Σάββατο 6 Μάη 2000
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 24
ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ
ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ
Ο εφιάλτης του μέλλοντος

Γρηγοριάδης Κώστας

Περίπου 6 δισ. τόνοι άνθρακα εκλύονται ετησίως στην ατμόσφαιρα, με τη μορφή του διοξειδίου του άνθρακα (σ.σ. του βασικότερου αερίου του φαινομένου του θερμοκηπίου), εξαιτίας της χρήσης του κάρβουνου, του πετρελαίου και του φυσικού αερίου. Τις τελευταίες δεκαετίες, οι εκπομπές αυτές έχουν αυξηθεί με ετήσιο ρυθμό της τάξης του 2%. Οι υπάρχουσες ενδείξεις και οι επιστημονικές προβλέψεις κάνουν λόγο για εκπομπές ρεκόρ του θανατηφόρου αυτού αερίου τον 21ο αιώνα, αν δεν υπάρξουν σοβαρές μειώσεις ως αποτέλεσμα ενός διαφορετικού ενεργειακού μοντέλου, που θα στηρίζεται στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και του ελέγχου της αποδάσωσης, σε συνδυασμό με εκτεταμένες αναδασώσεις κυρίως στα δάση βροχής, που αποτελούν το κύριο πνεύμονα του πλανήτη. Οι εκτιμήσεις της IPCC κάνουν λόγο για αύξηση της μέσης θερμοκρασίας κατά 2,4 βαθμούς Κελσίου και άνοδο της στάθμης της θάλασσας 50 εκατοστά μέχρι το έτος 2100, σε σχέση με τα επίπεδα του 1990 αν δεν αναληφθούν συγκεκριμένες δράσεις.

Οι κλιματικές αλλαγές στην Ελλάδα και τη Μεσόγειο

Αν συνεχιστούν οι υπάρχουσες τάσεις στις εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα (και των λοιπών αερίων του θερμοκηπίου) θα αυξηθούν σημαντικά οι θερμοκρασίες με πολύ ταχύτερους ρυθμούς από αυτούς, που καταγράφηκαν πριν από 10000 χρόνια. Οι υπάρχουσες προβλέψεις για τις βροχοπτώσεις στη Μεσογειακή λεκάνη είναι ασαφείς. Σύμφωνα με ένα σενάριο θα υπάρχουν περισσότερες βροχές το χειμώνα και λιγότερες το καλοκαίρι. Ομως ακόμα κι εκεί που θα παρατηρηθούν αυξημένες βροχοπτώσεις μπορεί μελλοντικά να αντιμετωπίσουν συνθήκες ξηρασίας. Αιτία, η αυξημένη εξάτμιση και η ανατροπή της εποχιακής κατανομής και της έντασης των βροχών. Αυτό το φαινόμενο με τη σειρά του μπορεί να οδηγήσει στην αυξητική τάση των ξηρασιών, που, σε συνδυασμό με την αύξηση της θερμοκρασίας, θα επιφέρει την ένταση των δασικών πυρκαγιών. Υπήρξαν τέσσερα κλιματικά μοντέλα. Το συγκεκριμένο μιλά για αύξηση της θερμοκρασίας κατά 4 βαθμούς Κελσίου, 2 πάνω από τη θάλασσα και μείωση των βροχοπτώσεων από 10% μέχρι 40%. Να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα την τελευταία τεσσαρακονταετία υπήρξε μείωση των βροχοπτώσεων κατά 10-30%.

Οι απειλούμενες παράκτιες περιοχές

Η άνοδος της θερμοκρασίας όπως ήδη αναφέραμε θα επιφέρει την άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Ειδικά για τη Μεσόγειο, η πρόβλεψη για το έτος 2100 είναι ένα μέτρο! Ενα πλήθος παράκτιων περιοχών θα καταστραφεί από πλημμύρες, εδάφη θα διαβρωθούν και νερά ποταμών, λιμνών και ο υδροφόρος ορίζοντας θα γίνουν πιο αλμυροί. Το Δέλτα του Νείλου, η Βενετία και η Θεσσαλονίκη είναι περιοχές όπου το φαινόμενο της ανόδου της στάθμης των νερών θα είναι ιδιαίτερα έντονο. Θα ξεπεραστεί τουλάχιστο μιάμιση φορά ο μέσος όρων των άλλων περιοχών. Ετσι οι υπάρχουσες υποδομές, βιομηχανικές μονάδες και πολιτιστικά μνημεία χιλιάδων ετών θα κινδυνεύσουν άμεσα από τις πλημμύρες και τη διάβρωση των εδαφών. Οι παραλίες θα πάψουν να είναι ελκυστικές για τους τουρίστες. Ενα απλό παράδειγμα μπορεί να δείξει τι εννοούμε. Οι παραλίες της Κρήτης λ.χ. με άνοδο κατά 50 εκατοστά της θάλασσας θα χαθούν κατά ένα τμήμα. Παράλληλα το αεροδρόμιο της Μίκρας στη Θεσσαλονίκη και η βιομηχανική περιοχή της Σίνδου θα απειληθούν ακόμα και με μικρότερη από την προβλεπόμενη άνοδο της στάθμης της θάλασσας.

Ερημοποίηση εδαφών και μείωση της ποιότητας των νερών

Η ερημοποίηση σαν φαινόμενο κυρίως συνδέεται με τις χρήσεις της γης. Ομως, η ξηρασία και η άνοδος της θερμοκρασίας θα επιτείνουν το φαινόμενο και σε περιοχές (προς βορρά) που δεν το αντιμετώπιζαν. Αλλοι αρνητικοί παράγοντες είναι και οι: αύξηση των διαβρώσεων, η αλατοποίηση και οι δασικές πυρκαγιές. Τα υδατικά αποθέματα των Μεσογειακών χωρών θα μειωθούν κυρίως στο Νότο. Χώρες όπως η Μάλτα, ο Λίβανος, η Τυνησία, η Αλγερία, το Μαρόκο, η Συρία, η Αίγυπτος και η Λιβύη αντιμετωπίζουν ήδη προβλήματα, μια και τα αποθέματά τους είναι χαμηλότερα από τα διεθνή στάνταρ (σ.σ. 1000 κ.μ. ανά κάτοικο το χρόνο). Ακόμα και η Ελλάδα, η Ιταλία και η Ισπανία που σήμερα δεν αντιμετωπίζουν παρόμοιο πρόβλημα, λόγω των κλιματικών αλλαγών, της λειψυδρίας και της αυξημένης ζήτησης θα αντιμετωπίσουν προβλήματα. Η Κρήτη, σύμφωνα με μελέτες το 2010 θα πιεστεί έντονα, μια και θα εμφανιστούν περίοδοι λειψυδρίας στις 4 από τις πέντε χρονιές. Πολλά υδατικά αποθέματα στη μεσόγειο θα γίνουν ακατάλληλα για χρήση, επειδή θα διεισδύσει το θαλάσσιο νερό στους παράκτιους υδροφορείς. Η ρύπανση των υδάτων θα επιδεινωθεί. Αρκετά οικοσυστήματα θα καταστραφούν, καθώς πολλά είδη της βιοποικιλότητας δεν προσαρμόζονται εύκολα και η μετανάστευσή τους σε άλλες περιοχές είναι αδύνατη, λόγω των ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Οι υδροβιότοποι θα αντιμετωπίσουν διπλή απειλή. Από τη μια ξηρασίες κι από την άλλη άνοδο στάθμης της θάλασσας. Αν η θερμοκρασία στη Νότια Ευρώπη αυξηθεί κατά 3-4 βαθμούς τον επόμενο αιώνα, τότε θα απολεστεί το 85% των υδροβιοτόπων της περιοχής.

Σενάρια εφιαλτικά που πρέπει να αποτραπούν και για να γίνει αυτό μια λύση υπάρχει. Αλλαγή του οικονομικού προτύπου. Γιατί, όπως έχουμε τονίσει πάμπολλες φορές, η θεραπεία του καρκίνου δεν επιτυγχάνεται με τη χορήγηση ασπιρινών, όπως προσπαθούν να μας πείσουν οι σειρήνες του νεοφιλελευθερισμού.

Πηγές

1. Michael Allaby, Green Facts

2. Greenpeace, Παγκόσμια Ημέρα Μετεωρολογίας


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ