεφαλία της Ελληνικής Εκκλησίας. Σύμφωνα με αυτή τη «νομική εξήγηση», θεωρείται ότι μπορεί το Οικουμενικό Πατριαρχείο να «περισυστήνει» μητροπολίτες βάσει όμως κάποιων προϋποθέσεων και με «το πνεύμα» ότι σήμερα υπάρχει ο Καταστατικός Χάρτης της Εκκλησίας της Ελλάδας.

Τελικός αποδέκτης της απόφασης, είναι η Ιερά Σύνοδος. Επιπλέον, η Διαρκής Ιερά Σύνοδος αναφέρεται στην απόφαση του Συμβουλίου Επικρατείας και στην ερμηνεία του στο Σύνταγμα της Ελλάδας, που επιβεβαίωσε ότι η Εκκλησία της Ελλάδας δεν έχει υποχρέωση να υποβάλει τον κατάλογο προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο για έγκριση. Να σημειώσουμε ότι η ερμηνεία από το ΣΤΕ είχε γίνει εξ αφορμής της σύστασης του Καταστατικού Χάρτη της Εκκλησίας το 1977. Ο Χάρτης περιλαμβάνει στη σύσταση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου 6 μητροπολίτες των νέων χωρών και 6 των παλαιών.

Τα επιχειρήματα του Οικουμενικού Πατριαρχείου, για την αποστολή του καταλόγου των «νέων χωρών» προς έγκριση και όχι μόνο:

Το Οικουμενικό Πατριαρχείο θεωρεί ότι με το άρθρο 3 του Συντάγματος κατοχυρώνονται στο σύνολό τους, ο Πατριαρχικός Τόμος και η Συνοδική Πράξη του 1928. Δε θεωρεί ότι έχουν καταργηθεί οι όροι της Πράξης, όπως αυτός της αποστολής καταλόγου για έγκριση, για την πλήρωση των μητροπόλεων των «νέων χωρών». Επισημαίνει επίσης και τους άλλους 9 όρους που υπάρχουν στην Πατριαρχική Πράξη. Οπως, μνημόνευση του Οικουμενικού Πατριάρχη στις μητροπόλεις. Σύμφωνα με το επιχείρημα του Οικουμενικού Πατριαρχείου, αυτή ήταν και η αφορμή που «ξεχείλισε» το ποτήρι. Γιατί, τα τελευταία 5 χρόνια, μετά την εκλογή Χριστόδουλου δεν τηρούνται «τα τυπικά». Ολα αυτά σημαίνουν επί της ουσίας «εισπηδήσεις και παρεμβάσεις της αυτοκεφάλου διά του Αρχιεπισκόπου εις το κανονικό έδαφος του Οικουμενικού Πατριαρχείου». Επίσης, υπογραμμίζεται η λέξη επιτροπικώς, που υπάρχει στην Πράξη του 1928. Το Πατριαρχείο ξεκαθαρίζει ότι «δεν έδωσε τις μητροπόλεις εις την αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ελλάδας, έδωσε μόνο επιτροπικώς τη διοίκηση των μητροπόλεων, με όρους». Δηλαδή το Πατριαρχείο υπερισχύει, έχει την εποπτεία.

Εχει σταλεί άλλες φορές ο κατάλογος με τους υποψήφιους που ζητά το Πατριαρχείο;

Ναι, δύο φορές επί Σεραφείμ, στην περίπτωση του μητροπολίτη Ιωαννίνων το 1975 και του μητροπολίτη Γρεβενών το 1976, για τη νομική κατοχύρωση της εκλογής τους. Τότε, όμως, σύμφωνα με την Εκκλησία της Ελλάδας, δεν ίσχυε κανένας καταστατικός χάρτης, λόγω του προηγούμενου καθεστώτος της χούντας. Κι έπρεπε να υπάρξει κατοχύρωση, διαφορετικά θα μπορούσε κάποιος να προσφύγει στο Συμβούλιο Επικρατείας για την ακύρωση της εκλογής. Σημαντική, επίσης, η υπενθύμιση ότι επί χούντας το 1967, ο Ιερώνυμος διορίστηκε ...αρχιεπίσκοπος και προσπάθησε ν' αλλάξει τον τρόπο συγκρότησης της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου (έξι μητροπολίτες από τις «νέες χώρες» και έξι από τις «παλαιές»). Εγιναν προσπάθειες διαπραγμάτευσης, αλλά τελικά τη λύση την έφερε το Συμβούλιο της Επικρατείας που δικαίωνε τους δύο μητροπολίτες που προσέφυγαν εκεί.