Η υπερφορολόγηση των μισθωτών - συνταξιούχων, αλλά και των μικρών εμπορικών επιχειρήσεων και ελεύθερων επαγγελματιών, λόγω "αντικειμενικών" κριτηρίων, ήταν τα κύρια χαρακτηριστικά της εκκαθάρισης του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων του 1995 που παρουσιάζει σήμερα ο "Ρ".

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάζουμε αναλυτικά, προκύπτει ότι και το 1995 συνεχίστηκε η φορολογική επιβάρυνση στα εισοδήματα που προέρχονται κυρίως από ιδιοκτήτες μικρομεσαίων εμπορικών και βιοτεχνικών επιχειρήσεων (σχεδόν κατά 70%), από ελεύθερους επαγγελματίες (περίπου 45%), αλλά και από μισθούς και συντάξεις (κατά 13%), ενώ για τη συντριπτική πλειοψηφία των παραπάνω φορολογουμένων τα πραγματικά εισοδήματα μειώθηκαν.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών (με βάση τις φορολογικές δηλώσεις που υποβλήθηκαν πέρσι και πρόπερσι και δηλώθηκαν τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν το 1994 και '93), προκύπτει ότι το 1995:

1) Υποβλήθηκαν συνολικά 3.840.068 δηλώσεις έναντι 3.233.438 δηλώσεων που είχαν υποβληθεί το 1994. Αυξήθηκε, δηλαδή, ο αριθμός των φορολογικών δηλώσεων (και άρα των φορολογουμένων) κατά 607.000 ή 18,8%.Η αύξηση προήλθε κυρίως από τους συνταξιούχους (215.000), τους γεωργούς - κτηνοτρόφους (180.000), τους μισθωτούς (83.000) και τους εισοδηματίες (110.000).

2) Το συνολικό εισόδημα που δηλώθηκε (για το 1994) αυξήθηκε κατά 30,5% και έφτασε τα 9.760 δισ. δραχμές. αντί 7.480 δισ. δραχμών το 1993.

3) Η συνολική φορολογική επιβάρυνση αυξήθηκε κατά 35,4% και το σύνολο των εσόδων από προσωπικό φόρο εισοδήματος ανήλθε στα 509,7 δισ. δραχμές από 376,5 δισ. δραχμές που ήταν ο φόρος για τα εισοδήματα του 1993 που δηλώθηκαν και εκκαθαρίστηκαν από την εφορία το 1994. Ο επιπλέον φόρος προήλθε κυρίως από τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους βιοτέχνες και τους μικρούς εμπόρους λόγω "αντικειμενικών" κριτηρίων.

Είναι εμφανές ότι με την προσθήκη των "αντικειμενικών" κριτηρίων ως μέσου φορολόγησης των μικρομεσαίων στρωμάτων, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ "σταθεροποίησε" το άδικο φορολογικό σύστημα για τους μισθωτούς και συνταξιούχους, ενώ επέκτεινε την αδικία αυτή και προς τα μικρομεσαία στρώματα. Οι τρεις αυτές κοινωνικές κατηγορίες αποδείχτηκαν και το 1995 οι "αιμοδότες" του φορολογικού Μινώταυρου. Αντίθετα, τα μεγάλα εισοδήματα - ελέω κυβερνητικής πολιτικής - έμειναν για μια ακόμη χρόνια στο απυρόβλητο. Αξίζει να σημειωθεί ότι η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, για δεύτερη συνεχή χρόνια, διατήρησε τις αλχημείες της ΝΔ (υπουργός Οικονομικών ο Γ. Παλαιοκρασσάς) να παρουσιάζονται τα φορολογικά στοιχεία εισοδήματος κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να μη φαίνονται πουθενά τα ατομικά εισοδήματα των εμποροβιομηχάνων, τραπεζιτών κλπ.Πρόκειται ασφαλώς για προσφορά των δύο αυτών κυβερνήσεων στους στατιστικούς του μέλλοντος και σε όσους θα ήθελαν να ασχοληθούν με τη φορολογία εισοδήματος.

Η ανάλυση της φορολογίας εισοδήματος στις επιμέρους κοινωνικές κατηγορίες είναι η ακόλουθη:

• Οι μισθωτοί υπέβαλαν φέτος 1.466.299 φορολογικές δηλώσεις ή το 38,3% του συνόλου, ενώ το 1994 είχαν υποβάλει 1.383.964 φορολογικές δηλώσεις. Τα εισοδήματα που δηλώθηκαν από μισθωτές υπηρεσίες ανήλθαν σε 4,433 τρισ. δραχμές ή το 45,4% του συνόλου, έναντι 3,782 τρισ. δραχμών που είχαν δηλώσει το 1994. Το μέσο κατά κεφαλή εισόδημα που δήλωσαν οι μισθωτοί ήταν 3.023.000 δραχμές. Η φορολογική επιβάρυνση έφτασε τα 198,8 δισ. δραχμές ή το 39% του συνόλου των φόρων, έναντι 166,2 δισ. δραχμών το 1994.
• Οι συνταξιούχοι υπέβαλαν 831.640 φορολογικές δηλώσεις ή το 21,7% του συνόλου, ενώ το 1994 είχαν υποβάλει 616,632 φορολογικές δηλώσεις. Το δηλωθέν εισόδημα έφτασε τα 1,898 τρισ. δραχμές ή το 19,5% του συνόλου έναντι 1,435 τρισ. δραχμών το 1994. Η φορολογική επιβάρυνση έφτασε στα 73 δισ. δραχμές έναντι 61,2 δισ. δραχμών που πλήρωσαν το 1994.
• Η κατηγορία των εμπόρων - βιοτεχνών - βιομηχάνων υπέβαλε φέτος 704.362 φορολογικές δηλώσεις ή το 18,3% του συνόλου, ενώ το 1994 είχαν υποβάλει 692.351 φορολογικές δηλώσεις. Το δηλωθέν εισόδημα έφτασε τα 2,111 τρισ. δραχμές ή το 21,6%,έναντι 1,314 τρισ. δραχμών που είχαν δηλώσει το 1994. Η συνολική φορολογική επιβάρυνση ανήλθε σε 134,6 δισ. δραχμές, ενώ το 1994 είχαν πληρώσει φόρους 77,1 δισ. δραχμές. Πρέπει να σημειωθεί ότι η συμμετοχή των βιομηχάνων στην κατηγορία αυτή γίνεται περισσότερο για παραπλανητικούς λόγους. Και αυτό επειδή η πολύ μεγάλη πλειοψηφία από τα εισοδήματα των βιομηχάνων (μετοχές, ομολογίες) φορολογούνται σαν εισόδημα της επιχείρησης (φορολογία νομικών προσώπων) και ένα πολύ μικρό μέρος φορολογείται σαν προσωπικό εισόδημα. Αυτή η λαθροχειρία, βέβαια, επιτρέπει τη μη διεξαγωγή συμπερασμάτων για την απόδοση των "αντικειμενικών" κριτηρίων.
• Τέλος, οι ελεύθεροι επαγγελματίες υπέβαλαν φέτος 126.987 φορολογικές δηλώσεις ή το 3,4% του συνόλου, ενώ το 1994 είχαν υποβάλει 121.505 φορολογικές δηλώσεις. Το δηλωθέν τεκμαρτό εισόδημα της κατηγορίας αυτής - όπως προκύπτει με τα "αντικειμενικά" κριτήρια διαμορφώθηκε στα 638,5 δισ. δραχμές ή το 6,5% του συνόλου, ενώ το το 1994 το δηλωθέν εισόδημα ήταν 482,3 δισ. δραχμές. Η φορολογική επιβάρυνση ανήλθε στα 70,9 δισ. δραχμές έναντι 46,2 δισ. δραχμών το 1994.

Θανάσης ΚΑΝΙΑΡΗΣ