ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ (του ανταποκριτή μας ΧΡ. ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ).-

Την Κυριακή 9 του Απρίλη, Αμερικανοί διαδηλωτές έκαναν πορεία προς το Καπιτώλιο, έδρα του Κογκρέσου, για να ζητήσουν από το Σώμα αυτό και από τον Πρόεδρο Κλίντον να ακυρώσουν το συσσωρευόμενο χρέος τρισεκατομμυρίων δολαρίων, που κάθε χρόνο προκαλεί φοβερή πείνα και ασθένειες σε εκατομμύρια άτομα αναπτυσσόμενων χωρών. Η διαδήλωση αυτή, που ονομάστηκε «Ιωβηλαίον 2000», αποτελούσε το προοίμιο μιας ολόκληρης βδομάδας διαμαρτυριών, που κορυφώθηκαν στις 16 και 17 Απρίλη, με τη συμμετοχή εργατικών συνδικάτων και διαφόρων κοινωνικών και άλλων και άλλων οργανώσεων και κύριο στόχο το «κλείσιμο» της ετήσιας ανοιξιάτικης συνάντησης (annual spring meeting) της Παγκόσμιας Τράπεζας (WB) και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (IMF).

Αξιωματούχοι των δυο αυτών τραπεζικών μεγαθηρίων ισχυρίζονται, ότι η υγεία και η παγκόσμια οικονομία σήμερα δείχνουν πως η δική τους συμβολή είναι αποτελεσματική. Ωστόσο, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του BBC, το μισό των 6 δισεκατομμυρίων του παγκόσμιου πληθυσμού είναι τόσο φτωχό, που ποτέ δε χρησιμοποίησε τηλέφωνο και ένα σημαντικό ποσοστό πεθαίνει από την πείνα.

Το Σάββατο 15 του Απρίλη, η Αστυνομία, που είχε κινητοποιηθεί πάνοπλη, διέλυσε υπαίθριο «αρχηγείο» των διαδηλωτών στην Ουάσιγκτον και αργά το βράδυ της ίδιας μέρας συνέλαβε 600 άτομα, με την κατηγορία ότι παρήλαυναν χωρίς άδεια και παρεμπόδιζαν την κυκλοφορία, αν και, υπό τη δική της συνεχή επιτήρηση, ελάχιστη τέτοια διατάραξη σημειώθηκε, καθώς ο κύριος όγκος των διαδηλωτών κινούνταν πάνω στα πεζοδρόμια.

Οι διαδηλωτές κατάγγελναν την τακτική της WB, που χορηγεί πολύ μεγάλα δάνεια στις μεσαίου εισοδήματος χώρες και όχι αρκετά στις φτωχές.

Την Κυριακή 16 του Απρίλη, 10.000 διαδηλωτές κατά της «παγκοσμιοποίησης», κύρια από τις ΗΠΑ, αλλά και από 55 άλλες χώρες, υπό την κοινή ονομασία «Κινητοποίηση για Παγκόσμια Δικαιοσύνη», έδωσαν το μαχητικό «παρών» τους. Δεν μπόρεσαν, όμως, να φτάσουν στο χώρο των δύο αυτών ιδρυμάτων, μπροστά από τα οποία είχαν τοποθετηθεί οδοφράγματα και συρματοπλέγματα. Περίπου δυο χιλιάδες αστυνομικοί, ντόπιοι και ομοσπονδιακοί, πολλοί από τους οποίους έφεραν πολεμική εξάρτυση, απέκλεισαν το χώρο αυτό και για να αποτρέψουν την διέλευση των διαδηλωτών προς αυτήν την κατεύθυνση χρησιμοποίησαν καπνογόνες χειροβομβίδες, δακρυγόνα αέρια και υγρό πιπεριού. Παράλληλα, οι υπουργοί Οικονομικών και άλλοι αντιπρόσωποι από διάφορες χώρες τοποθετήθηκαν νωρίς τα ξημερώματα της ίδιας μέρας σε λεωφορεία και μεταφέρθηκαν στα κτίρια των δύο συναντήσεων, συνοδευόμενοι από ισχυρή αστυνομική δύναμη. Οι διαδηλωτές ήλπιζαν πως θα κατόρθωναν ό,τι είχε γίνει στις 30 του περσινού Νοέμβρη στην πόλη Σιάτλ, όπου οι συναντήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου είχαν διακοπεί κατά διαστήματα. Πέτυχαν, όμως, τον αποκλεισμό τεσσάρων υπουργών Οικονομίας - από τη Βραζιλία, την Πορτογαλία, τη Γαλλία και την Ταϊλάνδη. Ενας διαδηλωτής, ο 26χρονος ομογενής Τζεντ Στάμος, από τη Βοστόνη, δήλωσε σχετικά: «Δεν πετύχαμε να σταματήσουμε όλους τους αντιπροσώπους, αλλά πραγματικά διεγείραμε τη συνειδητότητα του κόσμου».

Ο πρόεδρος της Εργατικής Συνομοσπονδίας AFL-CIO, Τζον Σουίνι, που πήρε μέρος στη δυναμική αυτή διαδήλωση, σε ομιλία του προς το πλήθος, αποτελούμενο στη μεγάλη πλειοψηφία του από νέους και νέες, τόνισε καταχειροκροτούμενος: «Θέλουμε ξαλάφρωμα από το χρέος και το θέλουμε τώρα! Στην Αιθιοπία, πάνω από 100.000 πεθαίνουν κάθε χρόνο από διάρροια. Ωστόσο, η κυβέρνηση ξοδεύει τέσσερις φορές περισσότερο για τις πληρωμές του χρέους». Και πρόσθεσε: «Για την εξόφληση των χρεών, εργάτες αναγκάζονται να μοχθούν στα μονοπωλιακά σκλαβοπάζαρα με αμοιβές χαμηλές ως τα 10 σεντς την ώρα. Αυτό θέτει τον εργάτη κατά του εργάτη και μια χώρα ενάντια σε μια άλλη χώρα. Μόνο το ξαλάφρωμα από το χρέος δε θα λύσει το πρόβλημα. Πλούσιες χώρες, όπως οι ΗΠΑ, πρέπει να χορηγούν περισσότερο χρήμα για την ανάπτυξη και να κάνουν σίγουρο, ότι προσφέρουν δουλιές και ωφελήματα και όχι περισσότερα παλάτια και περισσότερα τανκς για την άρχουσα τάξη».

Ο Σουίνι κατάγγειλε κατόπιν τη WB και το IMF για το ότι επιβάλλουν πολιτικές «δομικής ρύθμισης», που πετσοκόβουν τα προγράμματα δικτύου ασφαλείας και ιδιωτικοποιούν τις βιομηχανίες. «Πρέπει να σταματήσουν να πιέζουν χώρες να "αναμορφώνουν" τις οικονομίες τους προς λανθασμένη κατεύθυνση. Πρέπει να επιτρέπουν σε χώρες να ακολουθούν διαφορετικά μονοπάτια ανάπτυξης... Χρειαζόμαστε έναν κόσμο, όπου η αγορά μάς ανυψώνει αντί να μας οδηγεί κάτω».

Από την πλευρά τους, αυτό το βράδυ, οι υπουργοί και άλλοι αντιπρόσωποι στις δύο αυτές συναντήσεις αναγνώρισαν, όπως είπαν, σιωπηρά τις κραυγές των διαδηλωτών, αναφέροντας σε ανακοινωθέν του IMF ότι ο ρόλος τους έχει γίνει ζήτημα «αυξανόμενης δημόσιας συζήτησης». Αναγνώρισαν, ακόμη, έναν πλατιά διαδεδομένο φόβο, ότι «τα ωφελήματα της παγκόσμιας οικονομίας δε φθάνουν στον καθέναν, ιδιαίτερα στις αναπτυσσόμενες χώρες». Ομως, δεν πρόσφεραν νέες συνταγές, εκτός από κάποιες βελτιώσεις στις εσωτερικές λειτουργίες του IMF.

Στην πραγματικότητα, όμως, δε φαίνεται να άκουσαν σωστά. Οι διαδηλωτές κατηγορούσαν τα δύο αυτά οικονομικά ιδρύματα, ότι φορτώνουν τις χώρες του τρίτου κόσμου με συντριπτικά χρέη, φτωχαίνοντας τους αγρότες, καταστρέφοντας τα τροπικά δάση, υποστηρίζοντας τα σκλαβοπάζαρα και άλλες πολιτικές που, όπως έλεγε μια επιγραφή τους, σημαίνουν: «Αποστράγγιξε το φτωχό, για να παχύνει ο πλούσιος».

Παράλληλα, όπως εξήγησε ο Πάτρικ Ρένσμπορο, ένας από τους εκπροσώπους της «Κινητοποίησης για Παγκόσμια Δικαιοσύνη», «γιορτάζουμε για το ότι το κίνημα αυτό δημιουργήθηκε. Πριν λίγες μέρες, οι περισσότεροι Αμερικανοί δε γνώριζαν το παραμικρό για την WB ή το IMF. Τα ιδρύματα αυτά δεν μπορούν να επιζήσουν έπειτα από μια δημόσια λεπτομερή εξέταση. Αυτό είναι το πρώτο βήμα για το κλείσιμό τους».

Και τη μέρα αυτή έγιναν συμπλοκές με την Αστυνομία και πάμπολλες συλλήψεις.

Τη Δευτέρα 17 του Απρίλη, τελευταία μέρα των διαδηλώσεων αυτών, οι ανώτατοι οικονομικοί αξιωματούχοι της WB και του IMF, στην προσπάθειά τους να επιδείξουν ευαισθησία για τη φτώχεια, καθώς οι 2.000 διαδηλωτές που απέμειναν στην Ουάσιγκτον, αντιμετωπίζοντας θαρραλέα την καταρρακτώδη και παγερή βροχή, αλλά και την πάνοπλη και άτεγκτη Αστυνομία, υποσχέθηκαν ότι θα δώσουν μεγαλύτερη προσοχή στα θύματα της «παγκοσμιοποίησης» και θα προσφέρουν «απεριόριστο χρήμα» για την καταπολέμηση του AIDS στις φτωχές χώρες.

Οι υπουργοί Οικονομικών και οι κεντρικοί παράγοντες που επιβλέπουν τη WB, ανακοίνωσαν ότι το ίδρυμα αυτό θα εντείνει την πάλη κατά του AIDS, γιατί η ασθένεια αυτή είναι ένα πρόβλημα της φτώχειας, όπως και η δημόσια υγεία. Πάνω από 50 εκατομμύρια έχουν προσβληθεί από τον ιό που προκαλεί το AIDS και διαδίδεται ταχύτατα στην Αφρική, στην Ινδία, στην Κίνα και στις χώρες της Καραϊβικής, που όλες είναι μεγάλοι πελάτες της WB. Ταυτόχρονα, υποστήριξαν έντονα τη φιλελευθεροποίηση του εμπορίου, ώστε οι φτωχότερες χώρες να μπουν στην παγκόσμια οικονομία και, έτσι, να αποκτήσουν μεγαλύτερο πλούτο. Επίσης, αξιωματούχοι της ίδιας τράπεζας υπερασπίστηκαν την πολιτική τους για τον εξαναγκασμό των καταχρεωμένων χωρών να υιοθετήσουν τακτική μείωσης της φτώχειας προτού μειωθούν τα χρέη τους ή παραγραφούν.

Η απάντηση των ηρωικών διαδηλωτών ήταν ότι η WB και το IMF διαδίδουν το ευαγγέλιο της ελεύθερης αγοράς του καπιταλισμού, για να ωφεληθούν τα μονοπώλια, ενώ αγνοούν τον αντίκτυπο της τακτικής τους αυτής στο περιβάλλον, με αποτέλεσμα την επιδείνωση της φτώχειας σε πολλές χώρες.

Η Αστυνομία συνέχισε και αυτή τη μέρα να χρησιμοποιεί κατά των διαδηλωτών αέρια και τα κλομπς της, συλλαμβάνοντας άλλους 90. Συνολικά, στη διάρκεια των τριήμερων διαδηλώσεων, πιάστηκαν τουλάχιστον 1.300 άτομα, σύμφωνα με την εφημερίδα «USA Today» της Τρίτης 18 του Απρίλη.