Πώς «εμφανίζεται» η Πατριαρχική Πράξη και Συνοδική Πράξη του 1928. Η «γνωστή» πράξη, της οποίας οι διάφορες ερμηνείες, αλλαγές και νόμοι, στη διάρκεια των 75 χρόνων «ιστορίας» της, έχουν δημιουργήσει, «φαινομενικά» τουλάχιστον, και το θέμα περί έγκρισης ή ενημέρωσης από τον πατριάρχη, του καταλόγου υποψήφιων μητροπολιτών των λεγόμενων «νέων χωρών». Στη συγκεκριμένη περίπτωση που μας απασχολεί, της Μητρόπολης Θεσσαλονίκης.

Μετά την εθνικοαπελευθερωτική επανάσταση του 1821, ακολουθήθηκε πολιτική δημιουργίας εθνικού αστικού κράτους. Αυτό προϋπέθετε την απόκτηση αυτονομίας και της Εκκλησίας της Ελλάδας από το Πατριαρχείο (σ.σ. ανάγκη να δημιουργηθούν πολιτικές και διοικητικές δομές διαφορετικές από τις υφιστάμενες του οθωμανικού συστήματος διοίκησης). Ετσι, το 1833 έχουμε την επίτευξη της «αυτοκεφαλίας» της ελληνικής Εκκλησίας, που τη μετατρέπει σε «εθνικό» θεσμό. Αυτό οδήγησε σε ρήξη με το Πατριαρχείο και σε κατοπινή συμφιλίωση με τον δ Συνοδικό Πατριαρχικό Τόμο του 1850. Το Πατριαρχείο αποδεχόταν τη νέα πραγματικότητα. Ανάλογες κινήσεις έγιναν και με ανεξαρτησίες Εκκλησιών από το Πατριαρχείο κι άλλων «εθνικών» κρατών, π.χ., η ανακήρυξη της «βουλγαρικής Εξαρχίας».

Μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους (1912-1913 και 1916-1918), στην Ελλάδα, απελευθερώθηκαν και προσαρτήθηκαν στο ελληνικό κράτος διάφορες περιοχές της Ελλάδας. Οπως Ηπειρος, Μακεδονία, Θράκη, νησιά Αιγαίου. Υπήχθησαν και στην Εκκλησία της Ελλάδας. Οι «ιστορικοπολιτικές καταστάσεις» έφεραν, όπως τονίζεται και στο Προοίμιο της Πράξης, την Πατριαρχική Πράξη του 1928, επί πατριάρχου Βασιλείου Γ`. Το ίδιο έτος «εγκρίνεται» με νόμο του κράτους με τον τίτλο «Περί εκκλησιαστικής διοικήσεως των εν ταις Νέαις Χώραις της Ελλάδας Μητροπόλεων του Οικουμενικού Πατριαρχείου».