Ισχυρό χτύπημα κατά της σημερινής κυβέρνησης του Σοσιαλιστικού Κόμματος Βουλγαρίας (ΣΚΒ), εκ μέρους των δυνάμεων της αντιπολίτευσης, θεωρείται ο αποκλεισμός του υποψηφίου του από τις επικείμενες προεδρικές εκλογές. Αρνητική ήταν η απάντηση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της χώρας στο ερώτημα της αντιπολίτευσης για διευκρίνιση της έννοιας "βουλγαρική κρατική υπηκοότητα", γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα να αφαιρεθεί το δικαίωμα του υποψηφίου του ΣΚΒ, σημερινού υπουργού Εξωτερικών, Γκεόργκι Πιρίνσκι, να συμμετάσχει στις προεδρικές εκλογές, οι οποίες πραγματοποιούνται στις 27 του ερχόμενου Οκτώβρη. Σύμφωνα λοιπόν με τη δικαστική αυτή απόφαση, ο Πιρίνσκι δεν μπορεί να θεωρηθεί ως ιθαγενής Βούλγαρος πολίτης. Αυτός είχε γεννηθεί το 1948 στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής από Βούλγαρο πατέρα, ο οποίος είχε καταφύγει εκεί ως πολιτικός πρόσφυγας. Το χρονικό αυτό διάστημα η μητέρα του ήταν πολίτης των ΗΠΑ.

Αντίθετα, όμως, υπάρχουν διάσημοι Βούλγαροι νομικοί, οι οποίοι είναι της άποψης ότι ο Πιρίνσκι, σύμφωνα με το Συνταγματικό Δικαστήριο, φυσικά είναι ιθαγενής Βούλγαρος πολίτης, και κατά συνέπεια, έχει κάθε δικαίωμα υποβολής υποψηφιότητας για το ανώτατο αξίωμα της χώρας. Κατά τα άλλα, καθόλου δεν αποκλείεται για το επόμενο χρονικό διάστημα το ενδεχόμενο ψήφισης νέων νόμων, οι οποίοι θα αφορούν την κρατική υπηκοότητα. Αυτό σημαίνει ότι ο σημερινός υπουργός Εξωτερικών θα έχει τη νομική δυνατότητα να είναι υποψήφιος στις επικείμενες προεδρικές εκλογές.

Πάντως, η δικαστική αυτή απόφαση ήταν αναμενόμενη από το Βουλγαρικό Σοσιαλιστικό Κόμμα, και όπως εκτιμάται, αυτή αποτέλεσε ένα "πολύ βαρύ χτύπημα" ενάντια στο κυβερνών κόμμα. Γιατί, πέρα από οτιδήποτε άλλο, και σύμφωνα με σχετικές δημοσκοπήσεις, ο υποψήφιος του ΣΚΒ συγκέντρωνε τις προτιμήσεις όχι μόνο των ψηφοφόρων της Αριστεράς, αλλά και πολιτών πέρα απ' αυτήν.

Ετσι, λοιπόν, σύμφωνα με εκτιμήσεις πολιτικών παρατηρητών, η αφαίρεση της νομικής δυνατότητας συμμετοχής στις προεδρικές εκλογές του υποψηφίου του ΣΚΒ, σίγουρα θα δημιουργήσει σοβαρό πολιτικό πρόβλημα και θα οξύνει ακόμα πιο πολύ την ήδη υπάρχουσα κρίση στη γειτονική μας Βουλγαρία, η οποία αυτή τη στιγμή θεωρείται ως η πιο επικίνδυνη σε μια πρώην σοσιαλιστική χώρα. Ετσι, λοιπόν, σε διάστημα μόνο λίγων ημερών αυξήθηκαν στο διπλάσιο οι τιμές στα βασικά μέσα διατροφής και στο ηλεκτρικό ρεύμα. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο μέσος μισθός των εργαζομένων είναι πάρα πολύ χαμηλός φτάνοντας στις 11.000 δρχ. περίπου το μήνα. Σχετικά, θα πρέπει ν' αναφερθεί ότι εδώ πρόκειται εντελώς για "δυτικοευρωπαϊκές τιμές".

Λόγω, όμως, του συνεχώς αυξανόμενου πληθωρισμού, οι οικονομίες των κατοίκων, η αξία των χρημάτων τους δηλαδή, έχει σημαντικά μειωθεί, παρά τα "ουτοπικά", όπως χαρακτηρίζονται, επιτόκια της Εθνικής Τράπεζας, τα οποία αυξήθηκαν κατά 19%... Αλλά, ακόμα και με τέτοια επιτόκια, ούτε και οι κερδοφόρες επιχειρήσεις της χώρας δεν είναι σε θέση να πληρώσουν τα χρέη τους. Παράλληλα, εξαιτίας της μεγάλης οικονομικής κρίσης που ξέσπασε εδώ και πολύ καιρό στη Βουλγαρία, πολλές είναι εκείνες οι μικρές επιχειρήσεις που χρεοκοπούν και κλείνουν. Κι όπως όλα δείχνουν, ο υπερπληθωρισμός δε φαίνεται να είναι αναστρέψιμος. Μια από τις κύριες αιτίες της οξυνόμενης αντιπαράθεσης μεταξύ όλων των πολιτικών δυνάμεων της χώρας θα πρέπει να θεωρηθεί η απελπιστική κατάσταση που κυριαρχεί στην οικονομία, με τις τεράστιες αρνητικές συνέπειες σ' όλους τους κοινωνικούς τομείς της χώρας.

Η σημερινή, όμως, κυβέρνηση της Βουλγαρίας, προκειμένου ν' αντιμετωπίσει την άκρως περίπλοκη αυτή κατάσταση, υποτάσσεται όλο και περισσότερο στα κελεύσματα του διεθνούς ιμπεριαλιστικού χρηματιστικού κεφαλαίου, δηλαδή στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Παγκόσμια Τράπεζα, γεγονός που σημαίνει ότι οι χαμηλές πιστώσεις που παίρνει είναι "σταγόνα πάνω σε καιόμενη πέτρα...". Ταυτόχρονα, από την άλλη πλευρά, προβάλλεται όλο και περισσότερο η απαίτηση για πάρα πέρα μαζικές ιδιωτικοποιήσεις του δημόσιου τομέα, ο οποίος είναι ακόμα αρκετά μεγάλος στην πρώην αυτή σοσιαλιστική χώρα. Παράλληλα, υπενθυμίζουμε ότι η μετανάστευση μετά την ανατροπή του σοσιαλιστικού καθεστώτος στη χώρα αυτή έχει προσλάβει τέτοιες διαστάσεις, που σήμερα ξεπερνά το μισό εκατομμύριο, ενώ η υπογεννητικότητα είναι τόσο μεγάλη έτσι που η Βουλγαρία να είναι η πρώτη χώρα στη Ευρώπη με τις λιγότερες γεννήσεις.

Στο μεταξύ, όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, στη Βουλγαρία άρχισαν ήδη να δημιουργούνται "χαοτικές καταστάσεις": Πρόσφατα, στο διάδρομο που οδηγεί στα υπόγεια του Παλατιού του Πολιτισμού, είχε σημειωθεί μια έκρηξη βόμβας, χωρίς να υπάρξουν θύματα. Ταυτόχρονα, όμως, η έκρηξη αυτή κάνει ολοφάνερο τον κίνδυνο εκφυλισμού της σημερινής γενικής κρίσης σε αναρχικές καταστάσεις, έτσι που οι βουλγαρικές αρχές "να βλέπουν τον εαυτό τους αναγκασμένο να επιβάλουν κατάσταση εκτακτης ανάγκης". Συχνά σήμερα τα Μαζικά Μέσα Ενημέρωσης αναφέρονται στην αναγκαιότητα και κάνουν λόγο για έναν "στιβαρό βραχίονα", που θα πρέπει να κυβερνήσει τη χώρα. Ταυτόχρονα, γίνεται αναφορά στη "μελέτη της πείρας" που έχει αποκομιστεί από τις στρατιωτικο-φασιστικές δικτατορίες, που είχαν εγκαθιδρυθεί το 1967 στην Ελλάδα και στις αρχές της δεκαετίας του '70 στην Τουρκία. Η εγκληματικότητα, οι οποία έχει προσλάβει τρομερές διαστάσεις, η αποσταθεροποίηση του συνόλου σχεδόν των κρατικών θεσμών, ο υπερπληθωρισμός, η δραματική αύξηση της φτώχειας και της δυστυχίας, είναι τα κύρια στοιχεία που συνθέτουν την καθημερινή βουλγαρική πραγματικότητα...

Ο Πρόεδρος της Βουλγαρίας, Ζέλιου Ζέλιεφ, μιλώντας πρόσφατα στην τηλεόραση, εξέφρασε "φόβους" ότι το ερχόμενο φθινόπωρο ή το χειμώνα, πρόκειται να πραγματοποιηθούν μαζικές διαδηλώσεις στη χώρα. Δε διευκρίνισε, όμως, ποιες δυνάμεις θα είναι πίσω από τις κινητοποιήσεις αυτές, αφού είναι βέβαιο ότι πρόκειται για την Ενωση Δημοκρατικών Δυνάμεων, η οποία χρόνια κυβέρνησε τη χώρα και φέρει το μεγαλύτερο μερίδιο της πολιτικής ευθύνης για το σημερινό χείλος της καταστροφής, στο οποίο βρίσκεται η οικονομία.

Ο Βούλγαρος Πρόεδρος, μάλιστα, ο οποίος είναι και υπέρμαχος ένταξης της Βουλγαρίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση και στην ιμπεριαλιστική συμμαχία του ΝΑΤΟ, εξέφρασε την περίεργη άποψη ότι οι Βούλγαροι πολίτες δεν πρόκειται "ν' απαιτήσουν καμιά δημοκρατία, γιατί είναι συνηθισμένοι σε δικτατορικό καθεστώς"! Η προκλητική αυτή δήλωση του Ζέλιεφ, κατά την άποψή μας, αποτελεί μια πρωτοφανή προσβολή κατά του βουλγαρικού λαού με τις γνωστές του αγωνιστικές παραδόσεις για δημοκρατία και σοσιαλισμό. Αλλά και σήμερα, όμως, πολύ μεγάλα τμήματα του βουλγαρικού πληθυσμού αναπολούν τις ιστορικές κοινωνικές κατακτήσεις της πρώην αυτής σοσιαλιστικής χώρας.

Κατά τα άλλα, τουλάχιστον προκλητική μπορεί να θεωρηθεί η δήλωση του Βούλγαρου Προέδρου ότι ο ίδιος πρόκειται ν' απαιτήσει την απαγόρευση του Σοσιαλιστικού Κόμματος Βουλγαρίας. Τα λόγια του αυτά καταμαρτυρούν ακόμα μια φορά τις σκληρές πολιτικές αντιπαραθέσεις που υπάρχουν αυτή τη στιγμή και τι επικίνδυνες διαστάσεις που μπορεί αυτές να προσλάβουν. Χαρακτηριστικό του οξύτατου πολιτικού κλίματος που κυριαρχεί είναι ακόμα και το γεγονός ότι οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης απορρίπτουν μια πρόταση της σημερινής κυβέρνησης για μια εθνική ομοφωνία.

Τέλος, μια "κάποια ανάσα" ελπίζει να πάρει η σημερινή κυβέρνηση από τη χορήγηση εκ μέρους του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου μιας πίστωσης ύψους 581 εκατομμυρίων δολαρίων για ένα χρονικό διάστημα 20 μηνών. Σύμφωνα, όμως, με τις απαιτήσεις του διεθνούς αυτού χρηματιστικού οργανισμού, θα πρέπει όπωσδήποτε να πραγματοποιηθεί η πρώτη φάση της "δομικής μεταρρύθμισης". Αυτό στην πράξη σημαίνει το κλείσιμο 64 επιχειρήσεων και άμεση έναρξη των μαζικών ιδιωτικοποιήσεων, οι οποίες είναι βέβαιο ότι θα προσθέσουν πολλές ακόμα χιλιάδες ανέργων στο ήδη μεγάλο ποσοστό της σημερινής μαζικής ανεργίας, η οποία σήμερα φτάνει στο μισό εκατομμύριο άτομα και ισοδυναμεί με το 10% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού της Βουλγαρίας. Κι όλα αυτά, βέβαια, σε καμιά περίπτωση δε σημαίνουν ότι στη διάρκεια των επόμενων μηνών αναμένεται κάποια οικονομική και πολιτική σταθερότητα στην πρώην αυτή σοσιαλιστική χώρα.

Νίκος ΗΛΙΑΔΗΣ - ΗΛΙΟΥΔΗΣ