Την αυστηροποίηση των προϋποθέσεων απονομής της ελληνικής ιθαγένειας γενικότερα και κυρίως σε ευνοημένες μέχρι τώρα κατηγορίες, όπως αθλητές και προσωπικότητες, υποτίθεται ότι επιφέρει το σχέδιο νόμου «περί κυρώσεως του Κώδικα της Ελληνικής Ιθαγένειας», που ενέκρινε χθες η Κυβερνητική Επιτροπή.

Ως αυστηροποίηση «βαφτίζεται» η κωδικοποίηση των διάσπαρτων μέχρι τώρα διατάξεων, οι οποίες - σύμφωνα με τον εισηγητή υπουργό Εσωτερικών, Π. Παυλόπουλο - λειτουργούσαν ως «παραθυράκια» για να προσπεραστεί ο νόμος, καθώς επί της ουσίας δεν αλλάζει κάτι. Χαρακτηριστικό είναι ότι παραμένουν οι διατάξεις, που επιτρέπουν στον οικείο πρόξενο ή τον υπουργό Εσωτερικών της χώρας μας να απορρίψει αναιτιολόγητα μια αίτηση πολιτογράφησης, ακόμα δηλαδή κι αν ο ενδιαφερόμενος πληροί όλες τις προϋποθέσεις του νόμου. Είναι προφανές ότι στην αναιτιολόγητη άρνηση χωρούν «λόγοι», που ενδεχομένως έχουν να κάνουν με τα πολιτικά φρονήματα του αιτούντα, ενώ συμβάλλει στη διαιώνιση της λαθρεμπορίας ανθρώπων ή την εκμετάλλευσή τους από φαινόμενα εξαγοράς και χρηματισμού.

Την ίδια ώρα, παραμένει το παράβολο που καλούνται να πληρώσουν οι αιτούντες πολιτογράφηση - εκτός από τους ομογενείς - το οποίο σήμερα ανέρχεται στις 500.000 δραχμές. Σημειώνουμε ότι το παράβολο καταβάλλεται με την αίτηση και όχι με τη χορήγηση της πολιτογράφησης.

Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, την ελληνική ιθαγένεια μπορεί να αποκτήσει παιδί που γεννιέται σε ελληνικό έδαφος, εφόσον δεν αποκτά με τη γέννησή του αλλοδαπή ιθαγένεια ή είναι άγνωστης ιθαγένειας. Υιοθετείται, δηλαδή, η «αρχή του εδάφους», για τον περιορισμό των απάτριδων. Και, βεβαίως, ελληνική ιθαγένεια αποκτά παιδί Ελληνα ή Ελληνίδας που μπορεί να διαμένει σε άλλη χώρα. Επίσης ελληνική ιθαγένεια μπορεί να αποκτήσει αλλοδαπός που αναγνωρίστηκε ως παιδί Ελληνα ή υιοθετήθηκε από Ελληνα, καθώς και ομογενείς αλλοδαποί που εισάγονται στις στρατιωτικές σχολές και ένοπλες δυνάμεις ή κατατάσσονται ως εθελοντές σε καιρό επιστράτευσης ή πολέμου.

Προκειμένου να αποκτήσει ένας αλλοδαπός την ελληνική ιθαγένεια με πολιτογράφηση, παραμένει η προϋπόθεση της ενηλικίωσής του και νόμιμης διαμονής του στη χώρα για τουλάχιστον δέκα χρόνια κατά την τελευταία 12ετία. Στο σημείο αυτό τίθενται και μια σειρά άλλων προϋποθέσεων, όπως να έχει επαρκή γνώση της ελληνικής γλώσσας, της ελληνικής ιστορίας και γενικά του ελληνικού πολιτισμού. Για τους ομογενείς που κατοικούν σε χώρες της πρώην Σοβιετικής Ενωσης, τίθενται τρεις προϋποθέσεις: Ενηλικότητα. Αδυναμία διαπίστωσης της ελληνικής τους ιθαγένειας βάσει των Συνθηκών Αγκυρας και Λοζάνης. Ανυπαρξία καταδίκης για μια σειρά από αδικήματα που ισχύουν γενικά για την πολιτογράφηση (από οικονομικά εγκλήματα έως διακίνηση ναρκωτικά, κλπ.).

Ελληνική ιθαγένεια μπορούν να αποκτήσουν αθλητές ολυμπιακών αθλημάτων που μένουν νόμιμα πέντε χρόνια στη χώρα κατά την τελευταία 12ετία, εφόσον έχουν δικαίωμα να αγωνιστούν στην αντίστοιχη ελληνική εθνική ομάδα, μετά από εισήγηση της οικείας εθνικής ομοσπονδίας και της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής. Επίσης, ιθαγένεια μπορούν να αποκτήσουν «εξέχουσες προσωπικότητες που έχουν προσφέρει εξαιρετικές υπηρεσίες στη χώρα».

Η πολιτογράφηση γίνεται με απόφαση του υπουργού Εσωτερικών, μετά από σχετική διαδικασία κατάθεσης εγγράφων - για την εξέταση των οποίων ζητείται και η συνδρομή του υπουργείου Δημόσιας Τάξης - και προσωπικής συνέντευξης που εξετάζει... το ύφος και την προσωπικότητα του αιτούντα.