Πόσο επίκαιρη είναι και πόσο χρειάζεται να συνειδητοποιήσουμε την επείγουσα αναγκαιότητα της παραπάνω κατεύθυνσης, όταν η πλύση εγκεφάλου από παντού απειλεί τη νεολαία μας με ψυχοκοινωνική διάβρωση, σαν άλλος Δούρειος Ιππος! Μπαρ, κλαμπ, σκυλάδικα, ένας ροζ κόσμος και ο φανατισμός των γηπέδων έχουν αναλάβει ...την πολιτιστική διαπαιδαγώγηση της νέας γενιάς μαζί με την τηλεόραση, που «επιτίθεται» κυρίως στις νέες κοπέλες, απειλώντας τες με ολοκληρωτική αποβλάκωση. Η πολιτιστική μας κληρονομιά χάνεται... Πολιτιστική μάχη χρειάζεται πια να δοθεί ενάντια στην επίθεση του αστικού πολιτισμού και της ομογενοποίησης των πάντων, προς όφελος των κερδών των μονοπωλίων.

Γι' αυτό το θέμα συζητάμε σήμερα με την Νίκη Κυριαζή, μέλος του ΚΣ της ΚΝΕ.

- Από την πλευρά του πολιτισμού, ποιες είναι σήμερα οι διέξοδοι για τη νεολαία και ειδικά για τις νέες κοπέλες;

«Κατ' αρχήν όλο αυτό το τμήμα του ελεύθερου χρόνου, έστω και αν είναι περιορισμένος, έχει αποκτήσει γενικά πολύ αναβαθμισμένο ρόλο.

Και αυτό αφορά και τους νέους και τις νέες, με τα πρότυπα που τις επηρεάζουν. Από τη μια πλευρά, είναι το τι μπορεί να κάνει ο ίδιος ο νέος άνθρωπος σαν ερασιτέχνης δημιουργός και, από την άλλη, το τι μπορεί να παρακολουθεί σαν θεατής. Το ένα στοιχείο είναι ότι όλο και περισσότερο σπρώχνεται να είναι θεατής, να μη συμμετέχει ο ίδιος στην καλλιτεχνική δημιουργία (ή να μη συμμετέχει με άλλους).

Εδώ, ένα πρόβλημα είναι η ίδια η παραγωγή έργου που υπάρχει: Και να θέλεις να κάνεις κάποιες επιλογές, αντικειμενικά, είναι περιορισμένο το εύρος των ποιοτικών, αυτών που πραγματικά διαπαιδαγωγούν, προβληματίζουν, δημιουργούν μιαν ανάταση».

- Από ποια άποψη είναι περιορισμένο;

«Είναι περιορισμένο, γιατί η παραγωγή καλλιτεχνικού έργου ελέγχεται. Ας πούμε η μουσική, ένα μουσικό έργο που θα βγει. Πώς θα διαδοθεί; Πώς θα φτάσει στ' αυτιά του κάθε νέου; Είναι κάτι, που δεν έχει να κάνει μόνο με την ποιότητα του έργου (θα έλεγα ότι κατά κύριο λόγο δεν έχει να κάνει με την ποιότητα του έργου). Αντίστοιχα, αυτό συμβαίνει και στο θέατρο - τα θέατρα ελέγχονται από δυο τρεις θεατρικούς παράγοντες - το τι έργο θα παιχτεί, το ποιοι θα παίξουν, με ποια κριτήρια θα το ερμηνεύσουν, αυτά επίσης ελέγχονται...».

- Σ' ό,τι αφορά τα παιδιά, που ανήκουν σε έναν πιο προοδευτικό χώρο, βλέπετε να υπάρχουν ουσιαστικές διαφορές, ή, μήπως, υπάρχει μια μονομέρεια στον τρόπο ψυχαγωγίας τους;

«Αυτό δεν μπορούμε να το αποφύγουμε, δεν μπορούμε να πούμε ότι τα μέλη της ΚΝΕ ή τα παιδιά με προοδευτικές αντιλήψεις δεν κάνουν και τέτοιες επιλογές. Ομως, κυρίως οι επιλογές τους είναι διαφορετικές από αυτό που μπορεί να προβάλλεται ως τρόπος ψυχαγωγίας... Από τη στιγμή που ο νέος άνθρωπος δεν έχει την ευκαιρία - είτε είναι κομμουνιστής, είτε δεν είναι - να ασχοληθεί, λ.χ., με ένα μουσικό όργανο, όταν τα ακούσματά του, ακόμα και μέσα στις προοδευτικές οικογένειες, δεν του δίνουν άλλου είδους ερεθίσματα, από τη στιγμή που και οι άλλοι παράγοντες δε συμβάλλουν σ' αυτό, δηλαδή το σχολείο και το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον, ώστε να αποκτήσει μια μουσική παιδεία, μια αισθητική καλλιέργεια γενικότερα, τότε είναι πολύ δύσκολο ο νέος από μόνος του να επιλέξει ή να παρακολουθήσει κάποια πιο προωθημένα έργα».

- Μπορεί η ίδια η οργάνωση να συμβάλει, ώστε να υπάρξουν διαφορετικές και πιο πολύμορφες επιλογές;

«Πραγματικά, εμείς σαν οργάνωση έχουμε εκτιμήσει ότι χρειάζεται να κάνουμε πολλά βήματα σ' αυτόν τον τομέα. Να παρακολουθήσουμε περισσότερα, να προτείνουμε περισσότερες δραστηριότητες και σαν οργάνωση να φιλοξενήσουμε στις εκδηλώσεις που κάνουμε και άλλα πράγματα. Είμαστε ακόμα πίσω και στην ώθηση που πρέπει να δώσουμε στη δημιουργία τέτοιων δραστηριοτήτων».

- Πού οφείλεται αυτό;

«Νομίζω ότι οφείλεται και σε σοβαρά προβλήματα, που έχει γενικά το κίνημα και στις αναγκαστικές προτεραιότητες, που χρειάζεται κάποιες φορές να δώσεις σ' ό,τι αφορά το τι ιεραρχείς σαν πρώτο, δεύτερο κλπ.».

- Ωστόσο, την εποχή της γερμανικής κατοχής οι νέοι είχανε το σύνθημα «Πολεμάμε και τραγουδάμε» και οι ΕΠΟΝίτες κάνανε συγχρόνως πολιτιστική δουλιά στις λέσχες που είχαν δημιουργήσει.

«Αυτό είναι παράδειγμα για μας. Αλλά δεν έχουμε κατορθώσει να φτάσουμε σ' αυτό το επίπεδο. Ούτε σ' ό,τι αφορά το περιεχόμενο της δουλιάς της ΚΝΕ, αλλά και γενικότερα στη νεολαία δεν υπάρχει αντικειμενικά μια τέτοια κινητοποίηση. Τον τελευταίο καιρό, ωστόσο, έχουμε συγκροτήσει ομάδες, που ελπίζουμε ότι θα προχωρήσουν σε σημαντική δουλιά. Από πέρυσι έχουν συγκροτηθεί τέσσερις ομάδες. Οι δύο λειτουργούν πιο συστηματικά, δηλαδή η Κινηματογραφική και η Εικαστική, οι οποίες έχουν ήδη κάνει σημαντικά πράγματα, παρακολουθούν και προτείνουν. Υπάρχουν, επίσης, η Θεατρική Ομάδα και η Χορωδία και Ορχήστρα της ΚΝΕ με Ομάδα Χορού, που συγκροτήθηκαν λίγο πριν από το Φεστιβάλ και θα συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους. Ηδη, από τη δουλιά που κάναμε στο Φεστιβάλ, προέκυψαν πολλές δυνατότητες. Η χορωδία έκανε εκεί αφιέρωμα στο πολιτικο-κοινωνικό τραγούδι. Στο Φεστιβάλ επίσης παρουσιάσαμε δύο θεατρικές παραστάσεις, που ήταν παραγωγές της ΚΝΕ και ένα χορευτικό.

Εχουμε στενή επαφή με την ΠΕΑΦΕ και στην εκδήλωση για τα εξηντάχρονα της Αντιφασιστικής Νίκης, που οργάνωσε η ΠΕΑΦΕ στα πλαίσια του Φεστιβάλ, συμμετείχαν μέλη της ΚΝΕ. Ενα μεγάλο μέρος του ρεπερτορίου της ορχήστρας και της χορωδίας της ΚΝΕ ήταν αντάρτικα τραγούδια και θέλουμε να ακούγονται στο Φεστιβάλ. Ενα πρόβλημα που υπήρχε μέχρι τώρα ήταν ότι δεν υπήρχαν τα σχήματα για να τα τραγουδήσουν. Μ' αυτήν τη λογική δημιουργήσαμε την Ορχήστρα και τη Χορωδία της ΚΝΕ, για να ακούγονται και αυτά τα τραγούδια. Και, βέβαια, η Χορωδία της ΠΕΑΕΑ είναι πάντα ευπρόσδεκτη.

Αντικειμενικά, οι ομάδες αυτές βρίσκονται στα πρώτα τους βήματα, η Οργάνωση τώρα μπήκε στη διαδικασία να κάνει αυτό που λέμε ποιοτικό, θέλουμε παράλληλα να κάνουμε και μια δουλιά ερευνητική, όχι κάποια θεωρητική μελέτη, αλλά μια έρευνα για το τι συμβαίνει, τι κατάσταση υπάρχει γύρω μας, τι μπορούμε εμείς να κάνουμε απέναντι σε όλ' αυτά, τι μπορούμε να παρακολουθήσουμε. Πριν απ' όλα, ξεκινώντας από την ίδια την Οργάνωση και τους φίλους της ΚΝΕ, πώς μπορούμε να προτείνουμε τέτοιες πολιτιστικές δραστηριότητες - και στο βαθμό που μπορούμε να το κάνουμε αυτό, τι μπορεί να γίνει και από την άποψη της παραγωγής έργου. Υπάρχει πάρα πολύ μεγάλο δυναμικό στην ίδια την Οργάνωση, που μπορεί να συμβάλει σ' αυτό. Και υπάρχουν και στο Κόμμα άνθρωποι, που ασχολούνται, βοηθάνε...

Δίνουμε έμφαση στη νέα κοπέλα, στη νέα εργαζόμενη. Εκτός από τα εργασιακά, μας ενδιαφέρει και ο ελεύθερος χρόνος της νέας γυναίκας και πώς μπορεί να τον διαθέσει - είναι ένα από τα βασικά καθήκοντα που έχουμε μπροστά μας να ασχοληθούμε με αυτό το ζήτημα.

Εχουμε, επίσης, καταγράψει μια σειρά από χώρους στις γειτονιές, όπως και θεατράκια και θέλουμε το επόμενο διάστημα να ξεκινήσουμε τέτοιου είδους εκδηλώσεις και στους δήμους. Στο Πανεπιστήμιο είναι κάτι πολύ πιο διαδεδομένο, όπως και οι εκδρομές που συνδυάζονται με πολιτιστικές εκδηλώσεις. Μάλιστα, στα ΑΕΙ και στα ΤΕΙ, συνδυάζουν αυτού του είδους την ψυχαγωγία με την επαφή με ιστορικούς τόπους.

Για παράδειγμα, φέτος το καλοκαίρι, το καθιερωμένο Αντιπολεμικό Διήμερο επιδιώξαμε να είναι αφιερωμένο στην Αντιφασιστική Νίκη και όλα τα διήμερα, σ' όλη την Ελλάδα, να συνδυαστούν με επίσκεψη σε ιστορικούς τόπους όπου έχουν γίνει μάχες. Εκεί έγιναν συζητήσεις, εκδηλώσεις, πήραν μέρος άνθρωποι που ήταν εκεί και έκαναν μια παρουσίαση. Αυτού του είδους οι εκδηλώσεις θέλουμε να πολλαπλασιαστούν...».