Η αμερικανική πολιτική ηγεσία δείχνει να μην έχει ενιαία ρητορική, όσον αφορά την προϊούσα αλβανική κρίση: Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Νίκολας Μπερνς,επέκρινε την επανεκλογή του Σαλί Μπερίσα - εν μέσω των ταραχών - προβλέποντας ότι "θα αυξήσει την πόλωση", και κάλεσε όλες τις πλευρές του πολιτικού πεδίου να αρχίσουν διάλογο. Ομως, ο Λευκός Οίκος σε πρότερη ανακοίνωσή του απέφυγε να αφήσει, να εννοηθεί έστω, ότι αντιτίθεται στην επανεκλογή του Μπερίσα, καλώντας τον απλώς να προβεί σε "πραγματικές" μεταρρυθμίσεις.

Η συνήθης πρακτική των ΗΠΑ υπαγορεύει ότι συνδιαλέγονται με τις "επίσημες" αρχές κάθε χώρας, αλλά αυτή η απόκλιση του Μπερνς πιθανώς καταδεικνύει ότι η Ουάσιγκτον κρατάει μια επιφύλαξη, για την περίπτωση που ο Μπερίσα ανατραπεί, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο.

Η πιθανότητα αποστολής στρατευμάτων των ΗΠΑ ή του Βορειοατλαντικού Συμφώνου, του ΝΑΤΟ, στην Αλβανία, είτε με ειρηνευτική είτε με άλλη αποστολή, δείχνει για την ώρα εκτός συζητήσεως. Είναι ενδεικτική η χτεσινή δήλωση του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ, Χαβιέρ Σολάνα,από τη Βρετανία: "Δεν μπορεί να υπάρξει στρατιωτική επιχείρηση από το ΝΑΤΟ ή οποιονδήποτε άλλον", είπε, προσθέτοντας ότι "πρέπει να ασκηθεί πολιτική".

Ο Σολάνα κατέληξε ότι "μετά τη Βοσνία έχει δημιουργηθεί η προσδοκία ελέγχου από το ΝΑΤΟ σχεδόν των πάντων (αλλά) βεβαίως το ΝΑΤΟ δεν μπορεί να μετατραπεί σε παγκόσμιο χωροφύλακα".

Από την πλευρά της, η Ευρωπαϊκή Ενωση δείχνει να επιθυμεί να εμπλακεί στην αλβανική κρίση, διεκδικώντας το ρόλο του "διαιτητή", όπως άφησε να εννοηθεί η Ολλανδική Προεδρία, όμως η πρόθεση δεν έχει ακόμη εκδηλωθεί και δεν είναι σαφές με ποιο τρόπο θα προωθηθεί οποιαδήποτε τέτοια πρωτοβουλία.Διπλωμάτες εκτιμούν ότι κάποιου είδους πρωτοβουλία είναι πιθανό να σχηματοποιηθεί μετά "τη σύνοδο των πολιτικών διευθυντών των υπουργείων Εξωτερικών των Δεκαπέντε, την Πέμπτη στις Βρυξέλλες".

Παραμένει ασαφές, ακόμη, αν η ΕΕ θα επιλέξει να ασκήσει πίεση στον Σαλί Μπερίσα με το μόνο "αποτελεσματικό" της όπλο, τη διακοπή των χρηματοδοτήσεών της προς τα Τίρανα (η Αλβανία έχει λάβει τα πέντε τελευταία χρόνια 450 εκατομμύρια Ecu από τα κοινοτικά ταμεία).

Οι ίδιες πηγές πιθανολογούν συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Ενωσης σε ενδεχόμενη αναγνωριστική αποστολή στην Αλβανία του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ).

Ο πρόεδρος του ΟΑΣΕ (και υπουργός Εξωτερικών της Δανίας), Νιλς Χέλβεγκ Πέτερσεν,τόνισε χτες ότι ο Οργανισμός σκοπεύει να προχωρήσει στη λήψη μέτρων για την αποκλιμάκωση της κατάστασης στην Αλβανία.

Σημαντική στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ενωσης θα πρέπει να θεωρείται η μεταστροφή της πολιτικής άλλοτε ένθερμων συμμάχων του Μπερίσα προς το "ψυχρότερων": κρίσιμη είναι η "απογοήτευση" που διαφαίνεται στη Βόννη, την οποία εξέφρασε χτες ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Κλάους Κίνκελ.Ηδη ο Κίνκελ προέβη σε διπλό διάβημα προς τα Τίρανα - ένα για τις βιαιότητες σε βάρος Γερμανών δημοσιογράφων και ένα για την αποστολή αντιπροσωπείας του ΟΑΣΕ στη χώρα. Ο Κίνκελ ήταν οξύτατος έναντι του Μπερίσα και των συν αυτώ, χαρακτηρίζοντας τις κινήσεις των αρχών στην Αλβανία "απαράδεκτες".

Αυτή η αλλαγή έχει ειδικό βάρος στην περίπτωση της Γερμανίας: τα κεφάλαια που διήνυσαν τη διαδρομή Βόννη - Τίρανα ήταν 64 εκατομ. μάρκα το 1995 και 87 εκατομ. το 1996, ενώ γερμανικές επιχειρήσεις έχουν αναλάβει σχεδόν όλα τα έργα υποδομής στη χώρα...

Ανάλογα "σκληρές" προς τον Μπερίσα είναι και οι τοποθετήσεις χωρών με σημαντική επιρροή στη χάραξη της κοινοτικής πολιτικής, όπως της Βρετανίας. Ο υπουργός εξωτερικών της, Μάλκολμ Ρίφκιντ,διαμήνυσε ότι οι πιέσεις προς τον Μπερίσα, ώστε να αρχίσει διάλογο με τους πολιτικούς του αντιπάλους, θα αυξηθούν...

Τέλος, ο Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, Κόφι Ανάν,εξέφρασε χτες από τη Χάγη την ελπίδα του ότι "η (αλβανική) κυβέρνηση θα αυτοσυγκρατηθεί και δε θα προσφύγει αδικαιολόγητα στη βία εναντίον του πληθυσμού, ο οποίος δικαίως αισθάνεται βαθιά θλίψη".