Την ερχόμενη Πέμπτη, 18 Αυγούστου, αναμένεται, σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΠΕ, να έρθει στην Αθήνα ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Τάσσος Παπαδόπουλος. Θα έχει συνομιλίες με τον πρωθυπουργό, Κώστα Καραμανλή, με αντικείμενο τον καθορισμό κοινής στάσης στη συζήτηση, που θα γίνει στα αρμόδια όργανα της ΕΕ για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας και την πρόσφατη δήλωσή της ότι δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία.

Στο μεταξύ, ο Κύπριος υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Ιακώβου, επιβεβαίωσε την ύπαρξη γαλλικού εγγράφου (σ.σ. την ύπαρξή του δημοσιοποίησε πριν μερικές μέρες κυπριακή εφημερίδα), το οποίο αναφέρεται στην ανάγκη αναγνώρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Τουρκία, προκειμένου να αρχίσουν ενταξιακές διαπραγματεύσεις.

Ο Γ. Ιακώβου είπε ότι πρόκειται για «εσωτερικό έγγραφο» της γαλλικής κυβέρνησης και πρόσθεσε ότι δεν είναι βέβαιος κατά πόσον το έγγραφο διαβιβάστηκε στις κυβερνήσεις όλων των χωρών - μελών της ΕΕ. Ωστόσο, ανέφερε ότι είναι σε θέση να γνωρίζει πως στάλθηκε και σε άλλες χώρες, πλην της Κύπρου.

Η γαλλική κυβέρνηση, στο πλαίσιο των οξυμένων ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, εντός και εκτός ΕΕ, τελευταία πιέζει την κυπριακή κυβέρνηση να ασκήσει «βέτο» στην Τουρκία. Με το Παρίσι φαίνεται να συμπαρατάσσεται η κυβέρνηση της Δανίας και η γερμανική χριστιανοδημοκρατία, ενώ σφόδρα αντίθετες είναι οι ΗΠΑ - Βρετανία. Βέβαια και οι «καλοί» της υπόθεσης δε μιλούν για άσκηση «βέτο» από μέρους τους, αλλά σπρώχνουν τη Λευκωσία, χωρίς να εγγυάται κανείς ότι δε θα την «ξεχάσουν», όταν τα συμφέροντά τους υπαγορεύσουν «επαναπροσέγγιση» με την Αγκυρα.

Ο Γ. Ιακώβου, αναφερόμενος στην ετοιμασία του πλαισίου των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας, είπε ότι στις 25 Αυγούστου θα πραγματοποιηθεί μια πολύ σημαντική συνεδρία της επιτροπής μονίμων αντιπροσώπων, όπου θα εξεταστεί το θέμα της τουρκικής δήλωσης για μη αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Σε αυτή τη συνεδρία, είπε, χρειάζεται ομοφωνία. Ομως παρατήρησε πως αυτό δε σημαίνει ότι αν η Κύπρος διαφωνήσει, θα ασκήσει «βέτο». Ακόμα διευκρίνισε πως ίσως αποφασιστεί ότι οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις «θα θεωρηθεί ότι άρχισαν στις 3 Οκτωβρίου, όπως είναι η απόφαση, αλλά στην πράξη θα αρχίσουν, όταν θα έχει συμφωνηθεί και το διαπραγματευτικό πλαίσιο».

Ετσι, μέσα από την οφιοειδή διπλωματική γλώσσα, αφήνεται ανοιχτό το ενδεχόμενο για έναρξη μιας «ιδιαίτερης» διαδικασίας, όπου όσοι διαφωνούν θα το ...μισολένε, φοβούμενοι συνέπειες. Η δε τουρκική κυβέρνηση θα προπαγανδίζει στο εσωτερικό της χώρας ότι ξεπέρασε τον σκόπελο της 3ης Οκτώβρη και ξεκίνησε διαπραγματεύσεις. Και οι ευρωενωσιακές κυβερνήσεις, που τώρα δείχνουν να διαφωνούν, πιεσμένες πιθανώς και από την «κοινή γνώμη» των χωρών τους, στο δικό τους εσωτερικό, θα υποστηρίζουν ότι όλα είναι στον «αέρα», αφού δεν υπάρχει σαφές πλαίσιο διαπραγμάτευσης για την Τουρκία και τάχα ανά πάσα στιγμή η διαδικασία διακόπτεται.

Ο κυπριακός τηλεοπτικός σταθμός «ΣΙΓΜΑ» αποκάλυψε χτες (άλλο;) έγγραφο, αποτελούμενο από τέσσερις παραγράφους με τη γαλλική θέση για τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας. Στο έγγραφο τονίζεται ότι «δεν τίθεται θέμα έναρξης μιας διαδικασίας διαπραγματεύσεων, εάν η Τουρκία δεν έχει προηγουμένως δηλώσει τη σαφή πρόθεσή της να αναγνωρίσει όλα τα μέλη της ΕΕ, που αναγκαστικά περιλαμβάνουν και την Κύπρο».

Σύμφωνα με το «ΣΙΓΜΑ», το έγγραφο που κοινοποιήθηκε από τη γαλλική κυβέρνηση προς όλες τις χώρες - μέλη της ΕΕ, είναι το ακόλουθο:

1. Ο πρωθυπουργός (σ.σ.: ο Γάλλος πρωθυπουργός Ντε Βιλπέν) τοποθετήθηκε, στις 2 Αυγούστου, στις προϋποθέσεις, βάσει των οποίων, στις 29 Ιούλη, η Τουρκία υπέγραψε το Πρωτόκολλο επέκτασης της συνεργασίας της Αγκυρας με τα δέκα νέα κράτη.

2. Παρά τις επανειλημμένες προειδοποιήσεις, κυρίως της Γαλλίας, η Τουρκία συνόδευσε την υπογραφή της με διακήρυξη με την οποία, αν και δηλώνει δεσμευμένη για πολιτική διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος, εκτιμά ότι «η υπογραφή, η επικύρωση και η εφαρμογή του Πρωτοκόλλου δεν αποτελούν σε καμία μορφή αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας» και ότι «η Τουρκία θα συνεχίσει να θεωρεί ότι οι ελληνοκυπριακές αρχές δεν ασκούν εξουσία, έλεγχο και δικαιοδοσία βόρεια της νεκρής ζώνης».

3. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο απαίτησε το Δεκέμβρη του 2004, όπως η Τουρκία υπογράψει το Πρωτόκολλο. Η μονομερής διακήρυξη αποτελεί καινούριο στοιχείο: θεωρούμε ότι εξουδετερώνει τη συγκατάθεση της Τουρκίας για το Πρωτόκολλο από την πολιτική του χροιά και πρακτική. Το γεγονός ότι η Τουρκία δεν αναγνωρίζει την εξουσία της ελληνοκυπριακής κυβέρνησης στο βόρειο μέρος του νησιού προκαλεί αμφιβολίες για την ικανότητα της Τουρκίας να εκπληρώσει όλες τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το Πρωτόκολλο. Επομένως, μπορούμε να διερωτηθούμε αν ο όρος που καθορίστηκε από το Συμβούλιο της Ευρώπης το Δεκέμβρη του 2004 για έναρξη διαπραγματεύσεων, είναι όντως ικανοποιητικός.

4. Σε αυτά τα πλαίσια, ο πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι η τουρκική διακήρυξη θέτει ένα σοβαρό πρόβλημα: δε νοείται ότι μπορεί να ξεκινήσει διαδικασία διαπραγματεύσεων με μια χώρα που δεν αναγνωρίζει και τα 25 μέλη της Ενωσης. Είναι σημαντικό όπως αυτό το ερώτημα συζητηθεί από όλα τα κράτη - μέλη στις επόμενες ημερομηνίες: της COREPER στις 24 Αυγούστου και της άτυπης συνόδου των Υπουργών Εξωτερικών την 1η Σεπτέμβρη. Είναι στη βάση αυτών των διαβουλεύσεων με τους Ευρωπαίους εταίρους μας που η Γαλλία θα καθορίσει τη θέση της. Ωστόσο, δεν τίθεται θέμα έναρξης μιας διαδικασίας διαπραγματεύσεων εάν η Τουρκία δεν έχει προηγουμένως δηλώσει τη σαφή πρόθεσή της να αναγνωρίσει όλα τα μέλη της ΕΕ, που αναγκαστικά περιλαμβάνουν και την Κύπρο.