Τα πανό των φοιτητών, από το προχτεσινό μεγάλο συλλαλητήριο της Αθήνας, τα λένε όλα

Στη λεγόμενη Εθνική Αναφορά προς τη σύνοδο Ευρωπαίων υπουργών το Μάη στο Μπέργκεν της Νορβηγίας, που κατέθεσε στις 14 Γενάρη το υπουργείο Παιδείας σχετικά με την πρόοδο της χώρας μας στο πλαίσιο της διαδικασίας της Μπολόνια, θεωρείται δεδομένη η υποβάθμιση του πτυχίου. Πώς;

Η αναφορά λέει κατά λέξη: «Πτυχίο είναι η ελληνική ονομασία για τον ακαδημαϊκό τίτλο επιπέδου bachelor. Κανονικά παίρνει τέσσερα χρόνια σπουδών με πλήρες πρόγραμμα, το οποίο αντιστοιχεί σε 240 μονάδες (ECTS)».Το ECTS είναι το Ευρωπαϊκό Σύστημα Μεταφοράς και Συσσώρευσης Ακαδημαϊκών Μονάδων, που θεσπίστηκε το 1989 και στόχος της απόφασης της Μπολόνια είναι να επεκταθεί και να ισχύσει για όλα τα πτυχία.

Η κυβέρνηση δηλαδή έχει ήδη «κοστολογήσει» τα ελληνικά πτυχία ως ισότιμα με τα χαμηλής αξίας τρίχρονα bachelor και τα αποτιμά όλα εξίσου σε 240 πιστωτικές μονάδες! Μιλάμε δηλαδή, όχι για πτυχία που θα οδηγούν σε μια συγκροτημένη επιστημονική ειδίκευση, αλλά θα αποτελούνται από σκόρπιες μονάδες που θα συλλέγονται από διάφορα μαθήματα, ακόμα και από διαφορετικές σχολές.

Ολα συνηγορούν ότι η διάσπαση των σπουδών σε δυο κύκλους και η υποβάθμιση των πτυχίων, είναι δεδομένα. Το πτυχίο από μόνο του δε θα αρκεί, δε θα είναι ικανό προσόν για κάποιον, ώστε να βγει στην αγορά εργασίας. Θα είναι μόνο ένας αριθμός πιστωτικών μονάδων... και μάλιστα λίγων! Αποσυνδέεται το πτυχίο από το επάγγελμα. Στο ίδιο σημείο της αναφοράς, η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι ο μεταπτυχιακός κύκλος σπουδών είναι νομιμοποιημένος και αποδεκτός από την κοινή γνώμη, γιατί έχει αξία στην αγορά εργασίας, ενώ προσθέτει ότι η κυβέρνηση αναγνωρίζει τους δυο κύκλους ως «αναγκαιότητα για την ανώτατη Εκπαίδευση» και θα τους προωθήσει.

Για τις «ακαδημαϊκές μονάδες» και το «συμπλήρωμα διπλώματος», η Εθνική Αναφορά λέει επίσης, ότι γίνεται μεγάλη προσπάθεια να υιοθετηθούν από όλα τα ακαδημαϊκά ιδρύματα και η υιοθέτησή τους συνδέεται με την αναγνώριση ξένων πτυχίων και των λεγόμενων «περιόδων σπουδών», δηλαδή όχι ολοκληρωμένων σπουδών αλλά σκόρπιων γνώσεων. Αρα οι πολλοί, χωρίς μεταπτυχιακά, δε θα είναι επιστήμονες, αλλά μισοειδικευμένοι απασχολήσιμοι και εύκολα εκμεταλλεύσιμοι.

Παρακάτω, η αναφορά μιλάει για τη διά βίου κατάρτιση. «Τα Ινστιτούτα Διά Βίου Εκπαίδευσης (ΙΔΒΕ) που πρόκειται να λειτουργήσουν σε όλα τα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ παρέχουν εκπαιδευτικά προγράμματα που απευθύνονται σε απόφοιτους είτε της Ανώτατης είτε της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, ηλικίας πάνω από 25 ετών», λέει το κείμενο της αναφοράς και ξαναθυμίζει τα «Προγράμματα Σπουδών Επιλογής (ΠΣΕ) σε πανεπιστήμια, ένα ευέλικτο πλαίσιο που δίνει τη δυνατότητα στους σπουδαστές να συνδυάσουν διαφορετικά προγράμματα σπουδών». Το παράδοξο εδώ είναι ότι το σχέδιο νόμου για τη διά βίου μάθηση, που δημοσίευσε η κυβέρνηση, δεν προβλέπει δυνατότητα πρόσβασης στα ΙΔΒΕ σε αποφοίτους Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Μήπως πρόκειται να το προσθέσει αργότερα; Οσο για τα ΠΣΕ υποτίθεται ότι θα καταργηθούν όταν εφαρμοστεί ο νόμος για τη διά βίου μάθηση, αλλά μάλλον η κυβέρνηση θέλει να τα κρατήσει για να επεκτείνει τις σπουδές - «σούπα».

Είναι χαρακτηριστικό ακόμα ότι στην ερώτηση για το ποσοστό της έρευνας που διενεργείται σε ανώτατα ιδρύματα, η απάντηση που δίνει η κυβέρνηση στην Εθνική Αναφορά είναι... «δυο λαλούν και τρεις χορεύουν»! Απαντάει για τις ελάχιστες υποτροφίες του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών κι όχι για τη βασική κι εφαρμοσμένη έρευνα που διενεργείται στα πανεπιστήμια, την οποία τόσο η παρούσα όσο και η προηγούμενη κυβέρνηση την έχουν υποβαθμίσει στο έπακρο, αφού τη χρηματοδοτούν με ψίχουλα.

Στο κλείσιμο της Εθνικής Αναφοράς η κυβέρνηση λέει ότι βασικός στόχος της χώρας στο πλαίσιο της Μπολόνια, είναι η ανάπτυξη κοινών προγραμμάτων και συνεργασιών των ελληνικών ιδρυμάτων με ξένα πανεπιστήμια, η προσέλκυση ξένων φοιτητών, η προώθηση της διά βίου κατάρτισης κι άλλων εναλλακτικών μορφών μάθησης προσαρμοσμένων στις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας και ακόμα να πιστοποιούνται άμεσα από την αγορά όλα αυτά τα διαφορετικά επίπεδα εκπαίδευσης. Επιπλέον, μαθαίνουμε από την Αναφορά ότι θα προωθηθεί ένας νόμος πλαίσιο σύμφωνος με τη διαδικασία της Μπολόνια.

Οσο για την κύρια «πρόκληση» που εντοπίζει η κυβέρνηση, είναι η σύνδεση της Εκπαίδευσης με την αγορά, η ανάπτυξη της έρευνας σ' αυτό το πλαίσιο και η σύνδεση των εκπαιδευτικών και άλλων δραστηριοτήτων των πανεπιστημίων με τις τοπικές και περιφερειακές ανάγκες κάθε περιοχής της Ελλάδας, λες και η αποστολή του πανεπιστημίου είναι να βγάζει αποφοίτους ικανούς να εργαστούν σε μια συγκεκριμένη περιοχή! Από εκεί φαίνεται ότι, στο γενικότερο καταμερισμό, τα ελληνικά πανεπιστήμια έχει αποφασιστεί να βρίσκονται στον «πάτο» και να μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες μόνο της περιφέρειάς τους...