"Ο προϋπολογισμός του 1997 είναι δύσκολος. Τόσο δύσκολος, ώστε δε βγαίνει χωρίς νέα μέτρα".

Τις φράσεις αυτές τις διατύπωσαν προς το "Ρ" στελέχη του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, τα οποία τις τελευταίες μέρες πραγματοποιούν συνεχείς συσκέψεις με θέμα ακριβώς τον κρατικό προϋπολογισμό του 1997.

Τα σχέδια επί χάρτου που καταστρώνουν θα τα παραδώσουν - αν δεν τα έχουν παραδώσει ήδη - στον υπουργό Οικονομικών, ο οποίος στη συνέχεια θα ενημερώσει τους υπόλοιπους οικονομικούς υπουργούς στην αυριανή σύσκεψη. Την Τρίτη έχει προγραμματιστεί και νέα σύσκεψη, όπου οι οικονομικοί υπουργοί θα ενημερώσουν τον πρωθυπουργό Κ. Σημίτη για τη σημερινή κατάσταση της ελληνικής οικονομίας και τις προοπτικές της. Με βάση τα συμπεράσματα που θα προκύψουν, ο πρωθυπουργός αναμένεται να πάρει τις αποφάσεις του. Οι παράγοντες των οικονομικών υπουργείων αναφέρουν ότι στόχος των συσκέψεων αυτών είναι να διαμορφωθεί η οικονομική πολιτική για το επόμενο 15μηνο. Οταν δηλαδή τελειώνει η κυβερνητική θητεία και θα προκηρυχτούν οι επόμενες εκλογές.

Το ερώτημα βέβαια είναι αν οι επόμενες εκλογές διεξαχθούν τον Οκτώβρη του 1997 ή νωρίτερα. Και στο ερώτημα αυτό ο πρωθυπουργός στη σύνοδο της Κεντρικής Επιτροπής του ΠΑΣΟΚ κράτησε κλειστά τα χαρτιά του. Και δε θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε ότι οι δύο συνεχείς συσκέψεις του οικονομικού επιτελείου και τα συμπεράσματα που θα προκύψουν, θα κρίνουν και την ημερομηνία των εκλογών. Το δίλημμα στην προκειμένη περίπτωση είναι το ακόλουθο: θα πρέπει η κυβέρνηση να επιλέξει, οι εκλογές να γίνουν μέσα στο 1996, οπότε στη συνέχεια να προχωρήσει στη βίαιη και άγρια δημοσιονομική προσαρμογή που έχει υποσχεθεί στους Ελληνες βιομηχάνους και στην Ευρωπαϊκή Ενωση, ή να ξεκινήσει τη νεοφιλελεύθερη επίθεσή της από σήμερα, με ενδιάμεσο σταθμό τις εκλογές του Οκτώβρη του 1997;

Οσο και αν ο πρωθυπουργός ισχυρίζεται ότι δεν τον ενδιαφέρει το "πολιτικό κόστος" και ότι θα μιλήσει τη γλώσσα της "ειλικρίνειας", που απαιτούν οι βιομήχανοι, αυτό που μετράει αυτή την ώρα είναι η υφαρπαγή της λαϊκής ψήφου. Κάτι που το κατανοούν και οι ίδιοι οι βιομήχανοι. Οι τελευταίοι μέσω της έκθεσης του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών, που απηχεί τις απόψεις τους, αφού χαιρέτισαν την επικράτηση Σημίτη στη θέση του προέδρου του ΠΑΣΟΚ, του έδωσαν στη συνέχεια πίστωση χρόνου να εφαρμόσει το πρόγραμμα περικοπής των δαπανών κοινωνικού χαρακτήρα και την ιδιωτικοποίηση των ΔΕΚΟ μέχρι το τέλος του 1997. Αν μάλιστα πιστέψουμε και την αρθρογραφία του οικονομικού Τύπου της βδομάδας που πέρασε (εφημερίδα "Εξπρές"), οι εκπρόσωποι των βιομηχάνων δεν έχουν αντίρρηση οι εκλογές να γίνουν μέσα στο 1996. Αρκεί μετά να αρχίσει το μεγάλο γιουρούσι.

Ετσι όπως διαμορφώνονται τα πράγματα, ο κρατικός προϋπολογισμός του 1997 αποτελεί το κλειδί των πολιτικών εξελίξεων, καθώς η εκτέλεσή του απαιτεί τη λήψη "γενναίων" μέτρων. Οπως αναφέρουν στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, η δυσκολία του προϋπολογισμού έγκειται στο γεγονός ότι θα πρέπει να είναι συμβατός με το πρόγραμμα "σύγκλισης", κάτι που απαιτεί την εξοικονόμηση πόρων 900 δισ. μέχρι 1 τρισ. δραχμών. Στην κατεύθυνση αυτή ο υπουργός Οικονομικών έκανε το πρώτο βήμα με την αύξηση των τελών κυκλοφορίας, τα οποία θα ανακοινωθούν επισήμως το προσεχές διάστημα. Αυτό όμως είναι μόνο η αρχή. Οι δυσκολίες πάντως κατάρτισής του είναι τέτοιες ώστε κανένα υπουργείο μέχρι σήμερα δεν έχει παραδώσει τις προτάσεις του, παρά το γεγονός ότι ήταν υποχρεωμένα να τις υποβάλουν μέχρι τις 15 Ιούλη.

Στο Γενικό Λογιστήριο εκτιμούν ότι στο σκέλος των εσόδων παρεμβάσεις μπορούν να γίνουν μόνο στην άμεση φορολογία (ήδη προωθείται το νομοσχέδιο περί φορολογικών απαλλαγών), καθώς η έμμεση φορολογία "καίει". Τυχόν αύξηση των έμμεσων φόρων θα "κτυπήσει" στον πληθωρισμό.

Η μεγάλη σφαγή αναμένεται να γίνει στις δημόσιες δαπάνες. Αρμόδιοι παράγοντες θεωρούν σχεδόν σίγουρο ότι το 1997 δεν πρόκειται να εφαρμοστεί ένα νέο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων. Στην καλύτερη περίπτωση να εφαρμοστεί ένα κακέκτυπό του. Στην πυρά του μαρτυρίου και οι επιχορηγήσεις (1,3 τρισ. το 1995), οι οποίες κατά 70% στηρίζουν σήμερα τη δημόσια υγεία και τους ασφαλιστικούς οργανισμούς. Οι τελευταίοι θα πρέπει να υπονομευτούν, μιας και η διατήρησή τους έρχεται σε αντίθεση με τον "πολιτισμό" του Μάαστριχτ.

Θανάσης ΚΑΝΙΑΡΗΣ